ومار شوراياقوۆ
ومار شوراياقوۆ (1878 - 1924 جج.)
ريەۆوليۋسياعا دەيىنگى قازاقستاننىڭ سىرداريا توڭىرەگىندەگى اتى كوبىرەك اتالاتىن حالىق قۇرمەتتەگەن اقىننىڭ ءبىرى ومار شوراياقوۆ. ومار بۇرىنعى تۇركىستان ولكەسىنە قاراعان سىرداريا وبلىسىنىڭ قازالى ۋەزىندە، سول ۋەزدەگى اققىر بولىسىنىڭ 12 - اۋىلىندا (قازىرگى قىزىلوردا وبلىسىنىڭ قارماقشى سەلولىق اۋدانى) 1878 جىلدىڭ 22 قازاندا تۋىپ، 1924 جىلدىڭ 14 ماۋسىمدا قايتىس بولدى. اقىننىڭ اكەسى شوراياق بالجان ۇلى بايدىڭ مالىن باعىپ، جالشى بولىپ، كۇنىن كورگەن كەدەي شارۋا.
ومار ون جەتى جاسقا دەيىن ءوز اۋىلىنداعى الداشباي دەگەن مولدادان وقىپ، مۇسىلمانشا ءبىلىم الادى. ودان ءارى ءبىلىمىن مولىقتىرۋعا قانشا تالپىنسا دا كەدەيلىك تۇرمىس اياعىنا تۇساي بولادى. ءبىراق ءوز بەتىمەن كوپ ىزدەنەدى، اسىرەسە شىعىس ادەبيەتىمەن جاقسى تانىسادى. كۇن كورۋ ءۇشىن وسكەن ورتاسىن تاستاپ، كاسىپ ىزدەپ 1896 جىلى قازالى قالاسىنا كەلەدى. وسى قالاداعى بولتاشيەۆ دەگەن ساۋداگەرگە جالدانىپ، توعىز جىل جۇمىسىن ىستەيدى. جالشىلىقتا ءجۇرىپ اۋرۋعا شالدىققان ومار ودان ءارى ەڭبەك ەتۋگە جاراماعان سوڭ 1905 جىلى تۋعان اۋلىنا كەلەدى. وتباسىن اسىرارلىق ازداعان مالى بولعان ءوز تۋىسقاندارىمەن بىرگە بىرلەسىپ، ولاردىڭ شارۋاشىلىق جۇمىستارىنا قولقابىس كومەگىن تيگىزەدى.
سوسياليستىك ۇلى وكتيابر ريەۆوليۋسياسى ورناعاننان كەيىن ومار 3 - 4 جىل سوۆەت اتقارۋ كوميتەتىنىڭ پرەدسەداتەلى، كەيىن سۋديا بولىپ قىزمەت اتقارادى.
ومار ولەڭ جازۋدى ونى التى جاسىنان باستايدى. شىعارمالارىنىڭ ىشىندە كوپتەگەن تولعاۋ، تەرمە، تاقپاق، وسيەت، مىسالدارمەن قاتار ون بەستەن اسا داستانى ( قارا شەكپەن، جارلى ءتالىپ، كەدەي، تاۋ ەلى ت. ب.) جانە قاراساقال ەرىمبەت اقىنمەن جازىپ ايتىسقان ايتىس ولەڭى بار. سوۆەت تاقىرىبىنا ارناپ تا شىعارما جازعان. گازەت - جۋرنال بەتىندە، جيناقتاردا اقىننىڭ ءبىر قاتار شىعارمالارى جاريالاندى. ونىڭ تۆورچەستۆوسىنا بايلانىستى ءار كەزدە ايتىلعان پىكىرلەر مەن جازىلعان ماقالا، زەرتتەۋ ەڭبەكتەرى از دا بولسا بار. بۇل جيناققا ومار اقىننىڭ تاڭدامالى شىعارمالارى بەرىلىپ وتىر.
ريەۆوليۋسياعا دەيىنگى قازاقستاننىڭ سىرداريا توڭىرەگىندەگى اتى كوبىرەك اتالاتىن حالىق قۇرمەتتەگەن اقىننىڭ ءبىرى ومار شوراياقوۆ. ومار بۇرىنعى تۇركىستان ولكەسىنە قاراعان سىرداريا وبلىسىنىڭ قازالى ۋەزىندە، سول ۋەزدەگى اققىر بولىسىنىڭ 12 - اۋىلىندا (قازىرگى قىزىلوردا وبلىسىنىڭ قارماقشى سەلولىق اۋدانى) 1878 جىلدىڭ 22 قازاندا تۋىپ، 1924 جىلدىڭ 14 ماۋسىمدا قايتىس بولدى. اقىننىڭ اكەسى شوراياق بالجان ۇلى بايدىڭ مالىن باعىپ، جالشى بولىپ، كۇنىن كورگەن كەدەي شارۋا.
ومار ون جەتى جاسقا دەيىن ءوز اۋىلىنداعى الداشباي دەگەن مولدادان وقىپ، مۇسىلمانشا ءبىلىم الادى. ودان ءارى ءبىلىمىن مولىقتىرۋعا قانشا تالپىنسا دا كەدەيلىك تۇرمىس اياعىنا تۇساي بولادى. ءبىراق ءوز بەتىمەن كوپ ىزدەنەدى، اسىرەسە شىعىس ادەبيەتىمەن جاقسى تانىسادى. كۇن كورۋ ءۇشىن وسكەن ورتاسىن تاستاپ، كاسىپ ىزدەپ 1896 جىلى قازالى قالاسىنا كەلەدى. وسى قالاداعى بولتاشيەۆ دەگەن ساۋداگەرگە جالدانىپ، توعىز جىل جۇمىسىن ىستەيدى. جالشىلىقتا ءجۇرىپ اۋرۋعا شالدىققان ومار ودان ءارى ەڭبەك ەتۋگە جاراماعان سوڭ 1905 جىلى تۋعان اۋلىنا كەلەدى. وتباسىن اسىرارلىق ازداعان مالى بولعان ءوز تۋىسقاندارىمەن بىرگە بىرلەسىپ، ولاردىڭ شارۋاشىلىق جۇمىستارىنا قولقابىس كومەگىن تيگىزەدى.
سوسياليستىك ۇلى وكتيابر ريەۆوليۋسياسى ورناعاننان كەيىن ومار 3 - 4 جىل سوۆەت اتقارۋ كوميتەتىنىڭ پرەدسەداتەلى، كەيىن سۋديا بولىپ قىزمەت اتقارادى.
ومار ولەڭ جازۋدى ونى التى جاسىنان باستايدى. شىعارمالارىنىڭ ىشىندە كوپتەگەن تولعاۋ، تەرمە، تاقپاق، وسيەت، مىسالدارمەن قاتار ون بەستەن اسا داستانى ( قارا شەكپەن، جارلى ءتالىپ، كەدەي، تاۋ ەلى ت. ب.) جانە قاراساقال ەرىمبەت اقىنمەن جازىپ ايتىسقان ايتىس ولەڭى بار. سوۆەت تاقىرىبىنا ارناپ تا شىعارما جازعان. گازەت - جۋرنال بەتىندە، جيناقتاردا اقىننىڭ ءبىر قاتار شىعارمالارى جاريالاندى. ونىڭ تۆورچەستۆوسىنا بايلانىستى ءار كەزدە ايتىلعان پىكىرلەر مەن جازىلعان ماقالا، زەرتتەۋ ەڭبەكتەرى از دا بولسا بار. بۇل جيناققا ومار اقىننىڭ تاڭدامالى شىعارمالارى بەرىلىپ وتىر.
You Might Also Like
