كوڭىل تولقىنى: ماڭگىلىككە...
—مەن دوستىقتىڭ مەكەنجايىن سۇراپ الىپ، ىزدەپ باردىم.
— نە دەدى؟
— قۋانىپ قالدى. جالعىزسىراپ ءجۇر ەكەن. اڭگىمەلەستىك، سىرلاستىق. كوڭىلىم ارايلاندى. دوستىعىمىز ولە-ولگەنشە بولسىن دەپ سەرتتەستىك.
— سوسىن؟
— سوسىن باسەكەلەستىڭ ەسىگىن قاقتىم.
— قالاي قارسى الدى؟
— كۇلدى. وتىرىك. ءتورىن ۇسىندى. شىقتىم. ءبارىن الدىما جايىپ سالدى. ءۇيىنىڭ ءاستى-ۇستىن، بار بايلىعىن، اقشا تولى ساندىعىن كورسەتتى. تاڭ قالدىم. ءبىراق ۇيىنەن ءبىر كىتاپ تاپپادىم. كۇيىندىم. ەسىگىن تارس جاپتىم. ماعان باسەكەلەس بولۋعا جارامايدى ەكەن.
— سوسىن؟
— سوسىن قىزعانىشتىڭ اۋىلىنا جول تارتتىم. قىزعانىشتىڭ اۋىلى قىپ-قىزىل بولىپ بۋلىعىپ تۇر ەكەن. مەنى كورىپ سەلت ەتىپ، كوزدەرىن اشتى ءبارى. سويلەسپەدى. اۋىلدى ارالاپ شىعام دەگەنشە، اينالا ور قازىپ تاستاپتى. ءبىر-اق سەكىرىپ ءوتتىم. ولار مەنى باقىتتىڭ اۋىلىنا دەيىن قۋىپ كەلدى.
— ويپىرماي، ءا! سوندا جولىڭدى كەسپەك بولعان عوي.
— ءيا-ا. ءسويتتى. باقىتتىڭ اۋىلىندا ءبارى شات-شادىمان، اقىل دا، ءبىلىم دە، ەڭبەك تە وسىندا ەكەن. كىدىرگەم جوق.
— و نەگە؟
— «دايىن اسقا تىك قاسىق» بولعىم كەلمەدى. ءوزىمنىڭ اقىلىممەن، بىلىمىممەن، ەڭبەگىممەن كەلسەم دەدىم. جولدا جاعىمپازدىڭ اۋىلىنا سوقتىم. جەمقورمەن اۋىلى ارالاس، قويى قورالاس بوپ كەتىپتى.
— سولاي ما؟ نە ىستەپ ءجۇر ولار؟
— ەشتەمە. ىستىقتا باس شۇلعىپ، ماسالاپ تۇرعان جىلقى سەكىلدى... بيىكتەگى ءبىر ءداۋى تۇشكىرىپ قالىپ ەدى، ءبارى «جارەكىماللا» دەپ شۋلاپ، ەتپەتتەرىنەن قۇلاپ ءتۇستى. ءبارىنىڭ قارىندارى قامپيىپ كەتىپتى. جۇقپالى اۋرۋ تاراعان با، دەپ كەتۋگە اسىقتىم.
— ءيا، كەتكەنىڭ دۇرىس بوپتى.
— جولدا ماحابباتتى ىزدەپ كەلە جاتىپ، تويشىلدارعا تاپ بولدىم.
— نە دەيت؟ ماحاببات ءالى بار ما ەدى؟ ءبىرجولا كەتىپ قالعان بولار دەپ ويلاپ ەم... تويشىلدار ءالى تويلاپ جاتىر ما ەكەن؟
— تويلاعاندا... اسپاننان دوللاردان شاشۋ شاشتى. استاۋ-استاۋ ەت، اراقتىڭ ءتۇر-تۇرى سەل بوپ اعىپ جاتىر. اتىن اتام ەستىمەگەن الدەبىر تاعامداردان داستارقان مايىسىپ تۇر. «شىمقالادا جوق-جوق، استانادا جوق-جوق» دەپ جوق ىزدەپ، تاپىراقتاپ بيلەپ ءجۇر ەكەن.
