InfoHub Logo

اقشۇقىر مەكتەپ-ليسەيىنىڭ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
دجۋماگالييەۆا نازيرا سەيتكۋلوۆنا

پانورامالىق ساباق جوسپارى

ساباقتى جوسپارلاۋدا جانە ونى وتكىزۋ تەحنولوگيالارىن دايىنداۋدا ەكى ءوزارا بايلانىستى بولىكتەر بار: ساباق ماقساتىن، ونىڭ ءاربىر قادامىن تەرەڭ ويلاستىرىپ؛ ساباق جوسپارىن بەلگىلى ءبىر تۇردە جازىپ الۋ.

ساباقتىڭ ماقساتى باعدارلاما ماتەريالىنىڭ مازمۇنى نەگىزىندە، ماتەريالدىق بازانىڭ جانە وقۋشىلاردىڭ بەلگىلى ءبىر وقۋ جاعدايىنا سايكەس ۇيىمداستىرۋعا بولاتىنداي ەتىپ انىقتاپ الدىم. ولاي دەيتىن سەبەبىم، مەنىڭ «كىتاپ — اسىل قازىنا» اتتى تاربيە ساباعىما وقۋشىلارىمنىڭ «كىتاپتى كىم ويلاپ تاپقان؟ كىتاپتى نەگە وقۋ كەرەك؟» دەگەن سۇراقتارىنان تۋىنداپ وتىر. وسى سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋ مەنىڭ پارىزىم دەپ ءوز جوسپارىما قوسىپ وتكىزدىم.

وسىلايشا، ساباققا دايىندالۋدىڭ بۇل بولىمىندە مەن بولاشاق ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسىن بولجاپ، وقۋشىلارمەن ىستەلەتىن ءىس - ارەكەتتەردىڭ وزىندىك سەنارييىن دايىندايدىم. جاڭا تۇسىنىكتەردى ەنگىزۋدىڭ جۇيەلىلىگىن انىقتاپ. وقۋشىلاردىڭ بەلسەندىلىگىن ارتتىراتىن قىزىقتى ماتەريالداردى تاڭداپ، ساباقتىڭ قۇرىلىسىن انىقتاۋعا كىرىستىم.ياعني، ساباققا قىزىقتىرۋ ماقساتىندا بالاپان ارناسىندا كورسەتىلىپ جۇرگەن، «تومپاق» اتتى كەيىپكەر ارقىلى ساباقتىڭ ءاربىر تاپسىرماسىن ورىنداتۋ ارقىلى كىتاپ جونىندە ءبىراز ماعلۇمات بەرۋدى كوزدەدىم.

اۋەلى ساباقتىڭ ماڭىزدىسى ماقسات بويىنشا جۇمىستاندىم:

— وقۋشىلارعا ءبىلىمنىڭ كىتاپ ارقىلى  بەرىلەتىنىن ۇعىندىرۋ.  

— كىتاپتىڭ جاسالۋ جولى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.

— زەيىنىن شوعىرلاندىرۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتىن، ءتىل بايلىعىن،  ءوي-ورىسىن دامىتۋ.  

— وقۋلىقتى قۇرمەتتەي بىلۋگە، ۇقىپتىلىققا، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.  

وسى ماقساتتى نەگىزگە الا وتىرىپ:

1. تومپاقتىڭ سۋرەتىن كورسەتۋ ارقىلى «ميعا شابۋىل» جاساپ سۇراق-جاۋاپ الدىم. بەينەۇزىك ارقىلى تومپاقتان سالەمدەمەنى تىڭداتىپ ساباعىمدى باستادىم!

2. تومپاقتان حات كەلدى دەپ حاتتى اشۋ ءۇشىن ونىڭ سۇراعىنا جاۋاپ بەرۋىمىز كەرەك ەكەن دەپ، شاعىن تاپسىرما ورىندادىق! تومپاق كوبىنە كىممەن دوس ەدى؟ — ول وقۋشىمەن دوس. وقۋشىنىڭ قاسىندا ۇنەمى نە بولادى؟ — وقۋشىنىڭ قولىندا داپتەرى،قالامى، كىتابى بولادى دەپ جاۋاپ الدىم. وسىلايشا ۋادەگە ساي حاتتى اشىپ، ساباقتىڭ تاقىرىپ انىقتاتىپ الدىم.

3. ءارى قاراي تاپسىرمالاردى ورىنداي بەرسەك تومپاقتىڭ بىزگە بەرەر سىيلىعى بار ەكەن دەپ وقۋشىلاردى ساباققا قىزىقتىرىپ الدىم. كەلەسى تاپسىرمام «كىتاپتى قالاي ۇستاۋ كەرەك؟» دەگەن سۇراققا جاۋاپ ىزدەۋ ايدارى بولدى. بۇل جەردە وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتا ءبىلدى. ءبىرى تازا ۇستاۋ كەرەك دەسە، ءبىرى سىزباۋ كەرەك دەپ تولىقتىرىپ وتىردى. مەن سىزدەرمەن كەلىسەمىن، ارينە. «ءبىراق، تومپاق نە دەر ەكەن،بالالار؟» - دەپ كىتاپقا ارنالعان ەسكەرتۋدى ايتىپ، وقۋشىنىڭ ويىن تولىقتىردىم. وسى جەردە وقۋشىلاردى «گلوبۋس» ، « قالام»، «كومپيۋتەر» دەپ كورنەكىلىك تاڭداۋى ارقىلى توپقا ءبولدىم. ءار زاتقا توقتالىپ ماعىناسىن اشتىرىپ الدىم. گلوبۋستا — بۇكىل ەل بار ولاردا دا كىتاپ بار دەپ؛ «قالام» - بۇكىل ادامدا بار ونىمەن جازباسا ءىسىمىز العا باسپاعان، باسپايدى دا دەپ؛ «كومپيۋتەر» - جاڭا زامان تالابى، عالامتوردى قولدانا ءبىلۋ كەرەك دەگەن سىيپاتتاما ايتىپ، ءوز ويلارىن ورتاعا سالا ءبىلدى

