سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 كۇن بۇرىن)
جانۋارلار تىرشىلىگىنە نە قاجەت؟
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جانۋارلار تىرشىلىگىنە نە قاجەت؟

ساباقتىڭ ماقساتى: ءتىرى تابيعاتتىڭ ءبىر بولىگى جانۋارلار تۋرالى اڭگىمەلەۋ. جانۋارلار تىرشىلىگىنە قاجەتتى جاعدايلار تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. جانۋارلار قورەگىنىڭ الۋان تۇرلىلىگى، ءومىر ءسۇرۋ ورتاسى تۋرالى اڭگىمەلەۋ.
ويىن ەلەمەنتتەرىن پايدالانا وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ بىلىمدىلىگىن، بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ. ءوز ويلارىن ەركىن جەتكىزۋگە داعدىلاندىرۋ. ويلاۋ،
سەزىنۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
تابيعاتتى قورعاۋعا، ايالاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق – جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: تىرەك - ىزبا، جانۋارلارمەن وسىمدىكتەر سۋرەتتەرى، ءسوزجۇمباق.، «قايسىسى ارتىق» ويىنى.

ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. پسيحولوگيالىق دايىندىق.
قورشاعان ورتا - تابيعات
جانۋار، وسىمدىك، ادامزات.
ءسۇيۋ، قورعاۋ – پارىزىڭ،
بىلەيىك مۇنى ادامزات.
- بالالار بۇگىن بىزگە دۇنيەتانۋ ساباعى. وسى دۇنيەتانۋ ءپانى ارقىلى نەنى وقىپ ۇيرەنەمىز؟
- ءبىزدى قورشاعان تابيعات تۋرالى وقىپ ۇيرەنەمىز.

ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ:
- بالالار ۇيگە قانداي تاپسىرما بەرىلدى؟
- وسىمدىكتەردىڭ كوبەيۋى. وسىمدىكتەر تىرشىلىگى تاراۋىن قايتالاپ كەلۋ.
(تاپسىرمانى 2 - 3 وقۋشىدان سۇراۋ)
- وقۋشىلاردى 3 - توپقا ءبولىپ، تاراۋ بويىنشا تاپسىرما بەرۋ.
تىرەك - سىزبا تولتىرۋ
1 - توپ.
- وسىمدىك ءتىرى ورگانيزم ەكەندىگىن دالەلدە؟
وسىمدىك – ءتىرى ورگانيزم

ءوسىپ - ونەدى
كوبەيەدى
جايقالادى
قۋراپ ولەدى

2 - توپ.
- وسىمدىكتەردى قانداي توپتارعا بولۋگە بولادى؟
وسىمدىك

• اعاشتار → ەمەن، قاراعاي، قايىڭ
• بۇتالار → توبىلعى، يتمۇرىن، جىڭعىل
• شوپتەر → جۋسان، سەلەۋ، بيدايىق

3 - توپ.
- وسىمدىك تىرشىلىگىنە قانداي جاعدايلار قاجەت؟
وسىمدىك

سۋ، اۋا، جىلۋ، جارىق، قورەك

- ەندى بارلىعىڭىزعا ورتاق سۇراق.
- وسىمدىك مۇشەلەرىن اتاپ بەرىڭدەرشى؟
- وسى وسىمدىك مۇشەلەرى قانداي قىزمەت اتقارادى؟
1 - توپ: تامىردىڭ قىزمەتى
2 - توپ: ساباقتىڭ قىزمەتى.
3 - توپ: جاپىراقتىڭ قىزمەتى.
- وتە جاقسى، بالالار، ەندى وسى وسىمدىك مۇشەلەرىنىڭ ءبىرى جەمىس. جەمىس وسىمدىكتەردىڭ بىزگە تارتاتىن سىيى ەكەندىگىن بىلەمىز. ياعني، جەمىس بەرەتىن وسىمدىكتەردى جاقسى كۇتىپ - باپتاساق مول جەمىس بەرەدى. وسى جەمىس نەشە توپقا بولىنەدى؟
- ەكى توپقا بولىنەدى، ياعني قۇرعاق جانە شىرىندى.
- ال، ەندى تاقتاداعى جەمىستەردىڭ سۋرەتتەرىنە قاراي وتىرىپ، وزدەرىڭ قاي جەمىس شىرىندى، قاي جەمىس قۇرعاق ەكەندىگىن انىقتاپ، ايتا قويىڭدار.
سۋرەتپەن جۇمىس
- ال، بالالار، وسى جەمىستىڭ ىشىندە نە بولادى؟
- تۇقىم بولادى، وسىمدىكتەر كوبىنە تۇقىم ارقىلى تارالادى.
- كوبەيۋ بارلىق ءتىر تابيعاتقا ءتان قاسيەت.

