InfoHub Logo

سىنىبى: 6
ساباقتىڭ تاقىرىبى: § 45 ومىرتقالى جانۋارلاردىڭ قوزعالۋى

ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: ومىرتقالى جانۋارلاردىڭ قوزعالۋ مۇشەلەرىنىڭ جۇيەسىمەن تانىستىرۋ، قۇرىلىسى، قوزعالىس ەرەكشەلىگى، تىرشىلىك ارەكەتى تۋرالى ءبىلىم بەرۋ.
دامىتۋشىلىق: ومىرتقالى جانۋارلاردىڭ قۇرىلىس ەرەكشەلىگى مەن تىرشىلىك ارەكەتى تۋرالى العان بىلىمدەرىن تولىقتىرا ءتۇسۋ جانە ولاردىڭ جەكە توپتارىنىڭ قوزعالۋ ەرەكشەلىكتەرىمەن تانىستىرۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردىڭ ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرا وتىرىپ بۇكىل تىرشىلىك اتاۋلىنى، تابيعاتتى سۇيە دە، قورعاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: اشىق ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، ۆەنن دياگرامماسى، «قارلى كەسەك» ويىنى، قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، ۆيدەو ساباق، قوسىمشا ماتەريالدار.
ساباقتىڭ ءپانارالىق بايلانىسى: گەورافيا، فيزيكا.

ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرىلۋى:
سىنىپ وقۋشىلارىن ساباققا دايارلاۋ
ءىى. جاڭا ساباق
وقۋشىلار بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «ومىرتقالى جانۋارلاردىڭ قوزعالۋى».
بالىقتار
قوسمەكەندىلەر
باۋىرىمەن جورعالاۋشىلار
قۇستار
سۇتقورەكتىلەر

بالىقتاردىڭ سۋدا تىرشىلىك ەتەتىنى بارىمىزگە بەلگى سوندىقتان ونىڭ سۋ ىشىندە قوزعالۋ مۇشەلەرى مەن مۇشەلەر جۇيەسى جاقسى جەتىلگەن. بالىقتاردىڭ دەنە ءپىشىنى سۋدا جۇزۋگە ىڭعايلى باس جاعى سۇيىرلەنە ءبىتىپ، تۇلعاعا قاراي دوڭەستەنىپ جۋاندايدى، قۇيرىعىنا قاراي جىڭىشكەرەدى. ەكى ءبۇيىرى ءسال قىسىڭقى بولادى، دەنەسى سۇيەكتى قابىرشاقپەن قاپتالعان. ءار قابىرشاقتىڭ ارتقى جيەگى الدىڭعى جيەگىنە كەلەسى قابىرشاقتىڭ جيەگىنە جاپسارلاسا ورنالاسادى. بالىقتا قۇيرىق جۇزبە قاناتى، جۇپ كوكىرەك قاناتى، ءبىر جۇپ قۇرساق جۇزبە قاناتتارى بار. ال قۇيرىق نەمەسە ەكى ارقا جانە ءبىر قۇرساق استى (انال) جۇزبە قاناتتارى بولادى. سونىمەن قاتار بالىقتا جاقسى قوزعالۋىنا اسەر ەتەتىن تورسىلداق بولادى. تورسىلداقتىڭ اتقاراتىن قىزمەتى سۋ تۇبىنە باتۋ جانە سۋ بەتىنە جەڭىل كوتەرىلۋ، بالىقتاردىڭ كەيبىر تۇرلەرىندە دىبىس تولقىنىن كۇشەيتەتىن رەزوناتور، ال كەيبىر بالىقتاردا دىبىس شىعاراتىن مۇشە.

قوسمەكەندىلەر - قۇرلىقتا تىرشىلىك ەتۋگە بەيىمدەلگەن العاشقى ومىرتقالى جانۋارلار وسىعان بايلانىستى كوپتەگەن تۇرلەرىندە ەكى جۇپ اياعى بار، ارتقى اياقتارى ۇزىن بولادى، سوندىقتان سەكىرىپ قوزعالادى. اياقتارى نەگىزىنەن ءۇش بولىمنەن تۇرادى. الدىڭعى اياقتا قار، بىلەك، الاقان سۇيەكتەرىنەن، ارتقى اياقتا سان، سيراق، تابان سۇيەكتەرىنەن تۇرادى. الاقانى ءتورت ساۋساقتى، تابان بەس ساۋساقتى.

قۇستاردىڭ الدىڭعى اياقتارى قاناتقا اينالعان. قاناتتىڭ قالاقشاسىن تۇزەتىن ۇزىن قاۋىرسىندار - قاناتتى قاعۋشى قاۋىرسىندار دەپ اتالادى. قاناتتىڭ ۇستىندەگى ءىرى قاعۋشى قاۋىرسىندار دەنەنى اۋادا ۇستايتىن قالىقتاۋ بەتىن قۇرايدى. قۇيرىقتاعى ءىرى قاۋىرسىندار قۇستىڭ ۇشۋ باعىتىن وزگەرتۋگە جانە قونعان كەزدە ۇشۋدى باياۋلاتۋعا جاردەمدەسەتىن باعىتتاۋشى قاۋىرسىندار.

قۇستىڭ بەلومىرتقالارى سەگىزكوز بەن قۇيرىقتىڭ الدىڭعى ومىرتقالارى بىرىگىپ جامباس سۇيەكتەرى تۇتاسىپ قوزعالمايتىنداي بولىپ بايلانىسادى. ولاردا دەنە ارتقى اياقتارعا بەرىك مىقتى تىرەك بولىپ تابىلادى.
سۇتقورەكتىلەردىڭ تىرەك قيمىل جۇيەسىنىڭ قۇرىلىسى قوسمەكەندىلەر مەن جورعالاۋشىلارعا ۇقساس. ارينە ءار ءتۇردىڭ قوزعالۋى سوعان بايلانىستى تىرەك - قيمىل جۇيەسىنىڭ وزىنە ءتان ەرەكشەلىكتەرى بار.