4. تومپاقتىڭ كەلەسى تاپسىرماسى دەپ رەبۋستىڭ شەشىم تابۋ ايدارىن وتكىزدىم. بۇل جەردە وقۋشىلار سۋرەتتەگى زاتتاردىڭ العاشقى ارپىنەن ءسوز قۇراستىرۋ كەرەك بولاتىن.قالامدى قولدانۋى ارقىلى جاۋابىن دا تابا ءبىلدى

5. كەلەسى ءبولىمى «بىلگىشتەر بەكەتى» دەپ الدىم. بۇل بەكەتتە كومپتەردىڭ قانيداي قاتىسى بار؟ ەگەن سۇراققا ينتەرنەت جەلىسى ارقىلى ەرتەگى قاراپ، ولەڭ تىڭدايتىندارىن ايتىپ، توپتىڭ اتاۋىن اشا ءبىلدى.  وقۋشىلار كىتاپ تۋرالى جاتتاعان ولەڭ شۋماقتارى مەن ماقال-ماتەلدى  ايتىپ ساباقتى جالعاستىرا ءبىلدى. وسى جەردە «تومپاقتىڭ سىزدەرگە ءوزىنىڭ بىلەتىن ماقال-ماتەلى مەن ولەڭ شۋماعىن سىزدەرگە ارناپتى، قانە وقيمىز!» دەپ قوسىمشا وقۋلىقتا كەزدەسپەگەن ولەڭ شۋماقتارىمەن تانىستىرىپ قايتالاتتىرىپ، جاتتىقتىرىپ جىبەردىم.

6. «كىتاپ ارقىلى نە بىلەمىز» دەگەن بولىمدە كەرى بايلانىس دەپ ەسەپكە الىپ بالالارمەن سۇحبات جۇرگىزدىم! سودان سوڭ «ءبىزدىڭ وسى ايتقان ويىمىزبەن تومپاق كەلىسەر مە ەكەن؟» دەپ ينتەرتاقتاعا جاۋابىن شىعاردىم. وقۋشىلار جاۋاپ بەرگەن سۇراقتارىنا سايكەس كەلگەنىن ءتۇسىنىپ قۋانىپ قالدى.

7. «كىتاپ الەمدى شارلايدى» دەپ كەلەسى بولىمگە اتاۋ قويعان سەبەبىم، گلوبۋس تاڭداعان وقۋشىلارعا سول گلوبۋستىڭ نە ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ ماقساتىندا الدىم. بەرىلگەن وقۋ قۇرالداردىڭ كىتاپقا قاتىسى بار ما؟ دەپ سۇراق قويۋ ارقىلى جاۋابىن الىپ 3 تىلدە ايتۋىن تالاپ ەتتىم. سۋرەت ارقىلى كورسەتىلگەن زات ەسىمدەردى ايتا ءبىلدى. مىسالى: داپتەر-تەتراد — كوپيبۋك

8. قوسىمشا جاڭالىق ەنگىزۋ ماقساتىنا بالالارعا ءار كەزدىڭ وزىنە ارنالعان مەيرامى بار سياقتى، كىتاپتىڭ دا تويلاناتىن مەيرامى بار ەكەن دەپ تانىستىرىپ جىبەردىم.

9. «ەكى جۇلدىز، ءبىر تىلەك» ادىسىمەن تومپاققا نيەت تىلەكتەرىندى جازىپ راحمەتتەرىڭدى ايتىڭدار دەپ رەفلەكسيا جاسادىم.

مەنىڭ ويىمشا وقىتۋ بارىسىنىڭ ناتيجەلى بولۋى وقىتۋشىنىڭ تاڭداپ العان ادىستەمەلىك شەبەرلىگىنە بايلانىستى دەپ ويلايمىن.

بۇگىنگى كۇننىڭ تالابىنا ساي وقىتۋدا جاڭا يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالاردى مەڭگەرۋ، ونى ءار ءپاندى وتكىزۋدە قولدانۋ، عىلىمي تۇرعىدا جەتىلدىرۋ، سونىڭ ناتيجەسىندە وقۋشىلاردىڭ جالپى بىلىمگە جانە كاسىبي ماماندىققا دەگەن كوزقاراستارىن قالىپتاستىرۋ جانە ولاردىڭ تانىمدىلىققا تالابىن، جەكە جۇمىستى ىستەۋ قابىلەتتىگىن نىعايتۋ، وقىتۋ ادىستەرىن جەتىلدىرۋ بولىپ تابىلادى.

---