نان - داستارحان بايلىعى
«سىمبات»جەكە مەكتەبىنىڭ باستاۋىش ءمۇعالىمى
الدابەرگەنوۆا ۇزىلدىك جومارت قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: نان – داستارحان بايلىعى
ساباقتىڭ ماقساتى: 1) ناندى قاستەرلەۋگە، اس اتاسى –نان ەكەندىگىن، ناننىڭ ادام ومىرىندەگى ەڭ ماڭىزدى اس ەكەندىگىن، ونىڭ وڭاي جولمەن كەلمەيتىندىگىن ايتىپ ۇعىندىرۋ. ناننىڭ قالاي داستارحانعا كەلەتىنىن ايتىپ وعان كوپتەگەن ادامدار ەڭبەك ەتكەندىگىن ءتۇسىندىرۋ.
2) ومىردەن العان بىلىمدەرىن، تۇسىنىكتەرىن جەتىلدىرۋ
3) ەڭبەك ادامدارىن سىيلاي، ناندى قاستەرلەي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، فيزيكالىق كارتا، داستارحان، پىسىرىلگەن نان تۇرلەرى، ۇلەستىرمەلى سۋرەتتەر.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
حور: «قازاقى داستارحانىم»
- ءان قالاي اتالادى؟ داستارحانعا قويىلاتىن داستارحان ءسانى، ەڭ ءقادىرلى اس قالاي اتالادى؟
- نان.
ءىى. نەگىزگى ءبولىم
- ولاي بولسا، بۇگىنگى ساباعىمىز « نان –داستارحان بايلىعى» دەپ اتالادى.
- بالالار «نان – بەرەكە باستاۋى»، «داستارحان كوركى – نان» دەمەكشى بۇگىنگى ساباعىمىزدى نان تۋرالى تاقپاقتان باستاساق.
نان تۋرالى تاقپاقتار
1-وقۋشى: نان –ارداقتى ادال اس،
كارى-جاس ودان اتتاماس.
نانداي جوق قوي اسىل ءدان،
جەپ ۇيرەگەن جاسىڭنان.
داستارحاننان نان كەتسە،
بەرەكە كەتەر اسىڭنان.
2-وقۋشى: ەي، بالالار، بالالار،
بولماڭدار، ءسىرا، نانعا تار.
ءومىردىڭ التىن ارقاۋى،
بار قاسيەت ناندا بار.
3-وقۋشى: دالانىڭ ارىنان،
دالانىڭ تاڭىنان،
دالانىڭ جانىنان وسەدى،
نان – جەمىسى ول كەشەگى.
ءنان-ومىر،
جەمىسپەن الىپ كەلگەن كەشەگى.
نانعا ءپىرىم دەپ،
جىرىم دەپ تابىنام.
4-وقۋشى: ناندا ءومىردىڭ ءيىسى مەن ءدانى بار،
ناندا ادامنىڭ ەڭبەگى مەن ارى بار.
نان - ءومىردىڭ انا ءسۇتى، ارقاۋى،
نانسىز جەردە قاي ءومىردىڭ ءسانى بار.
5-وقۋشى: ەلىمىزدىڭ قۇدىرەتىن اسىرىپ تۇرعان
مەنىڭ دە،
سەنىڭ دە،
ونىڭ دا مەرەيىن ۇستەم قىپ تۇرعان
ول - نان!
حورمەن:
ناندى كىم قورلايدى،
اشتىقتان سول سورلايدى.
- بالالار، نان نەدەن الىنادى؟
- بيدايدان
- بيداي استىق تۇقىمداسىنا جاتاتىنىن بىلەسىڭدەر مە؟ ەندەشە سەندەردى استىق تۇقىمداسىنا جاتاتىن داقىلدارمەن تانىستىرايىن.
ساحنالىق كورىنىس:
بيداي: نان اناسى بيدايمىن،
ەلگە استىق سىيلايمىن.
ءدانىم تولىپ پىسكەندە
قاۋىزىما سىيمايمىن.
ارپا: كۇمىس مۇرتتى ارپامىن،
ىرىس قۇتتى ارپامىن.
ەڭبەك ەتىپ باپتاعان
ەلىمە سىي تارتامىن.
تارى: اق، قارامىن، سارىمىن،
مەن ءونىمدى تارىمىن.
حالقىم ەڭبەك سىڭىرسە،
قايتارامىن قارىمىن.
س ۇلى: مەن سۇلىمىن، ۇلاننىڭ
تۇلپارىنا ۇنادىم.
باپتاعان ءار ديقانعا
باسىمدى ءيىپ تۇرامىن.
كۇرىش: كۇندى سۇيگەن كۇرىشپىن.
كۇللى جۇرتقا ىرىسپىن.
السىن دەپ ەل مول ءونىم
الا جازداي سۋ ءىشتىم.
كورىنىس: «قايدان كەلدىڭ، باۋىرساق؟»
- بالالار، باۋىرساقتىڭ قايدان، قالاي كەلگەنىنە توقتالايىق. قىرماننان، ديىرمەننەن، ناۋبايحانادان، دۇكەننەن داستارحانعا كەلگەن. نان – داستارحاننىڭ كوركى. ولاي بولسا، مىنا سۋرەتكە نازار اۋدارايىق. اۋىلدا توي داستارحانىنىڭ ءسانى – باۋىرساق. باۋىرساقتى اۋىلدا اجەلەر مەن اپالار قارا قازانعا پىسىرەدى. قازان ماڭىندا باۋىرساق جەپ جۇرگەن بالالار ەرەكشە كوڭىلدى.
- بالالاردىڭ كوڭىلدى، ءارى قۋانىشتى ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن داستارحانعا كەلەتىن ءبىر ءتۇيىر نانعا قانشاما ادامنىڭ ماڭداي تەرى سىڭەدى. ەندى سوعان تەرەڭىرەك توقتالايىق.
- ەرتە كوكتەم كەلىسىمەن ادامدار تراكتورمەن جەر جىرتىپ، ءدان سەبەدى. ونى كۇتىپ، باپتايدى. تىڭايتقىشتار سەۋىپ، ارام شوپتەرىن جۇلىپ، زيانكەستەرگە قارسى ءدارى سەۋىپ جاز بويى ەگىن باسىندا جۇرەدى.
- ەگىن پىسكەن كەزدە ادامدار ونى كومباينمەن جيناۋعا كىرىسەدى. كۇن دەمەي، ءتۇن دەمەي ەگىن القابىندا ەگىن جيناۋمەن بولادى. جينالعان ەگىندى ماشيناعا قۇيىپ، ديىرمەنگە اپارادى.ديىرمەندە بيدايدان ۇن تارتادى. ۇننىڭ ءۇش سورتى بولادى. ۇندى قاپقا سالىپ، ۆاگوندارعا تيەپ، قالالار مەن اۋىلدارعا جونەلتەدى. قاپقا سالىنعان ۇن ناۋبايحانالارعا اپارىلادى. ناۋبايحانادا ۇننىڭ ءار سورتىنان نان تۇرلەرى پىسىرىلەدى. ناۋبايحانادا ۇننان قامىر يلەپ، قامىردان ناننىڭ فورماسىن جاساپ، پەشكە سالىپ پىسىرەدى. ناۋبايحانادان دۇكەندەرگە جىبەرىلەدى. دۇكەننەن ادامدار ساتىپ الىپ، داستارحانعا قويادى.
مىنە، ناننىڭ داستارحانعا كەلۋى ءۇشىن قانشاما ادامنىڭ ماڭداي تەرى سىڭەدى.تەك قانا قازىرگى زاماندا عانا ەمەس ەل باسىنا قاتەر تونگەن اۋىر دا قاسىرەتتى كۇندەردە دە ادامدار ەگىن باسىندا ەرىنبەي، جان اياماي ەڭبەك ەتكەن. وندىرگەن ونىمدەرىن ۇلى وتان سوعىسىنا جىبەرىپ وتىرعان. سوعىسقا قاتىسقان اتالارىمىزعا اس-سۋدى سوعىس كەزىندە ەلدە قالعان ايەل-انالار كۇنى-تۇنى جۇمىس ىستەپ جىبەرىپ وتىرعان.سوعىس كەزىندە ەلدە قالعان ەر ازاماتتار مەن ايەلدەر جان اياماي ەڭبەك ەتكەن. سونداي ازاماتتاردىڭ ءبىرى – ىبىراي جاقايەۆ. ول – كۇرىش اتاسى دەگەن اتپەن تانىمال.
سونىمەن بىرگە شىعاناق بەرسييەۆ اتا تارى ەگۋدەن رەكورد جاساعان. سوعىسقا كوپ-كوپ قاپ استىق جىبەرىپ وتىرعان. سوعىس اياقتالعانمەن ەل جاعدايى بىردەن جاقسارىپ كەتە قويعان جوق. ەگىن باسىندا ەر ازاماتتارمەن قاتار ايەلدەردە ەڭبەك ەتتى. اتاعى بۇكىل ەلگە تاراعان كامشات دونەنبايەۆا سىندى اپالارىمىز دا بار. ول - قازىرگى كەزدە نەمەرە تاربيەلەپ وتىرعان ارداقتى اجە.
- ءبىزدىڭ ەلىمىزدە كوپتەگەن وبلىستاردا بيداي ەگىلىپ جينالۋدا. اتاپ ايتقاندا اقمولا، اقتوبە، قوستاناي، پاۆلودار، ورال وبلىستارىندا بيداي ەگىلىپ، وندىرىلەدى. ءبىزدىڭ ەلىمىز وتە باي. وسى بايلىعىمىزدى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رامىزدەرىنىڭ ءبىرى ەلتاڭبادا كورسەتكەن.
- داستارحان كوركى نانمەنەن،
تويدىڭ ءسانى انمەنەن - دەمەكشى ەندىگى كەزەكتە نان تۋرالى ماقال-ماتەل ايتايىق.
1.قونىس كوركى – تام،
داستارحان كوركى – ... (نان)
2.داستارحانىندا نانى جوقتىڭ
تاماعىنىڭ .... جوق. (ءدامى)
3.نان بولسا، ... بولادى. (ءان)
4.تىستەم ناننىڭ ءقادىرىن،
تارىققاندا ... (بىلەسىڭ)
5.نان قيقىمىن شاشپاڭدار،
جەردە جاتسا ... (باسپاڭدار)
تىيىم سوزدەر
1.ناندى ءبىر قولمەن ۇزۋگە بولمايدى.
2.ناندى توڭكەرىپ قويۋعا بولمايدى.
3.ناندى اياق استىنا تاستاما.
4. دۇكەنگە بارعاندا ناننىڭ ساپاسىن قولىڭىزبەن انىقتاماڭىز. بۇل تازالىققا دا، مادەنيەتتىلىككە دە جاتپايدى.
5.ناندى ساتىپ العاندا تازا دورباعا سالىڭىز.
ۇلاعاتتى سوزدەر
1.دۇنيەدە بايلىقتىڭ ءتۇرى كوپ. سولاردىڭ ىشىندەگى ەڭ نەگىزگىسى–وسى نان بايلىعى. (عابيدەن مۇستافين)
2. “ەگەر مەنەن الەمدەگى ەڭ اسىل نە؟”دەي قالسا، بوگەلمەستەن “نان” دەپ جاۋاپ بەرەر ەدىم. سەبەبى، نان الەمنىڭ جارىعى كۇننەن نۇر الادى، ادامعا كۇننىڭ نۇرىن قۇيادى.ونىڭ ءومىرىن كۇندەي جارقىراتادى. (ىبىراي جاقايەۆ)
ءسوزجۇمباق شەشۋ.
1. استىق نەدەن الىنادى؟
2. مەحانيزاتور ايەلدى اتا.
3. نان قايدا پىسىرىلەدى؟
4. ۇننىڭ سورتى
5. بيدايدان ۇن جاسايتىن جەر.
6. تارى اتاسى كىم؟
7. بيدايدى نەمەن ورادى؟
8. كۇرىش اتاسى اتانعان ادام.
قورىتىندى.
نان قيقىمىن شاشپاڭدار،
جەردە جاتسا باسپاڭدار.
تەرىپ الىپ قاستەرلەپ،
تورعايلارعا تاستاڭدار! –دەي كەلە بۇگىنگى «نان – داستارحان بايلىعى» اتتى تاربيە ساعاتىمىزدى اياقتايمىز.
الدابەرگەنوۆا ۇزىلدىك جومارت قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: نان – داستارحان بايلىعى
ساباقتىڭ ماقساتى: 1) ناندى قاستەرلەۋگە، اس اتاسى –نان ەكەندىگىن، ناننىڭ ادام ومىرىندەگى ەڭ ماڭىزدى اس ەكەندىگىن، ونىڭ وڭاي جولمەن كەلمەيتىندىگىن ايتىپ ۇعىندىرۋ. ناننىڭ قالاي داستارحانعا كەلەتىنىن ايتىپ وعان كوپتەگەن ادامدار ەڭبەك ەتكەندىگىن ءتۇسىندىرۋ.
2) ومىردەن العان بىلىمدەرىن، تۇسىنىكتەرىن جەتىلدىرۋ
3) ەڭبەك ادامدارىن سىيلاي، ناندى قاستەرلەي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، فيزيكالىق كارتا، داستارحان، پىسىرىلگەن نان تۇرلەرى، ۇلەستىرمەلى سۋرەتتەر.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
حور: «قازاقى داستارحانىم»
- ءان قالاي اتالادى؟ داستارحانعا قويىلاتىن داستارحان ءسانى، ەڭ ءقادىرلى اس قالاي اتالادى؟
- نان.
ءىى. نەگىزگى ءبولىم
- ولاي بولسا، بۇگىنگى ساباعىمىز « نان –داستارحان بايلىعى» دەپ اتالادى.
- بالالار «نان – بەرەكە باستاۋى»، «داستارحان كوركى – نان» دەمەكشى بۇگىنگى ساباعىمىزدى نان تۋرالى تاقپاقتان باستاساق.
نان تۋرالى تاقپاقتار
1-وقۋشى: نان –ارداقتى ادال اس،
كارى-جاس ودان اتتاماس.
نانداي جوق قوي اسىل ءدان،
جەپ ۇيرەگەن جاسىڭنان.
داستارحاننان نان كەتسە،
بەرەكە كەتەر اسىڭنان.
2-وقۋشى: ەي، بالالار، بالالار،
بولماڭدار، ءسىرا، نانعا تار.
ءومىردىڭ التىن ارقاۋى،
بار قاسيەت ناندا بار.
3-وقۋشى: دالانىڭ ارىنان،
دالانىڭ تاڭىنان،
دالانىڭ جانىنان وسەدى،
نان – جەمىسى ول كەشەگى.
ءنان-ومىر،
جەمىسپەن الىپ كەلگەن كەشەگى.
نانعا ءپىرىم دەپ،
جىرىم دەپ تابىنام.
4-وقۋشى: ناندا ءومىردىڭ ءيىسى مەن ءدانى بار،
ناندا ادامنىڭ ەڭبەگى مەن ارى بار.
نان - ءومىردىڭ انا ءسۇتى، ارقاۋى،
نانسىز جەردە قاي ءومىردىڭ ءسانى بار.
5-وقۋشى: ەلىمىزدىڭ قۇدىرەتىن اسىرىپ تۇرعان
مەنىڭ دە،
سەنىڭ دە،
ونىڭ دا مەرەيىن ۇستەم قىپ تۇرعان
ول - نان!
حورمەن:
ناندى كىم قورلايدى،
اشتىقتان سول سورلايدى.
- بالالار، نان نەدەن الىنادى؟
- بيدايدان
- بيداي استىق تۇقىمداسىنا جاتاتىنىن بىلەسىڭدەر مە؟ ەندەشە سەندەردى استىق تۇقىمداسىنا جاتاتىن داقىلدارمەن تانىستىرايىن.
ساحنالىق كورىنىس:
بيداي: نان اناسى بيدايمىن،
ەلگە استىق سىيلايمىن.
ءدانىم تولىپ پىسكەندە
قاۋىزىما سىيمايمىن.
ارپا: كۇمىس مۇرتتى ارپامىن،
ىرىس قۇتتى ارپامىن.
ەڭبەك ەتىپ باپتاعان
ەلىمە سىي تارتامىن.
تارى: اق، قارامىن، سارىمىن،
مەن ءونىمدى تارىمىن.
