InfoHub Logo

قازىرگى 21-عاسىردا بيزنەس اشۋ ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك سونىمەن قاتار تاۋەكەلدى دە قاجەت ەتەدى. ونىڭ ءجۇرۋى،اقشانىڭ اينالىمدى بولۋى، اشىپ العانان كەيىن بيزنەستىڭ دامۋى تاعى بار. ەندەشە بيزنەستى قالاي دامىتۋعا بولادى؟ اڭگىمەمىزدى ارى قاراي وربىتەيىك. 2017 جىلدان بەرى ەل باسشىلارى جالپى ىشكى ءونىم سانىن ارتىرۋ ماقساتىندا شاعىن، ورتا كاسىپتى دامۋىنا ءبىراز جەڭىلدىكتەر جاساپ جاتىر. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سەنىمدى بيزنەس سەرىگى “اتامەكەن” ۇكپ بيزنەستى دامىتۋدىڭ 10 ناقىت قادامى جايلى وزدەرىنىڭ رەسمي سايىتىنا جاريالاعان ەدى.

1. شاعىن نەسيەلەۋدىڭ كوكجيەگىن كەڭەيتۋ

قازىرگى تاڭدا بيزنەسكە شاعىن نەسيەلەر «بيزنەستىڭ جول كارتاسى-2020» (6% جىلدىق مولشەرلەمەمەن 10 ملن تەڭگەگە دەيىن)، «جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسى-2020» (5% جىلدىق مولشەرلەمەمەن 3 ملن تەڭگەگە دەيىن) باعدارلامالارى اياسىندا جانە «قازاگرو» حولدينگى (شاعىن نەسيە ۇيىمدارى (شنۇ) ارقىلى 9،5/12% جىلدىق مولشەرلەمەمەن 3 ملن تەڭگەگە دەيىن)  ارقىلى بەرىلەدى.

بۇل باعدارلامالاردىڭ ءتيىمدى قارجىلاندىرۋ جاعدايلارىنا قاراماستان، كاسىپكەرلەر كەپىلدىكتى قامتاماسىز ەتۋ، قاجەتتى قۇجاتتاردىڭ كوپ بولۋى جانە جوباعا قولداۋ كورسەتۋدىڭ جوقتىعى سىندى ماسەلەرگە كەزىگەدى.

مىسالى، كاسىپكەر «بيزنەستىڭ جول كارتاسى-2020» باعدارلاماسى بويىنشا شاعىن نەسيە الۋ ءۇشىن باس-اياعى 13 قۇجات وتكىزۋى كەرەك.

جالپى، 2016 جىلدىڭ 1 شىلدەسىندەگى دەرەككە سۇيەنسەك، قازاقستاندا 342 شنۇ بەلسەندى سانالۋدا جانە بۇل تۇستا شاعىن نەسيە نارىعىنىڭ تەڭ جارتىسىنا جۋىعىن «كمF (كمف) شاعىن قارجى ۇيىمى» ج ش س يەلەنۋدە (باستاپقىدا USAID قورلاندىرسا، بۇگىندە قازاقستاندىق قۇرىلتايشىلار ساتىپ العان). 2015 جىلى شنۇ بارلىعى 120 ملرد تەڭگەگە 567 مىڭ شاعىن نەسيە بەرگەن.

سونىمەن بىرگە، اۋىلدىق جەرلەردى شاعىن نەسيە قىزمەتتەرىمەن قامتۋ تومەن دەڭگەيدە قالۋدا. اۋىلدىق جەرلەردە تەك 75 شنۇ بەلسەندى ارەكەت ەتۋدە. اتىراۋ وبلىسىندا شنۇ اۋىلدا جۇمىس ىستەمەسە، اقتوبە وبلىسىندا تەك 2 شنۇ بەلسەندى، ماڭعىستاۋ وبلىسىندا – 1 شنۇ.

ءوز كاسىبىن جاڭادان باستاعان كاسىپكەرلەردىڭ كوبىسى ءۇشىن جوعارى پايىزدىق كورسەتكىشتەرگە بايلانىستى (جىلدىق ورتاشا ەسەپپەن 40%) شاعىن نەسيە الۋ مۇمكىن بولماي وتىر.

سول سەبەپتى، وسى جىلدىڭ باسىندا «اتامەكەن» ۇكپ جەكە ينۆەستيسيالاردى تارتۋ  جانە جەرگىلىكتى بيۋدجەت قاراجاتىنىڭ ەسەبىنەن 5 پيلوتتى وبلىس بويىنشا شاعىن نەسيەلەۋگە كىرىستى. ولار: الماتى، اقتوبە، قىزىلوردا، قوستاناي جانە ماڭعىستاۋ وبلىستارى.

