كىلەم تۋرالى جالپى تۇسىنىك
11 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: 6 تاراۋ. كىلەم بۇيىمدارىنىڭ العاشقى نۇسقاسىن دايىنداۋ مەن سالۋ. كىلەم تۋرالى جالپى تۇسىنىك.
ماقساتى: قازاقستان تەرريتورياسىندا توقىلعان كىلەمدەردىڭ ساپاسى جوعارى بولاتىندىعى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. كىلەمنىڭ شىعۋ تاريحىنا توقتالۋ.
بىلىمدىلىك ماقساتى: كىلەم تۇرلەرى: قولدان توقىلعان كىلەم، ماشينامەن توقىلعان كىلەم، گوبەلەن كىلەمدەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
دامىتۋشىلىق ماقساتى: كىلەم توقۋعا قولدانىلاتىن جىپتەردىڭ تۇرلەرىمەن تانىستىرىپ وي - ورىستەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك ماقساتى: ۇلتتىق ءداستۇردى ساقتاي بىلۋگە، ەڭبەككە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ ارقىلى تاربيەلەۋ.
جاڭا ساباق:
كىلەم ساتۋشى (دجۋليو روساتي)
كىلەم[1] (كوۆەر) — اسەمدىك ءۇشىن، سونداي - اق ءۇيدىڭ جىلىلىعىن ساقتاۋ، دىبىستى باسەڭدەتۋ ءۇشىن پايدالانىلاتىن ءتۇرلى - ءتۇستى ويۋ - ورنەك سالىپ توقىلعان بۇيىم. كىلەم ءبىر نەمەسە بىرنەشە قاباتتى، تۇكتى نەمەسە تىقىر بولىپ كەلەدى. تۇكتى كىلەم بىرنەشە قاباتتان تۇرادى. مۇنداي كىلەمنىڭ نەگىزى جانە ارقاۋى جەكەلەنگەن جىپتەردەن، ءبىراق ءبىر - بىرىنە تىعىز ورنالاسقان تۇيىندەردەن تۇرادى. جىپتەردىڭ ۇشى بىركەلكى قىرقىلعاننان كەيىن پايدا بولاتىن قالىڭ تۇك مۇنداي تۇيىندەردى كورسەتپەي جاۋىپ تۇرادى. تۇكتىڭ ۇزىندىعى 3 مم - دەن 18 مم - گە دەيىن بولادى. ول كىلەمنىڭ قالىڭدىعىن، مىقتىلىعىن ارتتىرۋمەن بىرگە ونى جەڭىل (بارقىت ءتارىزدى ۇلپىلدەك) ەتىپ كورسەتەدى. تىقىر كىلەم (كىلەم، پالاس، سۋماحا، شپالەر، تەرمە الاشا جانە ت. ب.) ءبىر ءورىس جىبىنەن ءبىر قاباتتى ەكى جاقتى تىعىز ەتىپ توقىلادى. تۇگى قىرقىلماعان (ءتۇز اقشالى)، كەيدە تۇگىنىڭ جارتىسى قىرقىلىپ، جارتىسى قىرقىلماعان ارالاس كىلەمدەر دە شىعارىلادى. سونىمەن قاتار توقىما ەمەس (تۇگى تىگىلمەلى، شىبىقشالى، جەلىمدى كىلەمدەر)، تۇسكيىز، ويۋ - ورنەك سالىنعان تەرى كەستەلى ورمە كىلەمدەر دە بولادى. دايىندالۋ تاسىلىنە قاراي كىلەمدەردىڭ قولدان جانە ماشينامەن توقىلعان تۇرلەرى بولادى.
