InfoHub Logo

سىنىپتان تىس جۇمىس 7، 8 سىنىپ ءۇشىن.
ساباق تاقىرىبى: گەومەتريا نەنى ۇيرەتەدى؟

ساباق ماقساتى: 1) وقۋشىلارعا گەومەتريا ءپانى نەنى زەرتتەيتىنىن ءتۇسىندىرۋ.
2) تاريحي ماعلۇماتتار ايتۋ، ءارتۇرلى ويىندار ويناۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ گەومەتريا پانىنە قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
3) العان ءبىلىم داعدىلارىن ەسەپ شىعارعاندا پايدالانۋ.
ساباق كورنەكىلىگى: ا) گەومەتريالىق فيگۋرالار سۋرەتى سالىنعان پلاكاتتار ب) گەومەتريالىق فيگۋرالاردىڭ اتى جازىلىپ، بەينەسى كەسكىندەلگەن باسكيىمدەر دايىندالادى ۆ) ءسوزجۇمباق گ) تانگرامدار د) ماتەماتيكالىق فيگۋرالار، كومپيۋتەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا

ساباق بارىسى:
1 - جۇرگىزۋشى: - « گەومەتريا نەنى ۇيرەتەدى؟»- اتتى ساباعىمىزدى باستايمىز.
2 - جۇرگىزۋشى: - ال دوستار قۋانىشپەن جيىندى باستايىق.
1 - ءجۇر - ءشى: - گەومەتريا سىرىنا ساياحات جاسالىق.
2 - ءجۇر - ءشى: - ماڭگي باقي ەستە قالار قىزىقتى ءبىر جيىن بولسىن.
1 - ءجۇر - ءشى: - گەومەتريا قالاي شىقتى
بۇگىن سەندەر بىلەسىڭدەر.
2 - ءجۇر - ءشى: - گەومەتريا ەلىنە ساپار شەگىپ
ارالاسىپ جۇرسىڭدەر.
1 - ءجۇر - ءشى: - بۇل جەردە سەن تانىساسىڭ. ارحيمەدپەن
كەمەڭگەر ول، فيلوسوف ارپىندە وتكەن.
2 - ءجۇر - ءشى: - كەزدەسەسىڭ ءدال سونداي تاعى دا ءبىر.
عىلىممەنەن جەر جيھانعا ءبىلىم ەككەن.
1 – ءجۇر - ءشى: - ەۆكليد پەن پيفاگور ايتقانىن بۇل
تالاپتانىپ بىلىمگە زەيىنىڭدى بۇر.
2 - ءجۇر - ءشى: - تاۋدان اققان وزەندەي سارقىراتىپ
عىلىم جاساپ توبەدەن توكتى ولار نۇر.
1 - ءجۇر - ءشى: - سۋداي تاسىپ ءار بيىك بەلدەن وتكەن
دۇنيەگە سان الۋان ونەر توككەن
- ءبىلىم الىپ بۇلاردىڭ جولىن قۋعان
ءاربىر ادام ومىردە ورگە باسقان.
2 - ءجۇر - ءشى: - ماتەماتيكا - كەڭ ءورىستى عىلىم
سىزدەرگە گەومەتريا اشادى سىرىن.

بايانداما: قىسقاشا، گەومەتريانىڭ دامۋ تاريحىنا توقتالايىق. گەومەتريالىق فيگۋرالار جەر ولشەۋدە، ۇيلەر، عيماراتتار، جولدار، كوپىرلەر سالۋعا ەگىن ەگەتىن جەردى پايدالانۋعا، كانالدار قازۋعا ت. ب. كوپتەگەن قاجەتتىلىكتەرگە ولشەۋلەر جۇرگىزەدى. تەرى تەرسەكپەن اينالىسقان شەبەرگە، تەمىر مەتالدان ءارتۇرلى بۇيىم جاساعان ۇستاعا دا، قىسقاسى ۇساق قولونەرشىلەرگە دە گەومەتريالىق فيگۋرالارمەن شۇعىلدانۋعا تۋرا كەلەدى. ءتۇرلى عيماراتتاردى، پاتشا سارايلارى مەن عيماراتتاردى سالعان شەبەرگە پيراميدانىڭ كولەمى قانداي بولاتىنىن، ونىڭ تابانىنا قانشا تاس كەرەكتىگىن ءبىلۋ كەرەك بولعان. گرەكتەر بۇل عىلىمدى جەر ولشەۋ جونىندەگى عىلىم دەگەن.
اسىلاي: - گەومەتريا - گەومەتريالىق فيگۋرالاردىڭ قاسيەتتەرىن زەرتتەيتىن عىلىم.
ءبىز بىلەتىن
- نۇكتە
ءتۇزۋ
- كەسىندى
- ساۋلە
- بۇرىش
- ءۇشبۇرىش
- ءتورتبۇرىش
- شەڭبەر
- دوڭگەلەك – بۇلاردىڭ ءارقايسىسى
حورمەن: گەومەتريالىق فيگۋرالار.
جادىرا: - گەومەتريانىڭ جازىقتىقتاعى فيگۋرالاردى زەرتتەيتىن، ءبولىمىن پلانيمەتريا دەپ اتايدى.
قۇرالاي: - پلانيمەترياداعى نەگىزگى گەومەتريالىق فيگۋرالار نۇكتە جانە ءتۇزۋ.
ميرامبەك: - نۇكتە دەپ ءارى قاراي بولشەكتەنبەيتىن فيگۋرانى ايتامىز.
ايدار: - ءتۇزۋ دەپ، شەتى جوق ۇزىندىقتى ايتامىز.
ەرتەگى: - نۇكتە ءتۇزۋ بويىمەن جۇگىرىپ ءجۇر.
«شارشادىم ما، ءالى ۇزاق جۇگىرەمىن بە؟» ءتۇزۋدىڭ شەتىنە جەتە الار ەمەسپىن.
وقۋشى: - نۇكتەجان، سەن، ءتۇزۋدىڭ شەتىنە شىعا المايسىڭ. سەن ءتۇزۋدىڭ شەتى جوعىن بىلمەيسىڭ بە؟
نۇكتە: - وندا مەن كەلەسى جاققا قاراي جۇرەمىن.
وقۋشى: - ول جاعى دا شەتى جوق.
نۇكتە: - ەندى قايتەم. وسىلاي شەتسىز، شەكسىز جۇرە بەرەمىن بە؟
وقۋشى: - ولاي جۇرە بەرگىڭ كەلمەسە، قايشىنى كومەككە شاقىرايىق
نۇكتە: - ۋرا
قايشى كەلىپ ءتۇزۋدى قيىپ تاستايدى.
نۇكتە: - الاقاي ءتۇزۋدىڭ شەتى تابىلدى. ەندى ەكىنشى جاعىنان دا ۇش شىعارىپ بەرشى.
قايشى: - جارايدى.
نۇكتە تاڭ قالادى.
نۇكتە: - مەنىڭ ءتۇزۋىمنىڭ ءبىر جاق ۇشى بار، ەكىنشى جاعىنىڭ دا ۇشى بار.
وقۋشى: - بۇل كەسىندى، - دەدى. ەندى سەن، نۇكتە، ءتۇزۋدىڭ كەسىندىسىنىڭ بويىندا تۇرسىڭ.
نۇكتە: - ءتۇزۋ كەسىندىسى، ءتۇزۋ كەسىندىسى
ليا، ليا، ليا، ليا
نۇكتە: - ماعان بۇ كەسىندى اتاۋى ۇنايدى. مەن ونى ۇمىتپايمىن. سوسىن ماعان كەسىندىنىڭ بويىندا ءجۇرۋ ۇنايدى. ءبىراق ءتۇزۋدى دە جاقسى كورەم. ءبىراق ول جوق.
ال انا بولىكتە ولار دا كەسىندى مە؟
وقۋشى: - جوق. ولاردىڭ اتاۋى بار. ولار ساۋلە دەپ اتالادى.
نۇكتە: - الاقاي، الاقاي. مەن ولاردىڭ نەگە ساۋلە دەپ اتالعانىن بىلەمىن. سەبەبى ولار كۇن ساۋلەسىنە ۇقسايدى.
نۇكتە: - قايشى، وتىنەم سەنەن. مەنىڭ ءتۇزۋىمدى قايتادان بار ەتە كورشى.