— بىرگە تويلامادىڭ با؟
— جو-وق. و نە دەگەنىڭ؟ اۋىل سىرتىندا بالا-شاعاسىمەن كەدەيلەر شۇباپ ءجۇر ەكەن. ءداتىم بارمادى.
— سودان... ماحابباتتى تاپتىڭ با؟
— ۇزا-ا-اق ىزدەدىم. اپتىعىپ كەلە جاتىپ، ەڭبەكتىڭ اۋىلىنا تاپ بولدىم.
— ويپىر-اي، ءا. ول نە دەدى؟
— قۋانىپ قارسى قالدى. بۇل اۋىلعا قوناققا تاعى اقىل، ءبىلىم، باقىت كەلە قاپتى. مەنى قۋىپ جۇرگەن سەكىلدى، سوڭىمنان قالمادى. سولارمەن از دا بولسا دامدەس بولعىم كەلدى.
— دۇرىس بولعان. ولار سەنى قاتارىنا قوستى ما؟
— قوستى. دوستاستىم. ايتىلماعان اڭگىمە-سىر، اقىل-ناقىل قالماعان شىعار-اۋ... باقىت مەنى قوناققا شاقىردى. باراتىن بولدىم... تەك كەيىنىرەك كەلەم دەدىم. باسەكەلەستى، قىزعانىشتى، جاعىمپازدى جەڭگەن سوڭ، و جوق، دۇرىس جولعا سالعان سوڭ، ولاردى دا ەرتە بارايىن دەپ شەشتىم.
—ماحاببات شە؟ ماحاببات!
— ايتتىم عوي، كوپ ىزدەدىم، ماحابباتتى. راسىندا الىستاپ كەتىپتى. ءبىراق تاپتىم. كول جيەگىنە ءۇي تىگىپتى. بيىكتە وتىرىپ الىپ، جارقىراعان كۇنگە، قازباۋىر بۇلتتى اسپانعا، قاڭقىلداعان اققۋ-قازعا، كوگىلدىر كولگە، اينالاعا سۇيسىنە، مولدىرەي قارادى. الىسقا كوز تىكتى. دوستىقتىڭ، باسەكەلەستىڭ، قىزعانىشتىڭ، باقىتتىڭ... ءبارىنىڭ اۋىلدارىن شولدى.
—سوسىن؟
— سوسىن ماعان: «ءبارىن شاقىر، ءبارىڭدى قوناق ەتەم» دەدى. قۇستاي ۇشىپ بارىپ ءبارىن شاقىرىپ كەلدىم. ارەڭ ءجۇر ەكەن، تايلى-تاياعى قالماي جۇگىرە باسىپ، تۇگەلى جەتتى. ماحابباتتىڭ جۇزىنە قاراپ اڭتارىلدى...
— قىزىق بولعان ەكەن.
— بولعاندا قانداي؟ ماحاببات مەيىرىممەن سۇيسىنە تۇگەل شولىپ ەدى... و عاجاپ، ءبارىنىڭ قۋانىشتان باسى اينالدى. جەمقورىڭ، جاعىمپازىڭ، قىزعانىش، باسەكەلەستىڭ اۋىلى، تويشىلدارىڭ ءبارى-بارى ەڭبەككە، اقىلعا، بىلىمگە ۇمتىلدى. ءتىپتى تالاسىپ اكەتتى. ارەڭ جەتكىزدىك. دۇنيە اق مامىققا ورانعانداي نۇرلانىپ سالا بەردى. پەندەشىلىك اتاۋلى كۇرەسىنگە تاستالدى.
— ەندى قايدا باراسىڭ؟
— جاقسىلىقتىڭ... ماڭگىلىك مەكەنىنە...
You Might Also Like
-
ادەتتە ەسىم حان تۇسىنداعى مەملەكەت تاريحىنا كوز جۇگىرتسەڭىز جيىرما جىلعا سوزىلعان قازاق-بۇحار سوعىسىن، ويراتتارمەن قاقتىعىستى جانە تۇرسىن حاننىڭ بۇلىگى تۋرالى وقيسىز. الايدا ءسىز «جالعان ءابدىع...
-
كەلەسى جىلدى جاستار جىلى دەپ جاريالاپ، ءىس-شارالار وتكىزۋ كەرەك،وعان ءبىزدىڭ تاجىريبەمىز بار. &...