1 قولدان توقىلعان كىلەم
2 كىلەم تۇرلەرى
3 ماشينامەن توقىلاتىن كىلەمدەر
4 تاعى قارا
5 پايدالانىلعان ادەبيەت
قولدان توقىلعان كىلەم
قولدان توقىلعان كىلەم توقىما ستانوكتارىندا وندىرىلەدى. وتە بەرىك كەلەدى، كۇتىپ ۇستاعاندا ونداعان جىلدار بويى، كەيدە ءجۇز جىلدان استام ۋاقىت پايدالانۋعا بولادى. قولدان توقىلعان تۇكتى كىلەمدى توقۋعا ءجۇن (قوي، ەشكى، تۇيە ءجۇنى)، ماقتا - ماتا، جىبەك، زىعىر، كەندىر جىپتەرى پايدالانىلادى. قولمەن توقىلاتىن كىلەمنىڭ تۇگى ور ءتۇرلى بوياۋلى جىپتەردى ءاربىر ەكى ءورىس جىبىنە شالۋ ارقىلى جاسالادى. مايدا ورنەك قاجەت بولعاندا ءبىر عانا ءورىس جىبىنە تۇيىلەدى. ولار كوبىنە قوس شالىمدى، كەيدە ءبىر جارىم شالىمدى تۇزاقشا تۇرىندە بولادى دا، ۇشى بەتىنە شىعارىلىپ، قىرقىلىپ تاستالادى. ءبىرىڭعاي قاتار جاتقان تۇزاقشالاردان كەيىن ارقاۋ ءجىبىن جۇرگىزىپ، الدىڭعىلارىنا قاراي تاراقپەن نىعىزداي قاعىپ وتىرادى. تۇك ءۇشىن جۇننەن يىرىلگەن ءجىپ (كەيدە جىبەك ءجىپ)، ال ءورىس جانە ارقاۋ ءۇشىن ماقتا ءجىپ قولدانىلادى. كوبىنە ۇساق ورنەك جاساۋ ءۇشىن ورىستىك ماقتا ءجىپ جىڭىشكە جىبەك جىپپەن الماستىرىلادى.
كىلەم توقۋ حالىقتىڭ وتە ەرتەدەن كەلە جاتقان قول ونەرى. قولدان توقىلعان ەڭ باعالى كىلەمدەر سسسر، يران، فرانسيا، ءۇندىستان، جۇڭگو، بولگاريا، رۋمىنيا، ۆەنگريا، چەحوسلوۆاكيا، پولشا، اۋعانستان، تۇركيادا شىعارىلادى، سسسر - دە قولدان توقىلعان ەڭ جاقسى كىلەمدەر نەگىزىنەن رسفسر (داعىستان اسسر - ءى)، تۇركمەنستان، ازەربايجان، گرۋزيا، ارمەنيا جانە قازاقستاندا شىعارىلادى. ءار حالىقتىڭ، ءار ەلدىڭ قالىپتاسقان ءداستۇر ەرەكشەلىگىنە قاراي كىلەمنىڭ ءتۇر - ءتۇستى، ويۋ - ورنەگى، ونى دايىنداۋ ءتاسىلى ءارتۇرلى بولىپ كەلەدى. سوندىقتان دا كىلەمدەر توقىلعان جەردىڭ نەمەسە حالىقتىڭ، تايپانىڭ اتىمەن اتالادى.
كىلەم تۇرلەرى
دۇنيەدەگى ەڭ ەسكى كىلەم، پازىرىق كىلەمى، التايدا تابىلعان
تۇرىكمەن كىلەمدەرى «ۋشان»، «قۇلا» كىلەمى، «پەندي»، «گاۋھار»، «يومۋد»، «بەشير» ت. ب. دەپ اتالادى. نەگىزىنەن ءتۇسى قىزىل، گەومەتريالىق ءتۇزۋ سىزىقتى ورنەكتەرمەن اسەمدەلەدى.
كاۆكاز كىلەمدەرى «كۋبا»، «شيرۋان»، «حيلا»، «قازاق»، «كاراباح»، «دەربەنت»، «ميكراح»، «احتى» ت. ب. دەپ اتالادى. ءتۇرى قىزىل، كوك، كوگىلدىر، القىزىل، سارى، اقشىل ءتۇستى بولىپ كەلەدى. ويۋ - ورنەك رەتىندە گۇل، جاپىراق، قۇس، جان - جانۋارلار بەينەسى قولدانىلادى.
