InfoHub Logo

مەملەكەت تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ دامۋىنا، كاسىپتىك جانە تەحنيكالىق مەكەمەلەردە وقىتىلاتىن كاسىپتەر مەن ماماندىقتاردىڭ الۋاندانۋىنا اسا كوڭىل اۋدارىپ وتىر. نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ جىل سايىنعى قازاقستان حالقىنا ارناعان جولداۋلارىندا كاسىپتىك جانە تەحنيكالىق ءبىلىم بەرۋ كاسىبي ستاندارتتارعا نەگىزدەلىپ، ەكونوميكانىڭ قاجەتتىلىگىمەن بايلانىستىرىلۋى كەرەك ەكەندىگىن اتاپ وتۋدە. ەلباسىنىڭ 2012 جىلعى 27 قاڭتارداعى «الەۋمەتتىك-ەكونوموميكالىق جاڭعىرتۋ — قازاقستان دامۋىنىڭ باستى باعىتى» اتتى جولداۋىنداعى 7–بولىمىندە: «ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن جاڭعىرتۋ بارىسىندا ءبىز ءۇشىن كەلەسى ءىس-شارالاردى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ماڭىزى زور.

بىرىنشىدەن، وقىتۋ ۇدەرىسىنە قازىرگى زامانعى ادىستەمەلەر مەن تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ. ەكىنشىدەن، پەداگوگتار قۇرامىنىڭ ساپاسىن ارتتىرۋدىڭ ماڭىزى زور. ۇشىنشىدەن، بىلىكتىلىكتى بەكىتۋدىڭ تاۋەلسىز جۇيەسىن قۇرۋ قاجەت، ءححى عاسىردا ءبىلىم بەرۋ ءىسىن دامىتا بىلمەگەن مەملەكەت قۇردىمعا كەتەرى حاق. سوندىقتان ءبىز بولاشاقتا جوعارى تەحنولوگيالىق جانە بىلىكتى ونەركاسىپ ماماندارىنىڭ شوعىرىن قالىپتاستىرۋىمىز قاجەت» دەگەنىندەي، قازىرگى كەزدە رەسپۋبليكامىزدا ەلباسى ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ تاپسىرۋىمەن كاسىپتىك جانە تەحنيكالىق ءبىلىم بەرۋدىڭ جۇيەسى جاڭعىرتىلىپ، الەمدىك ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىنە ەنۋگە باعىت الۋدا. ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنە ەنگىزىلگەن تۇبەگەيلى وزگەرىستەر ءبىلىم بەرۋدىڭ  مازمۇنىن جاڭارتىپ، جاڭا كوزقاراس تۋعىزادى. قازىرگى  عىلىمي – تەحنيكالىق ءۇردىستىڭ ۇزدىكسىز، قارقىندى دامۋىنا بايلانىستى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ الدىنا جاڭا تالاپتار قويىلىپ وتىر. وسىعان وراي، ەڭ ءبىرىنشى، الەمدەگى الدىڭعى قاتارلى وركەنيەتتى، باسەكەگە قابىلەتتى ەلدەرمەن تەرەزە تەڭەستىرۋدەگى تۇلعا – جاس ۇرپاققا ساپالى ءبىلىم مەن تاعىلىمدى تاربيە بەرۋ. كاسىبي مامانداردى دايىنداۋدا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جالپىعا بىردەي مىندەتتى مەملەكەتتىك ستاندارتىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ نەگىزگى مىندەتى – عىلىم مەن ءبىلىمدى تاجىريبەمەن ۇشتاستىرۋ. تاجىريبە بارىسىندا بولاشاق مامان ءوزىنىڭ كاسىبي ماماندىعى بويىنشا العاشقى تاجىريبەسىن جيناقتاي باستايدى.قازىرگى تاڭدا كاسىپتىك سالادا جان-جاقتى ءبىلىمدى، بىلىكتى، ىسكەر، باسەكەگە قابىلەتتى مامان دايارلاۋدا ءاربىر ءبىلىم الۋشىنى جان-جاقتى ىزدەنۋگە، وزدىگىنەن تىڭ جاڭالىقتار اشۋعا، قاي سالادا بولماسىن، عىلىمي جۇمىسقا دەگەن بەيىمدىلىگىن قالىپتاستىرۋ كوزدەلۋدە. «بۇل زامان بىلەككە سەنەتىن ەمەس، بىلىمگە سەنەتىن زامان»،- دەپ ەلباسىمىز اتاپ كورسەتكەندەي بۇگىنگى كۇنى ەگەمەندى ەلىمىزدىڭ دامىعان وتىز ەلدىڭ قاتارىنان كورىنۋ ءۇشىن جاستارىمىز ءبىلىمدى جانە باسەكەگە قابىلەتتى بولۋى كەرەك.