«اتامەكەن» ۇكپ جۇزەگە اسىرىپ وتىرعان شاعىن نەسيەلەۋ تاسىلدەرىنىڭ ارتىقشىلىعى كەپىلدىك بەرۋ بويىنشا يكەمدىلىك، كەپىلدىكتى قامتاماسىز ەتۋ، كاسىپكەرلەردى وقىتۋدان باستاپ ولاردى جۇزەگە اسىرۋعا دەيىن بيزنەس-جوبالاردى قولداۋ، كووپەراسيا مۇمكىندىكتەرى جانە تىكەلەي وتكىزۋ بولىپ تابىلادى.

شاعىن نەسيەلەر 15 ملن تەڭگەگە دەيىنگى سومادا جىلدىق مولشەرى 6%، سالالىق شەكتەۋلەرسىز 5 جىلعا بەرىلەدى. سونداي-اق شاعىن نەسيەنى الۋ ءۇشىن كاسىپكەر بار-جوعى 5-6 قۇجات تاپسىرۋعا مىندەتتى.  

شاعىن نەسيەلەۋ قىزمەتنىڭ كەڭ اۋقىمدى بولۋىن «اتامەكەن» ۇكپ ينفراقۇرىلىمىنىڭ دامىعاندىعى، ونىڭ ىشىندە اۋداندىق دەڭگەيدە، قامتاماسىز ەتۋدە. بۇگىنگى تاڭدا وبلىستىق دەڭگەيدە 23 كاسىپكەرلەرگە قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعى (كقكو) جانە اۋداندىق دەڭگەيدە 188 كاسىپكەرلەردى قولداۋ ورتالىعى (كقو) جۇمىس ىستەۋدە – 152ء-سى اۋدان ورتالىقتارىندا، 9-ى شاعىن قالالاردا جانە 27ء-سى مونوقالالاردا.

كقكو مەن كقو تاراپتارىندا كاسىپكەرلەردى وقىتىپ، شاعىن نەسيە ۇيىمدارىنان نەسيە الۋ ءۇشىن بيزنەس-جوسپار جاساۋعا جانە قاجەتتى قۇجاتتاردى راسىمدەۋگە كومەكتەسەدى. ناتيجەسىندە كاسىپكەرلەر تەگىن بۋحگالتەرلىك جانە زاڭدىق قىزمەتتەردىڭ يگىلىگىن كورۋدە.  

بۇگىنگى تاڭدا 5 پيلوتتىق وبلىستىڭ شاعىن نەسيەلەۋ ۇيىمدارىنا 1 942 ملن تەڭگە كولەمىندە 365 ءوتىنىش كەلىپ تۇسكەن. ءقازىردىڭ وزىندە 852 ملن تەڭگە كولەمىندە 185 جوبا قارجىلاندىرىلدى.

وسىلايشا، بيزنەستىڭ جول كارتاسى-2020، جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسى-2020، قازاگرو قۇرالدارى ارقىلى شاعىن نەسيەلەۋدىڭ كولەمىن كەڭەيتۋ ءۇشىن كەلەسى شارالار ۇسىنىلادى:

- سوماسى، پايىزدىق مولشەرلەمەسى، كەپىلدىك بويىنشا يكەمدىلىگى، قۇجاتتارعا تالاپتاردىڭ جەڭىلدەتىلۋى تۇرعىسىنان «اتامەكەن» ۇكپ شاعىن نەسيەلەۋ تاجىريبەسىن قولدانۋ؛

 - سەرۆيستىك قىزمەتتەر (بۋحگالتەرلىك، زاڭدىق جانە تاعى باسقا)، جوبانى سۇيەمەلدەۋ، بيزنەس-جوسپار جاساۋ، وقىتۋ بويىنشا مەملەكەتتىك تاپسىرما تۇرىندە (اۋداندىق كقو كۇشەيتۋ ءۇشىن جىل سايىن 3 ملرد تەڭگە) «بيزنەستىڭ جول كارتاسى-2020»، «جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جول كارتاسى-2020» بارلىق مەملەكەتتىك باعدارلامالارى جونىنەن شاعىن نەسيەلەۋدىڭ سەرۆيستىك بولىگىندەگى ءبىرىڭعاي وپەراتور قىزمەتىن «اتامەكەن» ۇكپ-عا بەرۋ. «قازاگرو» حولدينگى قۇرالدارى اياسىنداعى سەرۆيستىك قولداۋ قىزمەتىن تابىستاۋ ماسەلەسىن اتالعان حولدينگ وكىلدەرىمەن ارنايى جۇمىس توبىندا تالقىلاۋ ۇسىنىلادى. ؛

 - «اتامەكەن» ۇكپ تاجىريبەسىن ەسكەرە وتىرىپ، ءوزىنىڭ شاعىن نەسيەلەۋ جۇيەسى ارقىلى، مەملەكەت باسشىسىنىڭ نۇسقاۋىمەن جىبەرىلەتىن جالپى سوما كولەمىنەن 2017 جىلى 10 ملرد تەڭگەنى يگەرۋگە دايىن.  

2. حالىقتى جاپپاي كاسىپكەرلىك نەگىزدەرىنە وقىتۋ

بۇگىنگى تاڭدا حالىقتى بيزنەستىڭ نەگىزدەرىنە وقىتىپ-ۇيرەتۋ «بيزنەس-كەڭەسشى» جانە «بيزنەس-وسىم» جوبالارى بويىنشا «بيزنەستىڭ جول كارتاسى-2020» باعدارلاماسى شەڭبەرىندە جۇزەگە اسىرىلۋدا.

وسى ارادا وقىتۋ تاقىرىبىنا بايلانىستى «بيزنەس-كەڭەسشى» جوباسى بويىنشا وقىتۋ 2 كۇن ىشىندە، ال «بيزنەس-وسىم» جوباسى بويىنشا 2-5 كۇن ارالىعىندا جۇرگىزىلەدى.

بيزنەستىڭ قىر-سىرىنا ۇڭىلۋگە دايىن ەمەس اۋديتوريانى، اسىرەسە، اۋىل حالقىن وسىنداي مانەردە وقىتۋ ءتيىمسىز جانە قاساڭدىق قۇرساۋىنان شىعا الماۋدا.

«اتامەكەن» ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى ق ر ۇكىمەتىنىڭ قولداۋىمەن  حالىقتى جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ءتيىستى شارالاردى جۇزەگە اسىرۋ، الەۋمەتتىك قىسىمدى ازايتۋ، سونداي-اق وڭىرلەردە كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ اياسىندا، ماڭعىستاۋ وبلىسى مۇنايلى اۋدانىندا «Bastau بيزنەس» جانە «Bastau كاسىپ» اتتى ەكى پيلوتتىق جوبانى اياقتادى.

«Bastau بيزنەس» جوباسى كاسىپكەرلىكتى اۋىلدا دامىتۋعا باعىتتالعان. سونداي-اق، اۋىل حالقىنىڭ جۇمىسپەن قامتىلۋ دەڭگەيىن بيزنەس-باستامالار مەن حالىقتى كاسىپكەرلىك نەگىزدەرىنە جان-جاقتى ۇيرەتۋ ارقىلى كوتەرۋدى ماقسات تۇتادى.

«Bastau بيزنەس» جوباسى بويىنشا وقىتۋ ۇزاقتىعى 1 ايدى قۇراسا، بۇل بيزنەسكە وقىتۋدىڭ باسقا باعدارلامالارى ۇزاقتىعىنان 6-دان 10 ەسەگە دەيىن اسىپ تۇسەدى.

جوبانى جاساۋ بارىسىندا بيزنەسكە وقىتۋ بويىنشا مەملەكەتتىك باعدارلامانىڭ كەمشىلىكتەرى ەسكەرىلدى: «كەلتە قايىرىلۋى»، دارا كوزقاراستىڭ جوقتىعى، قاتىسۋشىلاردى ىرىكتەۋ جۇيەسىنىڭ جوقتىعى، ۇيدە وقىتۋ مۇمكىندىگى، جوبانىڭ ونە بويى سۇيەمەلدەنبەۋى، كوشپەلى كەڭەستەر جانە ت. ب.  

«Bastau بيزنەس» جوباسى 5 كەزەڭدە جۇزەگە اسىرىلادى: 1) حالىقتى جوبامەن قۇلاقتاندىرۋ جانە تانىستىرۋ؛ 2) تەستىلەۋ جۇرگىزۋ مەن قاتىسۋشىلاردى ىرىكتەۋ؛ 3) تاجىريبەلىك وقىتۋ؛ 4) بيزنەس-جوسپاردى جان-جاقتى تالقىلاۋ، بيزنەس-جوسپار جاساۋ؛ 5) جوبانى ميكرونەسيەلەۋ بەرۋدى قوسا العاندا، العاشقى 12 اي بويى ىلگەرىلەتۋ.

