جۇبان مولداعالييەۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جۇبان مولداعالييەۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا جۇبان مولداعالييەۆ شىعارمالارىنىڭ جاڭاشىلدىعىن ءتۇسىندىرۋ. اقىننىڭ شىعارمالارىنا توقتالۋ، ءمانىن ءتۇسىندىرۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورىن مولايتۋ؛
ب) دامىتۋشىلىق: اقىن شىعارمالارى ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تەوريالىق ۇعىمداردى تۇسىنە ءبىلۋ قابىلەتىن دامىتۋ. ماتىنمەن جۇمىس ىستەي بىلۋگە داعدىلاندىرۋ؛
ۆ) تاربيەلىك: پاتريوتتىق سەزىمىن وياتۋ، ادامگەرشىلىك، يماندىلىققا باۋلۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرىلمەلى، ارالاس، سۇراق - جاۋاپ، ءتىل قۇرالىنا تالداۋ، ءتىل ۇستارتۋ، ۆەنن - دياگرامماسىن تولتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتىك تاقتاداعى فليپچارت، كومپيۋتەر، پرەزەنتاسيا.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. پسيحولوگيالىق كەزەڭى
II. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
1) 2 وقۋشى ۆەنن - دياگراممانى تولتىرادى (1. قاسىم امانجولوۆ 2. ءا. تاجىبايەۆ )
2) قالعان وقۋشىلار ق. امانجولوۆ جانە ءا. تاجىبايەۆ ءومىرى مەن شىعارمالارىنا سايكەس بليس - سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى:
ا) ق. امانجولوۆتىڭ قانداي ولەڭدەرىمەن تانىستىڭدار؟
ءا) ولەڭدەرىنىڭ تاقىرىبى قانداي؟
ب) ول قانداي وقۋ ورىندارىن ءبىتىردى؟
ا) ءا. تاجىبايەۆتىڭ قانداي ولەڭدەرىن بىلەسىڭدەر؟
ءا) ولەڭدەرىنىڭ تاقىرىبى قانداي؟
ب) ءا. تاجىبايەۆتىڭ تۋعان جەرىندە قانداي تەڭىز بار؟
III. جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
وي قوزعاۋ: گەوگرافيالىق كارتادان باتىس قازاقستاندى كورسەتىڭدەر. باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ ورتالىعى قاي قالا؟
1. (ءومىربايانى تۋرالى دەرەك )
2. ءبىر وقۋشى الدىن-الا ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرما، ياعني ج. مولداعالييەۆ ءومىرىنىڭ جىلنامالىق كەزەڭدەرىمەن تانىستىرادى
اقىن ءومىرى (جىلنامالىق كەزەڭدەر )
1920 ج. 5 قىركۇيەكتە ورال وبلىسى، تايپاق اۋدانى، جىلاندى دەگەن جەردە دۇنيەگە كەلگەن.
1940 ج. ورال. اۋىل شارۋاشىلىق تەحنيكۋمىن بىتىرەدى.
1940 - 1947 ج. ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىسقا قاتىسىپ، اسكەر قاتارىندا بولادى.
1948 - 1952 ج. «لەنينشىل جاس» (قازىرگى «جاس الاش») گازەتىندە ءبولىم مەڭگەرۋشىسى، جاۋاپتى حاتشى، رەداكتوردىڭ ورىنباسارى، «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنىڭ ورىنباسارى بولادى.
1949 ج. «جەڭىس جىرلارى» اتتى العاشقى جىر جيناعى شىعادى.
1950 - 1951 ج. «نۇرلى جول» داستانى جازىلىپ، جەكە كىتاپ بولىپ شىعادى.
1984 - 1985 ج.«قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى» اتاعى بەرىلدى.
1986 ج. ايتۋلى جەلتوقسان وقيعاسىنا قاتىسادى.
1989 ج. اقىن قايتىس بولادى.
2010 ج. اقىننىڭ 90 جىلدىق مەرەيتويى رەسپۋبليكا كولەمىندە ۇيىمداستىرىلدى.
