«مىڭ ءبىر ماقال، ءجۇز ءبىر جۇمباق» سايىسى
ماقساتى: وقۋشىلاردى رۋحاني، زەردەلىلىك جاعىنان تاربيەلەۋ، ماقال ماتەلدىڭ ايىرماشىلىعىمەن ۇقساستىعىن اجىراتۋ، ءارتۇرلى فورمالار مەن ادىستەر ارقىلى ءسوز ونەرىن باۋلۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
مىندەتى: تاربيە جۇمىسىن قىزعىلىقتى، تارتىمدى، ۇتىمدى ۇيىمداستىرۋ ارقىلى وزدەرىن تىكەلەي قاتىستىرا وتىرىپ، تاعىلىم بەرۋ، قازىرگى ءومىر تالابىنا ساي قالىپتاستىرۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، ۇلەستىرمەلى كارتوچكالار، پلاكات.
جوسپارى: 1 - تۋر. جۇمباقشىلار سايىسى كورەرمەندەرگە جۇمباق
2 - تۋر. ماقالشىلار سايىسى كورەرمەندەرگە ماقال
3 - تۋر. شەشۋشى سايىس
ءان.
ءمۇعالىم: ال ەندى سايىسىمىزدى باستاماس بۇرىن قولدارىڭداعى ساندار ارقىلى توپقا بولىنەمىز. سودان كەيىن «توبىڭدى تاپ» ويىنىن وينايمىز. ويىننىڭ شارتى: جەكە كارتوچكالار ۇلەستىرىلەدى. وندا ماقالدىڭ سوزدەرى بۋىنعا ءبولىنىپ جازىلعان، سول سوزدەردەن ماقال قۇراساق، توبىمىزدىڭ اتىن تابامىز.
«قىران» توبى: كوپ ءتۇ - كىر - سە كول
«سۇڭقار» توبى ا - نا شال - قار كو – ءلىڭ
«تۇلپار» توبى ءا - كە اس - قار تاۋ - ىڭ
جۇمباقشىلار سايىسى (ورتاعا 9 وقۋشى شىعادى)
1. قىران توبىنا:
1 - وقۋشى اينەكسىز ءبىر ايناڭ بار وزىڭە كوپ پايداسى مەكتەپتەگى، ۇيدەگى جىگەرىڭنىڭ ايناسى
(كۇندەلىك)
2. ايتقانىڭنىڭ ءبارى ءدوپ، اقىلىڭنىڭ ءمانى كوپ ادام سيپاپ ايالار ال ءوزىنىڭ جانى جوق
(كىتاپ)
3. سۇيرەڭ - سۇيرەڭ ەتەدى، ءىز قالدىرىپ كەتەدى
(قالام)
2 - وقۋشى
1. قاراپ تۇرساڭ وزىنە سۋرەت تۇسەر كوزىڭە ول سۋرەتىڭ ۇقسايدى ءدال قازىرگى وزىڭە
(اينا)
2. تاڭەرتەڭ ءتورت اياقتى تۇستە ەكى اياقتى كەشكە ءۇش اياقتى
(ادامنىڭ ءسابي، جىگىت، قارت كەزى)
3. بەس جاندى ءبىر جانسىزعا مىڭگەسەدى ۇستىندە اق تاقىردىڭ ءىز كەسەدى
(قالام)
3 - وقۋشى
1. بويى ەكى - اق قارىس سيىپ تۇر 25 ارىس
(سىزعىش)
2. ءبىز، ءبىز ەدىك ءبىز ەدىك ءبىز جالتىراعان قىز ەدىك تاڭ اتقانشا جايىلدىق تاڭ اتقان سوڭ جويىلدىق
(جۇلدىز)
3. كوشەدە ۇل - قىزدى تارتىپپەن جۇرگىزدى
(باعدارشام)
ۇپايى از ەكى وقۋشى ويىننان شىعادى
2. «سۇڭقار» توبىنا:
1 - وقۋشى.
1. تىقىرلاتىپ تاقتايدى ءتۇنى بويى جاتپايدى
(تىشقان)
2. جاقىننان - الىستان كەلتىرەدى حابار تانىستان
(تەلەفون)
3. تاڭعالارلىق ءبىر يت بار ءۇي باعادى ۇرمەيدى اياعى جوق جۇرمەيدى رۇقساتسىز ول يتتەن ۇيگە ەشكىم كىرمەيدى
(قۇلىپ)
2 - وقۋشى.