تالدىقورعان گۋمانيتارلىق-تەحنيكالىق كوللەدجى – وبلىسىمىزدا كاسىپتىك-تەحنيكالىق ءبىلىم بەرۋدە كوش باستاپ كەلە جاتقان، ءبىلىمدى دە بىلىكتى ۇستازدار قىزمەت اتقاراتىن، كاسىبي مامان دايارلاۋدا تاجىريبەسى مول، ىرگەلى وقۋ ورىندارىنىڭ ءبىرى. مۇنداعى باسىم باعىتتىڭ ءبىرى ەڭبەك نارىعىنا قاجەتتى مامان دايارلاۋ بولىپ تابىلادى. كوللەدجدە 10 ماماندىق بويىنشا ءبىلىم بەرىلەدى. كوللەدج قابىرعاسىندا ساپالى مامان دايارلاۋ ءۇشىن قاجەتتى ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازا قۇرىلىپ، كابينەتتەر، زەرتحانالىق بولمەلەرى، شەبەرحانالارى تالاپقا ساي جاساقتالعان. 2 مۋلتيمەديالىق-لابوراتوريالىق كابينەتپەن، 8 اۋديتوريا ينتەربەلسەندى تاقتامەن، 100-دەن  اسا كومپيۋتەرمەن، زامانۋي اۋديو-ۆيدەو قۇرالدارمەن، اۆتوماتتاندىرىلعان كىتاپحانا جۇيەسىمەن، ينتەرنەت جەلىسى جانە Wi-Fi نۇكتەلەرىمەن جابدىقتالعان. كوللەدجدە سوڭعى ەكى جىلدىڭ ىشىندە زامان تالابى مەن ەڭبەك نارىعىنداعى سۇرانىسقا ساي جاڭا ماماندىقتار اشىلدى. اتاپ ايتقاندا: «بەينەلەۋ ونەرى جانە سىزۋ ءپانىنىڭ نەگىزگى ورتا ءبىلىم بەرۋ ءمۇعالىمى» جانە «اۆتوگرەيدەر ءماشينيسى». بولاشاق مامانداردى دايارلاۋدا وقۋ پروسەسىن وندىرىسپەن بايلانىستىرۋ – باستى ماسەلە. ويتكەنى، وقۋ ورىندارى مەن وندىرىستىك كاسىپورىندارداعى بايلانىسسىز بىلىكتى مامان دايىنداۋ مۇمكىن ەمەس. بولاشاق مامانداردىڭ كاسىپتىك جارامدىلىعى وندىرىستىك وقىتۋ بارىسىندا بايقالادى. ولاردىڭ كوبى وزدەرىن جان-جاقتى كورسەتۋ بارىسىندا جۇمىسقا ورنالاسۋعا جولداما الادى. سونىمەن قاتار بولاشاق جاس مامانداردا جاۋاپكەرشىلىك جانە ءوز بەتىمەن شەشىم قابىلداي ءبىلۋ قاسيەتتەرىمەن قاتار وندىرىستىك ماشىق كەزىندە ءوز-وزىن ۇستاۋى، تىلدەسە ءبىلۋى، سىرتقى كەلبەتى، كيىم كيىسى دە ماڭىزدى رول اتقارادى.ماماندىققا جانە جاس مامانعا قويىلاتىن تالاپتاردى مەڭگەرگەن ءاربىر مامان ءوزىنىڭ جۇمىسقا يكەمدىلىگى مەن مۇمكىندىگىن، وعان جاۋاپ بەرە الاتىنىنا كوز جەتكىزىپ ورنالاسا الادى. ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋدىڭ 2011-2020 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسىنداعى باستى ماقساتتاردىڭ ءبىرى: «قوعامنىڭ جانە ەكونوميكانىڭ يندۋستريالىق – يننوۆاسيالىق دامۋ سۇرانىستارىنا سايكەس تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك ءبىلىم جۇيەسىن جاڭعىرتۋ، الەمدىك ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىنە كىرۋ». وسىعان وراي  ءبىزدىڭ الدىمىزدا  بۇگىنگى كۇنى قوعام قاجەتتىلىگىنە ساي مامانداردى دايارلاۋ مىندەتى تۇر. ءارى ول ماماندارىمىز باسەكەگە قابىلەتتى، قازىرگى وندىرىسكە بەيىمدەلە الاتىن تۇلعا بولۋى قاجەت. وقىتۋدى وندىرىسپەن بايلانىستىرۋدى كەلەسى كەسكىندەردە قاراستىرۋ قاجەت.