ويىن: «قاتەسىن تاپ»
قىستا → جاپىراقتار تۇسەدى.
كۇزدە → وسىمدىكتەر كوكتەپ شىعادى.
كوكتەمدە → وسىمدىكتەر ءپىسىپ - جەتىلەدى.
جازدا → وسىمدىكتەردىڭ ءوسۋ مەرزىمى توقتايدى.

ءىىى. جاڭا ساباق
- ءتىرى تابيعات دەگەنىمىز ەن؟
- ادام، وسىمدىك، جانۋار.
ادام، جانۋار، وسىمدىك – تىرشىلىكتىڭ ماڭىزدى ءبىر بولىگى.
1. سىزبامەن جۇمىس
- وسىمدىكتەرمەن جانۋارلاردىڭ قورەكتەنەتىنىن بىلەمىز. وسىمدىك – جانۋارلاردى سۋىقتان جاۋلارىنان قورعايتىن باسپانا جانە قورەك بولادى. وسىمدىكتەر ادامعا تاعام، جىلۋ، تازا اۋا سىيلايدى. ال جانۋارلار ادامعا تاعام، جىلى دا، اسەم كيىم، جايلى توسەنىش بولادى. ادام بولسا، وسىمدىكتەر مەن جانۋارلاردى قورعايدى، ءوسىپ - ونۋىنە جاعداي جاسايدى.
- بۇگىنگى ساباعىمىزدا ءتىرى تابيعاتتىڭ ءبىر بولىگى – جانۋارلار تىرشىلىگى تۋرالى تاراۋدى باستايمىز. ءبىز 1 - كلاستا جانۋارلار توپتارىمەن تانىسقان بولاتىنبىز. جانۋارلار قانداي توپقا بولىنەدى؟
- سۇتقورەكتىلەر، قۇستار، جورعالاۋشىلار، بالىقتار، قوسمەكەندىلەر.
2. سۋرەتپەن جۇمىس.
سۋرەتتەگى جانۋارلاردى توپقا جىكتەۋ.
- جانۋارلار دا تىرشىلىك يەسى. تىرشىلىك ەتۋ ءۇشىن جانۋارلارعا دا ءتۇرلى جاعدايلار قاجەت. سەندەردىڭ ويلارىڭشا جانۋارلار تىرشىلىگىنە نە قاجەت دەپ ويلايسىڭدار؟
3. توپتاستىرۋ.
جانۋارلار تىرشىلىگىگنە قاجەتتى جاعدايلاردى توپتاستىرۋ.
- ءاربىر جانۋارلار اۋامەن تىنىس الادى. اۋا جوق جەردە ەشبىر جانۋار تىرشىلىك ەتە المايدى. دەگەنمەن، جانۋارلار ىشىندە قۇرلىقتا ەمەس، باسقا دا ورتادا مىسالى، سۋدا، توپىراق اراسىندا تىرىشىلىك ەتەتىندەرى بار؛ «ولار اۋامەن تىنىس الا ما» دەپ ويلاپ وتىرىسىڭدار عوي. ولار قاي ورتادا تىرشىلىك ەتسە دە، بارلىق جانۋارلار تىنىس الۋى قاجەت. مىسالى ادامادار قىستا سۋ قويمالارىنداعى مۇزدى ويىپ، ويىق جاساپ قويادى. ادام نە ءۇشىن ويىق جاسايدى؟
4. سۋرەتپەن جۇمىس
ويىقتىڭ پايداسى تۋرالى سۇراق - جاۋاپ الماسۋ.
- ادام سياقتى وسىمدىكتەرمەن جانۋارلارعا دا تاعام كەرەك. ونسىز ولار اشىعىپ ولەدى. وسى ارادا وسىمدىكپەن جانۋارلار جايىندا ايتقاندا تاعام، تاماقتانۋ دەگەن سوزدەردى قولدانۋ ىڭعايسىز سياقتى. ويتكەنى ولار ادام ەمەس قوي. عالىمدار، ۇلكەندەر: «جانۋارلار، وسىمدىكتەر قورەكتەنەدى»، «جانۋاردىڭ قورەگى»، نەمەسە «جەمى»، «ازىعى» دەيدى. سەندەردە ءار تىرشىلىك يەسىنە لايىق سوزدەردى دۇرىس قولدانعاندارىڭ ءجون.
ءبىز قاي جانۋار نەمەن قورەكتەنەتىنىن بۇرىنان دا بىلەمىز. سولاردى ەسكە ءتۇسىرۋ ءۇشىن مىناداي تەست - تاپسىرماسىن تالداپ، جاۋاپ بەرەيىك.

