InfoHub Logo

اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالار – ءبىلىم كەڭىستىگىندە (پرەزەنتاسياسىمەن)

ءبىزدىڭ قوعامىمىز دامۋدىڭ جاڭا كەزەڭى - اقپاراتتىق كەزەڭگە تولىقتاي كوشىپ كەلەدى، بۇل كەزەڭ، كومپيۋتەرلىك تەحنيكا مەن وعان بايلانىستى بارلىق اقپاراتتىق كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيالار ءمۇعالىم قىزمەتىنىڭ بارلىق سالاسىنا كىرىگىپ، ونىڭ تابيعي ورتاسىنا اينالىپ وتىر. قازىرگى كەزدە ءبىلىم كەڭىستىگىن زامانعا ساي اقپاراتتىق تەحنولوگيالارسىز ەلەستەتۋ مۇمكىن ەمەس.
ءبىلىمدى اقپاراتتاندىرۋ كۇردەلى دە كوپ قىرلى ۇدەرىس بولىپ تابىلادى، ونىڭ ءساتتى جۇزەگە اسۋى ءبىلىم مەكەمەلەرىن كومپيۋتەرلەندىرۋگە عانا ەمەس، ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ ادىستەمەسىنە، عىلىم مەن تاجىريبەنىڭ ءوزارا بايلانىسىنا دا تاۋەلدى. بۇل عالىمدار مەن پەداگوگتاردىڭ، پسيحولوگتار مەن ادىسكەرلەردىڭ، باعدارلاماشىلار مەن اقپاراتتىق - كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالار سالاسى ماماندارىنىڭ كۇش - جىگەرىن جان - جاقتى جۇمىلدىرۋ ۋاقىتىنىڭ كەلگەنىن كورسەتەدى.
ولاي بولسا:
1. اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالار دەگەنىمىز نە؟
2. اكت - نىڭ مۇمكىندىكتەرى قانداي؟
3. ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋ ءۇردىسى قالاي جۇزەگە اسۋدا؟ – دەگەن ساۋالدار ءارقايسىسىمىزدى، ۇستازدار قاۋىمىن تولعاندىرماي قويمايدى.
ەندەشە ءبىرىنشى ساۋالعا: اقپاراتتىق - اقپارات، جاڭالىق، كوممۋنيكاتيۆتىك – بايلانىس، قاتىناس دەگەن ۇعىمدى بىلدىرسە، تەحنولوگيا – ىسكەرلىك، شەبەرلىك ۇعىمدارىن بەرەدى.
ءبىر سوزبەن «اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالار (اكت)– جەكە تۇلعاعا عىلىمي ۇعىمداردى ءتۇسىندىرۋدى جانە ولاردىڭ قابىلداۋىن، ءتۇسىنۋىن جەڭىلدەتۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن ماڭىزدى جۇيە» دەپ ايتۋعا بولادى. وسىعان وراي بۇگىنگى ۇستازداردىڭ الدىندا وقۋشىعا ءبىلىم، بىلىك، داعدىلارىن يگەرتىپ قانا قويماي، قابىلداۋىن، ويلاۋىن، ەرىك - جىگەرلەرىن، ياعني ءوز بەتىمەن جۇمىس جاساي بىلەتىن، باسەكەگە قابىلەتتى جەكە تۇلعانى دامىتۋ مىندەتتەرى تۇر. عالىمداردىڭ پىكىرىنشە اكت - نى ەكى بولىكتە سيپاتتايدى:
1) كومپيۋتەرلىك باعدارلامالار؛
2) جەلىلىك قىزمەت.
ءار بولىكتىڭ اتقاراتىن قىزمەتتەرى تومەندە كورسەتىلگەن.

جالپى ءبىلىم بەرۋدىڭ ماقساتى – تەرەڭ ءبىلىمنىڭ، كاسىبي داعدىلاردىڭ نەگىزىندە ەركىن باعدارلاي بىلۋگە، ءوزىن - ءوزى دامىتۋداعى ادامگەرشىلىك تۇرعىسىنان جاۋاپتى شەشىمدەردى قابىلداۋعا قابىلەتتى جەكە تۇلعانى قالىپتاستىرۋ بولسا، اقپاراتتاندىرۋ جولىنىڭ باستى ماقساتى – وقىتۋ ءۇردىسىن اقپاراتتاندىرۋ،
- ەلەكتروندىق وقۋلىقتاردىڭ قۇرىلىمىن جاساقتاۋ،
- پەداگوگتاردىڭ اقپاراتتىق قۇزىرەتتىلىك بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ،
- تەحنيكالىق جانە باعدارلامالىق قامسىزداندىرۋ،
- الەمدىك ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىنە ەنۋ بولىپ وتىر.

ءبىراق بۇل ماقساتقا جەتۋدىڭ ەڭ باستى مىندەتى –
- ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋدى دامىتۋ تەندەنسيالارىن زەرتتەۋ جانە وعان سايكەس مازمۇنىن انىقتاۋ؛
- پەداگوگ مامانداردى اقپاراتتىق - كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيانى ءوز قىزمەتتەرىنە ەنگىزۋگە بايلانىستى ۇيىمداستىرۋ جۇيەسىن جاساۋ.
- اقپاراتتىق - كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيانى ءبىلىم مەكەمەلەرىنىڭ وقىتۋ ۇردىسىنە ەنگىزۋ بويىنشا پەداگوگ مامانداردىڭ ءىس - تاجىريبەسىن تاراتۋ.
بۇل تاقىرىپتىڭ بۇگىنگى تاڭداعى وزەكتىلىگى: ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا يننوۆاسيالىق ءۇردىستى جۇزەگە اسىرۋى، قازىرگى زامان تالابىنا ساي اقپاراتتاندىرۋ قوعامىنىڭ جاڭا تالاپتارىن ورىنداۋى، وقىتۋ ۇردىسىندە اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ قولدانىلۋ اياسىنىڭ كەڭەيۋى، وقۋعا دەگەن قىزىعۋشىلىق قارقىنىنىڭ ازايۋىنان تۋىنداپ وتىر. وسى ماڭىزدىلىقتى باسشىلىققا الا وتىرىپ، اكت - نىڭ كومەگىمەن ساباقتى قالاي وتكىزۋگە جانە نە ىستەۋگە بولادى دەگەن سۇراققا، ءوز ءىس تاجىريبەمدە مىناداي باعىتتارىن ۇسىنار ەدىم:

• ءيليۋستراتيۆتى كورنەكىلىكتەر مەن پلاكاتتار دايىنداۋ،
• اقپاراتتىق ۆيدەوروليكتەردى قۇرۋ جانە كورسەتۋ،
• ساباقتى بەكىتۋ، ءبىلىمدى تەكسەرۋ جانە ءتۇسىندىرۋ،
• رەفەراتتار، باياندامالار دايىنداۋ جانە پرەزەنتاسيالار قۇرۋ،
• كەز - كەلگەن ساباقتىڭ ءتۇرىن جانە سەمينار، عىلىمي كونفەرەنسيالار وتكىزۋ،
• زەرتحانالىق جۇمىسقا دايىندىق نەمەسە ۆيرتۋالدى زەرتحانالىق جۇمىس جاساۋ،
• ساباققا دايىندالۋعا قاجەتتى اقپاراتتاردى ينتەرنەت بەتتەرىنەن ىزدەۋ.
• قاشىقتىقتان وقىتۋ جۇيەسىن پايدالانۋ.

اكت كەلەشەك ۇرپاقتىڭ جان - جاقتى ءبىلىم الۋىنا، ىسكەر ءارى تالانتتى، شىعارماشىلىعى مول، ەركىن دامۋىنا جول اشۋىنا تيگىزەر پايداسى اسا مول. مەكتەپتەگى وقىتۋۋ پاندەرىنىڭ ىشىندەگى كۇردەلىسى ءارى قيىندىعى مول دەپ سانالاتىن پاندەردىڭ ءبىرى – فيزيكا. ول وقۋشىلاردىڭ ينتەللەكتۋالدىق، لوگيكالىق ويلاۋىن جانە شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋعا تولىعىمەن ىقپال جاسايدى. كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالاردىڭ ءار ءتۇرلى تاسىلدەرىن قولدانۋدا فيزيكا جانە ينفورماتيكا ءپانىن وقىتۋدىڭ تىعىز بايلانىستى بىرنەشە ەرەكشەلىكتەرىن اتاپ وتەيىك:

1. اقپاراتتىق - كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالار ءۇش باعىتتا قاراستىرىلادى: وقىتۋ وبەكتىسى، وقىتۋ قۇرالى جانە بولاشاق كاسىپتىك - پەداگوگيكالىق اركەتىنىڭ قۇرالى
2. اكت - دى وقىتۋ ۇردىسىندە قولدانۋ وقۋ ارەكەتىندەگى ءاربىر وقۋشىنىڭ ءتۇرلى ماقساتتارىن، موتيۆتەرىن، قىزىعۋشىلىعىن ىسكە اسىرۋعا كومەكتەسەدى؛
3. اكت - لار وقۋ ارەكەتىندەگى وقۋشىلاردىڭ وزىندىك ىسكە اسىرۋىن، وزىندىك ۇيىمداستىرۋ قابىلەتىن، بەلسەندىلىك، شىعارماشىلىق ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر بەرەتىن ءونىمدى اقپاراتتىق وقىتۋ ءورىسىن قۇرۋعا كومەكتەسەدى؛
4. اكت - لار ينفورماتيكانىڭ جوبالاۋ ءادىسىن وقىتۋداعى پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالاردىڭ ءبىرى رەتىندە قولدانۋعا كومەكتەسەدى.

الايدا مۇنداي ەرەكشەلىكتەرمەن قاتار اكت - مەن جۇمىس ىستەۋ بارىسىندا كەزدەسەتىن كەمشىلىكتەردى دە اتاپ وتكەن ءجون. وقۋشىلاردىڭ كومپيۋتەرمەن جۇمىس ىستەۋدە ۋاقىتىن شەكتەمەۋى، دالىرەك ايتقاندا قاۋىپسىزدىك تەحنيكالىق ەرەجەلەردى ساقتاۋ كەرەك. سونىمەن بىرگە كوپ جاعدايدا كومپيۋتەرلىك جەلى سەرۆيستەرىندەگى ادام ءتارتىبىنىڭ ەرەجەلەرى ساقتالا بەرمەيدى، ياعني جەلىلىك ەتيكەت ەرەجەسىن ساقتاۋ كەرەك. وسىنداي كەمشىلىكتەردىڭ الدىن الىپ، وقۋشىلار اۋقىمدى جەلىدە وزدەرىنە قاجەت اقپاراتتاردى الىپ، ءوز بىلىمدەرىن تولىقتىرىپ، اۋقىمدى جەلى مۇمكىندىكتەرىن ءتيىمدى پايدالانۋلارىنا بولادى.

ءوزىم ساباق بەرەتىن سىنىپتاردا ۇنەمى ساباقتى تۇسىندىرۋدە تۇرلەندىرىپ وتىرۋعا تىرىسامىن. تومەندەگىدەي ەلەكتروندىق كەستەلەر مەن تىرەك سىزبالاردى پايدالانۋمەن بىرگە اقپاراتتىق ۆيدەوروليكتەردى مۋلتيمەديالىق باعدارلامانىڭ كومەگىمەن قۇرىپ كورسەتۋگە بولادى. ءبىلىمدى باقىلاۋ مەن تالداۋ ادىستەرىنىڭ ءبىرى – تەست تاپسىرمالارىن قۇراستىرىپ وقۋشىلار ءار تاراۋدى پىسىقتاعاندا جانە ءبىلىمدى بەكىتۋدە قولدانامىن.

وقۋشىلاردىڭ جەكە جانە توپتىق جۇمىستانۋىمەن بىرگە، سونىمەن قاتار ەكرانعا نەمەسە ينتەراكتيۆتى تاقتاعا مۋلتيمەديالىق پروەكتور كومەگىمەن پروەكسيالاناتىن كورنەكى - دەمونستراسيالىق قوسىمشالاردى پايدالانىپ وتكىزىلەتىن ساباق فورمالارى قولدانىلادى. سىنىپ ىشىندەگى جەرگىلىكتى جەلىنى پايدالانۋ ارقىلى، وقۋشىلار ءبىر - ءبىرىنىڭ جۇمىستارىن ساراپتاپ، تاپسىرمانى ورىنداپ بولعان وقۋشىنىڭ دايىن قورىتىندى جۇمىسىن تاقتا ارقىلى كورسەتۋگە بولادى. سونىمەن بىرگە توپتىق جانە جەكە جۇمىس ۇلگىلەرىن سايكەستەندىرىپ، الدىن - الا دايىنداپ قويۋعا دا بولادى.

قاشىقتىقتان وقىتۋدىڭ تيىمدىلىگى مەكتەپتەگى مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالار ءۇشىن ماڭىزى وتە زور. ءبىزدىڭ مەكتەپتىڭ ۇيدەن وقيتىن وقۋشىلارى تولىعىمەن كومپيۋتەرلەنىپ، جوعارى جولاقتى ينتەرنەت جەلىسىنە قوسىلعان. سول وقۋشىلاردىڭ سىنىپ وقۋشىلارىمەن ەركىن سويلەسۋىنە جاعداي جاسالىپ، ۆەب كامەراسى ارقىلى ساباقتى ءتۇسىندىرىپ، سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ تۇسىندىرگەن ساباقتارىنا بىرگە اتسالىسىپ وتىرادى. سونىمەن بىرگە ەلەكتروندى پوشتا ارقىلى بەرىلگەن تاپسىرمالاردى ورىنداپ، مۇعالىمگە جىبەرەدى. وقۋشىنىڭ جۇمىسى تەكسەرىلىپ، قوسىمشا تاپسىرمالار الۋىنا ەركىن جول اشىلدى.

«بالانىڭ ىنتاسىن ارتتىرۋ ءۇشىن وقىتىلاتىن نارسەدە ءبىر جاڭالىق بولۋى كەرەك» دەپ ج. ايماۋىتوۆ ايتقانداي ءار ساباقتى جاڭاشا تۇردە وتۋگە ۇمتىلۋ قاجەتتىگى تۋىندايدى. اكت - نى ءار ءمۇعالىم ءوز ساباقتارىنا پايدالانا وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم، بىلىك داعدىلارىن قالىپتاستىرۋعا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرىپ، لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋعا بولادى. ءمۇعالىم مەن وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق ىزدەنىسىنە مول مۇمكىندىك اشىپ، العان بىلىمدەرىن ومىردە قولدانا بىلۋگە تاربيەلەۋ ءبىزدىڭ باستى مىندەتىمىز.