InfoHub Logo

ستۋدەنت: ورازبەك ماحاببات الىبەك قىزى       
عىلىمي جەتەكشى: سايم ل.ن.
№6 قالالىق ەمحانا
قىزىلوردا مەديسينالىق جوعارى كوللەدجى

كىلت سوزدەر: توسەك ورىن، ساپالى مەديسينالىق كومەك، كۇندىزگى ستاسيونار، ساۋىقتىرۋ، قالپىنا كەلتىرۋ، قارقىندى تەراپيا، پالاتالىق مەيىربيكە، ەگۋ بولمەسى، ەم شارا.

تاقىرىپتىڭ وزەكتىلىگى: كۇندىزگى ەمدەۋ بولىمىندە مەيىرگەردىڭ ءرولى ۇنەمى دامىپ، ارتىپ كەلەدى. مەيىرگەر قازىرگى جاعدايدا تەك مەيىرىمدىلىككە عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ناۋقاستارعا كۇتىم جاساۋ تۋرالى بىلىمگە، كۇردەلى مەديسينالىق، جاراتىلىستانۋ، تەحنيكالىق بىلىمگە يە بولۋى كەرەك.

"مەيىرگەرلىك ءبىلىم دەگەنىمىز نە؟'- كۇردەلى سۇراق، وعان جاۋاپ مەيىرگەرلىك ماماندىق رەتىندە انىقتاۋعا كومەكتەسەدى. بۇعان جاۋاپ بەرۋ قيىن، ويتكەنى مەيىرگەر ديناميكالىق، دامىپ كەلە جاتقان جانە سالىستىرمالى تۇردە جاڭا ماماندىق. الايدا، ءبىلىم كاسىبي جاۋاپكەرشىلىك سۇراعىنىڭ نەگىزگى ەلەمەنتى بولعاندىقتان، بۇل سۇراققا جاۋاپ بەرۋگە تىرىسۋ وتە ماڭىزدى.

انگلياداعى ۇلىبريتانيانىڭ ۇلتتىق دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەتى اۋرۋحاناسىنا جاتقىزىلعان پاسيەنتتەردىڭ ۇلتتىق ساۋالناماسىنىڭ مالىمەتتەرى پاسيەنتتەردىڭ مەيىرگەرگە دەگەن سەنىمدىلىگىنىڭ جوعارى ەكەنىن راستايدى، بۇل ۇلىبريتانيانىڭ ۇلتتىق دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەتى اۋرۋحانالارىندا جەتكىلىكسىز كومەك رەتىندە نەمقۇرايلى مەيىرگەرلەردى ايىپتايدى دەگەن پىكىردى جوققا شىعارادى. الايدا، پاسيەنتتەردىڭ تەك 60% - ى ەمدەۋ ءۇشىن ءاردايىم مەيىرگەر جەتكىلىكتى ەكەنىن جانە ءاربىر 10 پاسيەنت مەيىرگەر ءوز قىزمەتىندە ەشقاشان بولماعانىن نەمەسە سيرەك كەزدەسەتىنىن ايتى. پاسيەنتتەردىڭ تەك 14% - ى وتە جاقسى دەپ باعالادى

اقش ەلىندە 2011 جىلى بەاتريس كاليش، دانا چاننەن، ءحونحۆا لي جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋلەرىندە 3135 تىركەلگەن مەدبيكەلەر (RN) جانە 939 كىشى مەدبيكەلەر (NAs) ورتا-باتىس 10 اۋرۋحاناسىنداعى 110 پاسيەنتتەرگە كۇتىم جاساۋ بولىمىندە ولار جۇمىس ىستەيتىن پاسيەنتتەرگە كۇتىم جاساۋ بولىمىندەگى مەديسينا قىزمەتكەرلەرىنىڭ قازىرگى جاعدايىنا كوبىرەك قاناعاتتاناتىنىن كورسەتتى. جۇمىسقا قاناعاتتانۋشىلىقتى ارتتىرۋ جانە پاسيەنتتەرگە كۇتىم جاساۋ ءۇشىن جىبەرىلگەن مەديسينالىق قىزمەتتەردىڭ سانىن ازايتۋعا جانە ءتيىستى كادرلارمەن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان ماقساتتى ارالاسۋلار قاجەت.ەكەنىن ايتقان.

رەسەي ەلىندە پاسيەنتتەرگە جۇرگىزىلگەن ساۋالناما ناتيجەلەرى بويىنشا پاسيەنتتەرگە كۇتىم جاساۋ دەڭگەيى ارتتى، مەيىربيكەلەردىڭ جۇمىس ساپاسىن جوعارى باعالايتىن پاسيەنتتەر سانى ارتتى. ولاردىڭ كۇتىمىن 4 جانە 5-كە باعالايتىن پاسيەنتتەر سانى 2005 جىلعى 79،2% - دان 2009 جىلى 93،6% - عا دەيىن ءوستى، ساۋالناما دەرەكتەرى بويىنشا 5 بالدىق شكالا بويىنشا مەيىربيكەلەردىڭ كاسىبيلىگىنە سەنىم دەڭگەيىن 4 پەن 5-كە باعالايتىن پاسيەنتتەر ۇلەسى 2005 جىلعى 82،5% - دان 96،6% - عا دەيىن ءوستى. 2009 ج.

مەديسينالىق كومەكتىڭ ساپاسىن قامتاماسىز ەتۋ جانە باعالاۋ پروبلەمالارى دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىنىڭ باسىم مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. مەديسينالىق كومەكتى ۇيىمداستىرۋدىڭ جاڭا تەحنولوگيالارى مەن مودەلدەرىن ەنگىزۋ ساپانى ارتتىرۋعا باعىتتالۋى ءتيىس

زەرتتەۋ ماقساتى: كۇندىزگى ەمدەۋ بولىمىندەگى مەيىرگەردىڭ ءبىلىم دەڭگەيىن انىقتاۋ ارقىلى كورسەتىلەتىن قىزمەتتىڭ ساپاسىن باعالاۋ

زەرتتەۋ ءتۇرى: ساپالىق زەرتتەۋ

زەرتتەۋ ديزاينى: فەنومەنالدى؛ ماقساتتى تاڭداما

زەرتتەۋ وبەكتىسى: ءوزىم جۇمىس جاسايتىن №6 قالالىق  ەمحانانىڭ كۇندىزگى ەمدەۋ ءبولىمىنىڭ مەيىربيكەلەرى جانە ەم الىپ جاتقان ناۋقاستار ارنايى تاڭدالدى.

زەرتتەۋ ءادىسى: نەپال ەلىنىڭ تريبحۋۆان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ (TU) باقىلاۋ كەڭەسى (IOM) جانە Pokhar كامپۋسىنىڭ زەرتتەۋ جۇرگىزۋ كوميتەتى ەلدەگى اۋرۋحانالاردىڭ پالاتالىق مەيىرگەرلەرىنىڭ ءبىلىم دەڭگەيىن انىقتاۋ ماقساتىندا «پالاتالىق مەيىربيكەلەردىڭ جۇمىس ساپاسىن تەكسەرۋ» ساۋالناماسىن قۇراستىرعان.  

ساۋالناما 2017 جىلى كاتماندۋ اۋرۋحاناسىندا مەيىرگەرلەر اراسىندا جۇرگىزىلگەن. 

وسى ساۋالانامالار سۇراقتارىن الىپ ءوز جۇمىسىما پايدالاندىم. ساۋالنامانىڭ ماقساتى، كۇندىزگى ەمدەۋ بولىمىندەگى مەيىرگەردىڭ ءبىلىم دەڭگەيىن انىقتاۋ. ساۋالناما  جاۋاپتارى  كۇندىزگى ەمدەۋ بولىمىندەگى مەيىرگەردىڭ ءبىلىم دەڭگەيىن انىقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

كۇندىزگى ەمدەۋ ءبولىمىنىڭ مەيىرگەرلەرىنە ارنالعان ساۋالناما 15 جانە ناۋقاستارعا  ارنالعان ساۋالناما 15 سۇراقتان تۇردى. رەسپوندەنتتەرگە ىڭعايلى بولۋ جانە ساۋالناما ناتيجەلەرىن جاقسارتۋ ءۇشىن قازاق تىلىندە  دايىندالدى. ساۋالناما ءانونيمدى تۇردە وتكىزىلدى، زەرتتەۋگە قاتىسۋشىلار كەزدەيسوق تاڭدالعان. زەرتتەۋگە قاتىسۋشىلاردان زەرتتەۋگە رۇقسات بەرۋگە جازباشا تۇردە كەلىسىم الىندى.

قورىتىندى: زەرتتەۋ بويىنشا ساۋالناما جاۋاپتارىن قورىتىندىلاي كەلە مەيىرگەرلىك كومەكتىڭ ساپاسىن انىقتاۋدا كۇندىزگى ەمدەۋ بولىمىندەگى  رەسپوندەنتتەردەن الدىمەن زەرتتەۋ بارىسىندا جاسىنا، بىلىمىنە نەگىزدەلگەن سۇراقتار قويىلدى.

رەسپوندەنتتەردىڭ اراسىنداعى ءجيى كەزدەسەتىن جاس مولشەرى 55 جاستان جوعارى، ياعني 60% قۇرادى. جىنىسى بويىنشا رەسپوندەنتتەر اراسىندا ايەلدەر سانى-70% بولسا،ەر ادام – 30% قۇرادى.

رەسپوندەنتتەر 70،7%-ى ساپالى مەيىرگەرلىك كومەك كورسەتىلەدى سەبەبى وتە مۇقيات، مەيىرىمدى، جاناشىر جانە ادەپتى. ولار بارلىق ناۋقاستارعا نازار اۋدارۋعا تىرىسادى. مەديسينالىق مانيپۋلياسيالاردى كاسىبي تۇردە ورىندادىدەسە قالعان 29،3%-ى ساپالى مەيىرگەرلىك كومەككە قاناعاتتانبادى سەبەبى: مەيىرگەرلەردە وتە ۇلكەن جۇكتەمە، سوندىقتان ولار ءار ناۋقاسقا جەتكىلىكتى ۋاقىت بولە المايدى. ولار باياۋ جۇمىس ىستەيدى، ناۋقاستى مۇقيات تىڭداۋعا ۋاقىت جوق دەدى. بۇل ءوز كەزەگىندە مەيىرگەردىڭ كاسىبي ءبىلىمى مەن بىلىكتىلىگىنىڭ دەڭگەيىن ارتتىرۋ، مەيىرگەردىڭ دارىگەرلىك تاعايىنداۋلاردى ۋاقتىلى جانە تولىق ورىنداۋى، مەيىرگەردىڭ ەمشارالار جۇرگىزۋ كەزىندە پاسيەنتتەردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەتىن بارلىق جۇمىس ەرەجەلەرىن ساقتاۋى، مەيىرگەردىڭ پاسيەنتتەرگە مەيىرىمدى جانە مۇقيات قارىم-قاتىناسى ورناتىلۋى كەرەك ەكەندىگىن كورسەتتى.

پايدالانىلعان ادەبيەتتەر ءتىزىمى

1. مۋحينا س.ا.، تارنوۆسكايا ي.ي پراكتيچەسكوە رۋكوۆودستۆو ك پرەدمەتۋ «وسنوۆى سەسترينسكوگو دەلا». - م.: - گەوتار – مەديا، 2009 گ. - 512 س.
2. مۋحينا س.ا.، تارنوۆسكايا ي.ي - تەورەتيچەسكيە وسنوۆى سەسترينسكوگو دەلا. م.: - گەوتار - مەديا، 2010 گ. - 368 س.
3. وبۋحوۆەس ت.پ.، سكلياروۆ ت.ا.، چەرنوۆا و.ۆ.- وسنوۆى سەسترينسكوگو دەلا. روستوۆ ن/د، فەنيكس، 2009 گ.– 552س.
4. وكوروكوۆ ا. ن. دياگنوستيكا بولەزنەي ۆنۋترەننيح ورگانوۆ. توم 6. دياگنوستيكا بولەزنەي سەردسا ي سوسۋدوۆ: اتەروسكلەروز. يبس. - م.: مەديسينسكايا ليتەراتۋرا، 2015 گ. - 464 c.
5. سموليەۆا ە. ۆ. سەسترينسكوە دەلو ۆ تەراپيي س كۋرسوم پەرۆيچنوي مەديسينسكوي پوموششي. – روستوۆ ن/د: فەنيكس، 2012 گ. - 473س.
6. لىچيەۆ ۆ.گ.، كارمانوۆ ۆ.ك. سەسترينسكوە دەلو ۆ تەراپيي. س كۋرسوم پەرۆيچنوي مەديسينسكوي پوموششي: ۋچەب.پوسوبيە. - م.: فورۋم: ينفرا-م. - 2007. - 544 س.
7. ارتيۋنينا گ.پ. وسنوۆى مەديسينسكيح زنانيي: ۋچەب.پوسوبە دليا ستۋدەنتوۆ پەداگوگيچەسكيح ۆۋزوۆ./ گ.پ. ارتيۋنينا. - م.: اكادەميچەسكيي پروەكت، 2009. - 766 س.
8. بۋليچ ە.گ.، مۋراۆوۆ ي.ۆ. زدوروۆە چەلوۆەكا.- وليمپييسكايا ليتەراتۋرا، 2003.- 12 - 14 س.
9. مۋحينا س.ا.، تارنوۆسكايا ي.ي. تەورەتيچەسكيە وسنوۆى سەسترينسكوگو دەلا: ۋچەبنيك. – م.، 2011. – 368 س.
10. ورگانيزاسيوننىە پودحودى پو سوۆەرشەنستۆوۆانيۋ دەياتەلنوستي مەديسينسكيح سەستەر لەچەبنو-پروفيلاكتيچەسكيح ۋچرەجدەنيي نا ۋروۆنە رەگيونا (مەتوديچەسكيە رەكومەنداسيي) / ز.ا.كورەنچۋك، م.ا. پوددۋجنايا، B.C. شەلۋدكو، ش.ا. بيكتايەۆ. – پەرم، 2006. - 72س.
11. وسنوۆى سەسترينسكوگو دەلا / پود رەد. س.ي. دۆوينيكوۆا. – م.، 2007. – 336 س.
12. وستروۆسكايا ي.ۆ. وسنوۆى پسيحولوگيي ي پراكتيكا پروفەسسيونالنوگو وبششەنيا مەدسەسترى ي پاسيەنتا. – م.، 2004. – 296 س.
13. پاۆلوۆ ۆ.ۆ. سەسترينسكوە دەلو ۆ تەراپيي. – م.، 2000. – 209 س.
14. پاۆلوۆ يۋ.ي.، لاپيك س.ۆ. سوۆرەمەننوە سوستويانيە سەسترينسكوگو دەلا ي رول مەدسەسترى-مەنەدجەرا ۆ وپتيميزاسيي سيستەمى ۋپراۆلەنيا سەسترينسكوي دەياتەلنوستيۋ // گلاۆنايا مەديسينسكايا سەسترا. – 2009. – №10. – س. 21-23
15. پليسوۆ ۆ.ا.، حراموۆا ە.يۋ. سپراۆوچنيك مەدسەسترى: پراكتيچەسكوە رۋكوۆودستۆو. – م.، 212 س.
16. راچينسكيي ا.ي.، كولوسوۆا ل.ي. پسيحولوگيچەسكيە پروبلەمى كارديولوگيچەسكيح بولنىح، پەرەنەسشيح ينفاركت ميوكاردا // پسيحولوگيچەسكيي ۆەستنيك ۋرالسكوگو گوسۋدارستۆەننوگو ۋنيۆەرسيتەتا. – 2002. – ۆىپ. 3.— س. 246-256.

---