- ەڭبەك نارىعىندا دايىندالاتىن ماماندارعا دەگەن سۇرانىستى ەسكەرۋ؛
- وقۋ ورىندارىنىڭ ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسىن جانە وقۋ-ادىستەمەلىك كەشەندى قازىرگى زامانۋي تالاپتارعا سايكەس نىعايتۋ.
- وقىتۋشىلاردىڭ كاسىبي شەبەرلىگىن شىڭداۋ؛
- سەرىكتەس ۇيىمدارمەن، پوتەنسيالدى جۇمىس بەرۋشىلەرمەن بايلانىس ورناتۋ.

بۇگىندە كاسىبي ءبىلىم بەرۋدە دۋالدىق وقىتۋ ۇعىمى حالىق اراسىندا تانىس بولىپ قالدى. الەمنىڭ وزىق ەلدەرىندە تابىستى قولدانىلىپ كەلە جاتقان وسى جۇيە كاسىپتىك ءبىلىم بەرۋ سالاسىنا باتىل ەنىپ كەلەدى. دۋالدىق جۇيە دەگەنىمىز، بىلىمگەر-تۇلەكتەر ءبىلىم الۋمەن قاتار، كاسىپورىنداردا جۇمىس ىستەۋدى باستايدى. وقۋدى بىتىرگەندە بۇل بىلىمگەرلەر سول كاسىپورىننىڭ جۇمىس ەرەكشەلىكتەرىمەن جانە قوندىرعى-قۇرىلعىلارىمەن تولىق تانىسىپ، سول كاسىپورىنعا ورنالاسۋعا مۇمكىندىك الادى. دۋالدىق جۇيەنىڭ نەگىزگى ماقساتى – وسى زامانعى ەڭبەك نارىعىنداعى  جەدەل وزگەرىستەرگە بەيىمدەلەتىن، باسەكەگە قابىلەتتى، بىلىكتى ماماندار دايارلاۋ مەن قايتا دايىنداۋ ۇردىسىندە جۇمىس بەرۋشىلەر مەن كاسىپتىك مامان دايارلاۋ وقۋ ورىندارى  اراسىندا ارەكەتتەستىك جاساۋ بولىپ تابىلادى. تالدىقورعان گۋمانيتارلىق-تەحنيكالىق كوللەدجىندە دۋالدىق جۇيەنىڭ العاشقى تاجىريبەسى 2014-2015 وقۋ جىلىندا 1114042 – «ەلەكترگازىمەن  دانەكەرلەۋشى» ماماندىعى بويىنشا باستالدى. وقۋ ورنى دۋالدى وقىتۋ جۇيەسى ەكسپەريمەنتىن وقۋ-تاربيە پروسەسىنە ەنگىزدى.كوللەدجدەگى دۋالدىق وقىتۋ تاجىريبەسى ءداستۇرلى ساباق بەرۋگە قاراعاندا ءوز باسىمدىلىعىن كورسەتىپ، تەوريالىق پەن پراكتيكالىق دايارلىقتى قاتار الىپ جۇرۋگە جاعداي جاسادى. دۋالدى وقىتۋ جۇيەسىن ەنگىزۋ ءۇشىن تالدىقورعان قالاسىنداعى  «ماقسات»، «تك مەتاكون»، «تك ينتەگرال» جشس-مەن جانە ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسىمەن بىرلەسە وتىرىپ  الەۋمەتتىك سەرىكتەستىك تۋرالى  ءۇشجاقتى  كەلىسىمگە قول قويىلدى. كەلىسىمگە قول قويىلعان سوڭ الەۋمەتتىك سەرىكتەستەردىڭ تالاپتارىن ەسكەرە وتىرىپ «دۋالدى وقىتۋدى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ەرەجەسى» جاسالدى. وقۋ جۇمىس باعدارلاماسى بويىنشا ارنايى پاندەردىڭ جانە وقۋ تاجىريبەلەرىنىڭ تاجىريبە ساعاتتارىنىڭ 60%  مەكەمەدە وتكىزۋ جوسپارلاندى. بىرلەستىك وقىتۋشىلارى تاجىريبەلىك تاپسىرمالارىن وندىرىستىك سپەسيفيكالىق ىس-ارەكەتتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، جۇمىس باعدارلامالارى، وقۋ جوسپارى بويىنشا مەكەمەنىڭ بىلىكتى ماماندارىمەن كەلىسە وتىرىپ قۇردى. وندىرىستەگى ساباقتاردىڭ وتكىزىلۋىنە، ستۋدەنتتەردىڭ قاتىسىمى مەن قاۋىپسىزدىگىنە توپ جەتەكشىسى، دۋالدى وقىتۋ جۇيەسىنىڭ ەنگىزىلۋىنە جاۋاپتى كوللەدجدىڭ وندىرىستىك وقىتۋ شەبەرى  جانە مەكەمەدەن بەلگىلەنگەن وقۋ شەبەرىنە جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەلەدى. دۋالدى وقىتۋدى جۇزەگە اسىرۋ تۋرالى كەلىسىمشارتتار نەگىزىندە 2015 جىلدىڭ قىركۇيەك  ايىندا  – «ەلەكترگازىمەن دانەكەرلەۋشى» ماماندىعى بويىنشا وندىرىستىك وقىتۋ شەبەرى ديحانبايەۆ ا.م. «تك مەتاكون» اكسيونەرلىك قوعامى بازاسىندا وندىرىستىك تاعىلىمدامادان ءوتتى. قورىتىندىلاي كەلە وقۋ ۇدەرىسىندە دۋالدى وقىتۋ جۇيەسىن ەنگىزۋ ارقىلى كۇتىلەتىن ناتيجەلەرى دە از ەمەس دەگىم كەلەدى. ولار:

- تەوريا مەن تاجىريبە ساباقتارى اراسىنداعى الشاقتىق جويىلادى؛
- تۇلەكتەردىڭ جۇمىسقا ورنالاسۋ ماسەلەسى وڭ شەشىمىن تابادى؛
- وقۋ ورىنى جۇمىس بەرۋشىنىڭ بولاشاق ماماندارعا دەگەن تالاپتارىن ۇنەمى ەسكەرىپ وتىرادى؛
- جۇمىس بەرۋشىلەر ءوندىرىس تالابىنا ساي ءبىلىم الۋشىلارعا قويىلاتىن بىلىكتىلىك تالاپتاردى دايىنداۋعا، كاسىپتىك ستاندارتتاردى، دۋالدى وقۋ - جۇيەسى بويىنشا مودۋلدىك وقۋ باعدارلامالارىن دايىنداۋعا جانە ارنايى ءپان وقىتۋشىلار مەن وندىرىستىك وقۋ شەبەرلەرىن تاعىلىمدامادان وتكىزۋگە قاتىسادى؛
- دۋالدى وقۋ جۇيەسىمەن وقىعان وقۋشى بەلگىلى قۇزىرەتتەردى مەڭگەرگەن كاسىبي مامان بولىپ قالىپتاسادى.

تالدىقورعان گۋمانيتارلىق-تەحنيكالىق كوللەدجى جەكە تۇلعانى الەۋمەتتىك – ەكونوميكالىق باعىتىندا دامىتۋ ءۇشىن، ەڭبەك نارىعىنىڭ سۇرانىسىنا سايكەس تۇلعانىڭ جەكە قاجەتتىلىگىن ەسكەرە وتىرىپ، ۇزدىكسىز ءبىلىم بەرۋ جاعدايىندا تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك مامانداردى دايىنداۋ باعىتىندا زور ۇلەس قوسۋدا. ءبىزدىڭ نەگىزگى ماقساتىمىز تەوريالىق ءبىلىم مەن ىس-تاجىريبەنى ۇشتاستىرىپ، بولاشاق كاسىبي قۇزىرەتتى مامان دايىنداۋ بولىپ كەلەدى.كوللەدج تۇلەكتەرى بۇگىنگى تاڭدا وبلىستىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە ءوز ماماندىقتارى بويىنشا ابىرويلى ەڭبەك ەتۋدە.

سامالبايەۆ باقىت بەكەن ۇلى
تالدىقورعان گۋمانيتارلىق-تەحنيكالىق كوللەدجىنىڭ
ديرەكتوردىڭ وندىرىستىك وقىتۋ ءىسى جونىندەگى ورىنباسارى

---