حالقىم ەڭبەك سىڭىرسە،
قايتارامىن قارىمىن.
س ۇلى: مەن سۇلىمىن، ۇلاننىڭ
تۇلپارىنا ۇنادىم.
باپتاعان ءار ديقانعا
باسىمدى ءيىپ تۇرامىن.
كۇرىش: كۇندى سۇيگەن كۇرىشپىن.
كۇللى جۇرتقا ىرىسپىن.
السىن دەپ ەل مول ءونىم
الا جازداي سۋ ءىشتىم.
كورىنىس: «قايدان كەلدىڭ، باۋىرساق؟»
- بالالار، باۋىرساقتىڭ قايدان، قالاي كەلگەنىنە توقتالايىق. قىرماننان، ديىرمەننەن، ناۋبايحانادان، دۇكەننەن داستارحانعا كەلگەن. نان – داستارحاننىڭ كوركى. ولاي بولسا، مىنا سۋرەتكە نازار اۋدارايىق. اۋىلدا توي داستارحانىنىڭ ءسانى – باۋىرساق. باۋىرساقتى اۋىلدا اجەلەر مەن اپالار قارا قازانعا پىسىرەدى. قازان ماڭىندا باۋىرساق جەپ جۇرگەن بالالار ەرەكشە كوڭىلدى.
- بالالاردىڭ كوڭىلدى، ءارى قۋانىشتى ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن داستارحانعا كەلەتىن ءبىر ءتۇيىر نانعا قانشاما ادامنىڭ ماڭداي تەرى سىڭەدى. ەندى سوعان تەرەڭىرەك توقتالايىق.
- ەرتە كوكتەم كەلىسىمەن ادامدار تراكتورمەن جەر جىرتىپ، ءدان سەبەدى. ونى كۇتىپ، باپتايدى. تىڭايتقىشتار سەۋىپ، ارام شوپتەرىن جۇلىپ، زيانكەستەرگە قارسى ءدارى سەۋىپ جاز بويى ەگىن باسىندا جۇرەدى.
- ەگىن پىسكەن كەزدە ادامدار ونى كومباينمەن جيناۋعا كىرىسەدى. كۇن دەمەي، ءتۇن دەمەي ەگىن القابىندا ەگىن جيناۋمەن بولادى. جينالعان ەگىندى ماشيناعا قۇيىپ، ديىرمەنگە اپارادى.ديىرمەندە بيدايدان ۇن تارتادى. ۇننىڭ ءۇش سورتى بولادى. ۇندى قاپقا سالىپ، ۆاگوندارعا تيەپ، قالالار مەن اۋىلدارعا جونەلتەدى. قاپقا سالىنعان ۇن ناۋبايحانالارعا اپارىلادى. ناۋبايحانادا ۇننىڭ ءار سورتىنان نان تۇرلەرى پىسىرىلەدى. ناۋبايحانادا ۇننان قامىر يلەپ، قامىردان ناننىڭ فورماسىن جاساپ، پەشكە سالىپ پىسىرەدى. ناۋبايحانادان دۇكەندەرگە جىبەرىلەدى. دۇكەننەن ادامدار ساتىپ الىپ، داستارحانعا قويادى.
مىنە، ناننىڭ داستارحانعا كەلۋى ءۇشىن قانشاما ادامنىڭ ماڭداي تەرى سىڭەدى.تەك قانا قازىرگى زاماندا عانا ەمەس ەل باسىنا قاتەر تونگەن اۋىر دا قاسىرەتتى كۇندەردە دە ادامدار ەگىن باسىندا ەرىنبەي، جان اياماي ەڭبەك ەتكەن. وندىرگەن ونىمدەرىن ۇلى وتان سوعىسىنا جىبەرىپ وتىرعان. سوعىسقا قاتىسقان اتالارىمىزعا اس-سۋدى سوعىس كەزىندە ەلدە قالعان ايەل-انالار كۇنى-تۇنى جۇمىس ىستەپ جىبەرىپ وتىرعان.سوعىس كەزىندە ەلدە قالعان ەر ازاماتتار مەن ايەلدەر جان اياماي ەڭبەك ەتكەن. سونداي ازاماتتاردىڭ ءبىرى – ىبىراي جاقايەۆ. ول – كۇرىش اتاسى دەگەن اتپەن تانىمال.