1. قۇرعاق جەردە ساقتايسىڭ، مەنسىز تاماق تاتپايسىڭ
(تۇز)
2. ءبىرى ۇلكەن، ءبىرى كىشى تۋىسقان بەس كىسى
(بەس ساۋساق)
3. قارداي اپپاق بالداي ءتاتتى - اق
(قانت)
3 - وقۋشى
1. اياعى جوق - جۇرەدى اۋزى جوق - سويلەيدى
(حات)
2. شىر - شىر ەتەدى قۇلاعىڭنان وتەدى ۇستاي الساڭ سويلەپ كەتەدى
(تەلەفون)
3. كۇندە وعان قارايمىن
شاشىمدى مەن تارايمىن
(اينا)
ۇپايى از ەكى وقۋشى ويىننان شىعادى.
3.«تۇلپار» توبىنا:
1 - وقۋشى
1. اياعى بىرەۋ، قولى جوق، شيىر - شيى جولى كوپ ءوزى سويلەي بىلمەيدى سالعان ءىزى سويلەيدى
(قارىنداش)
2. سۋدان شاشاق شاشىلار سۋ توقتاسا باسىلار
(فونتان)
3. اۋەدەن كۇبى ءتۇستى كۇبىنىڭ ءتۇبى ءتۇستى
(نايزاعاي)
2 - وقۋشى
1. توڭعاقتى تانيدى،
بەتىڭدى قاريدى
(اياز)
2. ول كۇندى كۇزەتەدى
كۇن ونى كۇزەتەدى
(كۇنباعىس)
3. ايدالادا اق وتاۋ
اۋىزى مۇرىنى جوق وتاۋ
(جۇمىرتقا)
3 - وقۋشى
1. ەكى اعايىندى
ەكەۋى دە ءبىر ۇيدە
ءبىرىن - ءبىرى كورمەيدى
(ەكى كوز)
2. قابات - قابات قاپتاما
اقىلىڭ بولسا اتتاما
(كىتاپ)
3. ەكى ايناسى بار
ەكى نايزاسى بار
ءتورت سىلدىرماعى بار
ءبىر شىبىرتقىسى بار
(سيىر)
ۇپايى از ەكى وقۋشى ويىننان شىعادى
كورەرمەندەر جۇمباعى: قارا تەرى تامشىلايدى
ءوزىن - ءوزى قامشىلايدى
(بۇلت)
2. ماقالشىلار سايىسى: (ورتاعا ۇپايى كوپ ءۇش وقۋشى شىعادى(
ماقالدىڭ جالعاسىن تابۋ.
1 - وقۋشى
1. جاقسى بالا – قىزىق ---
جامان بالا – كۇيىك
2. ونەر اعىپ جاتقان ---
بۇلاق
3. ويناپ سويلەسەڭ دە،---
ويلاپ سويلە
2 - وقۋشى
1. اتا - بايتەرەك ---
بالا – جاپىراق
2. تىلىڭمەن جۇگىرمە ---
بىلىممەن جۇگىر
3. ەلىڭدى سۇيسەڭ ---
ەرلىك ىستەيسىڭ
3 – وقۋشى
1. ەڭبەكتىڭ نانى ءتاتتى ---
جالقاۋدىڭ جانى ءتاتتى
2. كوپ ءبىل، ---
از سويلە
كورەرمەندەرگە ماقال:
وتىرىك – قاڭباق،
شىن سالماق
تاتۋلىق تابىلماس باقىت
3 - تۋر. شەشۋشى سايىس. جەڭگەن وقۋشى ورتادا قالادى
تولە بي
جورىقتان ورالعان جىگىت تولە ءبيدىڭ ۇيىنە كەلىپ، جول ۇستىندە كورگەن بىلگەنىن اڭگىمەلەپ وتىرادى
- اۋىل ىرگەسىنە جاقىنداي بەرگەندە 2 - 3 جاسار بالاسىن موينىنا مىنگىزىپ، 1 ارقا شەڭگەلدى ارقالاپ كەلە جاتقان ايەلدى كوردىم. تىكەنەك ۇستىندە وتىرعان بالانى ەرگە – الدىما وتىرعىزايىن دەسەم، شەشەسىنىڭ مويىنىنان ايىرىلماي قويدى.