جۇڭگو كىلەمدەرىندە ءارتۇرلى تۇستەگى بالىق، جان - جانۋارلار، ميفتىك قۇبىجىقتار، ايداھارلار ت. ب. بەينەلەنەدى. سونداي - اق لوتوس، تاۋشىمىلدىق گۇلدەرى ورنەكتەلگەن كىلەمدەر دە كەزدەسەدى. ولاردىڭ ورتاسى ويۋ - ورنەكسىز كوبىنەسە سارى، قوشقىل كوك، القىزىل ءتۇستى بولىپ كەلەدى. تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى — ونىڭ تۇگى كىلەمدەگى ويۋ - ورنەكتى اشا تۇسەتىن ىڭعايمەن ۇزىندى - قىسقالى بولىپ قىرقىلادى. ويۋ - ورنەك تۇگىنىڭ قىسقا قىرقىلۋى كىلەم ءتۇرىنىڭ ادەمىلىگىن ارتتىرا تۇسەدى.
تۇرىك كىلەمدەرى «اناتول»، «انكارا»، «سميرنا»، «بەرگامو»، «برۋسەا»، «ۋشاك» ت. ب. دەپ اتالادى. گۇلدى (پارسى كولەمدەرىنە قاراعاندا ءبىر جۇيەگە تۇسىرىلگەن) جانە ويۋ - ورنەكتى بولىپ كەلەدى.
فرانسۋز كىلەمدەرى «ساۆونارري»، «وبيۋسسون» تيپىندەگى كىلەمدەردە گۇل سالىنعان ويۋ - ورنەكتى سۋرەتتەر باسىمداۋ بولادى.
قازاق كىلەمدەرى توقىلۋ ەرەكشەلىگىنە قاراي — تۇكتى جانە تىقىر؛ ماتەريالىنا قاراي — جىبەك، ماساتى، قالى؛ شىعاراتىن جەرىنە قاراي — قىزىلوردا، الماتى، جامبىل؛ رۋ ۇلگىلەرىنە قاراي — اداي، كەرەي، قوڭىرات، ءۇيسىن؛ سونداي - اق قوسالقى بەلگىلەرىنە قاراي — شاشاقتى، وقالى كىلەمدەر بولىپ بولىنەدى. قازاق كىلەمدەرى تۇركى تەكتەس حالىقتار كولەمدەرىنىڭ قازىرگى ۇلگىلەرىنە وتە ۇقساس.
نەگىزىنەن قىزىل، قاراكوك، سارى، كۇلگىن، اسپانكوك تۇستەردى قولدانۋ ارقىلى ءتۇرلى ويۋ - ورنەكتەر تابيعات كورىنىستەرىمەن ۇشتاستىرا بەينەلەنەدى. قازاقستاننىڭ وڭتۇستىگىندە تۇكتى جانە تىقىر كىلەمدەردى قولدان توقۋ دامىعان. ولاردىڭ نەگىزگى ورنەكتەرى — «كۇمبەز»، ال جيەكتەرىندە تەكشەلى ورنەكتەرى «قورعان» دەپ اتالىپ، ونى بويلاي كۇلگىن ءتۇستى «سۋ» ورنەگى جۇرگىزىلەدى. بۇل ءزاۋلىم كۇمبەزدى، تاس قامالدى، قورعانىن قۋالاي سۋ جۇرگىزىلگەن قالايى ەلەستەتەدى. ويۋ - ورنەكتەردى بەلگىلى مازمۇنعا قۇرۋ تەكەمەت، سىرماق ورنەكتەرىنەن دە بايقالادى. كەيدە ورتاڭعى گۇل - كۇمبەزدەردىڭ ورنىنا تۇلكى ىلگەن بۇركىت، جان - جانۋار نەمەسە تابيعات كورىنىسى ت. ب. بەينەلەنەدى. گەومەتريالىق ورنەكتەر وتە باسىم. قازاق كىلەمدەرىندەگى ايشىقتى ويۋ - ورنەك اسەرى باسقا حالىقتار كىلەمدەرىنەن دە بايقالادى. ماسەلەن، كاۆكاز كولەمدەرىنىڭ ءبىرى «قازاق» دەپ اتالادى.
1936 جىلدان بەرى ۇلتتىق ۇلگىلەرگە جاڭا مازمۇن بەرۋدى كوزدەيتىن الماتى كىلەم توقۋ فابريكاسى جۇمىس ىستەيدى. مۇندا كىلەم قولمەن دە، ماشينامەن دە توقىلادى. فابريكا ءارتۇرلى مەرەكەلەرگە ارنالعان، سونداي - اق ۇلى ادامداردىڭ، كورنەكتى جازۋشى، قوعام قايراتكەرلەرىنىڭ، مۇشەلتوي يەلەرىنىڭ سۋرەتى سالىنعان كىلەمدەر دە شىعارادى. ال توسەنىش، داستارقان ت. ب. رەتىندە پايدالانىلاتىن كىلەمدەر رەسپۋبليكانىڭ كەيبىر وبلىس ورتالىقتارىنا شىعارىلادى. ماشينامەن توقىلاتىن كىلەمدەر سىرتقى ءتۇرى مەن ويۋ - ورنەگى جاعىنان قولدان توقىلعان كىلەمدەردەن كوپ وزگەشەلىگى بولماسا دا بەرىكتىگى مەن توزىمدىلىك جاعىنان ولاردان تومەندەۋ. قولدان توقىلعان كىلەم ۇلتتىق ويۋ - ورنەك پەن كولوريتتى ۇشتاستىرا پايدالانعان وتە ساپالى بۇيىم بولىپ سانالادى.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: 6 تاراۋ. كىلەم بۇيىمدارىنىڭ العاشقى نۇسقاسىن دايىنداۋ مەن سالۋ. كىلەم تۋرالى جالپى تۇسىنىك.
ماقساتى: قازاقستان تەرريتورياسىندا توقىلعان كىلەمدەردىڭ ساپاسى جوعارى بولاتىندىعى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. كىلەمنىڭ شىعۋ تاريحىنا توقتالۋ.
بىلىمدىلىك ماقساتى: كىلەم تۇرلەرى: قولدان توقىلعان كىلەم، ماشينامەن توقىلعان كىلەم، گوبەلەن كىلەمدەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
دامىتۋشىلىق ماقساتى: كىلەم توقۋعا قولدانىلاتىن جىپتەردىڭ تۇرلەرىمەن تانىستىرىپ وي - ورىستەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىك ماقساتى: ۇلتتىق ءداستۇردى ساقتاي بىلۋگە، ەڭبەككە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ ارقىلى تاربيەلەۋ.