3. شىعارمالارى تۋرالى اقىن - جازۋشىلاردىڭ پىكىرى:
س. شايمەردەنوۆ
«بۇل اقىننىڭ شىعارمالارىنا مەن قاشاندا قۇشتارلىقپەن قارايمىن دا، وقىسام كۇماردان شىعاتىنداي بولامىن دا تۇرامىن».
س. قيرابايەۆ
«جۇبان مولداعالييەۆ ليريكاسى - مول دۇنيە، ءارى الۋان سيپاتتى سىرلى جىرلار…»
م. الىمبايەۆ
«جۇبان ولەڭدەرىنىڭ يدەيالىق دارەجەسى، كوركەمدىك دەڭگەيى اۋەلدەن جوعارى، بۇل اقىن اۋەلدەن - اق بيىك ماقساتتى، اسىل مۇراتتى نىسانا تۇتقان».
ۆ. ساۆەليەۆ
«دجۋبان مۋلداگالييەۆ ۆسەگدا ۋچيلسيا، ۆسەگدا ۆويەۆال زا سۆەت ي نا ستورونە سۆەتا، ۆسەگدا نەس ۆ سۆويح ستروكاح پراۆدۋ ليۋديام - كاك بى ني بىلا گوركا ەتا پراۆدا ي كاك بى تياجەلو ونا ني داۆالاس ەمۋ سامومۋ.»
4. «مەن قازاقپىن»- پوەماسى تۋرالى وقۋشىعا وقىتۋ
«مەن قازاقپىن!» پوەماسى – حالقىمىزدىڭ سانا سەزىمىن وياتۋعا، ءوز - وزىنە قۇرمەتپەن قاراۋعا، باعا جەتپەس ۇلەس قوستى. قازاق حالقىنىڭ جەر بەتىنەن جويىلىپ كەتۋ ءقاۋپىنىڭ نىشاندارى بەلگى بەرە باستاعان كەزدە 1963 جىلى ج. مولداعالييەۆ «مەن قازاقپىن!» دەپ جىرلادى.
5.«مەن قازاقپىن» پوەماسىن ديكتوردىڭ ايتۋىندا تىڭداۋ.
IY. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ
1. وقۋلىقتاعى «مەن قازاقپىن» پوەماسىنان بەرىلگەن ۇزىندىدەن ءاربىر وقۋشىعا ءتيىستى 4 جول تاراتىلادى، 1 - 2 وقۋشى مانەرلەپ وقيدى.
2. زەرتتەۋ جۇمىسى «ءتىل قۇرالىنا تالداۋ» (ءار وقۋشى وزىنە بەرىلگەن ءۇزىندىنى تالداپ كەستەنى تولتىرادى)
كوركەمدەگىش سوزدەردى انىقتاۋ
وقۋشىلار جۇپپەن جۇمىس ىستەي وتىرىپ، تولتىرىلعان كەستەنى وقىپ شىعادى، باسقالارى جۇمىستارىن تەكسەرۋگە تاپسىرادى.
3. وقۋشى بەرىلگەن ولەڭ جولدارىن تولىقتىرادى:
مەن قازاقپىن __________، مىڭ تىرىلگەن،
جورگەگىمدە تانىستىم _______________.
جىلاعاندا ___________، كۇن تۇتىلىپ،
قۋانعاندا كۇلكىمنەن _______ تۇرىلگەن.
Y. ساباقتى قورىتۋ
سونىمەن: جىلنامالىق كەزەڭگە قاراپ جىلدارعا سايكەس وقيعالاردى ايتادى
1920 ج.، 1940 ج.، 1940 - 1947 ج.، 1948 - 1952 ج.، 1949ج.، 1950 - 1951 ج.، 1984 - 1985 ج.، 1986 ج.، 1989 ج.، 2010 ج
YI. ءۇي تاپسىرماسى
1. اقىننىڭ ءومىرى تۋرالى اڭگىمەلەۋ.
