كىشى ءجۇزدىڭ رەسەيگە قوسىلۋى
قىزىلوردا وبلىسى،
جاڭاقورعان اۋدانى، بەسارىق بەكەتى،
№247 ورتا مەكتەبىنىڭ تاريح ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
ابۋوۆا اقمارالدىڭ
قازاقستان تاريحى پانىنەن 8-سىنىپ وقۋشىلارىنا "كىشى ءجۇزدىڭ رەسەيگە قوسىلۋى" تاقىرىبىندا وتكىزگەن اشىق ساباعى
ساباقتىڭ تاقىرىبى:كىشى ءجۇزدىڭ رەسەيگە قوسىلۋى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: كىشى ءجۇزدىڭ رەسەي يمپەرياسىنىڭ قۇرامىنا كىرۋى، پاتشا وكىمەتىنىڭ وتارلىق ساياساتىنىڭ باستالۋى. رەسەيگە قوسىلۋدىڭ العى شارتتارى مەن سەبەپتەرى. ءابىلقايىر حاننىڭ جۇرگىزگەن ساياساتى. رەسەيگە قوسىلۋدىڭ سالدارى جايلى ءتۇسىندىرۋ.
دامىتۋشىلىق: ساتىلاي كەشەندى تالداۋ تەحنولوگياسىن قولدانا وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ، تاريحي ءبىلىمدى شىعارماشىلىقپەن قولدانا ءبىلۋ داعدىسىن دامىتۋ، وقيعالار مەن قۇبىلىستاردى تالداۋ قابىلەتىن قالىپتاستىرۋ.
تاربيەلىلىك: وقۋشىلار بويىندا ازاماتتىق، ينتەرناسيونالدىق، جوعارى ادامگەرشىلىك سەزىمىن قالىپتاستىرۋ، ۇلتجاندىلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ماتەريالداردى ءتۇسىندىرۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: ساتىلاي كەشەندى تالداۋ.
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيە ءجۇزى تاريحى، گەوگرافيا، قازاق ادەبيەتى.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كارتا، سحەمالار، تەست سۇراقتارى.
تەحنيكالىق قۇرال: ينتەراكتيۆتى تاقتا.
ساباقتىڭ بارىسى: I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
II. وتكەن ساباقتى جاڭا ساباقپەن بايلانىستىرۋ
1. جوڭعار شاپقىنشىلىعى قاي ۋاقىتتاردا بولدى؟ (XVIIع 40 ج - XVIIع 50 ج)
2. قازاق حالقىنىڭ تاريحىنداعى 1723 – 1727 جىلدار قانداي اتپەن قالدى؟ («اقتابان شۇبىرىندى، القاكول سۇلاما»)
3. 1730 جىلى بالقاش كولىنىڭ وڭتۇستىك – باتىس جاعىنداعى شايقاس؟ (اڭىراقاي شايقاسى)
4. جوڭعار قوڭتايشىلارى كىمدەر؟ (باتىر، قالدان بوشوقتۋ، سيەۆان رابتان، قالدان سەرەن)
5. جوڭعارلارعا قارسى كۇرەسكەن باتىرلاردى اتاڭدار؟ (قابانباي، ناۋرىزباي، بوگەنباي، رايىمبەك، بايان)
6. رەسەي يمپەرياسى 1716 – 1720 جىلدارى قانداي بەكىنىستەر سالا باستادى؟ (1716 ءجىمىشوۆ، ومبى، 1718 سەمەي، 1720 وسكەمەن)
III. جاڭا ساباق: قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
بالالار ءبىزدىڭ تاريحىمىز ەرلىككە باي، ەلىمىزدىڭ بوستاندىعى ءۇشىن كۇرەسكەن باتىرلارىمىز، بابالارىمىز از بولعان جوق. ولار ەلىن، جەرىن قورعاۋ ءۇشىن جان اياماي كۇرەستى. بۇگىنگى ءبىزدىڭ ۇلت بولىپ قالىپتاسۋىمىزدى كوزدەگەن، ەل قامى ءۇشىن، ءتۇن ۇيقىسىن ءتورت بولىپ، ات ۇستىنەن تۇسپەي، نايزاسىنان ءبىر ءسات اجىراماعان. وسىنداي وقيعالار قازاقستاننىڭ رەسەي يمپەرياسىنىڭ قول استىنا ءوتۋى كەزەڭىندە دە بولدى.
بالالار سەندەر باتىرلىق – ەرلىك جايلى، حالىقتار دوستىعى جايلى قانداي ماقال – ماتەلدەردى بىلەسىڭدەر مە؟ رەسەي ەلى جايلى نە بىلەمىز؟ كىشى ءجۇزدىڭ قاي ايماقتا ورنالاسقانىن كىم ايتادى؟ كارتادان كىم كورسەتەدى؟
V.جاڭا ساباقتى پىسىقتاۋ
1. جىلدار سويلەيدى
1730 جىلى قىركۇيەك –
1734 جىلى 30 ءساۋىر –
1731 جىلى 10 قازان –
1734 جىلى –
1735 جىلى –
1742 جىلى –
2. «تاريحي تۇلعا»
جوشى حان، ءابىلقايىر حان، ءال – فارابي، قويداعۇل ۇلى، يبراگيم، تيەۆكەليەۆ، I پەتر، اننا يونوۆنا، كيريلوۆ، نۇرالى. (وسى بەرىلگەن تۇلعالار قاتارىنان بۇگىنگى ساباعىمىزعا قاتىسى بار ەلەۋلى تۇلعالاردى تەرىپ جازىپ، سيپاتتاما بەرەمىز)
3. سايكەسىن تابۋ.
ءى- بولىمدەگى انىقتاماعا سايكەس ءىى- بولىمدەگى تۇلعالاردى تابۋ (كەستە جاساپ "+" تاڭباشاسىمەن بەلگىلەتۋگە دە بولادى)
ورىس عالىمى، تاريحشىسى
حان باتىرى، دارابوز
شۆەد جاۋىنگەرى،
جوڭعارعا قارۋ جاساۋعا كومەكتەسكەن
كىشى ءجۇز حانى
باشقۇرت ستارشيناسى، تارحان
كىشى جۇزگە 1734 ج. جىبەرىلگەن ەكسپەديسيا باسشىسى
ي. گ. رەنات
كيريللوۆ
ا.ي. ليەۆشين
قابانباي
ت. شايىموۆ
ءابىلقايىر
ساباقتى بەكىتۋ: (قازاقستاننىڭ رەسەي يمپەرياسى قۇرامىنا كىرگەننەن باستاپ قازىرگى ۋاقىتقا دەيىنگى ارالىققا جىلدارمەن شاعىن شولۋ جاساۋ)
1731 – 1917 قازاقستان رەسەي يمپەرياسىنىڭ وتارى
1917 – 1991 قازاقستان كەڭەستىك جۇيە كەزەڭىندە
1991 – 2011 قازاقستان تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا
ساباقتى مىنا ماقال-ماتەلمەن قورىتىندىلاۋ
«بىرلىگى بار ەل وزادى،
بىرلىگى جوق ەل توزادى».
وقۋشىلاردى باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: كىشى ءجۇزدىڭ رەسەيگە قوسىلۋى.
جاڭاقورعان اۋدانى، بەسارىق بەكەتى،
№247 ورتا مەكتەبىنىڭ تاريح ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
ابۋوۆا اقمارالدىڭ
قازاقستان تاريحى پانىنەن 8-سىنىپ وقۋشىلارىنا "كىشى ءجۇزدىڭ رەسەيگە قوسىلۋى" تاقىرىبىندا وتكىزگەن اشىق ساباعى
ساباقتىڭ تاقىرىبى:كىشى ءجۇزدىڭ رەسەيگە قوسىلۋى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: كىشى ءجۇزدىڭ رەسەي يمپەرياسىنىڭ قۇرامىنا كىرۋى، پاتشا وكىمەتىنىڭ وتارلىق ساياساتىنىڭ باستالۋى. رەسەيگە قوسىلۋدىڭ العى شارتتارى مەن سەبەپتەرى. ءابىلقايىر حاننىڭ جۇرگىزگەن ساياساتى. رەسەيگە قوسىلۋدىڭ سالدارى جايلى ءتۇسىندىرۋ.
دامىتۋشىلىق: ساتىلاي كەشەندى تالداۋ تەحنولوگياسىن قولدانا وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ، تاريحي ءبىلىمدى شىعارماشىلىقپەن قولدانا ءبىلۋ داعدىسىن دامىتۋ، وقيعالار مەن قۇبىلىستاردى تالداۋ قابىلەتىن قالىپتاستىرۋ.
تاربيەلىلىك: وقۋشىلار بويىندا ازاماتتىق، ينتەرناسيونالدىق، جوعارى ادامگەرشىلىك سەزىمىن قالىپتاستىرۋ، ۇلتجاندىلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ماتەريالداردى ءتۇسىندىرۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: ساتىلاي كەشەندى تالداۋ.
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيە ءجۇزى تاريحى، گەوگرافيا، قازاق ادەبيەتى.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كارتا، سحەمالار، تەست سۇراقتارى.
تەحنيكالىق قۇرال: ينتەراكتيۆتى تاقتا.