5. سايكەستەندىرۋ تەستى.
جانۋارلار جەم نەمەسە ازىق تۇرلەرى
جانۋارلار جەم نەمەسە ازىق تۇرلەرى
1.تاۋىق ا) ساڭىراۋقۇلاق، جاڭعاق
2.ءتيىن ءا) ەت
3.ايۋ ب) بيداي، تارى، داندەر
4.يت ۆ) بال، جيدەك
/سىزىقتار ارقىلى قوسۋ/

- شوپپەن قورەكتەنەتىن جانۋرالاردى شوپقورەكتى، ال ءتىرى جانۋارلاردى اۋلاپ جەيتىن قاسقىر، جولبارىس، ارىستانداردى جىرتقىشتار دەيدى. سول سياقتى جانۋارلارعا جىلۋ، جارىق، سۋ كەرەك. اۋىل ماڭىن ارالاعاندا كەيبىر ىندەردى كورەتىن بولارسىڭدار، بۇل سۋىر، بورسىق، تىشقان سياقتى جانۋارلاردىڭ باسپاناسى. اۋا - رايى سۋىق، سالقىن بولعان كەزدە ولار سول باسپاناسىنا كىرىپ جىلىنىپ جاتادى، ۇيىقتايدى. ءتيىن، توقىلداق، قىسقى ايازدا اعاش قۋىستارىنا جاساعان ۇيالارىنا جىلىنىپ جاتادى. قويان، قاسقىر، ءتيىن قىسقا قاراي جۇقا ءجۇنى ءتۇسىپ، ورنىنا قالىڭ ءجۇن وسەدى.
6. ويىن: «ورنىن تاپ»
سۋرەتتەگى جانۋارلاردىڭ قايدا تۇراتىنىن ورنىن باعىتاۋشى سىزىقتارمەن قوس.
7. «قايسىسى ارتىق؟»
ءار توپ سۋرەتتەگى جانۋارلاردىڭ ىشىنەن ارتىعىن تاۋىپ، نەلىكتەن ارتىق ەكەنىن ايتقىزۋ.

ءىۇ. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
ءسوزجۇمباق
1. قانداي جانۋار كىسىنەيدى؟
2. اڭ پاتشاسى.
3. ەڭ قورقاق جانۋار.
4. سيىردىڭ ءتولى.
5. بالدى جاقسى كورەتىن جانۋار
6. قوياننىڭ قاس جاۋى.
- سونىمەن، ءبىز بۇگىنگى ساباعىمىزدا جانۋارلار تىرشىلىگى تاراۋىن باستادىق. جانۋارلار تىرشىلىگىنە قاجەتتى جاعدايلاردى وقىپ - بىلدىك.
- جانۋارلار تىرشىلىگىنە نە قاجەت؟ (باعىتاۋشى سىزىقتارمەن قوسۋ)

ءۇ. باعالاۋ
ءۇى. ۇيگە تاپسىرما. ءماتىندى وقۋ

نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما