ماعجان جۋمابايەۆتىڭ پايعامبار ولەڭىنىڭ ءدىني ءمانى
ماعجاننىڭ كۇندەلىكتى تۇرمىستاعى قولدانىلىپ جۇرگەن ولەڭدەرىن بارلىعىمىز بىلەمىز. ماعجان اتامىزدىڭ ولەڭدەرىندە قانداي دا ءبىر جالىن بار جانە سول جىلىندى ەكىنىڭ ءبىرى تۇسىنە بەرمەيدى. مۇقاعالي پوەزيانىڭ اتاسى بولسا، ماعجان ليريكانىڭ قاھارمانى. ماعجاننىڭ كوپتەگەن ولەڭدەرى ايەلدەرگە ارنالعانىن بارلىعىمىز بىلەمىز. سونىسىنا كاراماستان ماعجان وزىندەگى رۋحتى جانە ءدىني ساۋاتىن پايعامبار ولەڭ جولدارىن ءتۇسىرىپ كەتتى.مىسالى:
كۇن باتىستا قاراڭعىلىق قاپتاعان،
كۇنى باتىپ جاڭا تاڭى اتپاعان.
تۇنەرىپ ءجۇر تۇننەن تۋعان پەرىلەر،
تابىناتىن باسقا ءتاڭىر تاپپاعان.
بۇل ولەڭ جولدارىنان نە بايقايمىز قازاق حالقىنا بەلگىلى ءبىر قاراڭعىلىق كەلدى. قاراڭعىلىق ول ناداندىق. كۇنى تاۋەلدى بولعان حالىقتىڭ جايىن قاندايدا ءبىر اتاق الۋ ءۇشىن ناشارلاتقان قانپەزەرلەردى دە سۇرەتتەدى. بارلىعىمىز بىلەتىنىمىزدەي كوپتەگەن مەدرەسەلەردى سول كەزدە جاۋىپ تاستاعانى دا ايتىلدى. ەندى وسى جەردەگى ادام بالاسىنىڭ ازعىندىعىنا ماكەڭ شىداپ تۇرا المادى دا:
ءتۇن بالاسى...ءتۇن جولىنا تۇسكەن ول،
ساقاۋسىڭ دەپ مۇسا تiلiن كەسكەن ول،
ءتاڭiرiنiڭ ءسۇيiكتi ۇلى ايسانىڭ
تiتiركەنبەي ۇرتتاپ قانىن iشكەن ول...
بۇل جەردەگى ءىبىلىستىڭ ادامعا دەگەن كەگەل كورسەتىپ تۇر. ءىبىلىستىڭ مۇسا پايعامبارمەن كەزدەسۋىن جانە ءىبىلىستىڭ ەۆرەي حالقىنا سىبىر ەتىپ يسا پايعاباردى ءولتىرۋىن دە ايتىپ ءوتتى. بۇل جەردەگى حريستياندارداعى شاراپتى ءىبىلىس يسانىڭ قانى دەپ اداسۋشىلىققا الىپ كەلگەندىگىندە جازىپ ءوتتى.
ءتۇن بالاسى تۇنەرگەن ءتۇن جامىلعان،
اللاعا ەمەس، ءازازiلگە تابىنعان.
Iنجiلدi ورتەپ، تابانعا ساپ قۇراندى،
ءادiلدiكتi كۇتكەن ەسسiز قارىننان.
ءدال وسى جەردە ءتۇن بالاسىنىڭ ارسىزدىققا بارعانىن. قۇدايىن ۇمىتقاندىعى جايلى كەرەمەت ءبىر پايىمداپ ءوتتى دەسەك قاتەلەسپەيمىز. قاسيەتتى كىتاپتاردى قورلاعاندىعىندا ءبارىمىز بىلەمىز. كەڭەس ۇكىمەتى كەزىندە ءدىندى حالىقتىڭ اپيىنى رەتىندە كورسەتىپ، كىتاپتاردى ورتەپ جاققاندىعى دا وزدەرىڭىز ءمالىم.
ەرتە كۇندە وتتى كۇننەن گۋن تۋعان،
وتتى گۋننەن وت بوپ ويناپ مەن تۋعام.
ءجۇزiمدi دە، قىسىق قارا كوزiمدi،
تۋا سالا جالىنمەنەن مەن جۋعام.
مىنا ءبىر ماقامعا وي سالماتىن ادام ماعجان اتامىز ءوزىن نە پايعامبارعا تەڭەپ تۇر دەگەن سوزدەر كەتەدى. شىندىعىنا كەلگەندە بۇل جەردە گۋن دەگەنىمىز تۇركىلەردىڭ ارعى اتاسى بولىپ كەلەدى. ءوزىنىڭ تۇركىلەردىڭ ۇرپاعىنا تەڭەپ ءتۇن بالاسىنا جالىندى ولەڭ شۋماقتارى مەن قارسى تۇرا الام دەگەندى العا تارتادى.
كۇنشىعىستان تاڭ كەلەدi – مەن كەلەم،
كوك كۇڭiرەنەد: مەن دە كوكتەي كۇڭiرەنەم.
جەردiڭ ءجۇزiن قاراڭعىلىق قاپتاعان،
جەر ءجۇزiنە نۇر بەرەمiن، كۇن بەرەم!
قايعى باسقان جەر جۇزىنە ءوزىنىڭ گۋننىڭ ارۋاعى ارقىلى جەر جۇرسىزىنە جارىق بەرگىسى كەلەدى. تار ماعىنادا ويلاساق بۇل انيميزگە جاقىن دەپ ويلايسىزدار. تەرەڭ ماعىناسى جارىق ول جاراتقاننىڭ بەلگىسى رەتىندە تۇسىندىرگىسى كەلدى. ياكي ماكەڭنىڭ ايتقىسى كەلگەنى الەمدى قۇدايسىزدىقتان قۇتقارعىسى كەلدى. وسىنداي ايبىندى شىعارمالار قازاق حالقىندا جەتەرلىك، ءبىراق جۇرەككە دەيىن جەتىپ وي تولعايتىنداي ماسەلەردى كوتەرە بىلگەن ماعجان جۋمابايەۆقا ءبىز قارىزدارمىز.
تولەۋ الىشەر
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى. فيلوسوفيا جانە ساياساتتانۋ فاكۋلتەتى. جەتەكشى تۋنگاتوۆا ۋ. ا
You Might Also Like
-
تاربيە - تۇلعانىڭ قالىپتاسۋىن جۇيەلەيتىن، قالىپتاسۋى ءۇشىن اتقارىلاتىن ماقساتتى پروسەسس. بۇل پروسەسس ءومىر بويى ۇزدىكسىز ءجۇرىپ وتىرادى، اداممەن بىرگە ءوسىپ داميدى. كۇردەلى دە ۇزاق جۇيە ادام بويىندا، ءا...
-
مەن ساتىبالدييەۆ ناريمان قۋربانباي ۇلى وزبەكىستاننىڭ تاشكەنت قالاسىناڭ كەلگەن قازاقپىن. مەنىڭ ارمانىم بولعان جالعىز مەنىڭ ەمەس تالاي تۇلەكتىڭ ارمانى بولعان ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ –دە وقۋ مۇمك...
