سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 9 ساعات بۇرىن)
جاساندى بىلعارىدان ءاميان دايىنداۋ.
شەبەر ساباق تاقىرىبىجاساندى بىلعارىدان ءاميان دايىنداۋ.
ساباق ماقساتى: ساندىك - قولدانبالى ونەر، بىلعارىمەن جۇمىس جاساۋ ءبولىمى بويىنشا وقۋشىلاردىڭ بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋ، ءبىلىمىن جان - جاقتى تەكسەرۋ. قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، ۇقىپتىلىققا، شىدامدىلىققا، ەڭبەك سۇيگىشتىككە، زەيىن قويۋعا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، تاجىريبەلىك جۇمىسقا قولدالىناتىن قۇرالدار ماتا، قايشى، ينە، ءجىپ قولدانۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە: ءاميان قىزمەتى، ديزاين ونەرى جونىندە تۇسىنىك بەرۋ، بىلعارىدان ءاميان جاساۋ ءادىسىن ۇيرەتۋ. جاساندى جانە تابيعي بىلعارىنى اجىراتا ءبىلۋ. جاساندى بىلعارىدان ءاميان تىگىپ ۇيرەنۋ. وي - ءورىسىن، شىعارماشىلىق قابىلەتىن، ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
جۇمىس مازمۇنى:
ءاميان قىزمەتى - اقشا، تيىن - تەبەن سالىپ جۇرۋگە ارنالعان شاعىن قالتا، شيلان. ءامياننىڭ ءىشىن ءبىر نە بىرنەشە قاتپارلى، بولىكتى ەتىپ كوننەن، بىلعارىدان تىگەدى. اشىلىپ - جابىلاتىن اۋزى قايىرمالى نەمەسە قاۋسىرمالى بولىپ كەلەدى. كەيبىر ءاميانداردىڭ اۋزىنا تەمىردەن جاسالعان كومكەرمە بەكىتىلىپ، باسىنا دومالاق شىرتەتپە ورناتىلادى. ءامياندى كيىمنىڭ قالتاسىنا سالىپ جۇرۋگە ىڭعايلى ەتىپ جاسايدى، ونى جىبەكماتادان دا تىگىپ، بەتىن ءوز قالاۋىنا قاراي كەستەلەگەن. قازاقتاردىڭ ۇلتتىق ەرەكشەلىگى تۋرالى ورىس زەرتتەۋشىسى ۆ. ي. دال: «قازاق جەرىنە ءوتتىڭ ەكەن، ءاميانىڭدى قالتاڭا سالىپ قوي. جىلتىراعان تيىن ساناپ وتىرعانىڭ - بۇل ەلدىڭ ادەت - عۇرپىنا ەرسى. ال ۇيىنە كەلدىڭ ەكەن، ءاردايىم اسى دايىن، شيپالى قىمىزى جانە بار»، — دەگەن ەكەن.
بىلعارى دەگەنىمىز نە؟
بىلعارى — مال تەرىلەرىن حيميالىق جانە مەحانيكالىق ادىستەرمەن وڭدەۋ ارقىلى الىناتىن ماتەريال. ودان اياق كيىم، سىرت كيىم، ايىل - تۇرمان، گالانتەرەيا، تەحنيكالىق بۇيىمدار ت. ب. جاسالادى. مال تەرىسى 3 قاباتتان — شەلدەن، وزەڭنەن، قىرتىستان تۇرادى. بىلعارى جاساۋ ءۇشىن تەرىنىڭ ءجۇنى جيدىتىلەدى، شەلى سىلىنىپ، قىرتىسى جازىلادى. تەرىنىڭ وزەڭىن (ورتاڭعى قاباتىن) وڭدەي وتىرىپ بىلعارى الىنادى. وزەڭ ايقىش - ۇيقىشتانىپ تىعىز بايلانىسقان كوللوگەندى تالشىقتاردان قۇرالادى. تەرىنى جۇننەن ارىلتۋ ءۇشىن ءسىلتى (كۇل مەن اك ەرىتىندىسى) جانە فەرمەنت جاعىلادى، كۇكىرتتى ناتريي، اك ەرىتىندىسى بۇركىلەدى. بىرنەشە ساعاتتان كەيىن قىلشىق پەن بوساڭ قىرتىس ارناۋلى ماشينا ارقىلى وڭاي اجىراتىلادى. مۇنان سوڭ شەلدەۋ ماشيناسىمەن تەرىنىڭ شەلى سىلىنادى. وسىدان شىققان شيكىزات كون دەپ اتالادى. كوندەگى ءسىلتى جانە باسقا قوسىلىستار كەتىرىلىپ، اك سۋمەن جۋىلىپ شايىلادى. شيكىزات تالقىمەن جۇمسارتىلادى. ارناۋلى ماشينامەن ىلعالدان ارىلتىلعان سوڭ، قالىڭدىعى ءبىر تەگىس بولۋ ءۇشىن بىلعارى سۇرىلەدى دە، قانداي ماقساتقا پايدالاناتىندىعىنا جانە جاعىلاتىن بوياۋ تۇسىنە قاراي سۇرىپتالادى. تىكەلەي بوياۋ، قىشقىلدى بوياۋ، ت. ب. تاسىلدەرمەن بويالعان بىلعارىنىڭ قاتپارلارى جازىلىپ، كەرۋ ماشيناسىنا جىبەرىلەدى. كەرىلىپ كەپتىرىلگەن بىلعارىنىڭ پۇشپاقتارى كەسىلەدى، سىعىلادى جانە وعان جىلتىر ءوڭ بەرىلەدى. پايدالانۋ ماقساتىنا قاراي بىلعارى 4 توپقا بولىنەدى: اياق كيىمدىك بىلعارى، قايىس نەمەسە ايىل - تۇرماندىق بىلعارى، سىرت كيىمدىك جانە گالانتەرەيالىق بىلعارى، تەحنيكالىق بىلعارى اياق كيىمدىك بىلعارى قاساڭ جانە جۇمساق بىلعارى تۇرىندە بولادى. اياق كيىمنىڭ ۇستىڭگى بولىگىنە جۇمساق بىلعارى، ال تابان بولىگىنە (ۇلتان، وكشە، ءسىرى وكشە، ت. ب.) قاساڭ بىلعارى جۇمسالادى. قاساڭ بىلعارى ءىرى مال تەرىسىنەن جاسالادى، وڭدەلمەگەن تەرىنىڭ ورتاشا سالم. 23 — 26 كگ - نان كەم بولمايدى. جۇمساق بىلعارى قوي، ەشكى جانە بۇزاۋ، تانا، قۇناجىن، شوشقا، جىلقى تەرىلەرىنەن جاسالادى.
بىلعارى تابيعي جانە جاساندى بولىپ ەكىگە بولىنەدى.
تابيعي بىلعارى: كيىمگە ارنالعان تابيعي بىلعارىنى قوي، ەشكى، شوشقا جانە تاعى باسقا جانۋارلار تەرىلەرىنەن الادى. تەرى بىلعارىسىن وڭدەۋ مەحانيكالىق جانە فيزيكا – حيميالىق وپەراسيالار جيىنتىعى بولىپ سانالادى، مۇنىڭ ناتيجەسىندە بىلعارى جۇقا، جۇمساق، مىقتى، سوزىلمالى، سىرتقى اسەرلەرگە تۇراقتى بولادى. بىلعارىنىڭ بەتكى قاباتىنىڭ تابيعي سۋرەتى مەرەي دەپ اتالادى. سيپاتتاماسى بويىنشا مەرەي، ياعني بىلعارىنىڭ ميكروسكوپيالىق بۇرمەلەرىنىڭ سۋرەتى بويىنشا، بار بولۋىنا جانە تۇكتى سۋمكا ىزدەرىنىڭ فورماسىنا قاراي ماماندار بىلعارىنىڭ قانداي جانۋاردان الىنعانىن انىقتايدى. ۇستىڭگى بەتىن وڭدەۋ سيپاتىنا قاراي تابيعي بىلعارىلار كەلەسىدەي تۇرلەرگە بولىنەدى: تەگىس – تابيعي مەرەيلى؛ ءيىر ويىقتى – ءيىر ويىق مەرەيلى؛ ورنەكتى – ۇستىڭگى بەتىندە بادىرايعان كوركەمدىك ورنەگىمەن؛ تۇكتى – تۇكتى قاباتىمەن، شليحتالاۋ ارقىلى الىنعان (ۆەليۋر، زامشا).
جاساندى بىلعارى – كادىمگى تەرى ورنىنا قولدانىلاتىن پوليمەر ماتەريالدار. ولاردىڭ قۇرامىنا قاراي رەزينالى، تالشىقتى، جۇقا قاباتتى جانە بەتى قاپتالعان ماتا. قولدانىلۋىنا قاراي، گالانتەريالىق، تەحنيكالىق بولىپ بولىنەدى. جاساندى بىلعارى جاساۋدا نەگىزگى شيكىزات - كاۋچۋك، پوليحلورۆينيل، نيتروسەلليۋلوزا، كازەين، پولياميدتەر ت. ب. جۇقا قابات تۇزگىش زاتتار.
سونىمەن، ناقتى بىلعارىدان جاساندى بىلعارىدان ايىرۋ ءۇشىن سىزگە نە قاراۋ كەرەك؟
  • ءيىس. جاساندى بىلعارىدان وتكىر حيميالىق «حوش ءيىس» شىعادى. ارينە، تابيعي بىلعارى ءيىسى جاعىمسىز بولماۋى كەرەك. دەگەنمەن، ءسىز تەك يىسكە سەنبەۋىڭىز كەرەك، ويتكەنى فابريكادا ارنايى بىلعارىدان جاسالعان حوش يىستەر بار.
  • جىلىتۋ. ماتەريالدى قولىڭىزعا ۇستاڭىز. ەگەر ول تەز قىزىپ، ءبىراز ۋاقىت جىلى بولسا، وندا بۇل تەرى. ەگەر سۋىق بولىپ قالسا، وندا بۇل بىلعارى.
  • ءتيىسىڭىز. ءتۇپنۇسقا بىلعارى بىلعارىدان گورى جۇمساق جانە سەرپىمدى، سونىمەن قاتار بىركەلكى قۇرىلىمعا يە.
  • تولتىرۋ جانە يكەمدىلىك. شىنايى بىلعارى تولتىرىلۋى كەرەك. تەرىگە باسقان كەزدە جاعىمدى جۇمساقتىق سەزىلىپ، باسىپ شىعارۋ ورنى تەز قالپىنا كەلەدى.
  • شىعۋ. سوزىلعان كەزدە تابيعي بىلعارى رەزەڭكەگە ۇقسامايدى، ءبىراق سونىمەن بىرگە ول ءوزىنىڭ باستاپقى كۇيىنە تەز ورالادى.
  • ءتۇس. ەگەر تەرى جارتىسىنا بۇگىلسە، يىلگەن كەزدە ءتۇس وزگەرمەيدى. بىرنەشە بۇكتەلگەن كەزدە دە ىزدەر مەن ويىقتار بولماۋى كەرەك.

     
  • كەۋەكتەر. جاساندى بىلعارى تەسىكتەرى تەرەڭدىگى مەن فورماسى بويىنشا بىردەي، ءبىراق تابيعي بىلعارىدا ولار ەرىكتى تۇردە ورنالاسادى. ەگەر بىلعارى تابيعي بەتكەيگە يە بولسا، وندا ونىڭ ەرەكشە تەكستۋراسى بار ورنەگى بولادى.
  • ۇلگى. زاتقا جابىستىرىلعان ماتەريالدىڭ ۇلگىسى ونىڭ قۇرامى تۋرالى دا ايتا الادى - كادىمگى الماس تەرىنى بىلدىرەدى، بۇيرا - تابيعي بىلعارى كورسەتىلگەن.
  • جىبەرۋ. كەسىلگەن جەردە ءسىز كوپتەگەن توقىلعان تالشىقتاردى (تەرى كوللاگەنىنىڭ جىپتەرى) كورۋىڭىز كەرەك. ەگەر مۇنداي تالشىقتار بولماسا نەمەسە ولاردىڭ ورنىنا ماتا نەگىزى بولسا، وندا بۇل بىلعارى ەمەس!