جاڭا ساباق:
كىلەم ساتۋشى (دجۋليو روساتي)
كىلەم[1] (كوۆەر) — اسەمدىك ءۇشىن، سونداي - اق ءۇيدىڭ جىلىلىعىن ساقتاۋ، دىبىستى باسەڭدەتۋ ءۇشىن پايدالانىلاتىن ءتۇرلى - ءتۇستى ويۋ - ورنەك سالىپ توقىلعان بۇيىم. كىلەم ءبىر نەمەسە بىرنەشە قاباتتى، تۇكتى نەمەسە تىقىر بولىپ كەلەدى. تۇكتى كىلەم بىرنەشە قاباتتان تۇرادى. مۇنداي كىلەمنىڭ نەگىزى جانە ارقاۋى جەكەلەنگەن جىپتەردەن، ءبىراق ءبىر - بىرىنە تىعىز ورنالاسقان تۇيىندەردەن تۇرادى. جىپتەردىڭ ۇشى بىركەلكى قىرقىلعاننان كەيىن پايدا بولاتىن قالىڭ تۇك مۇنداي تۇيىندەردى كورسەتپەي جاۋىپ تۇرادى. تۇكتىڭ ۇزىندىعى 3 مم - دەن 18 مم - گە دەيىن بولادى. ول كىلەمنىڭ قالىڭدىعىن، مىقتىلىعىن ارتتىرۋمەن بىرگە ونى جەڭىل (بارقىت ءتارىزدى ۇلپىلدەك) ەتىپ كورسەتەدى. تىقىر كىلەم (كىلەم، پالاس، سۋماحا، شپالەر، تەرمە الاشا جانە ت. ب.) ءبىر ءورىس جىبىنەن ءبىر قاباتتى ەكى جاقتى تىعىز ەتىپ توقىلادى. تۇگى قىرقىلماعان (ءتۇز اقشالى)، كەيدە تۇگىنىڭ جارتىسى قىرقىلىپ، جارتىسى قىرقىلماعان ارالاس كىلەمدەر دە شىعارىلادى. سونىمەن قاتار توقىما ەمەس (تۇگى تىگىلمەلى، شىبىقشالى، جەلىمدى كىلەمدەر)، تۇسكيىز، ويۋ - ورنەك سالىنعان تەرى كەستەلى ورمە كىلەمدەر دە بولادى. دايىندالۋ تاسىلىنە قاراي كىلەمدەردىڭ قولدان جانە ماشينامەن توقىلعان تۇرلەرى بولادى.
1 قولدان توقىلعان كىلەم
2 كىلەم تۇرلەرى
3 ماشينامەن توقىلاتىن كىلەمدەر
4 تاعى قارا
5 پايدالانىلعان ادەبيەت
قولدان توقىلعان كىلەم
قولدان توقىلعان كىلەم توقىما ستانوكتارىندا وندىرىلەدى. وتە بەرىك كەلەدى، كۇتىپ ۇستاعاندا ونداعان جىلدار بويى، كەيدە ءجۇز جىلدان استام ۋاقىت پايدالانۋعا بولادى. قولدان توقىلعان تۇكتى كىلەمدى توقۋعا ءجۇن (قوي، ەشكى، تۇيە ءجۇنى)، ماقتا - ماتا، جىبەك، زىعىر، كەندىر جىپتەرى پايدالانىلادى. قولمەن توقىلاتىن كىلەمنىڭ تۇگى ور ءتۇرلى بوياۋلى جىپتەردى ءاربىر ەكى ءورىس جىبىنە شالۋ ارقىلى جاسالادى. مايدا ورنەك قاجەت بولعاندا ءبىر عانا ءورىس جىبىنە تۇيىلەدى. ولار كوبىنە قوس شالىمدى، كەيدە ءبىر جارىم شالىمدى تۇزاقشا تۇرىندە بولادى دا، ۇشى بەتىنە شىعارىلىپ، قىرقىلىپ تاستالادى. ءبىرىڭعاي قاتار جاتقان تۇزاقشالاردان كەيىن ارقاۋ ءجىبىن جۇرگىزىپ، الدىڭعىلارىنا قاراي تاراقپەن نىعىزداي قاعىپ وتىرادى. تۇك ءۇشىن جۇننەن يىرىلگەن ءجىپ (كەيدە جىبەك ءجىپ)، ال ءورىس جانە ارقاۋ ءۇشىن ماقتا ءجىپ قولدانىلادى. كوبىنە ۇساق ورنەك جاساۋ ءۇشىن ورىستىك ماقتا ءجىپ جىڭىشكە جىبەك جىپپەن الماستىرىلادى.
كىلەم توقۋ حالىقتىڭ وتە ەرتەدەن كەلە جاتقان قول ونەرى. قولدان توقىلعان ەڭ باعالى كىلەمدەر سسسر، يران، فرانسيا، ءۇندىستان، جۇڭگو، بولگاريا، رۋمىنيا، ۆەنگريا، چەحوسلوۆاكيا، پولشا، اۋعانستان، تۇركيادا شىعارىلادى، سسسر - دە قولدان توقىلعان ەڭ جاقسى كىلەمدەر نەگىزىنەن رسفسر (داعىستان اسسر - ءى)، تۇركمەنستان، ازەربايجان، گرۋزيا، ارمەنيا جانە قازاقستاندا شىعارىلادى. ءار حالىقتىڭ، ءار ەلدىڭ قالىپتاسقان ءداستۇر ەرەكشەلىگىنە قاراي كىلەمنىڭ ءتۇر - ءتۇستى، ويۋ - ورنەگى، ونى دايىنداۋ ءتاسىلى ءارتۇرلى بولىپ كەلەدى. سوندىقتان دا كىلەمدەر توقىلعان جەردىڭ نەمەسە حالىقتىڭ، تايپانىڭ اتىمەن اتالادى.
كىلەم تۇرلەرى
دۇنيەدەگى ەڭ ەسكى كىلەم، پازىرىق كىلەمى، التايدا تابىلعان
تۇرىكمەن كىلەمدەرى «ۋشان»، «قۇلا» كىلەمى، «پەندي»، «گاۋھار»، «يومۋد»، «بەشير» ت. ب. دەپ اتالادى. نەگىزىنەن ءتۇسى قىزىل، گەومەتريالىق ءتۇزۋ سىزىقتى ورنەكتەرمەن اسەمدەلەدى.
كاۆكاز كىلەمدەرى «كۋبا»، «شيرۋان»، «حيلا»، «قازاق»، «كاراباح»، «دەربەنت»، «ميكراح»، «احتى» ت. ب. دەپ اتالادى. ءتۇرى قىزىل، كوك، كوگىلدىر، القىزىل، سارى، اقشىل ءتۇستى بولىپ كەلەدى. ويۋ - ورنەك رەتىندە گۇل، جاپىراق، قۇس، جان - جانۋارلار بەينەسى قولدانىلادى.
جۇڭگو كىلەمدەرىندە ءارتۇرلى تۇستەگى بالىق، جان - جانۋارلار، ميفتىك قۇبىجىقتار، ايداھارلار ت. ب. بەينەلەنەدى. سونداي - اق لوتوس، تاۋشىمىلدىق گۇلدەرى ورنەكتەلگەن كىلەمدەر دە كەزدەسەدى. ولاردىڭ ورتاسى ويۋ - ورنەكسىز كوبىنەسە سارى، قوشقىل كوك، القىزىل ءتۇستى بولىپ كەلەدى. تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى — ونىڭ تۇگى كىلەمدەگى ويۋ - ورنەكتى اشا تۇسەتىن ىڭعايمەن ۇزىندى - قىسقالى بولىپ قىرقىلادى. ويۋ - ورنەك تۇگىنىڭ قىسقا قىرقىلۋى كىلەم ءتۇرىنىڭ ادەمىلىگىن ارتتىرا تۇسەدى.
تۇرىك كىلەمدەرى «اناتول»، «انكارا»، «سميرنا»، «بەرگامو»، «برۋسەا»، «ۋشاك» ت. ب. دەپ اتالادى. گۇلدى (پارسى كولەمدەرىنە قاراعاندا ءبىر جۇيەگە تۇسىرىلگەن) جانە ويۋ - ورنەكتى بولىپ كەلەدى.
فرانسۋز كىلەمدەرى «ساۆونارري»، «وبيۋسسون» تيپىندەگى كىلەمدەردە گۇل سالىنعان ويۋ - ورنەكتى سۋرەتتەر باسىمداۋ بولادى.