«Bastau كاسىپ» جوباسىنىڭ ەرەكشەلىگى ەڭبەك نارىعىنىڭ سۇرانىسىنا باعدارلانعاندىعىندا بولىپ تابىلادى. بۇل وقىتۋ جانە جۇمىسپەن قامتۋ قىزمەتتەرى ارقىلى جۇزەگە اسىرىلادى (Naimi. kz سەرۆيستىك بازاسىنىڭ ءموبيلدى قوسىمشاسى، ءبىرتۇتاس call-ورتالىق، تاپسىرىستاردى ونلاين رەجىمدە وقىتۋ جانە ىزدەۋ).

«اتامەكەن بيزنەس اكادەمياسى» ونلاين-وقىتۋ جوباسى جۇزەگە اسىرىلۋ ۇستىندە. سونداي-اق، بيزنەس-جاتتىقتىرۋشىلاردى دايىنداۋ ءۇشىن ادىستەمەلىك ورتالىق قۇرىلادى.

3. اۋىل شارۋاشىلىعى كووپەراسيالارىن دامىتۋ

اگروونەركاسىپتىك كەشەننىڭ دامۋىن تەجەپ وتىرعان ماسەلەلەردىڭ ءبىرى كوبىنەسە ءوندىرىستىڭ شاعىن تاۋارلىق سيپاتى بولىپ تابىلادى.

 اتالعان ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن 2015 جىلدىڭ قازانىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «اۋىل شارۋاشىلىعى كووپەراتيۆتەرى تۋرالى» زاڭى قابىلداندى. سونداي-اق 10 پيلوتتىق كووپەراتيۆ قۇرۋ بويىنشا ۇكپ مەن اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ (اشم) بىرلەسكەن جوسپارى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر.

4. باسەكەگە قابىلەتتى بيزنەستى ۇزاقمەرزىمدى مەملەكەتتىك تاپسىرىستار ەسەبىنەن قولداۋ

5. شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتىڭ ەكسپورتقا باعدارلانۋى – ەكونوميكا ءوسىمىنىڭ نەگىزگى درايۆەرى

6. كاسىپكەرلىكتى دامىتۋدىڭ وڭىرلىك كارتاسى يندۋستريالىق جانە ينۆەستيسيالىق شەشىمدەر قابىلداۋعا نەگىز بولادى

7. «ۇكىمەت بيزنەس ءۇشىن» سەرۆيسىن قۇرۋ

سوڭعى جىلدارى مەملەكەت بيزنەستى قولداۋ شارالارىنىڭ ينفراقۇرىلىمىنا باستاماشىلىق ەتىپ، ونى جۇزەگە اسىردى، قاجەتتى باعدارلامالار مەن ينستيتۋتتاردى قۇردى. بۇگىندە وسى قولداۋ شارالارىن شوعىرلاندىراتىن، كاسىپكەرلەردى قولداۋدى «ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت» سياقتى «ءبىر تەرەزە» ارقىلى ۇسىنا وتىرىپ، ولاردى ىڭعايلى ءارى ءتيىمدى ەتەتىن كەز كەلدى.

8. مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ باقىلاۋ-قاداعالاۋ فۋنكسيالارىن قايتا رەتتەۋ

9. قىلمىستىق جانە اكىمشىلىك زاڭنامانى ودان ءارى ىزگىلەندىرۋ

10. بارلىق مەملەكەتتىك ورگاندار مەن جەرگىلىكتى اتقارۋ ورگانداردىڭ ۆەدومستۆولىق جانە ەنشىلەس قۇرىلىمدارىندا نارىق قاعيداتتارىنىڭ ساقتالۋىنا بايلانىستى ريەۆيزيا جاساۋ. \

بۇلاردىڭ بارلىعى بيزنەستى دامىتۋعا بەرىلگەن ۇلكەن جەڭىلدىكتەر دەپ ايتساق ارتىق ايتپاعانىم بولار ەدى. وسىنداي جەڭلدىكتەردى ءتيىمدى پايدالانۋ كەرەك. ينۆەستيسيا قۇيماي بيزنەستىڭ ساپالى تۇردە دامۋى مۇمكىن ەمەس. قارىز قاراجات - ءوسۋدىڭ، دامۋدىڭ، مودەرنيزاسيانىڭ كىلتى. سىرتقى قارجىلاندىرۋدى تارتۋدىڭ بىرنەشە جولى بار. ءبىز سىزدەرگە وسى تاسىلدەر جايلى ايتىپ بەرمەكپىز.

ءبىرىنشى ءتاسىل. بانكتەن نەسيە الۋ. بۇل ەڭ جەڭىل، تۇسىنىكتى ءارى تەز جۇزەگە اساتىن ادىستەردىڭ ءبىرى. بانككە بارىپ، ءوتىنىش تولتىرىپ، قۇجات وتكىزگەن سوڭ، نەسيە بەرىلۋىن كۇتەسىز. كەلىسىمشارتقا قول قويىلعاننان كەيىن قاراجاتتى قولما-قول الۋعا بولادى. نەمەسە اقشا كارتاڭىز بەن شوتىڭىزعا تۇسەدى. بۇگىنگى كۇنى پاندەميا كەزىندە كەيبىر بانكتەردە نەسيەنى قاشىقتان راسىمدەۋ دە قاراستىرىلعانىن اتاپ وتكەن ءجون.

نەگىزىندە، بانكتەن نەسيەنى اينالىمداعى قاراجاتتى تولتىرۋ ءۇشىن العان دۇرىس. ءبىراز ۋاقىت بويى بيزنەس جۇرگىزىپ كەلە جاتقان بولساڭىز، كومپانياڭىزدىڭ اينالىمى ءبىر باعىتقا قويىلسا، تابىس پەن شىعىندى دۇرىس ەسەپتەي الساڭىز، قاراجاتىڭىزدىڭ ءبىر بولىگىن نەسيە تولەۋگە جۇمساساڭىز بولادى.

مىسالى ۆتب (قازاقستان) بانكى شاعىن بيزنەسكە ارنالعان نەسيەنىڭ بىرنەشە ءتۇرىن قاراستىرا وتىرىپ، قازاقستاندىق كاسىپكەرلەرگە بيزنەس-جوسپارلارىن جۇزەگە اسىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سونىڭ ىشىندە ءسىز كاسىپكەرلىكتى قولداۋعا باعىتتالعان 17 مەملەكەتتىك باعدارلاما بويىنشا شوب ءۇشىن ەڭ ءتيىمدى مولشەرلەمەمەن نەسيە الا الاسىز. ول ءۇشىن بانكتىڭ سايتىندا نەسيە الۋعا الدىن الا ءوتىنىم قالدىرا الاسىز.

ەكىنشى ءتاسىل. سەرىكتەس تابۋ. بيزنەس يەسى كاسىپ باستاعىسى كەلەتىندەرمەن سەرىكتەستىك ورناتۋى كەرەك. ماسەلەن، ول سۇرانىسقا يە تاماقتانۋ ورىندارى نەمەسە دۇكەندەر بولۋى مۇمكىن. بۇل ءتاسىلدىڭ باستى ەرەكشەلىگى - باستاپقى كاپيتال كولەمىن ۇلعايتۋ. قارجى تاپشىلىعى كەزىندە ەكى ەسەلىك نەسيە الۋعا نەمەسە سەرىكتەسىڭىزدى نەسيە الۋشى رەتىندە راسىمدەۋگە مۇمكىندىك الاسىز. وسىلايشا، بيزنەس يەلەرى تاجىريبەسى مەن بىلىمىنە سايكەس اتقارىلاتىن قىزمەتتەردى بولىسە وتىرىپ، ءبىرقاتار جەتىستىككە جەتە الادى.

ءۇشىنشى ءتاسىل. ينۆەستور تارتۋ. ينۆەستور رەتىندە سىزگە جەكە ادامداردىڭ، كومپانيالاردىڭ، ءارتۇرلى توپتاردىڭ قولداۋ كورسەتە الادى. ءتىپتى جاقىن تۋىستاردان باستاپ، ۇلكەن مەسەناتتارعا دەيىن قارجىلاي قولداۋ كورسەتىپ، تابىستىڭ وزىنە تيەسىلى بولىگىن الىپ وتىرا الادى. ەگەر ينۆەستور ءبىر بيزنەسكە اقشاسىن سالۋعا شەشىم قابىلداسا، وندا ول ءوزى سالعان كاسىپتەن ۇلەس ال قۇقىعىنا يە بولادى. اكسيالار پاكەتىنە يە بيزنەسمەندەر كاسىپكە قاتىستى بارلىق ىسكە ارالاسۋ مۇمكىندىگەن يە. ەگەر بەلگىلى ءبىر جوسپارلار، ينۆەستور قالاۋىنا قايشى كەلسە، ول قابىلدانعان شەشىمدەرگە نارازىلىق بىلدىرۋگە قۇقىلى.

