سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 كۇن بۇرىن)
مىنەزدەمە، ءومىربايان
ءپانى: قازاق ءتىلى
سىنىبى: 9
ساباقتىڭ تاقىرىبى: مىنەزدەمە، ءومىربايان
ساباقتىڭ ماقساتى: 1) مىنەزدەمە جانە ءومىربايان تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، جازىلۋ جولدارىن ۇعىندىرۋ، ستيل تۇرلەرىنەن اجىراتا ءبىلۋدى ۇيرەتۋ؛
2) وزىندىك پراكتيكالىق ارەكەت ورتاسىن قالىپتاستىرۋ، ساۋاتتى، ادەمى جازۋعا بەيىمدەۋ، ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن اجىراتۋ؛
3) وقۋشىلاردى پاتريوتتىققا، جىگەرلىككە، جاڭاشىلدىققا، ىزدەنىمپازدىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، شىعارماشىلىق ىزدەنۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كەسپە قاعازدار، قوسىمشا ماتەريالدار ت. ب
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت، تاريح
ساباقتىڭ بارىسى:
ا) ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
وقۋشىلارمەن امانداسۋ، تۇگەلدەۋ، وقۋ قۇرالدارىن تەكسەرۋ. سىنىپتىڭ تازالىعىنا كوڭىل ءبولۋ. وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
ءا) ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ:
ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمانى سۇرايمىن. وقۋشىلارعا وتكەن تاپسىرما بويىنشا بىرنەشە سۇراقتار قويامىن:
4. قازاق تىلىندەگى ستيل تۇرلەرى ايتىپ بەر.
5. اۋزەكى سويلەۋ ستيل تۋرالى ايتىپ بەر
6. كوركەم ادەبيەتى ءستيلى تۋرالى نە ايتا الاسىڭدار؟
ب) جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
1. ءومىربايان.
ءومىربايان – جەكە ادامنىڭ ءومىر جولى حرونولوگيالىق تارتىپتە قىسقاشا جاسالعان رەسمي قۇجات. ادەتتە وقۋعا ءتۇسۋ، جاڭا قىزمەتكە ورنالاسۋ كەزىندە جازىلادى. وندا ازاماتتىڭ اتى - ءجونى، تۋعان جىلى، كۇنى، ايى جانە تۋعان جەرى، ۇلتى، وتباسى جاعدايى، ءبىلىمى، بىتىرگەن وقۋ ورىندارى، قىزمەتى مەن جۇمىس تاجىريبەسى تۋرالى جانە ت. ب. قوسىمشا مالىمەتتەر كورسەتىلەدى.
. تاجىريبەدە ءومىربايان ءۇش ءتۇرلى بولىپ جازىلادى. ءبىرى - ادامنىڭ ءوز ءومىرى مەن قىزمەتى تۋرالى بايانداۋى. بۇل كوبىنەسە قىزمەتكە ورنالاسۋ كەزىندەگى جەكە ءىس قاعازىنا قوسا تىگىلۋ ءۇشىن جازىلادى. وندا ادام ءوزىنىڭ اتى - ءجونىن، تۋعان كۇنىن، تولىق كورسەتەدى. ودان كەيىن جاڭا جولدان ناقتى دەرەكتەرمەن سانامالاپ جازادى. ءومىرباياننىڭ بۇل ءتۇرى كوبىنەسە رەسمي تۇردە جازىلادى دا، كولەمى جاعىنان شاعىن بولادى.
ءومىرباياننىڭ ەكىنشى ءتۇرى — مەمۋارلار، ياعني اقىن، جازۋشىلاردىڭ، ونەر، قوعام قايراتكەرلەرىنىڭ ءوز ءومىرىن قوعام ومىرىمەن بايلانىستىرا بايانداۋى. مۇنداي ءومىرباياندار كوركەم شىعارماعا جاقىن، ادەبي تىلمەن، شەبەر جازىلعاندىعىمەن وقىرماندى تارتادى جانە ول وقىرماندى جەكە ادام ومىرىمەن عانا ەمەس، قوعام دامۋىمەن تانىستىرادى. مۇنداي شىعارمالار قاي تىلدە بولماسىن وتە كوپ جانە قارا سوزبەن دە، ولەڭ سوزبەن دە جازىلعان ءتۇرى كەزدەسەدى. مىسالى، ق. بايسەيىتوۆتىڭ "قۇشتار كوڭىل"(1977) ش. جيەنقۇلوۆانىڭ «ءومىرىم مەنىڭ - ونەرىم» (1983) كىتاپتارى ءومىرباياننىڭ وسى تۇرىنە جاتادى.
ءومىرباياننىڭ ءۇشىنشى تۇرىندە قوعامعا بەلگىلى قايراتكەرلەردىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىق، ساياسي قىزمەتتەرى ءوز تاراپىنان ەمەس، باسقا بىرەۋلەر تاراپىنان باياندالادى. ماسەلەن، ۇلى جازۋشىلار مەن اقىندار - ا. قۇنانبايەۆ، ش. ءۋاليحانوۆ، ا. س. پۋشكين ومىرلەرى تۋرالى شىعارمالار وسىنداي ءومىربايان تۇرىنە جاتادى. مىسالى، س. مۇقانوۆ - «اققان جۇلدىز»،
م. اۋەزوۆ «اباي جولى». ءومىرباياننىڭ مۇنداي ءتۇرى كوركەم شىعارمانىڭ ءار ءتۇرلى جانرلارى ىڭعايىندا وچەركتەن باستاپ رومان - ەپوپەياعا دەيىن جازىلا بەرەدى.
كۇندەلىكتى ومىردە ەڭ ءجيى قولدانىلاتىن قۇجاتتىڭ ءبىرىنشىسى - ءومىربايان. ءومىربايان اركىمنىڭ ءوز قولىمەن، تازا، جۇيەلى تۇردە، سيامەن جازىلادى. ارنايى قاعازعا جازىلۋى دا مۇمكىن.
ءومىرباياننىڭ مازمۇندىق - قۇرىلىمدىق جۇيەسى:
1. قۇجاتتىڭ اتى (ءومىربايان)
2. اتى - ءجونى (تولىق جازىلادى)، تۋعان جىلى، ايى، كۇنى، تۋعان جەرى
3. ۇلتى
4. ءبىلىمى، وقىعان وقۋ ورىندارى
5. قوعامدىق - ساياسي قىزمەتى
6. اتا - اناسى، جۇبايى، بالالارى تۋرالى مالىمەت
7. قازىرگى جۇمىسى، مەكەن - جايى
ءومىرباياننىڭ مازمۇنى اۆتوردىڭ ءومىر جولىن، ىسكەرلىك قاسيەتتەرىن جان - جاقتى بايانداپ بەرۋگە ءتيىس.
ءومىربايان ۇلگىلەرى.
ءومىربايان

مەن، ماقسات احمەت ۇلى نۇسىپبەكوۆ، 1983 جىلى، 14 قاڭتاردا الماتى وبىلىسى، پانفيلوۆ اۋدانى، ءۇشارال اۋىلىندا تۋدىم. مەنىڭ ۇلتىم - قازاق. الماتى قالاسى، بوستاندىق اۋدانىنداعى №81 ورتا مەكتەبىن 2000 جىلى ءبىتىردىم.
2004 جىلى قازاقستان - بريتان تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ 1 كۋرسىنا وقۋعا ءتۇستىم.
اتا - انام بار؛ اكەم — احمەت ابيمولدا ۇلى نۇسىپبەكوۆ سيركتە جۇمىس ىستەيدى. انام — سالتانات ءارىپجان قىزى الپىسبەكوۆا، اۋرۋحانادا جۇمىس ىستەيدى. مەن ۇيلەنبەگەنمىن.
ءقازىر وسى جوعارى وقۋ ورنىنىڭ 2 - كۋرسىندا وقىپ ءجۇرمىن. ماقساتىم - جوعارى ءبىلىم الىپ، مامان بولىپ شىعۋ.
مەكەن جايىم: الماتى قالاسى، "وربيتا - 3" ىقشام اۋدانى، 26 - ءۇي، 48 - پاتەر، تەل. 29 - 48 - 56.
مىنەزدەمە، ونىڭ تۇرلەرى.
مىنەزدەمە - ءتۇرلى مەكەمە، ۇيىم بىرلەستىك، وقۋ ورىندارىندا بەلگىلى ءبىر ادامدى ءومىرباياندىق، بىلىكتىلىك، كاسىپتىك، ادامشىلىق تۇرعىدا جازباشا سيپاتتاۋ ماقساتىندا ءجيى جازىلاتىن ءىس قاعازىنىڭ ءبىر ءتۇرى.
قىزمەتتىك مىنەزدەمە — مىنەزدەمەنىڭ ايرىقشا كەڭ تاراعان جانە امبەباپ فورماسى. قىزمەتكەردى وبەكتيۆتى ءورى ناقتى مىنەزدەۋ قاجەت بولعان جاعدايدا جازىلادى. قورىتىندى ءبولىمى ەركىن ستيلدە جازىلادى جانە قۇجات مازمۇنىن تۇيىندەيدى.
مىنەزدەمە قىزمەتكەردى باسقا ءبىر ۆاكانسياعا يا بولماسا وقۋ ورنىنا ۇسىنۋ ماقساتىندا دا جازىلادى. مۇندا ۇسىنىلعان ادامنىڭ اتالعان ۆاكانسياعا قاجەت دەگەن مىنەز - قاسيەتتەرى، كاسىپتىك شەبەرلىگى ايتىلادى.
اتتەستاسيالىق مىنەزدەمە بەلگىلى ءبىر ادامنىڭ اتقارىل وتىرعان قىزمەت ورنىنا لايىق، لايىق ەمەستىگىن تەكسەرۋ ماقساتىندا جۇرگىزىلەتىن اتتەستاسيا قورىتىندىسىنا وراي جازىلادى. مۇنداي مىنەزدەمە قورىتىندىسىندا "اتقارىپ وتىرعان قىزمەتىنە لايىق"، "قىزمەت بابىندا جوعارى قىزمەتكە ۇسىنۋعا لايىق" نەمەسە "اتقارىپ وتىرعان قىزمەت ورنىنا لايىق ەمەس" دەگەن سياقتى ءتۇيىندى سوزدەر جازىلادى.
جەكە (فۋنكسيونالدى) مىنەزدەمەلەر ادامنىڭ جەكە باسىنىڭ مىنەزىن، ءبىلىمىن، شەبەرلىگىن، يكەمدىلىگىن ت. ب. سيپاتتاي وتىرىپ جازىلادى. قورىتىندى بولىمىندە مىنەزدەمە نە ماقساتپەن جازىلعاندىعى اتاپ كورسەتىلەدى. مىسالى، "ەڭبەك كەلىسىمىن ۇزاتۋ ءۇشىن"ت. ب.
مىنەزدەمە ا4 فورماتتى پاراققا جازىلادى. كولەمى 1 بەتتەن اسپاۋى كەرەك. مىنەزدەمە ءماتىنى جازۋ ماشينكاسىندا باسىلادى يا كومپيۋتەردە تەرىلىپ، كەيىن پرينتەردەن شىعارىلادى. تاقىرىپتى، ءومىرباياندىق مالىمەتتەردى، قورتىندى مەن نەگىزگى ءتۇيىندى ۇلكەندەۋ شريفتىمەن بەرۋگە بولادى.
مىنەزدەمە 2 دانا ەتىپ دايىندالادى. بىرەۋى تالاپ ەتۋشى مەكەمەگە جىبەرىلەدى، ەكىنشىسى مىنەزدەمە يەسىنىڭ جەكە ىسىنە يا مىنەزدەمەلەر تىركەلەتىن ىسكە تىگىلەدى. مىنەزدەمە دە جالپى ءتارتىپ بويىنشا جىبەرىلەدى.
جاتتىعۋمەن جۇمىس: وقۋشىلار ءبىر - بىرلەرىنە مىنەزدەمە جازادى.
ءبىلىمدى بەكىتۋ: وتكەن تاقىرىپتار بويىنشا بىرنەشە سۇراقتار قويا وتىرىپ، تۇسىنبەگەن سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرەمىن.
1. مىنەزدەمە قانداي جازىلادى؟
2. ءومىربايان قانداي جازىلادى؟
3. رەسمي ءىس - قاعازدارعا تاعى قايسىلار كىرەدى؟
باعالاۋ: ساباققا قاتىسىپ وتىرعاندارىنا قاراي بىلىمدەرى باعالانادى.
ۇيگە تاپسىرما: ءومىربايان جازىپ كەلۋ.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما