گەومەتريالىق پىشىندەر
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: قاتىناس. تانىم.
ءبولىمى: ءتىل دامىتۋ.
تاقىرىبى: شار مەن تەكشەنى سالىستىرۋ (سوزدىك جۇمىس)
ماقساتى:
ا) بالالارعا گەومەتريالىق پىشىندەر – شار، تەكشە سوزدەرىن ەستەرىنە ساقتاۋعا، ولاردىڭ ەرەكشەلىكتەرىن (مىسالى: شار دومالاق، دومالايدى؛ تەكشە ءتورتبۇرىشتى، ورنىنان قوزعالتۋعا بولادى، ءبىرىنىڭ ۇستىنە ءبىرىن قويۋعا بولادى) اجىراتۋعا ۇيرەتۋ.
ءا) سوزدىك قورلارىن مولايتىپ، سويلەۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
ب) ۇقىپتىلىق پەن سابىرلىلىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: (كوڭىلدى دومالاق شار مەن تەكشەنىڭ سۋرەتتەرى)، ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار (ۇقساس زاتتاردى سۋرەت بويىنشا سايكەستەندىرۋ). ديداكتيكالىق جاتتىعۋ: «قاي زات قاي زاتقا ۇقسايدى؟».
الدىن الا جۇرگىزىلەتىن جۇمىس: اڭگىمەلەسۋ.
سوزدىك جۇمىس: شار، تەكشە، دوپ.
بيلينگۆالدى كومپونەنت: شار - شار، تەكشە - كۋب، دوپ - مياچ.
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشىلىق:
- ءبىر – ءبىرىمىزدىڭ قولىمىزدان ۇستاپ، جاقسى لەبىزدەر بىلدىرەيىك.
ەلىمىز امان بولسىن!
انامىز امان بولسىن!
دەنىمىز ساۋ بولسىن!
بالاباقشامىز گۇلدەنە بەرسىن!
ۇيىمداستىرۋشىلىق – ىزدەنىستىك:
توپقا قوناققا كوڭىلدى «تەكشە» مەن كوڭىلدى دومالاق «شار» كىرەدى. ولار بالالارمەن امانداسىپ، ولارمەن ويىن ويناعىسى كەلەتىندەرىن ايتادى.
بالالاردان:
- كوڭىلدى تەكشەنىڭ «.....» دەنە ءپىشىنى نەگە ۇقسايدى؟
- ونىڭ ءتۇسى قانداي؟
- تەكشە ءتورتبۇرىشتى، ءبىر ورىندا تىك تۇرادى، ونى ورنىنان قوزعالتۋعا بولادى. مىنە، بىلاي، - دەپ تەكشەلەردىڭ بىرنەشەۋىن ءبىر – ءبىرىنىڭ ۇستىنە قويىپ، مۇنارا جاساۋعا بولاتىنىن ايتادى.
بيلينگۆالدى كومپونەنت: شار – شار، تەكشە - كۋب، دوپ – مياچ.
- ال، دومالاق شاردىڭ دەنە پىشىندەرى نەگە ۇقسايدى ەكەن؟
- دۇرىس ايتاسىڭدار، دوپقا ۇقسايدى.
- سەن ۇستەل ۇستىندەگى شاردى اكەلە عوي.
- مىناۋ نە؟
- ءپىشىنى قانداي؟
- شاردىڭ ءتۇسى قانداي؟
جەكە بالالاردان توپتىڭ ىشىندە قانداي زاتتار دومالاق شار مەن تەكشەگە ۇقسايتىنىن سۇرايدى.
سەرگىتۋ ءساتى:
ءون بويىمدى تىك ۇستاپ،
تايانامىن ءبۇيىردى.
باستاپ كەتەم
دۇرىستاپ
سايگۇلىكشە ءجۇرۋدى.
ءبىر! ەكى! ءبىر! ەكى!
ۇلەستىرمەلى ماتەريالمەن جۇمىس.
«نەگە ۇقسايدى؟» ديداكتيكالىق ويىن جاتتىعۋى. بۇل تاپسىرمادا بالالار سۋرەتتەگىلەردىڭ نەگە ۇقسايتىنىن ايتىپ، سۋرەت بويىنشا سايكەستەندىرەدى. بالالارمەن جەكە جۇمىس جۇرگىزەدى.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
ورىندايدى: گەومەتريالىق پىشىندەردىڭ سالىستىرۋعا جانە سيپاتتاۋعا ارنالعان تاپسىرمالارىن؛
تۇسىنەدى: زاتتى ءتۇر – تۇسىنە قاراي سيپاتتاۋ كەرەكتىگىن؛
قولدانادى: سويلەم قۇراستىرا ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرىن.
ءبولىمى: ءتىل دامىتۋ.
تاقىرىبى: شار مەن تەكشەنى سالىستىرۋ (سوزدىك جۇمىس)
ماقساتى:
ا) بالالارعا گەومەتريالىق پىشىندەر – شار، تەكشە سوزدەرىن ەستەرىنە ساقتاۋعا، ولاردىڭ ەرەكشەلىكتەرىن (مىسالى: شار دومالاق، دومالايدى؛ تەكشە ءتورتبۇرىشتى، ورنىنان قوزعالتۋعا بولادى، ءبىرىنىڭ ۇستىنە ءبىرىن قويۋعا بولادى) اجىراتۋعا ۇيرەتۋ.
ءا) سوزدىك قورلارىن مولايتىپ، سويلەۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
ب) ۇقىپتىلىق پەن سابىرلىلىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: (كوڭىلدى دومالاق شار مەن تەكشەنىڭ سۋرەتتەرى)، ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار (ۇقساس زاتتاردى سۋرەت بويىنشا سايكەستەندىرۋ). ديداكتيكالىق جاتتىعۋ: «قاي زات قاي زاتقا ۇقسايدى؟».
الدىن الا جۇرگىزىلەتىن جۇمىس: اڭگىمەلەسۋ.
سوزدىك جۇمىس: شار، تەكشە، دوپ.
بيلينگۆالدى كومپونەنت: شار - شار، تەكشە - كۋب، دوپ - مياچ.
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشىلىق:
- ءبىر – ءبىرىمىزدىڭ قولىمىزدان ۇستاپ، جاقسى لەبىزدەر بىلدىرەيىك.
ەلىمىز امان بولسىن!
انامىز امان بولسىن!
دەنىمىز ساۋ بولسىن!
بالاباقشامىز گۇلدەنە بەرسىن!
ۇيىمداستىرۋشىلىق – ىزدەنىستىك:
توپقا قوناققا كوڭىلدى «تەكشە» مەن كوڭىلدى دومالاق «شار» كىرەدى. ولار بالالارمەن امانداسىپ، ولارمەن ويىن ويناعىسى كەلەتىندەرىن ايتادى.
بالالاردان:
- كوڭىلدى تەكشەنىڭ «.....» دەنە ءپىشىنى نەگە ۇقسايدى؟
- ونىڭ ءتۇسى قانداي؟
- تەكشە ءتورتبۇرىشتى، ءبىر ورىندا تىك تۇرادى، ونى ورنىنان قوزعالتۋعا بولادى. مىنە، بىلاي، - دەپ تەكشەلەردىڭ بىرنەشەۋىن ءبىر – ءبىرىنىڭ ۇستىنە قويىپ، مۇنارا جاساۋعا بولاتىنىن ايتادى.
بيلينگۆالدى كومپونەنت: شار – شار، تەكشە - كۋب، دوپ – مياچ.
- ال، دومالاق شاردىڭ دەنە پىشىندەرى نەگە ۇقسايدى ەكەن؟
- دۇرىس ايتاسىڭدار، دوپقا ۇقسايدى.
- سەن ۇستەل ۇستىندەگى شاردى اكەلە عوي.
- مىناۋ نە؟
- ءپىشىنى قانداي؟
- شاردىڭ ءتۇسى قانداي؟
جەكە بالالاردان توپتىڭ ىشىندە قانداي زاتتار دومالاق شار مەن تەكشەگە ۇقسايتىنىن سۇرايدى.
سەرگىتۋ ءساتى:
ءون بويىمدى تىك ۇستاپ،
تايانامىن ءبۇيىردى.
باستاپ كەتەم
دۇرىستاپ
سايگۇلىكشە ءجۇرۋدى.
ءبىر! ەكى! ءبىر! ەكى!
ۇلەستىرمەلى ماتەريالمەن جۇمىس.
«نەگە ۇقسايدى؟» ديداكتيكالىق ويىن جاتتىعۋى. بۇل تاپسىرمادا بالالار سۋرەتتەگىلەردىڭ نەگە ۇقسايتىنىن ايتىپ، سۋرەت بويىنشا سايكەستەندىرەدى. بالالارمەن جەكە جۇمىس جۇرگىزەدى.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
ورىندايدى: گەومەتريالىق پىشىندەردىڭ سالىستىرۋعا جانە سيپاتتاۋعا ارنالعان تاپسىرمالارىن؛
تۇسىنەدى: زاتتى ءتۇر – تۇسىنە قاراي سيپاتتاۋ كەرەكتىگىن؛
قولدانادى: سويلەم قۇراستىرا ءبىلۋ ىسكەرلىكتەرىن.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: ونەرلىنىڭ ءورىسى كەڭ (5 - سىنىپتار اراسىندا ءبىلىم سايىسى)