قازاق كىلەمدەرى توقىلۋ ەرەكشەلىگىنە قاراي — تۇكتى جانە تىقىر؛ ماتەريالىنا قاراي — جىبەك، ماساتى، قالى؛ شىعاراتىن جەرىنە قاراي — قىزىلوردا، الماتى، جامبىل؛ رۋ ۇلگىلەرىنە قاراي — اداي، كەرەي، قوڭىرات، ءۇيسىن؛ سونداي - اق قوسالقى بەلگىلەرىنە قاراي — شاشاقتى، وقالى كىلەمدەر بولىپ بولىنەدى. قازاق كىلەمدەرى تۇركى تەكتەس حالىقتار كولەمدەرىنىڭ قازىرگى ۇلگىلەرىنە وتە ۇقساس.
نەگىزىنەن قىزىل، قاراكوك، سارى، كۇلگىن، اسپانكوك تۇستەردى قولدانۋ ارقىلى ءتۇرلى ويۋ - ورنەكتەر تابيعات كورىنىستەرىمەن ۇشتاستىرا بەينەلەنەدى. قازاقستاننىڭ وڭتۇستىگىندە تۇكتى جانە تىقىر كىلەمدەردى قولدان توقۋ دامىعان. ولاردىڭ نەگىزگى ورنەكتەرى — «كۇمبەز»، ال جيەكتەرىندە تەكشەلى ورنەكتەرى «قورعان» دەپ اتالىپ، ونى بويلاي كۇلگىن ءتۇستى «سۋ» ورنەگى جۇرگىزىلەدى. بۇل ءزاۋلىم كۇمبەزدى، تاس قامالدى، قورعانىن قۋالاي سۋ جۇرگىزىلگەن قالايى ەلەستەتەدى. ويۋ - ورنەكتەردى بەلگىلى مازمۇنعا قۇرۋ تەكەمەت، سىرماق ورنەكتەرىنەن دە بايقالادى. كەيدە ورتاڭعى گۇل - كۇمبەزدەردىڭ ورنىنا تۇلكى ىلگەن بۇركىت، جان - جانۋار نەمەسە تابيعات كورىنىسى ت. ب. بەينەلەنەدى. گەومەتريالىق ورنەكتەر وتە باسىم. قازاق كىلەمدەرىندەگى ايشىقتى ويۋ - ورنەك اسەرى باسقا حالىقتار كىلەمدەرىنەن دە بايقالادى. ماسەلەن، كاۆكاز كولەمدەرىنىڭ ءبىرى «قازاق» دەپ اتالادى.
1936 جىلدان بەرى ۇلتتىق ۇلگىلەرگە جاڭا مازمۇن بەرۋدى كوزدەيتىن الماتى كىلەم توقۋ فابريكاسى جۇمىس ىستەيدى. مۇندا كىلەم قولمەن دە، ماشينامەن دە توقىلادى. فابريكا ءارتۇرلى مەرەكەلەرگە ارنالعان، سونداي - اق ۇلى ادامداردىڭ، كورنەكتى جازۋشى، قوعام قايراتكەرلەرىنىڭ، مۇشەلتوي يەلەرىنىڭ سۋرەتى سالىنعان كىلەمدەر دە شىعارادى. ال توسەنىش، داستارقان ت. ب. رەتىندە پايدالانىلاتىن كىلەمدەر رەسپۋبليكانىڭ كەيبىر وبلىس ورتالىقتارىنا شىعارىلادى. ماشينامەن توقىلاتىن كىلەمدەر سىرتقى ءتۇرى مەن ويۋ - ورنەگى جاعىنان قولدان توقىلعان كىلەمدەردەن كوپ وزگەشەلىگى بولماسا دا بەرىكتىگى مەن توزىمدىلىك جاعىنان ولاردان تومەندەۋ. قولدان توقىلعان كىلەم ۇلتتىق ويۋ - ورنەك پەن كولوريتتى ۇشتاستىرا پايدالانعان وتە ساپالى بۇيىم بولىپ سانالادى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ساۋكەلەنى ساندەۋ، تىگۋ. بيسەر مونشاقتارمەن اشەكەيلەۋ.
