كۇكىرتتى سۋتەك، سۋلفيدتەر
ارميا گەنەرالى س. ق. نۇرماعامبەتوۆ اتىنداعى
«جاس ۇلان» رەسپۋبليكالىق مەكتەبى
حيميا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
بايتۋوۆا تۇرسىناي تولەگەتاي قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كۇكىرتتى سۋتەك، سۋلفيدتەر. كۇكىرتتىڭ سۋتەكتى قوسىلىسى. كۇكىرتتى سۋتەكتىڭ فيزيكالىق، حيميالىق قاسيەتتەرى
حيميا 9 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كۇكىرتتى سۋتەك، سۋلفيدتەر.
كۇكىرتتىڭ سۋتەكتى قوسىلىسى.
كۇكىرتتى سۋتەكتىڭ فيزيكالىق، حيميالىق قاسيەتتەرى
ساباقتىڭ ماقساتى: كۇكىرتتى سۋتەك، سۋلفيدتەر، كۇكىرتتىڭ سۋتەكتى قوسىلىستارى، كۇكىرتتى سۋتەكتىڭ فيزيكالىق جانە حيميالىق قاسيەتتەرى، قولدانىلۋى، تابيعاتتا كەزدەسۋى، قورشاعان ورتاعا ەكولوگيالىق اسەرى جايلى جاڭا ءبىلىم داعدىلارىن يگەرۋ.
ەپيگراف
«ونەر اعىپ تۇرعان بۇلاق، ءبىلىم جانىپ تۇرعان شىراق»
• ساباقتىڭ ءتۇرى: ءىشىنارا - ىزدەنۋ
• ساباقتىڭ پرينسيپتەرى: ءبىرتۇتاستىق، جۇيەلىلىك، عىلىميلىلىق ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىم - ىسكەرلىك داعدىلاردى يگەرتۋ
• ءادىس - تاسىلدەرى: بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، سالىستىرۋ، تالداۋ،
ديالوگتىك، «الەمدى شارلاۋ» ستراتەگياسى،
جەكەلەي، توپتىق، جۇپتىق جۇمىستار
• كەرەكتى قۇرالدار: كۇكىرت، ستاقان، شىنى تاياقشا، كۇكىرتتىڭ
ماڭىزدى قوسىلىستارى، تۇزدارى
• تەحنيكالىق قۇرالدار: اكت،
• ءپان ارالىق بايلانىس: مەديسينا، بيولوگيا، پسيحولوگيا، فيزيكا،
گەوگرافيا، ادەبيەت، تاريح، بيوتەحنولوگيا
ساباقتىڭ بارىسى:
بلوك - سحەما
1 - امال: «بىلەمىن» ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
3. جاڭا ساباقتى تۇسىندىرۋدەگى ءىس - ارەكەت
2 - امال:
«بىلگىم كەلەدى»
4. جاڭا ساباقتىڭ مازمۇنى
5. ساباقتى بەكىتۋ (ەسەپتەر شىعارۋ|)
3 - امال: «بىلدىك»
6. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ
7. ۇيگە تاپسىرما
8. باعالاۋ
1 - امال: «بىلەمىن»
1 - ءشى دەڭگەي:
1. بەيمەتالداردىڭ پەريودتىق كەستەدەگى ورنى
2. بەيمەتالداردىڭ فيزيكالىق جانە حيميالىق قاسيەتتەرى
3. ەلەكترتەرىستىك دەگەنىمىز نە؟
4. كۇكىرت ونىڭ پەريودتىق جۇيەدەگى ورنى، اتوم قۇرىلىسى
كۇكىرت
↓
تابيعاتتا كەزدەسۋى
فيزيكالىق، حيميالىق قاسيەتتەرى
قولدانىلۋى
2 - دەڭگەي:
كۇكىرتتىڭ حيميالىق قاسيەتتەرى.
