مۇڭلىق — زارلىق
ەرتەدە، قىلىشىنان قان تامعان قاھارلى حاننىڭ جالعىز قىزى بويجەتكەندە ءبىر كەدەي جىگىتكە عاشىق بولىپ، كوڭىل قوسىپ جۇرەدى ەكەن. مۇنى ءبىلىپ قويعان حان جىگىتتى دارعا استىرادى. جىگىت ولگەننەن كەيىن قىز مەزگىلىنە جەتپەي ءبىر ۇل، ءبىر قىز تابادى. كوپ كوزىنەن، ەل سوزىنەن سەسكەنگەن حان
جامان اتقا قالماۋدىڭ امالىن ىزدەپ، قوس ءبۇلدىرشىننىڭ كوزىن جويۋدى استىرتىن مىستان كەمپىرگە تاپسىرادى. مىستان كەمپىر ومىرگە جاڭا عانا كەلگەن سابيلەردى كوز كورمەس، قۇلاق ەستىمەس جەرگە اپارىپ، بيىك وسكەن جاپ-جاسىل اعاشتىڭ باسىنا قىزدى شىعىسقا، ۇلدى باتىسقا قاراتىپ ءىلىپ كەتەدى. نارەستەلەردىڭ كوز جاسى تامعان اعاش بۇتاقتارى سۋالىپ، قۋارا باستايدى. قوس جۇرەك سوعۋىن توقتاتقاندا، بايتەرەكتە ءوسۋىن دوعارادى.
ەل ىشىندەگى وسەك ءسوز، وتىرىك-وكپەگە شىداماعان پاتشانىڭ قىزى ەگىزىن ىزدەپ جولعا شىعادى. بارماعان جەر، باسپاعان تاۋى قالمايدى. كۇلكىسىز كۇندەر، ۇيقىسىز تۇندەر، ارمانمەن ايلار، جىلاۋمەن جىلدار وتەدى.
قاتتى شارشاپ، دىڭكەسى قاتقان قىز ابدەن قۋراپ، قابىعى ءتۇسىپ، شىرۋگە اينالعان بيىك اعاشتىڭ تۇبىنە كەلىپ قيسايادى. ۇيىقتاپ كەتكەن سوڭ، ونى ءبىر سۇيكىمدى ساز، سيقىرلى اۋەن وياتادى. قۇلاق ءتۇرىپ، تىڭ تىڭداسا، «ءان سالىپ» تۇرعان قاسىنداعى بيىك اعاش ەكەن. قىز كۇندىز قوس ءبۇلدىرشىنىن ىزدەپ، تۇندە وسى «ءانشى» اعاشتىڭ تۇبىنە كەلىپ، نەشە ءتۇرلى اۋەز ەستىپ، كوڭىل جۇباتىپ، تىنىعىپ جۇرەدى.
ءبىر كۇنى اينالاعا كوز سالماق بولعان قىز اعاشتىڭ باسىنا شىعامىن دەپ ونى قۇلاتىپ الادى. ءبىراق كوپ ۇزاماي سامال سوعىپ، «ءانشى» اعاش قايتا زارلاي جونەلەدى. قىز ونىڭ قۇپياسىن بىلمەك بولىپ، تەكسەرەدى. اعاش جۋان تۇبىنەن باسىنا دەيىن قۋىس ەكەن. جىڭىشكە باسىنىڭ ەكى جاعىندا بۇتاقتان بۇتاققا كەرىلىپ قالعان ىشەكتەردى كورەدى. بۇل — قىزدىڭ ەكى بالاسىنان قالعان جۇرناق ەدى. باتىس جاعىنداعى ىشەك بوستاۋ، ال شىعىس جاعىنداعى ىشەك قاتتى تارتىلىپتى. ەگىزىنىڭ ولىمىنەن حابارى جوق قىز، ەندى اعاش نەگە ءان سالاتىنىن تۇسىنەدى دە، ءوزى دە قۋىس اعاش جاساپ الىپ، ماناعى ەكى ىشەكتى سوعان تاعادى. شەرتىپ كورسە، ءۇنى جۇرەگىنە جاقىن، جانىنا جايلى ەستىلەدى. قىز بايعۇس بوستاۋ تارتىلعان ىشەككە ءۇنى مۇڭدى شىعاتىندىقتان، «ۇلىم — مۇڭلىق»، ال اششى، تىم زارلى شىعاتىندىقتان، قاتتى تارتىلعان ىشەككە «قىزىم — زارلىق» دەپ ات قويىپ، كۇندىز-تۇنى قولىنان تاستاماي كۇي شىعارىپ، ەل كەزىپ، ەگىزىن ىزدەپ كەتكەن ەكەن...
You Might Also Like
-
...ءبىر باي بولىپتى. ول كەدەيلەنەدى. كۇندەردىڭ كۇنىندە ولەدى. ارتىندا ازىن-اۋلاق مۇلكى، ءبىر ۇلى جانە ءبىر تۇيەسى قالىپتى. سول تۇيە بوتالايدى. الگى ۇل بوتانى ساتامىن دەپ جەتەلەپ جۇرەدى. ءسويتىپ جۇرگەند...
-
باياعىدا كەمپىر مەن شال مال باعىپتى. توعىز ۇلى بىرىنەن سوڭ ءبىرى ەس بىلە باستاعاندا شەتىنەي بەرەدى ەكەن. ونىنشى ۇلى دۇنيەگە كەلگەندە، شىلدەحانانىڭ ۇستىنە قۇدايى قوناق كەلىپ قونىپتى. قوناق كەتەرىندە:
