ىستەمى قاعان
ىستەمى، ەستەمى (كىتاي جازبالارىندا شي-دە-مي، گرەك جازبالارىندا ستەمۆيس، مەناندر جازباسىندا ديزاۆۋل ەسىمدەرىمەن اتالادى) (ت.ج.ب. - 576 ج.) قاعان — كورنەكتى ەجەلگى تۇرىك ءامىرشىسى ءارى قولباسشىسى، بۋمىن قاعاننىڭ ءىنىسى. ىستەمى بيلەگەن تۇرىك قاعاندىعى VI عاسىردىڭ ەكىنشى جارتىسىندا قۋاتتى مەملەكەتكە اينالدى.
كوشپەلى تۇرىك قوعامىندا اسكەر ۇيىمداستىرۋ ىسىنە ۇلكەن ءمان بەرىلگەن. جاقسى ماشىقتانعان، شىدامدى اتتى اسكەر ىستەمى اسكەرىنىڭ نەگىزىن قۇرادى. سان مىڭداعان اسكەرلەر اسكەري جاساقتارعا ءبولىندى. وسىنداي رەتتەلگەن جانە ۇيىمداسقان اسكەر ۇلكەن اۋماقتى تەز باسىپ الاتىن.
بۇحارا قالاسى تۇبىندەگى شەشۋشى شايقاستا ىستەمى ەفتاليتتەردى (اق عۇنداردى) تالقاندادى. ورتا ازيا جەرلەرىن قالالارىمەن جانە ەلدى مەكەندەرىمەن، سونداي-اق وندا سوزىلىپ جاتقان ۇلى جىبەك جولىمەن بىرگە باسىپ الدى. ءسويتىپ، تۇرىكتەر بۇرىنعىدان دا كۇشەيە جانە بايي ءتۇستى. ەجەلگى تۇرىك مەملەكەتى مەن يران اراسىنداعى شەكارا ءامۋداريا وزەنىنىڭ بويىمەن وتەتىن بولدى. ەندى ىستەمى اسكەرىن باستاپ باتىسقا قاراي جىلجىدى. كوپ ۇزاماي ول ەدىل (ۆولگا) وزەنىمەن قارا تەڭىزگە دەيىنگى ارالىقتاعى بارلىق حالىقتار مەن تايپالاردى باعىندىردى. سول جەردە ول ۆيزانتيامەن اسكەري جانە ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناس ورناتتى.
ىستەمى قاعاننىڭ قولباسشىلىق قابىلەتىنىڭ ارقاسىندا تۇرىك قاعاندىعى شىعىستان باتىسقا سوزىلعان تىنىق مۇحيت پەن قارا تەڭىزگە دەيىنگى وراسان زور ايماقتا ءوز بيلىگىن جۇرگىزدى.
You Might Also Like
-
ادەنوميوزبەن سىرقاتتاناتىن ناۋقاستاردىڭ انامنەزى جانە كلينيكالىق كورىنىستەرى مالىمەتتەرىن تالداۋ اۋرۋعا ءتان ەرەكشەلىكتەردى بىلۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ادەنوميوز (جاتىر دەنەسىنىڭ ىشكى قاباتىنىڭ قابىنۋ ...
-
س.سەيفۋللين اتىنداعى №165 ورتا مەكتەپتىڭ 10 سىنىپ وقۋشىسى ساعىنتاي قىزى اياۋلىم ...
