ماشينا تىگىستەرىن جاساۋ
قىزىلوردا وبلىسى، شيەلى اۋدانى،
№244 ىبىراي جاقايەۆ اتىنداعى ورتا مەكتەبىنىڭ
تەحنولوگيا ءپانى ءمۇعالىمى ارداق كوبەگەنوۆا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ماشينا تىگىستەرىن جاساۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ماشينا تىگىستەرىنىڭ تۇرلەرىمەن تانىستىرا وتىرىپ، تىگىستەر جاساۋ، ۇيرەتۋ
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ءوي-ورىسىن، بىلىمدەرىن ءىس جۇزىندە جۇرگىزۋگە ىقپال ەتۋ، جۇمىستى ورىنداۋداعى ەپتىلىگىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ەڭبەك مادەنيەتىنە، ىسكەرلىككە، ۇقىپتىلاققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: ساراماندىق جۇمىس
ساباقتا قولداناتىن كورنەكىلىكتەر: سۋرەتتەر، ينە – ءجىپ، قايشى، تىگىن ماشيناسى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ساباققا قاتىسۋدى باقىلاۋ. جۇمىس كيىمىن وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ
ءىى. وتكەن ساباقتى قايتالاۋ
1. ماشينا تىگىستەرىنىڭ ساپاسىنا نە اسەر ەتەدى؟
جاۋاپ: ماشينا تىگىستەرىنىڭ ساپاسىنا تىگىستىڭ ۇزىندىعى جانە ءجىپتىڭ تارتىلۋى اسەر ەتەدى. الدىمەن وزىمىزگە قاجەتتى تىگىستىڭ ۇزىندىعىن رەتتەپ العان ءجون. وتە جۇقا ماتالاردى مايدا تىگىسپەن قالىڭ ماتالاردى ءىرى تىگىسپەن تىگەدى. تىگىستىڭ ۇزىندىعى 1-دەن 4مم-گە دەيىن وزگەرەدى.
2. ءجىپتىڭ تارتىلۋىن رەتتەۋ؟
جاۋاپ: ۇستىڭگى ءجىپتى وتكىزگەندە ەكى دوڭگەلەكتىڭ اراسىنان وتكىزىلەدى. ال استىڭعى ءجىپتى شولمەكتىڭ قاقپاعىنداعى ءجىپتى تارتىپ تۇراتىن سەرىپپەدەن وتكىزەدى. وسى قۇرىلعىلار ارقىلى ءجىپتىڭ تارتىلۋىن رەتتەيدى. 1) ۇستىڭگى ءجىپتى ساباقتاۋ، 2) استىڭعى ءجىپتى ساباقتاۋ.
ءىىى. جاڭا تاقىرىپ
تىگىن ماشينالارىنىڭ تۇرلەرى
1) قول جەتەكتى
2) اياق جەتەكتى
3) ەلەكتر جەتەكتى بولىپ بولىنەدى
جۇمىس جاساۋعا ەڭ ىڭعايلى ەلەكتر جەتەكتى ماشينا. ول تەز جۇرەدى جانە باسقارىلۋى قاراپايىم. تۇرمىستىق تىگىن ماشينالارىنىڭ كوپشىلىگى جەتەكتەرى اسپالى، سالىنبالى بولادى. ول ەلەكتر قوزعالتقىشتان قوسۋ پەدالىنەن، ايىر قوسقىشتى سىمنان تۇرادى. ەلەكتر قوزعالتقىش شكيۆى ماحوۆيكتىڭ شكيۆىمەن بەلدىك ارقىلى جالعاسادى جانە اجىراتىلادى.
تىگىن ماشينالارى
ا) قول جەتەكتى
ب) اياق جەتەكتى
ۆ) ەلەكتر جەتەكتى
تىگىن ماشينالارىن جۇمىسقا دايىنداۋ.
1. ۇستىڭگى ءجىپتى ساباقتاۋ
2. استىڭعى ءجىپتى ساباقتاۋ
3. ءجىپتىڭ تارتىلۋىن رەتتەۋ
ءىۇ. تەحنيكا قاۋىپسىزدىگىنىڭ ەرەجەسى
تىگىن ماشيناسىمەن جۇمىس ىستەگەن كەزدە دەنەنى تىك ۇستاپ، باستى ءسال ىلگەرى ەڭكەيتىپ وتىر. جۇمىس ورنىنا جارىق سول جاقتان نەمەسە الدىڭعى جاقتان ءتۇسۋى كەرەك. وتىراتىن ورىندىقپەن تىگىن ماشيناسىنىڭ ارا قاشىقتىعى 10-15سم بولۋى كەرەك. تىگىن ماشيناسىنىڭ اينالاتىن بولشەكتەرىنە تىم جاقىنداماڭدار.
ماشينا تىگىستەرىن جاساۋ
تىگىن بۇيىمدارىن تىگۋ كەزىندە تىگىستىڭ ءار تۇرلەرى قولدانادى. بۇيىمنىڭ نەگىزگى بولشەكتەرىن قوسىپ تىگۋ، اسەمدەۋ بولشەكتەرىن باستىرا تىگۋ شەت تىگىستەرىن جۇرگىزۋ ءۇشىن مىنا تىگىس تۇرلەرى قولدانادى: جاپسىرمالى تىگىس، باستىرمالى تىگىس، شەت تىگىس، قوس تىگىس.
قوس تىگىسكە قويىلاتىن تالاپتار:
1. تىگىستىڭ ۇزىندىعى بويىنشا ەنى بىركەلكى بولۋى ءتيىس.
2. تىگىس ءتۇزۋ بولۋى ءتيىس.
3. ەكىنشى تىگىس ماتانىڭ قيىلعان شەتتەرىن جاۋىپ تۇرۋى ءتيىس.
1. ماتانىڭ ەكى دەتالى تەرىس جاعىمەن بىرىنە-بىرى تەڭەستىرىلىپ سالىنادى. تۇيرەۋىشپەن بەكىتىلىپ ۋاقىتشا تىگىلەدى.
2. بۇيىمنىڭ دەتالدەرىنە قيىلعان شەتتەرىنەن 4مم قاشىقتىقتا بىرىكتىرىپ تىگۋ. سودان كەيىن ۋاقىتشا تىگىستەر الىپ تاستالىپ، شەتتىكتەردى ەكى جاققا قايىرىپ ۇتىكتەۋ.
3. ۇلگىنىڭ ءوڭىن قاراتىپ تىگىستەرىن جوندەپ ادىپتەۋ.
4. ماتانىڭ بۇكتەلگەن شەتىنەن 7مم قاشىقتىقتا ەكى بولشەكتى قايىپ تىگۋ. ۋاقىتشا تىگىستەردى الىپ ۇتىكتەپ تىگىستى وڭدەۋ.
ءۇ. قورىتىندىلاۋ.
ساباقتى قورىتىندىلاۋ. وقۋشىلاردىڭ ورىنداعان جۇمىستارىن تەكسەرۋ. باعا قويۋ. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
ماشينا تىگىستەرىن جاساۋ.
1. تىگىن ماشيناسىنىڭ تۇرلەرى
2. جاپسىرمالى تىگىس.
3. باستىرمالى تىگىس.
4. شەت تىگىس.
№244 ىبىراي جاقايەۆ اتىنداعى ورتا مەكتەبىنىڭ
تەحنولوگيا ءپانى ءمۇعالىمى ارداق كوبەگەنوۆا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ماشينا تىگىستەرىن جاساۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ماشينا تىگىستەرىنىڭ تۇرلەرىمەن تانىستىرا وتىرىپ، تىگىستەر جاساۋ، ۇيرەتۋ
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ءوي-ورىسىن، بىلىمدەرىن ءىس جۇزىندە جۇرگىزۋگە ىقپال ەتۋ، جۇمىستى ورىنداۋداعى ەپتىلىگىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ەڭبەك مادەنيەتىنە، ىسكەرلىككە، ۇقىپتىلاققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: ساراماندىق جۇمىس
ساباقتا قولداناتىن كورنەكىلىكتەر: سۋرەتتەر، ينە – ءجىپ، قايشى، تىگىن ماشيناسى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ساباققا قاتىسۋدى باقىلاۋ. جۇمىس كيىمىن وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ
ءىى. وتكەن ساباقتى قايتالاۋ
1. ماشينا تىگىستەرىنىڭ ساپاسىنا نە اسەر ەتەدى؟
جاۋاپ: ماشينا تىگىستەرىنىڭ ساپاسىنا تىگىستىڭ ۇزىندىعى جانە ءجىپتىڭ تارتىلۋى اسەر ەتەدى. الدىمەن وزىمىزگە قاجەتتى تىگىستىڭ ۇزىندىعىن رەتتەپ العان ءجون. وتە جۇقا ماتالاردى مايدا تىگىسپەن قالىڭ ماتالاردى ءىرى تىگىسپەن تىگەدى. تىگىستىڭ ۇزىندىعى 1-دەن 4مم-گە دەيىن وزگەرەدى.
2. ءجىپتىڭ تارتىلۋىن رەتتەۋ؟
جاۋاپ: ۇستىڭگى ءجىپتى وتكىزگەندە ەكى دوڭگەلەكتىڭ اراسىنان وتكىزىلەدى. ال استىڭعى ءجىپتى شولمەكتىڭ قاقپاعىنداعى ءجىپتى تارتىپ تۇراتىن سەرىپپەدەن وتكىزەدى. وسى قۇرىلعىلار ارقىلى ءجىپتىڭ تارتىلۋىن رەتتەيدى. 1) ۇستىڭگى ءجىپتى ساباقتاۋ، 2) استىڭعى ءجىپتى ساباقتاۋ.