كۇكىرتتىڭ مىنا زاتتارمەن ارەكەتتەسۋىنىڭ رەاكسيا تەڭدەۋلەرىن جازىڭدار؟
2 - امال: «بىلگىم كەلەدى»
جاڭا ساباقتىڭ مازمۇنى
كۇكىرت سۋتەك: حيميالىق تاڭباسى – ن2S
مولەكۋلالىق فورمۋلاسى – Mr(ن2S)=34
فيزيكالىق قاسيەتتەرى: p=1، 54گ/ل. (قالىپتى جاعدايدا)، t - بالقۋ - 85، 54س⁰،
t - قايناۋ - 60، 35س⁰، سۋدا از ەريدى.
حيميالىق قاسيەتتەرى: كۇكىرتتى سۋتەك سۋدا ناشار ەريدى. ناتيجەسىندە ەكى نەگىزدى، ءالسىز كۇكىرتتى سۋتەك قىشقىلى (لاكمۋس پەن مەتيلورانجدى قىزارتا - تىن) تۇزىلەدى. ونىڭ تۇزدارى سۋلفيدتەر دەپ اتالادى. كۇكىرتتى سۋتەك قىش - قىلى ساتىلى ديسسوسياسياعا تۇسەدى. سىلتىلىك جانە سىلتىلىك جەر مەتالدارى سۋدا جاقسى ەريدى. اۋىر مەتالداردىڭ سۋلفيدتەرى سۋدا از ەريدى نەمەسە ەرىمەيدى. كۇكىرتتىڭ سۋتەكتى قوسىلىسى كۇكىرتتى سۋتەك، ول كوبىنەسە ۆۋلكان گازدارىندا، تابيعي شيپالى سۋلاردىڭ قۇرامىندا كەزدەسەدى (بارلىق اراسان) جانە ورگانيكالىق زاتتار شىرىگەندە بولىنەدى كۇكىرتتى سۋتەك قىشقىلى قىشقىلدارعا ءتان بارلىق قاسيەتتەردى كورسەتەدى:
ن₂+S=ن₂S
2ن₂S+3و₂=2SO₂+2H₂O
2ن₂S+و₂=S+2H₂O
2ZnS+3و₂=2ZnO+2SO₂
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
«جاس ۇلان» رەسپۋبليكالىق مەكتەبى
حيميا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
بايتۋوۆا تۇرسىناي تولەگەتاي قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كۇكىرتتى سۋتەك، سۋلفيدتەر. كۇكىرتتىڭ سۋتەكتى قوسىلىسى. كۇكىرتتى سۋتەكتىڭ فيزيكالىق، حيميالىق قاسيەتتەرى
حيميا 9 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كۇكىرتتى سۋتەك، سۋلفيدتەر.
كۇكىرتتىڭ سۋتەكتى قوسىلىسى.
كۇكىرتتى سۋتەكتىڭ فيزيكالىق، حيميالىق قاسيەتتەرى
ساباقتىڭ ماقساتى: كۇكىرتتى سۋتەك، سۋلفيدتەر، كۇكىرتتىڭ سۋتەكتى قوسىلىستارى، كۇكىرتتى سۋتەكتىڭ فيزيكالىق جانە حيميالىق قاسيەتتەرى، قولدانىلۋى، تابيعاتتا كەزدەسۋى، قورشاعان ورتاعا ەكولوگيالىق اسەرى جايلى جاڭا ءبىلىم داعدىلارىن يگەرۋ.
ەپيگراف
«ونەر اعىپ تۇرعان بۇلاق، ءبىلىم جانىپ تۇرعان شىراق»
• ساباقتىڭ ءتۇرى: ءىشىنارا - ىزدەنۋ
• ساباقتىڭ پرينسيپتەرى: ءبىرتۇتاستىق، جۇيەلىلىك، عىلىميلىلىق ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىم - ىسكەرلىك داعدىلاردى يگەرتۋ
• ءادىس - تاسىلدەرى: بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، سالىستىرۋ، تالداۋ،
ديالوگتىك، «الەمدى شارلاۋ» ستراتەگياسى،
جەكەلەي، توپتىق، جۇپتىق جۇمىستار
• كەرەكتى قۇرالدار: كۇكىرت، ستاقان، شىنى تاياقشا، كۇكىرتتىڭ
ماڭىزدى قوسىلىستارى، تۇزدارى
• تەحنيكالىق قۇرالدار: اكت،
• ءپان ارالىق بايلانىس: مەديسينا، بيولوگيا، پسيحولوگيا، فيزيكا،
گەوگرافيا، ادەبيەت، تاريح، بيوتەحنولوگيا
ساباقتىڭ بارىسى:
بلوك - سحەما
1 - امال: «بىلەمىن» ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
3. جاڭا ساباقتى تۇسىندىرۋدەگى ءىس - ارەكەت
2 - امال:
«بىلگىم كەلەدى»
4. جاڭا ساباقتىڭ مازمۇنى
5. ساباقتى بەكىتۋ (ەسەپتەر شىعارۋ|)
3 - امال: «بىلدىك»
6. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ
7. ۇيگە تاپسىرما
8. باعالاۋ
1 - امال: «بىلەمىن»
1 - ءشى دەڭگەي:
1. بەيمەتالداردىڭ پەريودتىق كەستەدەگى ورنى
2. بەيمەتالداردىڭ فيزيكالىق جانە حيميالىق قاسيەتتەرى
3. ەلەكترتەرىستىك دەگەنىمىز نە؟
4. كۇكىرت ونىڭ پەريودتىق جۇيەدەگى ورنى، اتوم قۇرىلىسى
كۇكىرت
↓
تابيعاتتا كەزدەسۋى
فيزيكالىق، حيميالىق قاسيەتتەرى
قولدانىلۋى
2 - دەڭگەي:
كۇكىرتتىڭ حيميالىق قاسيەتتەرى.
كۇكىرتتىڭ مىنا زاتتارمەن ارەكەتتەسۋىنىڭ رەاكسيا تەڭدەۋلەرىن جازىڭدار؟
2 - امال: «بىلگىم كەلەدى»
جاڭا ساباقتىڭ مازمۇنى
كۇكىرت سۋتەك: حيميالىق تاڭباسى – ن2S
مولەكۋلالىق فورمۋلاسى – Mr(ن2S)=34
فيزيكالىق قاسيەتتەرى: p=1، 54گ/ل. (قالىپتى جاعدايدا)، t - بالقۋ - 85، 54س⁰،
t - قايناۋ - 60، 35س⁰، سۋدا از ەريدى.
حيميالىق قاسيەتتەرى: كۇكىرتتى سۋتەك سۋدا ناشار ەريدى. ناتيجەسىندە ەكى نەگىزدى، ءالسىز كۇكىرتتى سۋتەك قىشقىلى (لاكمۋس پەن مەتيلورانجدى قىزارتا - تىن) تۇزىلەدى. ونىڭ تۇزدارى سۋلفيدتەر دەپ اتالادى. كۇكىرتتى سۋتەك قىش - قىلى ساتىلى ديسسوسياسياعا تۇسەدى. سىلتىلىك جانە سىلتىلىك جەر مەتالدارى سۋدا جاقسى ەريدى. اۋىر مەتالداردىڭ سۋلفيدتەرى سۋدا از ەريدى نەمەسە ەرىمەيدى. كۇكىرتتىڭ سۋتەكتى قوسىلىسى كۇكىرتتى سۋتەك، ول كوبىنەسە ۆۋلكان گازدارىندا، تابيعي شيپالى سۋلاردىڭ قۇرامىندا كەزدەسەدى (بارلىق اراسان) جانە ورگانيكالىق زاتتار شىرىگەندە بولىنەدى كۇكىرتتى سۋتەك قىشقىلى قىشقىلدارعا ءتان بارلىق قاسيەتتەردى كورسەتەدى:
ن₂+S=ن₂S
2ن₂S+3و₂=2SO₂+2H₂O
2ن₂S+و₂=S+2H₂O
2ZnS+3و₂=2ZnO+2SO₂
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