ساباقتىڭ بارىسى: I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
II. وتكەن ساباقتى جاڭا ساباقپەن بايلانىستىرۋ
1. جوڭعار شاپقىنشىلىعى قاي ۋاقىتتاردا بولدى؟ (XVIIع 40 ج - XVIIع 50 ج)
2. قازاق حالقىنىڭ تاريحىنداعى 1723 – 1727 جىلدار قانداي اتپەن قالدى؟ («اقتابان شۇبىرىندى، القاكول سۇلاما»)
3. 1730 جىلى بالقاش كولىنىڭ وڭتۇستىك – باتىس جاعىنداعى شايقاس؟ (اڭىراقاي شايقاسى)
4. جوڭعار قوڭتايشىلارى كىمدەر؟ (باتىر، قالدان بوشوقتۋ، سيەۆان رابتان، قالدان سەرەن)
5. جوڭعارلارعا قارسى كۇرەسكەن باتىرلاردى اتاڭدار؟ (قابانباي، ناۋرىزباي، بوگەنباي، رايىمبەك، بايان)
6. رەسەي يمپەرياسى 1716 – 1720 جىلدارى قانداي بەكىنىستەر سالا باستادى؟ (1716 ءجىمىشوۆ، ومبى، 1718 سەمەي، 1720 وسكەمەن)
III. جاڭا ساباق: قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
بالالار ءبىزدىڭ تاريحىمىز ەرلىككە باي، ەلىمىزدىڭ بوستاندىعى ءۇشىن كۇرەسكەن باتىرلارىمىز، بابالارىمىز از بولعان جوق. ولار ەلىن، جەرىن قورعاۋ ءۇشىن جان اياماي كۇرەستى. بۇگىنگى ءبىزدىڭ ۇلت بولىپ قالىپتاسۋىمىزدى كوزدەگەن، ەل قامى ءۇشىن، ءتۇن ۇيقىسىن ءتورت بولىپ، ات ۇستىنەن تۇسپەي، نايزاسىنان ءبىر ءسات اجىراماعان. وسىنداي وقيعالار قازاقستاننىڭ رەسەي يمپەرياسىنىڭ قول استىنا ءوتۋى كەزەڭىندە دە بولدى.
بالالار سەندەر باتىرلىق – ەرلىك جايلى، حالىقتار دوستىعى جايلى قانداي ماقال – ماتەلدەردى بىلەسىڭدەر مە؟ رەسەي ەلى جايلى نە بىلەمىز؟ كىشى ءجۇزدىڭ قاي ايماقتا ورنالاسقانىن كىم ايتادى؟ كارتادان كىم كورسەتەدى؟
V.جاڭا ساباقتى پىسىقتاۋ
1. جىلدار سويلەيدى
1730 جىلى قىركۇيەك –
1734 جىلى 30 ءساۋىر –
1731 جىلى 10 قازان –
1734 جىلى –
1735 جىلى –
1742 جىلى –
2. «تاريحي تۇلعا»
جوشى حان، ءابىلقايىر حان، ءال – فارابي، قويداعۇل ۇلى، يبراگيم، تيەۆكەليەۆ، I پەتر، اننا يونوۆنا، كيريلوۆ، نۇرالى. (وسى بەرىلگەن تۇلعالار قاتارىنان بۇگىنگى ساباعىمىزعا قاتىسى بار ەلەۋلى تۇلعالاردى تەرىپ جازىپ، سيپاتتاما بەرەمىز)
3. سايكەسىن تابۋ.
ءى- بولىمدەگى انىقتاماعا سايكەس ءىى- بولىمدەگى تۇلعالاردى تابۋ (كەستە جاساپ "+" تاڭباشاسىمەن بەلگىلەتۋگە دە بولادى)
ورىس عالىمى، تاريحشىسى
حان باتىرى، دارابوز
شۆەد جاۋىنگەرى،
جوڭعارعا قارۋ جاساۋعا كومەكتەسكەن
كىشى ءجۇز حانى
باشقۇرت ستارشيناسى، تارحان
كىشى جۇزگە 1734 ج. جىبەرىلگەن ەكسپەديسيا باسشىسى
ي. گ. رەنات
كيريللوۆ
ا.ي. ليەۆشين
قابانباي
ت. شايىموۆ
ءابىلقايىر
ساباقتى بەكىتۋ: (قازاقستاننىڭ رەسەي يمپەرياسى قۇرامىنا كىرگەننەن باستاپ قازىرگى ۋاقىتقا دەيىنگى ارالىققا جىلدارمەن شاعىن شولۋ جاساۋ)
1731 – 1917 قازاقستان رەسەي يمپەرياسىنىڭ وتارى
1917 – 1991 قازاقستان كەڭەستىك جۇيە كەزەڭىندە
1991 – 2011 قازاقستان تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا
ساباقتى مىنا ماقال-ماتەلمەن قورىتىندىلاۋ
«بىرلىگى بار ەل وزادى،
بىرلىگى جوق ەل توزادى».
وقۋشىلاردى باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: كىشى ءجۇزدىڭ رەسەيگە قوسىلۋى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