سونىمەن بىرگە شىعاناق بەرسييەۆ اتا تارى ەگۋدەن رەكورد جاساعان. سوعىسقا كوپ-كوپ قاپ استىق جىبەرىپ وتىرعان. سوعىس اياقتالعانمەن ەل جاعدايى بىردەن جاقسارىپ كەتە قويعان جوق. ەگىن باسىندا ەر ازاماتتارمەن قاتار ايەلدەردە ەڭبەك ەتتى. اتاعى بۇكىل ەلگە تاراعان كامشات دونەنبايەۆا سىندى اپالارىمىز دا بار. ول - قازىرگى كەزدە نەمەرە تاربيەلەپ وتىرعان ارداقتى اجە.
- ءبىزدىڭ ەلىمىزدە كوپتەگەن وبلىستاردا بيداي ەگىلىپ جينالۋدا. اتاپ ايتقاندا اقمولا، اقتوبە، قوستاناي، پاۆلودار، ورال وبلىستارىندا بيداي ەگىلىپ، وندىرىلەدى. ءبىزدىڭ ەلىمىز وتە باي. وسى بايلىعىمىزدى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رامىزدەرىنىڭ ءبىرى ەلتاڭبادا كورسەتكەن.
- داستارحان كوركى نانمەنەن،
تويدىڭ ءسانى انمەنەن - دەمەكشى ەندىگى كەزەكتە نان تۋرالى ماقال-ماتەل ايتايىق.
1.قونىس كوركى – تام،
داستارحان كوركى – ... (نان)
2.داستارحانىندا نانى جوقتىڭ
تاماعىنىڭ .... جوق. (ءدامى)
3.نان بولسا، ... بولادى. (ءان)
4.تىستەم ناننىڭ ءقادىرىن،
تارىققاندا ... (بىلەسىڭ)
5.نان قيقىمىن شاشپاڭدار،
جەردە جاتسا ... (باسپاڭدار)
تىيىم سوزدەر
1.ناندى ءبىر قولمەن ۇزۋگە بولمايدى.
2.ناندى توڭكەرىپ قويۋعا بولمايدى.
3.ناندى اياق استىنا تاستاما.
4. دۇكەنگە بارعاندا ناننىڭ ساپاسىن قولىڭىزبەن انىقتاماڭىز. بۇل تازالىققا دا، مادەنيەتتىلىككە دە جاتپايدى.
5.ناندى ساتىپ العاندا تازا دورباعا سالىڭىز.
ۇلاعاتتى سوزدەر
1.دۇنيەدە بايلىقتىڭ ءتۇرى كوپ. سولاردىڭ ىشىندەگى ەڭ نەگىزگىسى–وسى نان بايلىعى. (عابيدەن مۇستافين)
2. “ەگەر مەنەن الەمدەگى ەڭ اسىل نە؟”دەي قالسا، بوگەلمەستەن “نان” دەپ جاۋاپ بەرەر ەدىم. سەبەبى، نان الەمنىڭ جارىعى كۇننەن نۇر الادى، ادامعا كۇننىڭ نۇرىن قۇيادى.ونىڭ ءومىرىن كۇندەي جارقىراتادى. (ىبىراي جاقايەۆ)
ءسوزجۇمباق شەشۋ.
1. استىق نەدەن الىنادى؟
2. مەحانيزاتور ايەلدى اتا.
3. نان قايدا پىسىرىلەدى؟
4. ۇننىڭ سورتى
5. بيدايدان ۇن جاسايتىن جەر.
6. تارى اتاسى كىم؟
7. بيدايدى نەمەن ورادى؟
8. كۇرىش اتاسى اتانعان ادام.
قورىتىندى.
نان قيقىمىن شاشپاڭدار،
جەردە جاتسا باسپاڭدار.
تەرىپ الىپ قاستەرلەپ،
تورعايلارعا تاستاڭدار! –دەي كەلە بۇگىنگى «نان – داستارحان بايلىعى» اتتى تاربيە ساعاتىمىزدى اياقتايمىز.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: بەلگىسىز ازايتقىشتى تابۋعا بەرىلگەن ەسەپتەر
