مەن - تاۋەلسىز ەلدىڭ جاس ۇلانىمىن
اقتوبە وبلىسى حرومتاۋ اۋدانى
اباي نەگىزگى مەكتەبى
8-سىنىپ وقۋشىسى شامحان ەرسۇلتان
تاۋەلسىزدىك قاسيەتتى ءسوز. وسىناۋ قاسيەتتى ۇعىمدى اڭساپ كۇتكەن قازاق بالاسى ەكى جارىم عاسىر بويى دۇعاداي جاتتاپ، ۇرپاقتان-ۇرپاققا نايزانىڭ ۇشى، قىلىشتىڭ جۇزىمەن، اتا-بابا قانىمەن امانات ەتتى، نامىس جىگەرىن بولات كەزدىكتەي جانىعان باتىر بابالارىمىزدىڭ ازاتتىق جولىنداعى كۇرەستەرى – وسىنىڭ جەمىسى.
تاۋەلسىزدىك بىزگە وڭايلىقپەن كەلگەن جوق. بۇگىنگى ۇرپاق ەگەمەندىكتىڭ عاسىرلار بويعى كۇرەستىڭ، «ەلىم، جەرىم» دەپ قاسىق قاندارىن قيىپ، ەلى ءۇشىن جانىن پيدا ەتكەن اعا-اپالارىمىزدىڭ قانىمەن كەلگەندىگىن ەستە ساقتاعانىمىز ءجون.
«ەرلىك-ۇرپاققا ۇران، ەلگە مۇرا» دەگەن بابالار وسيەتىن بويىنا دارىتقان حالقىمىز بۇگىندە جاس ۇرپاقتىڭ بويىنداعى ءپاتريوتيزمدى دامىتۋ ءۇشىن زور كوڭىل بولۋدە. سونىڭ ءبىرى جالپىلاي بىردەي مەكتەپتەرىمىزدە ءوزىن-وزى تانۋ ءپانى ەنگىزەدى. بۇل پاندە ءبىز شىعارماشىلىق جۇمىسپەن اينالىسۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ءپاننىڭ ەرەكشەلىگى، ءبىز ەركىندىكتى سەزىنە وتىرىپ، جان جاقتى ءبىلىم الامىز. ەلباسىنىڭ باستاۋىمەن ۇيىمداستىرىلعان بالالار مەن جاسوسپىرىمدەرگە ارنالعان «جاس ۇلان» ۇيىمى-سونىڭ ايقىن كورىنىسى. ءبىز، جاستار، «ءبىر جەڭنەن قول، ءبىر جەڭنەن باس شىعارىپ»، ءبىر قوزعالىسقا بىرىگىپ، بيىك اسۋلاردى باعىندىرۋىمىز قاجەت، «جاس ۇلان» ۇيىمى وسى يگى ىستەردىڭ باستاۋى دەپ ويلايمىن. وسى ورايدا جاس ۇرپاقتىڭ بولاشاعىنا الاڭداۋلى ق.ج. توقايەۆ اعامىز بەن ەلىمىزدەگى بەلسەندى جاستاردىڭ ويى ۇشتاسىپ جاتقانداي. سەبەبى قۇرامىنا وقۋ ۇلگەرىمىمەن، ۇلگىلى ءتارتىبى مەن كوزگە تۇسكەن ۇزدىك وقۋشىلاردى قابىلدايتىن ۇيىمنىڭ ماقساتى-ەلىم دەپ ەمىرەنگەن، باتىر دا دانا، اقىلدى دا ايبارلى ، ۇشقىر دا وزىق ويلى، سانالى دا ءۇمىتتى ۇرپاق تاربيەلەۋ بولىپ وتىر. بۇگىنگى كەزدە رۋحاني دۇنيەسى كەڭ، ۇلتىن سۇيەتىن، بىلىمگە دەگەن قۇشتارلىعى مول، ءداستۇرىمىزدى، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى قاستەرلەيتىن جاس ازامات قالىپتاستىرۋدا ۇيىمنىڭ اتقارار جۇمىستارى كوپ ەكەندىگىنە سەنىمى مول. قازىرگىدەي جاھاندانۋ كەزىندە ۇلتتىق قۇندىلىقتار السىرەپ، زامانداس ۇل-قىزدارىمىز قازاقى بولمىسىمىزعا ساي كەلمەيتىن ارەكەتتەرگە بوي ۇرىپ جاتقان بۇگىنگى زاماندا قوعامىمىزعا وسىنداي ۇيىمدار قاجەت-اق. مەنىڭ ويىمشا، جاس ۇرپاقتى ۇلتجاندىلىق رۋحتا تاربيەلەۋ ءۇشىن ۇلتتىق يدەولوگيامىز مىقتى بولۋ كەرەك. سوندىقتان دا وسىنداي ۇيىم تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىندا-اق قۇرىلۋى كەرەك ەدى دەگەن وي دا كەلەدى. دەگەنمەن، ەشتەن كەش جاقسى دەگەندەي،ۇ يىم جاس وسكىندەردىڭ تالاي ىزگىلىكتى شاراسىنا ارقاۋ بولىپ، تاربيە جۇمىسىنا جاردەمىن تيگىزىپ، پاتريوتتىق سەزىمنىڭ ءمان-مازمۇنىن بايىتا تۇسەتىنىنە كامىل سەنەمىن. 1»6 جەلتوقسان – تاۋەلسىزدىك كۇنى» قارساڭىندا بۇكىل رەسپۋبليكا بويىنشا وقۋشىلاردى «جاس ۇلان» ۇيىمىنىڭ قاتارىنا سالتاناتتى تۇردە قابىلداۋ ءراسىمى وتەدى. وسى كۇنى مەن دە ۇيىم قاتارىنا كىرە وتىرىپ، مىندەتتەرىمدى جاۋاپكەرشىلىكپەن اتقارۋعا انت بەرەمىن، موينىما بايراق تۇستەس كوك گالستۋك پەن كەۋدەمە توسبەلگى تاعىلعاندا، بويىما جاڭا ءبىر تىڭ كۇش قوسىلعانداي بولدى. سول ساتتە كەۋدەمدى كەرنەگەن قۋانىش سەزىمى مەن جاۋاپكەرشىلىكتىك سەزىمى دە قاتار كەلىپ، جۇرەگىم اتشا تۋلاعانى راس...
كوپ بىلۋگە ۇمتىلامىز،
ونەر، ءبىلىم عىلىمعا.
كەۋدەمىزدە ار مەن نامىس،
جەتەلەيدى ءبىزدى العا،- دەپ ۇيىمنىڭ ءانۇرانىندا ايتىلعانداي، بيىك ماقساتىمىز، ءور مىنەزىمىز، ۇشقىر قيالىمىز،ت ەرەڭ ءبىلىمىمىز، اسقاق ارمانىمىز ءبىزدى قاشان دا العا جەتەلەمەك!
ءيا، مەن كۇنى كۇلىمدەگەن،تاڭى جارقىراعان تاۋەلسىزدىكتىڭ جيىرماسىنشى جىلىن ارتقا تاستاعان ۇلان-عايىر كەڭ دالاسى، جانى جايسان جومارت حالقى بار قازاقستان دەگەن ۇلكەن ءارى قۋاتتى ەلدىڭ ۇلانىمىن. ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ بولاشاعى مەن تاعدىرى جاستاردىڭ ساياسي-ازاماتتىق، رۋحاني باعدار-ۇستانىمىنا، پاتريوتيزمىنە، قانداي ازاماتتىق قۇندىلقتاردى قاستەرلەپ باعالايتىندىعىنا تىكەلەي بايلانىستى. سوندىقتان دا تۋعان جەرىمىزدى، تەلەگەي تەڭىمىزدى، ۇشار تاۋىن مانگى قار باسقان زاڭگىر تاۋدى، كوكپەنبەك ورمان-توعايى، كوز جەتكىزگىسىز دالامىزدى قورعاپ، قاستەرلەۋ ەگەمەندى ەلدىڭ ءتول پەرزەنتتەرى، تاۋەلسىز مەملەكەتتىڭ ءۇلاندارى-بىزدىڭ مىندەتىمىز دەپ ويلايمىن.
تاۋەلسىزدىك-قازاق حالقىنىڭ
سان عاسىرلىق ارمانى
ءبىزدىڭ تۋىسىمىز-تاۋەلسىزدىك
ءبىزدىڭ تىلەگىمىز-بەيبىتشىلىك.
You Might Also Like
-
اتىڭ تۇلپار بولسىن، قۇسىڭ سۇڭقار بولسىن. جەلىڭ بيەلى بولسىن، كوشىڭ تۇيەلى بولسىن. ءىسىڭ جۇيەلى بولسىن، باسىڭ كيەلى بولسىن. قىزىڭ قياعا قونسىن، ۇلىڭ ۇياعا قونسىن. ساپارىڭ ءساتتى بولسىن، جەگەنى...
-
«قىرىق سان قىرىم، وتىز سان رۇم، ون سان ويماۋىت، توعىز سان تورعاۋىت، ون سان نوعاي» بۇلگەندە، ورمامبەت حان ولگەندە»، — دەلىنگەن ءبىر زامان بولعان ەكەن. سول زامانلاردىڭ تۇسىندا:...