- كىرپى شەشە بالاسىن ارقالاپ ءجۇرىپ وسىرەدى
تولە ءبيدىڭ جاۋابىن تابىڭىز
- انانىڭ تىكەنەكتى ارقاسى دا بالاعا مامىقتاي جۇمساق، - دەپتى تولە بي
مىندەتى: تاربيە جۇمىسىن قىزعىلىقتى، تارتىمدى، ۇتىمدى ۇيىمداستىرۋ ارقىلى وزدەرىن تىكەلەي قاتىستىرا وتىرىپ، تاعىلىم بەرۋ، قازىرگى ءومىر تالابىنا ساي قالىپتاستىرۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، ۇلەستىرمەلى كارتوچكالار، پلاكات.
جوسپارى: 1 - تۋر. جۇمباقشىلار سايىسى كورەرمەندەرگە جۇمباق
2 - تۋر. ماقالشىلار سايىسى كورەرمەندەرگە ماقال
3 - تۋر. شەشۋشى سايىس
ءان.
ءمۇعالىم: ال ەندى سايىسىمىزدى باستاماس بۇرىن قولدارىڭداعى ساندار ارقىلى توپقا بولىنەمىز. سودان كەيىن «توبىڭدى تاپ» ويىنىن وينايمىز. ويىننىڭ شارتى: جەكە كارتوچكالار ۇلەستىرىلەدى. وندا ماقالدىڭ سوزدەرى بۋىنعا ءبولىنىپ جازىلعان، سول سوزدەردەن ماقال قۇراساق، توبىمىزدىڭ اتىن تابامىز.
«قىران» توبى: كوپ ءتۇ - كىر - سە كول
«سۇڭقار» توبى ا - نا شال - قار كو – ءلىڭ
«تۇلپار» توبى ءا - كە اس - قار تاۋ - ىڭ
جۇمباقشىلار سايىسى (ورتاعا 9 وقۋشى شىعادى)
1. قىران توبىنا:
1 - وقۋشى اينەكسىز ءبىر ايناڭ بار وزىڭە كوپ پايداسى مەكتەپتەگى، ۇيدەگى جىگەرىڭنىڭ ايناسى
(كۇندەلىك)
2. ايتقانىڭنىڭ ءبارى ءدوپ، اقىلىڭنىڭ ءمانى كوپ ادام سيپاپ ايالار ال ءوزىنىڭ جانى جوق
(كىتاپ)
3. سۇيرەڭ - سۇيرەڭ ەتەدى، ءىز قالدىرىپ كەتەدى
(قالام)
2 - وقۋشى
1. قاراپ تۇرساڭ وزىنە سۋرەت تۇسەر كوزىڭە ول سۋرەتىڭ ۇقسايدى ءدال قازىرگى وزىڭە
(اينا)
2. تاڭەرتەڭ ءتورت اياقتى تۇستە ەكى اياقتى كەشكە ءۇش اياقتى
(ادامنىڭ ءسابي، جىگىت، قارت كەزى)
3. بەس جاندى ءبىر جانسىزعا مىڭگەسەدى ۇستىندە اق تاقىردىڭ ءىز كەسەدى
(قالام)
3 - وقۋشى
1. بويى ەكى - اق قارىس سيىپ تۇر 25 ارىس
(سىزعىش)
2. ءبىز، ءبىز ەدىك ءبىز ەدىك ءبىز جالتىراعان قىز ەدىك تاڭ اتقانشا جايىلدىق تاڭ اتقان سوڭ جويىلدىق
(جۇلدىز)
3. كوشەدە ۇل - قىزدى تارتىپپەن جۇرگىزدى
(باعدارشام)
ۇپايى از ەكى وقۋشى ويىننان شىعادى
2. «سۇڭقار» توبىنا:
1 - وقۋشى.
1. تىقىرلاتىپ تاقتايدى ءتۇنى بويى جاتپايدى
(تىشقان)
2. جاقىننان - الىستان كەلتىرەدى حابار تانىستان
(تەلەفون)
3. تاڭعالارلىق ءبىر يت بار ءۇي باعادى ۇرمەيدى اياعى جوق جۇرمەيدى رۇقساتسىز ول يتتەن ۇيگە ەشكىم كىرمەيدى
(قۇلىپ)
2 - وقۋشى.
1. قۇرعاق جەردە ساقتايسىڭ، مەنسىز تاماق تاتپايسىڭ
(تۇز)
2. ءبىرى ۇلكەن، ءبىرى كىشى تۋىسقان بەس كىسى
(بەس ساۋساق)
3. قارداي اپپاق بالداي ءتاتتى - اق
(قانت)
3 - وقۋشى
1. اياعى جوق - جۇرەدى اۋزى جوق - سويلەيدى
(حات)
2. شىر - شىر ەتەدى قۇلاعىڭنان وتەدى ۇستاي الساڭ سويلەپ كەتەدى
(تەلەفون)
3. كۇندە وعان قارايمىن
شاشىمدى مەن تارايمىن
(اينا)
ۇپايى از ەكى وقۋشى ويىننان شىعادى.
3.«تۇلپار» توبىنا:
1 - وقۋشى
1. اياعى بىرەۋ، قولى جوق، شيىر - شيى جولى كوپ ءوزى سويلەي بىلمەيدى سالعان ءىزى سويلەيدى
(قارىنداش)
2. سۋدان شاشاق شاشىلار سۋ توقتاسا باسىلار
(فونتان)
3. اۋەدەن كۇبى ءتۇستى كۇبىنىڭ ءتۇبى ءتۇستى
(نايزاعاي)
2 - وقۋشى
1. توڭعاقتى تانيدى،
بەتىڭدى قاريدى
(اياز)
2. ول كۇندى كۇزەتەدى
كۇن ونى كۇزەتەدى
(كۇنباعىس)
3. ايدالادا اق وتاۋ
اۋىزى مۇرىنى جوق وتاۋ
(جۇمىرتقا)
3 - وقۋشى
1. ەكى اعايىندى
ەكەۋى دە ءبىر ۇيدە
ءبىرىن - ءبىرى كورمەيدى
(ەكى كوز)
2. قابات - قابات قاپتاما
اقىلىڭ بولسا اتتاما
(كىتاپ)
3. ەكى ايناسى بار
ەكى نايزاسى بار
ءتورت سىلدىرماعى بار
ءبىر شىبىرتقىسى بار
(سيىر)
ۇپايى از ەكى وقۋشى ويىننان شىعادى
كورەرمەندەر جۇمباعى: قارا تەرى تامشىلايدى
ءوزىن - ءوزى قامشىلايدى
(بۇلت)
2. ماقالشىلار سايىسى: (ورتاعا ۇپايى كوپ ءۇش وقۋشى شىعادى(
ماقالدىڭ جالعاسىن تابۋ.
1 - وقۋشى
1. جاقسى بالا – قىزىق ---
جامان بالا – كۇيىك
2. ونەر اعىپ جاتقان ---
بۇلاق
3. ويناپ سويلەسەڭ دە،---
ويلاپ سويلە
2 - وقۋشى
1. اتا - بايتەرەك ---
بالا – جاپىراق
2. تىلىڭمەن جۇگىرمە ---
بىلىممەن جۇگىر
3. ەلىڭدى سۇيسەڭ ---
ەرلىك ىستەيسىڭ
3 – وقۋشى
1. ەڭبەكتىڭ نانى ءتاتتى ---
جالقاۋدىڭ جانى ءتاتتى
2. كوپ ءبىل، ---
از سويلە
كورەرمەندەرگە ماقال:
وتىرىك – قاڭباق،
شىن سالماق
تاتۋلىق تابىلماس باقىت
3 - تۋر. شەشۋشى سايىس. جەڭگەن وقۋشى ورتادا قالادى
تولە بي
جورىقتان ورالعان جىگىت تولە ءبيدىڭ ۇيىنە كەلىپ، جول ۇستىندە كورگەن بىلگەنىن اڭگىمەلەپ وتىرادى
- اۋىل ىرگەسىنە جاقىنداي بەرگەندە 2 - 3 جاسار بالاسىن موينىنا مىنگىزىپ، 1 ارقا شەڭگەلدى ارقالاپ كەلە جاتقان ايەلدى كوردىم. تىكەنەك ۇستىندە وتىرعان بالانى ەرگە – الدىما وتىرعىزايىن دەسەم، شەشەسىنىڭ مويىنىنان ايىرىلماي قويدى.
- كىرپى شەشە بالاسىن ارقالاپ ءجۇرىپ وسىرەدى
تولە ءبيدىڭ جاۋابىن تابىڭىز
- انانىڭ تىكەنەكتى ارقاسى دا بالاعا مامىقتاي جۇمساق، - دەپتى تولە بي
You Might Also Like
-
ماقساتى: ءبىرىنىڭ ارتىنان ءبىرى ساپ تۇزەپ ءجۇرىپ كەلە جاتىپ ءجۇرۋ، سەكىرۋ، جۇگىرۋ تۇرلەرىن ورىنداي بىلۋگە ۇيرەتۋدى جالعاستىرۋ. جاتتىعۋلاردىڭ جاسالۋ تەحنيكاسىن تۇسىندىرە وتىرىپ، بەرىلگەن جان - جاقتى دام...