ەستەرىڭىزدە بولسىن، كاسىبي ينۆەستورلاردى ءسىزدىڭ جوباڭىزعا اقشا سالۋعا كوندىرۋ ءۇشىن ءسىز ءوز جۇمىسىڭىز بەن ءونىمىڭىزدى ەگجەي-تەگجەيلى سيپاتتاپ، نارىقتى تولىق تالداپ، تابىستىڭ قانداي بولاتىنىن، سالىنعان قارجى قانداي پايدا الىپ كەلتىنىن تۇسىندىرە الۋىڭىز كەرەك.

ءتورتىنشى ءتاسىل. كوممەرسيالىق نەسيەلەندىرۋ. بۇل جاعدايدا ءسىزدىڭ كاسىبىڭىزدى بانك ەمەس، باسقا زاڭدى تۇلعا قارجىلاندىراتىن بولادى. ءىس جۇزىندە ساتىپ الىنعان تاۋاردىڭ اقشاسىن ءبولىپ تولەۋ سەكىلدى مەحانيزم ارقىلى جۇزەگە اسادى. بۇل جاعدايدا ساتۋشى - نەسيە بەرۋشى، ال ساتىپ الۋشى قارىز الۋشىنىڭ رولىندە بولادى. كوممەرسيالىق نەسيەلەندىرۋدىڭ بىرنەشە ءتۇرى بار. ونىڭ قاتارىنا تولەمدى كەيىنگە قالدىرۋ، الدىن الا تولەم جاساۋ، اۆانستىق تولەم نەمەسە ءبولىپ تولەۋ جاتادى. كومپانيالار نەسيەنىڭ ۋاقىتى، مولشەرلەمەسى جايلى تالاپتاردى وزدەرى ۇسىنادى. نەسيەلەندىرۋدىڭ بۇل ءتۇرى ساۋدا-ساتتىقتا كوپ قولدانىلادى.

بەسىنشى ءتاسىل. بانك كەپىلدەمەسى. بۇل - بەلگىلى ءبىر كەلىسىم شارت بويىنشا مىندەتتەمەلەردىڭ ورىندالۋىن قامتاماسىز ەتەتىن قۇجات. زاڭدى تۇلعانىڭ كەپىلدەندىرىلگەن ءوتىنىشى نەگىزىندە بانك تاپسىرىس بەرۋشىگە تالاپ ەتىلگەن مولشەردەگى قاراجاتتى تولەۋ تۋرالى جازباشا كەلىسىم بەرەدى. كەپىلدىك بۇل جاعدايدا سەنىم ءبىلدىرۋشىنىڭ كەلىسىمشارتىن ءتيىستى دەڭگەيدە ورىنداۋىن ساقتاندىرۋشى رەتىندە ارەكەت ەتەدى. شارتتار ورىندالماعان جاعدايدا، بانك كليەنتكە كەپىلدىك بويىنشا تولەنگەن سومانى ءوندىرىپ الادى.

ادەتتە بانكتىك كەپىلدەمە بەرۋ ءار ءتۇرلى تەندەرلەرگە قاتىسۋشىلار ءۇشىن مەملەكەتتىك كەلىسىمشارتتار جاساسۋ كەزىندە قاۋىپسىزدىك قىزمەتىن اتقارادى. سونىمەن قاتار، ول B2B سالاسىندا نەمەسە ققس-تى قايتارۋ قۇرالى رەتىندە قولدانىلادى.

ەگەر ءسىز بانك كەپىلدەمەسىن العىڭىز كەلسە، ۆتب (قازاقستان) بانكىنە قوڭىراۋ شالىڭىز نەمەسە سايتتا الدىن الا ءوتىنىش تولتىرىلادى

باسشىلىقتىڭ كومپانيانى دامىتۋعا قاۋقارى جەتپەسە، ۇيىم قورىقپاستان ءوز ءىسىنىڭ ماماندارىنا جۇگىنىپ، ءارتۇرلى تاسىلدەردى قولدانۋ كەرەك. ناتيجەسىندە كومپانيا ءوزىنىڭ قارىز پورتفەلىن قۇرىپ قانا قويماي، وعان قوسا، ساپالى جانە سەنىمدى بيزنەس قۇرۋعا مۇمكىندىك الا الادى.

قاستەر ايجان

---