InfoHub Logo

وقۋشىلار "كىم بولام؟" دەگەن تاقىرىپقا شىعارما جۇمىسىن جازىپ جاتتى.
***
ۇستازدىق ماماندىقتىڭ بەدەلىن قوعامدا قالاي كوتەرەمىز دەگەن ۇزاق تالقىلاۋدان كەيىن مۇعالىمگە كابينەت، كرەسلو جانە حاتشى بەرىلەتىن بولعان ەدى. ەندى وقۋشىلار ءمۇعالىمنىڭ قابىلداۋىنا جازىلادى. وسىعان وراي، ءمۇعالىمنىڭ دە مىنەزى وزگەرىپ كەتتى. دوكىر، توڭمويىن مىنەز پايدا بولدى. ءمۇعالىمنىڭ ەسىگىنەن ءبۇلدىرشىن قىز باسىن قىلتيتادى.
- ۇستازىم، ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرىپ جىبەرەسىز بە؟
- جاپ ەسىكتى!
ءمۇعالىم حاتشىسىنا ۇرىسادى.
- بالالاردى نەگە جىبەرەسىڭ؟!
ءسامبى تالداي مايىسقان حاتشى قىز كىنالى پىشىنمەن تومەن قارايدى.
شاكىرت قىز ەندى اناسىنا جاعداي ايتادى:
- ماما، مۇعالىمگە ءسىز ايتىپ كورەسىز بە؟ ول كىسىنى جاقسى ءبىلۋشى مە ەدىڭىز؟
- قايدان بىلەيىن؟.. وتكەندە ءبىر تويدا وسى كىسىلەرمەن دە بىرگە بولعانىمىز بار ەدى. بارىپ كورەيىن. بارىن كيىپ، باقانىن اسىنعان كەلىنشەك ەسىكتەن باسىن قىلتيتادى.
- مارتەبەلى ۇستاز! مەن ايناگۇلدىڭ ماماسىمىن عوي.
- ايناگۇلدىڭ ماماسى بولساڭ قايتەيىن؟! جاپ ەسىكتى!
كەلىنشەك امالسىزدان كۇلىمسىرەيدى. حاتشى قىزعا قارايدى.
- بۇل كىسىنىڭ قولى قاشان بوسايدى؟
حاتشى قىز بىلمەيمىن دەگەندەي يىعىن قيقاڭداتادى.
- مەن كەشە كىرىپ شىقتىم، - دەيدى وسى كەزدە تۇرعان كەلىنشەكتەردىڭ ءبىرى.
جۇرت ەلەڭ ەتە قالادى.
- ءيا، قالاي بولدى؟
- قوي، انا كىسى دەگەن داپتەردىڭ قاي جاعىنان اشىلاتىنىن دا بىلمەيدى.
- قويىڭىزشى ءسىز دە، وسى بىرەۋدى جامانداساق، تىم...
- جوق، راس ايتام. قىزىم "ءمۇعالىمىم، داپتەر مىنا جاعىنان باستالىپ اشىلادى" دەپ ەدى، قىزىما جاقتىرماي ءبىر قارادى. سوندا دا ءتاۋىر باعا قويعىسى كەلمەيدى.
بىردەڭە دامەتەدى.
- بەردىڭىز بە ەندى؟
- بەرەسىڭ، امال جوق، بالاڭ ءۇشىن...
وسى كەزدە كابينەتىنەن سىزدانىپ ءمۇعالىم شىعادى. كەلىنشەكتەر جاپىرلاي امانداسادى:
- سالەمەتسىز بە، ءمۇعالىم!
- امانسىز با، ۇستاز!
ءمۇعالىم بىرىنە دە يەك قاقپاستان سىزدانعان كۇيى وتە بەرەدى.
ءمۇعالىمنىڭ الدىنان كەمپىر شىعادى.
- امانسىڭ با، ۇلىم؟ ءوزىڭدى ءبىر ەلگە تۇتقا بولىپ جۇرگەن ازاماتتاردىڭ ءبىرى دەپ ەسەپتەيمىن. وسى ەلدىڭ ەل بولىپ وتىرعانى، حالىقتىڭ حالىق بولىپ وتىرعانى - وزدەرىڭ سەكىلدى جىگىتتەردىڭ ارقاسى. ءبىلىم دەگەننىڭ ءوزى...
- اۋ، مىنا بالا قايدا كەتتى؟ ءسوزىمدى جۇرە تىڭدادى عوي. كولىگىنە وتىردى دا، كەتىپ قالدى. ءبىراز كوپشىك تاستاي قويايىن دەپ ەدىم.
- تىڭدامايدى، اپا! - كەلىنشەكتەر كەمپىردى قورشالاي الدى. - ول كىسىگە بىردەڭە ايتايىن دەپ پە ەدىڭىز؟
- مەنىكى دە سول، بالانىڭ جاعدايى عوي. نەمەرەم عوي. ەرەگىسكەندە وسى بالانى ءمۇعالىم ەتىپ شىعارماسام با؟!
- ءبارىمىز دە سولاي دەپ وتىرمىز! - كەلىنشەكتەر شۋ ەتە قالدى. - ۇيدە كۇنى-تۇنى قۇلاعىنا قۇيىپ وتىرمىز. "تەك قانا ءمۇعالىم بولاسىڭ!" دەپ وتىرمىز.
- مەنىڭ قىزىم عوي وتكەندە، جىندى سياقتى، - دەپ ءبىر كەلىنشەك ءسوز باستادى، - "سۋرەتشى بولعىم كەلەدى، ماما" دەيدى عوي ادامنىڭ جىنىنا ءتيىپ. "سۋرەتشىلىگىڭە كوكتىگىلسىن! - دەپ ايقاي سالعانمىن. - سۋرەتشى بولىپ نەعىلايىن دەپ ەدىڭ، اكەڭنىڭ سۋرەتىن سالىپ وتىرايىن دەپ پە ەدىڭ؟! ونىڭ قاي سىقپىتىن سالماقسىڭ. سالساڭ، وتىر عوي، مىنە، مۇرنى قوڭقايىپ". اكەسى دە ايتتى: "قىزىم، ماماڭدى تىڭدا. ءمۇعالىم بولاسىڭ دەدى مە، ەندەشە ءمۇعالىم بولاسىڭ". كەلىنشەكتەر ءبىر ءسات ءۇنسىز قالدى. جارقىراعان وفيستەردەن ۇستاز بولىپ كىرىپ-شىعىپ جۇرگەن ۇل-قىزدارىنىڭ بولاشاعىن ويلاپ كەتتى.
***
بالالار "كىم بولام؟" دەگەن تاقىرىپقا شىعارما جۇمىستارىن جازىپ ءبىتىردى...
***
ۇستازدىق كاسىپتىڭ ۇلى قاسيەتى - الدارىنداعى ءوز شاكىرتتەرىنە ادالدىق تانىتار قاراپايىم بولمىسىندا عانا.

---