2. “مەن قازاقپىن” پوەماسىنان ۇناعان ءۇزىندىنى جاتتاۋ
YII. باعالاۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا جۇبان مولداعالييەۆ شىعارمالارىنىڭ جاڭاشىلدىعىن ءتۇسىندىرۋ. اقىننىڭ شىعارمالارىنا توقتالۋ، ءمانىن ءتۇسىندىرۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورىن مولايتۋ؛
ب) دامىتۋشىلىق: اقىن شىعارمالارى ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تەوريالىق ۇعىمداردى تۇسىنە ءبىلۋ قابىلەتىن دامىتۋ. ماتىنمەن جۇمىس ىستەي بىلۋگە داعدىلاندىرۋ؛
ۆ) تاربيەلىك: پاتريوتتىق سەزىمىن وياتۋ، ادامگەرشىلىك، يماندىلىققا باۋلۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: تۇسىندىرىلمەلى، ارالاس، سۇراق - جاۋاپ، ءتىل قۇرالىنا تالداۋ، ءتىل ۇستارتۋ، ۆەنن - دياگرامماسىن تولتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتىك تاقتاداعى فليپچارت، كومپيۋتەر، پرەزەنتاسيا.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. پسيحولوگيالىق كەزەڭى
II. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
1) 2 وقۋشى ۆەنن - دياگراممانى تولتىرادى (1. قاسىم امانجولوۆ 2. ءا. تاجىبايەۆ )
2) قالعان وقۋشىلار ق. امانجولوۆ جانە ءا. تاجىبايەۆ ءومىرى مەن شىعارمالارىنا سايكەس بليس - سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى:
ا) ق. امانجولوۆتىڭ قانداي ولەڭدەرىمەن تانىستىڭدار؟
ءا) ولەڭدەرىنىڭ تاقىرىبى قانداي؟
ب) ول قانداي وقۋ ورىندارىن ءبىتىردى؟
ا) ءا. تاجىبايەۆتىڭ قانداي ولەڭدەرىن بىلەسىڭدەر؟
ءا) ولەڭدەرىنىڭ تاقىرىبى قانداي؟
ب) ءا. تاجىبايەۆتىڭ تۋعان جەرىندە قانداي تەڭىز بار؟
III. جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
وي قوزعاۋ: گەوگرافيالىق كارتادان باتىس قازاقستاندى كورسەتىڭدەر. باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ ورتالىعى قاي قالا؟
1. (ءومىربايانى تۋرالى دەرەك )
2. ءبىر وقۋشى الدىن-الا ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرما، ياعني ج. مولداعالييەۆ ءومىرىنىڭ جىلنامالىق كەزەڭدەرىمەن تانىستىرادى
اقىن ءومىرى (جىلنامالىق كەزەڭدەر )
1920 ج. 5 قىركۇيەكتە ورال وبلىسى، تايپاق اۋدانى، جىلاندى دەگەن جەردە دۇنيەگە كەلگەن.
1940 ج. ورال. اۋىل شارۋاشىلىق تەحنيكۋمىن بىتىرەدى.
1940 - 1947 ج. ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىسقا قاتىسىپ، اسكەر قاتارىندا بولادى.
1948 - 1952 ج. «لەنينشىل جاس» (قازىرگى «جاس الاش») گازەتىندە ءبولىم مەڭگەرۋشىسى، جاۋاپتى حاتشى، رەداكتوردىڭ ورىنباسارى، «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنىڭ ورىنباسارى بولادى.
1949 ج. «جەڭىس جىرلارى» اتتى العاشقى جىر جيناعى شىعادى.
1950 - 1951 ج. «نۇرلى جول» داستانى جازىلىپ، جەكە كىتاپ بولىپ شىعادى.
1984 - 1985 ج.«قازاقستاننىڭ حالىق جازۋشىسى» اتاعى بەرىلدى.
1986 ج. ايتۋلى جەلتوقسان وقيعاسىنا قاتىسادى.
1989 ج. اقىن قايتىس بولادى.
2010 ج. اقىننىڭ 90 جىلدىق مەرەيتويى رەسپۋبليكا كولەمىندە ۇيىمداستىرىلدى.
3. شىعارمالارى تۋرالى اقىن - جازۋشىلاردىڭ پىكىرى:
س. شايمەردەنوۆ
«بۇل اقىننىڭ شىعارمالارىنا مەن قاشاندا قۇشتارلىقپەن قارايمىن دا، وقىسام كۇماردان شىعاتىنداي بولامىن دا تۇرامىن».
س. قيرابايەۆ
«جۇبان مولداعالييەۆ ليريكاسى - مول دۇنيە، ءارى الۋان سيپاتتى سىرلى جىرلار…»
م. الىمبايەۆ
«جۇبان ولەڭدەرىنىڭ يدەيالىق دارەجەسى، كوركەمدىك دەڭگەيى اۋەلدەن جوعارى، بۇل اقىن اۋەلدەن - اق بيىك ماقساتتى، اسىل مۇراتتى نىسانا تۇتقان».
ۆ. ساۆەليەۆ
«دجۋبان مۋلداگالييەۆ ۆسەگدا ۋچيلسيا، ۆسەگدا ۆويەۆال زا سۆەت ي نا ستورونە سۆەتا، ۆسەگدا نەس ۆ سۆويح ستروكاح پراۆدۋ ليۋديام - كاك بى ني بىلا گوركا ەتا پراۆدا ي كاك بى تياجەلو ونا ني داۆالاس ەمۋ سامومۋ.»
4. «مەن قازاقپىن»- پوەماسى تۋرالى وقۋشىعا وقىتۋ
«مەن قازاقپىن!» پوەماسى – حالقىمىزدىڭ سانا سەزىمىن وياتۋعا، ءوز - وزىنە قۇرمەتپەن قاراۋعا، باعا جەتپەس ۇلەس قوستى. قازاق حالقىنىڭ جەر بەتىنەن جويىلىپ كەتۋ ءقاۋپىنىڭ نىشاندارى بەلگى بەرە باستاعان كەزدە 1963 جىلى ج. مولداعالييەۆ «مەن قازاقپىن!» دەپ جىرلادى.
5.«مەن قازاقپىن» پوەماسىن ديكتوردىڭ ايتۋىندا تىڭداۋ.
IY. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ
1. وقۋلىقتاعى «مەن قازاقپىن» پوەماسىنان بەرىلگەن ۇزىندىدەن ءاربىر وقۋشىعا ءتيىستى 4 جول تاراتىلادى، 1 - 2 وقۋشى مانەرلەپ وقيدى.
2. زەرتتەۋ جۇمىسى «ءتىل قۇرالىنا تالداۋ» (ءار وقۋشى وزىنە بەرىلگەن ءۇزىندىنى تالداپ كەستەنى تولتىرادى)
كوركەمدەگىش سوزدەردى انىقتاۋ
وقۋشىلار جۇپپەن جۇمىس ىستەي وتىرىپ، تولتىرىلعان كەستەنى وقىپ شىعادى، باسقالارى جۇمىستارىن تەكسەرۋگە تاپسىرادى.
3. وقۋشى بەرىلگەن ولەڭ جولدارىن تولىقتىرادى:
مەن قازاقپىن __________، مىڭ تىرىلگەن،
جورگەگىمدە تانىستىم _______________.
جىلاعاندا ___________، كۇن تۇتىلىپ،
قۋانعاندا كۇلكىمنەن _______ تۇرىلگەن.
Y. ساباقتى قورىتۋ
سونىمەن: جىلنامالىق كەزەڭگە قاراپ جىلدارعا سايكەس وقيعالاردى ايتادى
1920 ج.، 1940 ج.، 1940 - 1947 ج.، 1948 - 1952 ج.، 1949ج.، 1950 - 1951 ج.، 1984 - 1985 ج.، 1986 ج.، 1989 ج.، 2010 ج
YI. ءۇي تاپسىرماسى
1. اقىننىڭ ءومىرى تۋرالى اڭگىمەلەۋ.
2. “مەن قازاقپىن” پوەماسىنان ۇناعان ءۇزىندىنى جاتتاۋ
YII. باعالاۋ
You Might Also Like
-
تاريح - ماڭگىلىك داستانىمىز (ساحنالىق كورىنىس)
-
قيىن بالالاردىڭ پسيحولوگياسى جانە تاربيەلەۋ جولدارى