ءىىى. جاڭا تاقىرىپ
تىگىن ماشينالارىنىڭ تۇرلەرى
1) قول جەتەكتى
2) اياق جەتەكتى
3) ەلەكتر جەتەكتى بولىپ بولىنەدى
جۇمىس جاساۋعا ەڭ ىڭعايلى ەلەكتر جەتەكتى ماشينا. ول تەز جۇرەدى جانە باسقارىلۋى قاراپايىم. تۇرمىستىق تىگىن ماشينالارىنىڭ كوپشىلىگى جەتەكتەرى اسپالى، سالىنبالى بولادى. ول ەلەكتر قوزعالتقىشتان قوسۋ پەدالىنەن، ايىر قوسقىشتى سىمنان تۇرادى. ەلەكتر قوزعالتقىش شكيۆى ماحوۆيكتىڭ شكيۆىمەن بەلدىك ارقىلى جالعاسادى جانە اجىراتىلادى.
تىگىن ماشينالارى
ا) قول جەتەكتى
ب) اياق جەتەكتى
ۆ) ەلەكتر جەتەكتى
تىگىن ماشينالارىن جۇمىسقا دايىنداۋ.
1. ۇستىڭگى ءجىپتى ساباقتاۋ
2. استىڭعى ءجىپتى ساباقتاۋ
3. ءجىپتىڭ تارتىلۋىن رەتتەۋ
ءىۇ. تەحنيكا قاۋىپسىزدىگىنىڭ ەرەجەسى
تىگىن ماشيناسىمەن جۇمىس ىستەگەن كەزدە دەنەنى تىك ۇستاپ، باستى ءسال ىلگەرى ەڭكەيتىپ وتىر. جۇمىس ورنىنا جارىق سول جاقتان نەمەسە الدىڭعى جاقتان ءتۇسۋى كەرەك. وتىراتىن ورىندىقپەن تىگىن ماشيناسىنىڭ ارا قاشىقتىعى 10-15سم بولۋى كەرەك. تىگىن ماشيناسىنىڭ اينالاتىن بولشەكتەرىنە تىم جاقىنداماڭدار.
ماشينا تىگىستەرىن جاساۋ
تىگىن بۇيىمدارىن تىگۋ كەزىندە تىگىستىڭ ءار تۇرلەرى قولدانادى. بۇيىمنىڭ نەگىزگى بولشەكتەرىن قوسىپ تىگۋ، اسەمدەۋ بولشەكتەرىن باستىرا تىگۋ شەت تىگىستەرىن جۇرگىزۋ ءۇشىن مىنا تىگىس تۇرلەرى قولدانادى: جاپسىرمالى تىگىس، باستىرمالى تىگىس، شەت تىگىس، قوس تىگىس.
قوس تىگىسكە قويىلاتىن تالاپتار:
1. تىگىستىڭ ۇزىندىعى بويىنشا ەنى بىركەلكى بولۋى ءتيىس.
2. تىگىس ءتۇزۋ بولۋى ءتيىس.
3. ەكىنشى تىگىس ماتانىڭ قيىلعان شەتتەرىن جاۋىپ تۇرۋى ءتيىس.
1. ماتانىڭ ەكى دەتالى تەرىس جاعىمەن بىرىنە-بىرى تەڭەستىرىلىپ سالىنادى. تۇيرەۋىشپەن بەكىتىلىپ ۋاقىتشا تىگىلەدى.
2. بۇيىمنىڭ دەتالدەرىنە قيىلعان شەتتەرىنەن 4مم قاشىقتىقتا بىرىكتىرىپ تىگۋ. سودان كەيىن ۋاقىتشا تىگىستەر الىپ تاستالىپ، شەتتىكتەردى ەكى جاققا قايىرىپ ۇتىكتەۋ.
3. ۇلگىنىڭ ءوڭىن قاراتىپ تىگىستەرىن جوندەپ ادىپتەۋ.
4. ماتانىڭ بۇكتەلگەن شەتىنەن 7مم قاشىقتىقتا ەكى بولشەكتى قايىپ تىگۋ. ۋاقىتشا تىگىستەردى الىپ ۇتىكتەپ تىگىستى وڭدەۋ.
ءۇ. قورىتىندىلاۋ.
ساباقتى قورىتىندىلاۋ. وقۋشىلاردىڭ ورىنداعان جۇمىستارىن تەكسەرۋ. باعا قويۋ. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
ماشينا تىگىستەرىن جاساۋ.
1. تىگىن ماشيناسىنىڭ تۇرلەرى
2. جاپسىرمالى تىگىس.
3. باستىرمالى تىگىس.
4. شەت تىگىس.
You Might Also Like
-
استانا گۋمانيتارلىق كوللەدجىنىڭ