  • ىشىندە. تەرىنىڭ تەڭىز بەتى بارقىت، ءجۇندى بولۋى كەرەك. ەگەر ءسىز قولىڭىزدى جىلجىتساڭىز، ول بورتپەلەردىڭ قوزعالىسىنا بايلانىستى ءتۇسىن وزگەرتۋى كەرەك.
كوپتەگەن ادامدار ناعىز تەرىنى ورتەۋ كەرەك جانە ول جانبايدى دەپ قاتەلەسەدى. ءبىز تەرىنىڭ ەمدەلەتىنىن ەسكەرۋىمىز كەرەك ءانيليندى جابىن، ول قىزعان كەزدە جانۋى مۇمكىن. سونداي - اق، تەرىنى جەلىمدەيتىن كەزدەر بولادى سۋرەت سالۋ نەمەسە باسىپ شىعارۋ... ارينە، بۇل جاعدايدا تەستىلەۋدىڭ كەيبىر قاسيەتتەرى وزگەرەدى، دەگەنمەن، بۇل ءتۇپنۇسقا بىلعارى، جانە جوعارىدا سيپاتتالعان نەگىزگى ەرەكشەلىكتەرگە سايكەس، جاساندىدان اجىراتۋعا بولادى.
تىگىن ماشيناسىمەن جۇمىس ىستەۋ كەزىندەگى قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىمەن تانىسا كەتەيىك
1. جۇمىس ورنىن رەتكە كەلتىرۋ.
2. شاشتى جيناپ، جەڭدى قايىرۋ.
3. ماشينادا تىك، ورىندىققا تولىق جايعاسىپ، دەنەنى جاي عانا ەڭكەيتىپ، باستى العا قاراي ءيىپ وتىرۋ كەرەك.
4. جارىق جۇمىس ورنىنا سول جاقتان نەمەسە الدىنان ءتۇسۋى كەرەك.
5. تىگىن ماشيناسىن تىكەلەي ءمۇعالىمنىڭ جەتەكشىلىگىمەن ىسكە قوسۋ.
6. ماشينا مەن جۇمىس ورىنداۋشىنىڭ ارا قاشىقتىعى 20 - 30 سم
7. اياقتار تولىعىمەن ەدەندە نەمەسە اياق قويعىشتا (پودستاۆكا) ورنىعۋى كەرەك.
8. ماشينا ۇستىندە ارتىق زاتتار جاتپاۋ قاجەت.
9. ماشينا تىگىسىن باستاردا بۇيىمدا تۇيرەۋىشتەر نەمەسە ينەلەر بولماۋى ءتيىس.
10. جۇمىس باستاماي تۇرىپ ورنالاسۋىن تەكسەرۋ (تاباندى رەتتەگىش بۇراندا جاقسى ۇستاپ تۇر ما، ينە تەسىگىنە تۋرا كەلە مە).
11. ماتانى قويىپ، تاباندى تۇسىرمەي تىگىن ماشيناسىن جۇرگىزۋگە بولمايدى.
  12. تىگىستەردى اۋىستىرعاندا ينەنى جوعارى كوتەرىپ قويۋ.
شەبەر ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى: جاساندى بىلعارىدان ءاميان دايىنداۋ
ءاميان لەكالوسى
نۇسقاۋ كارتا
توپ - 36
ماماندىعى: 07230100 - تىگىن ءوندىرىسى جانە كيىمدەردى ۇلگىلەۋ
شەبەر ساباق تاقىرىبى: جاساندى بىلعارىدان ءاميان دايىنداۋ
وندىرىستىك وقىتۋ شەبەرى: ابدرەش ايسالقىن تەمىرجان قىزى
جۇمىس اتاۋىمازمۇنىجابدىعى
ءاميان لەكالوسىن دايىنداۋدايىن لەكالو بويىنشا ماتاعا لەكالونى ءتۇسىرۋبور، سىزعىش 
ماتانى كەسۋماتامىزدى لەكالو بويىنشا كەسىپ الامىز قايشى
ءاميان جاپقىشىءاميان جاپقىشىنا كنوپكا ورناتۋ كنوپكا ورناتاتىن اپارات
بولشەكتەردى بىرىكتىرۋ
تىگىن ماشيناسى
دايىن بۇيىم

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما