وپتيكالىق - تالشىقتىق كوممۋنيكاسيالىق توراپتار. ۇيالى تەحنولوگيا. ينتەرنەت
ساباق تاقىرىبى: § 3. 12. وپتيكالىق - تالشىقتىق كوممۋنيكاسيالىق توراپتار. ۇيالى تەحنولوگيا. ينتەرنەت.
فيزيكا 11 سىنىپ
ساباقتاعى ءتۇيىندى يدەيالار: *ءتۇرلى اقپارات كوزدەرىندەگى دەرەكتەردى، يدەيالاردى جيناقتاۋ.
*وپتيكالىق تالشىق قۇرىلىسىمەن تانىستىرۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە: 1. وپتيكالىق – تالشىقتىق بايلانىس جەلىسىنىڭ نەگىزگى ەلەمەنتتەرىمەن تانىسادى.
2. وپتيكالىق – تالشىقتىق بايلانىس جەلىسىنىڭ قولدانىلۋى تۋرالى ماعلۇمات الادى.
ءمودۋلدىڭ كىرىكتىرىلۋى: (وقىتۋ تەحنولوگيالارى) ستو؛ ءوۇب؛ وب؛ اكت
بەلسەندى وقىتۋدا قولدانىلاتىن ءادىس – تاسىلدەر: «ميعا شابۋىل»، «ماعىنانى اشۋ»؛ «اشىق جانە جابىق سۇراقتار»، جۇپتىق جانە توپتىق جۇمىس
قۇندىلىقتاردى دامىتۋ: وزگەنىڭ پىكىرىن تىڭداي بىلۋگە، جاۋاپكەرشىلىككە باۋلۋ، تەوريادان العان ءبىلىمىن پراكتيكادا ۇشتاستىرا ءبىلۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى مەن ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى وقىپ ۇيرەنۋ. ارالاس ساباق.
نەگىزگى دەرەككوزدەر: 11 سىنىپ وقۋلىعى؛ ەو؛ ەسەپتەر جيناعى؛ bilimland. kz سايتى
ساباقتىڭ كەزەڭدەرى مەن ۋاقىتى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى 1 مين
ءمۇعالىمنىڭ ءىس – ارەكەتى: سالەمدەسۋ. تۇگەندەۋ. جاعىمدى احۋال تۋعىزۋ
وقۋشىنىڭ ءىس – ارەكەتى: مۇعالىممەن امانداسادى. ساباققا قاتىستى قۇرالدارىن دايىندايدى. رەسۋرستار: وقۋلىق؛ داپتەر؛ قالام؛ قارىنداش.
2. «ميعا شابۋىل» ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ. جۇپتىق جۇمىس 10 مين
ءاربىر جۇپ ۇيگە تاقىرىپتا بويىنشا بەرىلگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
ءۇي تاپسىرماسىن قايتالاۋ سۇراقتارى.
جۇپتىق جۇمىس – 1
1. ق ر – سىندا تۇڭعىش راديوستانسيا 1913 جىلى قاي قالادا سالىنعان؟
2. انالوگتىك سيگنالدىڭ ۇزدىكسىز ءماندى جانە ۋاقىت فۋنكسيالارىنىڭ پارامەترلەرى قانداي فيزيكالىق شامالارمەن سيپاتتالاتىن دەرەكتەر سيگنالى بولىپ تابىلادى.
جۇپتىق جۇمىس – 2
1. 4G تەحنولوگياسىنىڭ ارتىقشىلىعى نەدە؟
2. رەسپۋبليكامىزداعى ءموبيلدى بايلانىس جۇيەسىنىڭ دامۋى 1994 جىلى پايدا بولعان ءبىرىنشى ۇلتتىق قانداي بايلانىس وپەراتورىنان باستالادى؟
جۇپتىق جۇمىس – 3
1. قازىرگى تاڭدا بايلانىس ارنالارى حابارلاردى بىرنەشە سيگنال تۇرلەرىمەن تاراتادى، سونىڭ ىشىندە كەڭ تاراعانى قانداي سيگنال تۇرلەرى؟
2. سيفرلىق سيگنال قانداي سيگنال؟
جۇپتىق جۇمىس – 4
1. سيفرلىق سيگنالدا بايلانىس ارناسىن تىعىزداۋ مەن توپتاۋ قانداي فيزيكالىق شامامەن ورىندالادى؟
2. بيت جانە بايت قانداي ولشەم بىرلىكتەر؟
3. توپقا ءبولۋ.
4. «ماعىنانى اشۋ» 10 مين
نەگىزگى ۇعىمدار:
1. وپتيكالىق تالشىق قۇرىلىسى جانە جۇمىسى.
2. تالشىقتىق – وپتيكالىق بايلانىس.
3. تالشىقتىق – وپتيكالىق بايلانىس جەلىسىنىڭ نەگىزگى ەلەمەنتتەرى.
4. وپتيكالىق تالشىقتىڭ ەرەكشەلىكتەرى.
5. تالشىقتىڭ تۇرلەرى.
6. قولدانىلۋى.
تەوريالىق تۇسىنىك.
وپتيكالىق تالشىق (جارىقجەتەك) كونسەنترلى ەكى قاباتتان تۇرادى. ولار وزەكشە مەن وپتيكالىق قابىق.
وزەكشە جارىقتى تاسىمالداۋعا ارنالعان. وپتيكالىق قابىق وزەكشەنى قورشاپ تۇرادى. ول وزەكشەدە جارىقتىڭ تولىق شاعىلۋىن قامتاماسىز ەتەدى. وپتيكالىق قابىقتىڭ سىرتىندا قوسىمشا قورعاعىش قابىقشا بولادى. ول ءبىر نەمەسە بىرنەشە قاباتتان تۇراتىن پوليمەردەن جاسالىنادى جانە تالشىقتى سىرتقى زياندى ارەكەتتەردەن قورعايدى.
تالشىقتىق – وپتيكالىق بايلانىس – اقپاراتتى تاراتۋدى ەلەكتروماگنيتتىك ەلەكتروماگنيتتىك تولقىنداردى وپتيكالىق دياپازونداعى ديەلەكترلىك تولقىن تاراتقىش ارقىلى ىسكە اسىراتىن بايلانىس ءتۇرى. 1960 جىلى لازەر پايدا بولعاننان باستاپ بايلانىس جۇيەسىنە وپتيكالىق دياپازونداعى ەمت – دى پايدالانۋ مۇمكىندىگى اشىلدى. وپتيكالىق تالشىق تەلەفون حابارلارىن نەمەسە كومپيۋتەر دەرەكتەرىن تاسىمالدايتىن مىس وتكىزگىشتەردىڭ ءرولىن اتقارادى.
وپتيكالىق – تالشىقتىق بايلانىس جەلىسىنىڭ نەگىزگى ەلەمەنتتەرى:
- لازەرلىك فوتوديود – ەلەكتر سيگنالىن جارىق تولقىنىنا تۇرلەندىرۋ كوزى.
- جارىق سيگنالىن قابىلدايتىن جانە ونى قايتادان ەلەكترلىك سيگنالعا تۇرلەندىرەتىن دەتەكتور.
- جالعاعىشتار تالشىقتى تۇرلەندىرۋ كوزىنە، دەتەكتورگە جانە تالشىقتاردى ءوزارا قوسۋعا ارنالعان.
سيگنالدى تاراتۋدا تالشىقتىڭ ەكى ءتۇرى قولدانىلادى: ءبىرمودالىق جانە كوپمودالىق.
ءبىرمودالىق تالشىقتاعى جارىقجەتەك ءجىبىنىڭ ديامەترى 8 – 10 مكم شاماسىندا، ياعني جارىق تولقىنىنىڭ ۇزىندىعىنداي. سوندىقتان وسىنداي تالشىق جىبىندە ءبىر عانا ساۋلە (مودا) بولادى.
كوپمودالىق تالشىقتا جارىقجەتەك ءجىبىنىڭ ولشەمى 50 – 60 مكم بولعاندىقتان، كوپ ساۋلەلەردى (كوپ مودا) تاراتۋ مۇمكىن بولادى.
وقۋشىنىڭ ءىس – ارەكەتى: وقۋشىلار نەگىزگى جاڭا تەرميندەردى داپتەرلەرىنە جازىپ وتىرادى.
5. جيناقتاۋ. «سايكەستەندىرۋ» توپتىق جۇمىس 5 مين
انالوگتىك سيگنال: 1؛ 2؛ 5؛ 6؛ 7؛ 10؛ 12
سيفرلىق سيگنال: 3؛ 4؛ 8؛ 9؛ 11
1. ۇزدىكسىز ءماندى جانە ۋاقىت پارامەترلەرى جيىلىكپەن، فازامەن جانە امپليتۋدامەن سيپاتتالادى.
2. ول سيگنال ۇزدىكسىز.
3. ول سيگنال ۇزدىكتى (ديسكرەتتى).
4. تەك ەكى ءماندى، ياعني «0» مەن «1» - ءدى قابىلدايدى.
5. ونىڭ ءپىشىنى سينۋسويدا تۇرىندە بولادى.
6. ول سيگنالدىڭ فورماسى كۇردەلى.
7. تۇتىنۋشىعا كورسەتەتىن قىزمەتى شەكتەۋلى.
8. بايلانىس ارناسىن تىعىزداۋ مەن توپتاۋ ۋاقىتپەن ورىندالادى.
9. اقپارات ولشەمىنىڭ بىرلىگى بيت.
10. ول سيگنالدى تۇزەتۋ قيىن.
11. سيگنالدىڭ قاتەسىن تابۋعا جانە ونى تۇزەتۋگە بولادى.
12. بايلانىس ارناسىن تىعىزداۋ مەن توپتاۋ جيىلىكپەن ورىندالادى.
6. قولدانۋ. ۇجىمدىق جۇمىس 15 مين
پراكتيكالىق تاپسىرما. تەست تاپسىرماسىنان ەسەپتەر شىعارۋ.
7. ۇيگە تاپسىرما: 1 مين § 3. 10؛ 3. 11. سۇراقتار. تەست تاپسىرماسىنان ەسەپتەر.
8. رەفلەكسيا. كەرى بايلانىس. 2 مين
1. مەنىڭ ساباقتاعى كوڭىل كۇيىم...
2. مەنىڭ بۇگىنگى ساباقتان ۇيرەنگەنىم....
3. ماعان بۇگىنگى ساباقتا ۇناعانى...
4. ماعان بۇگىنگى ساباقتا ۇناماعانى...
9. باعالاۋ. 1 مين قب؛ جب
اتىراۋ وبلىسى، جىلىوي اۋدانى،
قۇلسارى قالاسى «№ 20 جوببم»مم
فيزيكا ءپانى ءمۇعالىمى سادىكوۆا ەلميرا تۋلەگەنوۆنا
فيزيكا 11 سىنىپ
ساباقتاعى ءتۇيىندى يدەيالار: *ءتۇرلى اقپارات كوزدەرىندەگى دەرەكتەردى، يدەيالاردى جيناقتاۋ.
*وپتيكالىق تالشىق قۇرىلىسىمەن تانىستىرۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە: 1. وپتيكالىق – تالشىقتىق بايلانىس جەلىسىنىڭ نەگىزگى ەلەمەنتتەرىمەن تانىسادى.
2. وپتيكالىق – تالشىقتىق بايلانىس جەلىسىنىڭ قولدانىلۋى تۋرالى ماعلۇمات الادى.
ءمودۋلدىڭ كىرىكتىرىلۋى: (وقىتۋ تەحنولوگيالارى) ستو؛ ءوۇب؛ وب؛ اكت
بەلسەندى وقىتۋدا قولدانىلاتىن ءادىس – تاسىلدەر: «ميعا شابۋىل»، «ماعىنانى اشۋ»؛ «اشىق جانە جابىق سۇراقتار»، جۇپتىق جانە توپتىق جۇمىس
قۇندىلىقتاردى دامىتۋ: وزگەنىڭ پىكىرىن تىڭداي بىلۋگە، جاۋاپكەرشىلىككە باۋلۋ، تەوريادان العان ءبىلىمىن پراكتيكادا ۇشتاستىرا ءبىلۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى مەن ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى وقىپ ۇيرەنۋ. ارالاس ساباق.
نەگىزگى دەرەككوزدەر: 11 سىنىپ وقۋلىعى؛ ەو؛ ەسەپتەر جيناعى؛ bilimland. kz سايتى
ساباقتىڭ كەزەڭدەرى مەن ۋاقىتى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى 1 مين
ءمۇعالىمنىڭ ءىس – ارەكەتى: سالەمدەسۋ. تۇگەندەۋ. جاعىمدى احۋال تۋعىزۋ
وقۋشىنىڭ ءىس – ارەكەتى: مۇعالىممەن امانداسادى. ساباققا قاتىستى قۇرالدارىن دايىندايدى. رەسۋرستار: وقۋلىق؛ داپتەر؛ قالام؛ قارىنداش.
2. «ميعا شابۋىل» ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ. جۇپتىق جۇمىس 10 مين
ءاربىر جۇپ ۇيگە تاقىرىپتا بويىنشا بەرىلگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
ءۇي تاپسىرماسىن قايتالاۋ سۇراقتارى.
جۇپتىق جۇمىس – 1
1. ق ر – سىندا تۇڭعىش راديوستانسيا 1913 جىلى قاي قالادا سالىنعان؟
2. انالوگتىك سيگنالدىڭ ۇزدىكسىز ءماندى جانە ۋاقىت فۋنكسيالارىنىڭ پارامەترلەرى قانداي فيزيكالىق شامالارمەن سيپاتتالاتىن دەرەكتەر سيگنالى بولىپ تابىلادى.
جۇپتىق جۇمىس – 2
1. 4G تەحنولوگياسىنىڭ ارتىقشىلىعى نەدە؟
2. رەسپۋبليكامىزداعى ءموبيلدى بايلانىس جۇيەسىنىڭ دامۋى 1994 جىلى پايدا بولعان ءبىرىنشى ۇلتتىق قانداي بايلانىس وپەراتورىنان باستالادى؟
جۇپتىق جۇمىس – 3
1. قازىرگى تاڭدا بايلانىس ارنالارى حابارلاردى بىرنەشە سيگنال تۇرلەرىمەن تاراتادى، سونىڭ ىشىندە كەڭ تاراعانى قانداي سيگنال تۇرلەرى؟
2. سيفرلىق سيگنال قانداي سيگنال؟
جۇپتىق جۇمىس – 4
1. سيفرلىق سيگنالدا بايلانىس ارناسىن تىعىزداۋ مەن توپتاۋ قانداي فيزيكالىق شامامەن ورىندالادى؟
2. بيت جانە بايت قانداي ولشەم بىرلىكتەر؟
3. توپقا ءبولۋ.
4. «ماعىنانى اشۋ» 10 مين
نەگىزگى ۇعىمدار:
1. وپتيكالىق تالشىق قۇرىلىسى جانە جۇمىسى.
2. تالشىقتىق – وپتيكالىق بايلانىس.
3. تالشىقتىق – وپتيكالىق بايلانىس جەلىسىنىڭ نەگىزگى ەلەمەنتتەرى.
4. وپتيكالىق تالشىقتىڭ ەرەكشەلىكتەرى.
5. تالشىقتىڭ تۇرلەرى.
6. قولدانىلۋى.
تەوريالىق تۇسىنىك.
وپتيكالىق تالشىق (جارىقجەتەك) كونسەنترلى ەكى قاباتتان تۇرادى. ولار وزەكشە مەن وپتيكالىق قابىق.
وزەكشە جارىقتى تاسىمالداۋعا ارنالعان. وپتيكالىق قابىق وزەكشەنى قورشاپ تۇرادى. ول وزەكشەدە جارىقتىڭ تولىق شاعىلۋىن قامتاماسىز ەتەدى. وپتيكالىق قابىقتىڭ سىرتىندا قوسىمشا قورعاعىش قابىقشا بولادى. ول ءبىر نەمەسە بىرنەشە قاباتتان تۇراتىن پوليمەردەن جاسالىنادى جانە تالشىقتى سىرتقى زياندى ارەكەتتەردەن قورعايدى.
تالشىقتىق – وپتيكالىق بايلانىس – اقپاراتتى تاراتۋدى ەلەكتروماگنيتتىك ەلەكتروماگنيتتىك تولقىنداردى وپتيكالىق دياپازونداعى ديەلەكترلىك تولقىن تاراتقىش ارقىلى ىسكە اسىراتىن بايلانىس ءتۇرى. 1960 جىلى لازەر پايدا بولعاننان باستاپ بايلانىس جۇيەسىنە وپتيكالىق دياپازونداعى ەمت – دى پايدالانۋ مۇمكىندىگى اشىلدى. وپتيكالىق تالشىق تەلەفون حابارلارىن نەمەسە كومپيۋتەر دەرەكتەرىن تاسىمالدايتىن مىس وتكىزگىشتەردىڭ ءرولىن اتقارادى.
وپتيكالىق – تالشىقتىق بايلانىس جەلىسىنىڭ نەگىزگى ەلەمەنتتەرى:
- لازەرلىك فوتوديود – ەلەكتر سيگنالىن جارىق تولقىنىنا تۇرلەندىرۋ كوزى.
- جارىق سيگنالىن قابىلدايتىن جانە ونى قايتادان ەلەكترلىك سيگنالعا تۇرلەندىرەتىن دەتەكتور.
- جالعاعىشتار تالشىقتى تۇرلەندىرۋ كوزىنە، دەتەكتورگە جانە تالشىقتاردى ءوزارا قوسۋعا ارنالعان.
سيگنالدى تاراتۋدا تالشىقتىڭ ەكى ءتۇرى قولدانىلادى: ءبىرمودالىق جانە كوپمودالىق.
ءبىرمودالىق تالشىقتاعى جارىقجەتەك ءجىبىنىڭ ديامەترى 8 – 10 مكم شاماسىندا، ياعني جارىق تولقىنىنىڭ ۇزىندىعىنداي. سوندىقتان وسىنداي تالشىق جىبىندە ءبىر عانا ساۋلە (مودا) بولادى.
كوپمودالىق تالشىقتا جارىقجەتەك ءجىبىنىڭ ولشەمى 50 – 60 مكم بولعاندىقتان، كوپ ساۋلەلەردى (كوپ مودا) تاراتۋ مۇمكىن بولادى.
وقۋشىنىڭ ءىس – ارەكەتى: وقۋشىلار نەگىزگى جاڭا تەرميندەردى داپتەرلەرىنە جازىپ وتىرادى.
5. جيناقتاۋ. «سايكەستەندىرۋ» توپتىق جۇمىس 5 مين
انالوگتىك سيگنال: 1؛ 2؛ 5؛ 6؛ 7؛ 10؛ 12
سيفرلىق سيگنال: 3؛ 4؛ 8؛ 9؛ 11
1. ۇزدىكسىز ءماندى جانە ۋاقىت پارامەترلەرى جيىلىكپەن، فازامەن جانە امپليتۋدامەن سيپاتتالادى.
2. ول سيگنال ۇزدىكسىز.
3. ول سيگنال ۇزدىكتى (ديسكرەتتى).
4. تەك ەكى ءماندى، ياعني «0» مەن «1» - ءدى قابىلدايدى.
5. ونىڭ ءپىشىنى سينۋسويدا تۇرىندە بولادى.
6. ول سيگنالدىڭ فورماسى كۇردەلى.
7. تۇتىنۋشىعا كورسەتەتىن قىزمەتى شەكتەۋلى.
8. بايلانىس ارناسىن تىعىزداۋ مەن توپتاۋ ۋاقىتپەن ورىندالادى.
9. اقپارات ولشەمىنىڭ بىرلىگى بيت.
10. ول سيگنالدى تۇزەتۋ قيىن.
11. سيگنالدىڭ قاتەسىن تابۋعا جانە ونى تۇزەتۋگە بولادى.
12. بايلانىس ارناسىن تىعىزداۋ مەن توپتاۋ جيىلىكپەن ورىندالادى.
6. قولدانۋ. ۇجىمدىق جۇمىس 15 مين
پراكتيكالىق تاپسىرما. تەست تاپسىرماسىنان ەسەپتەر شىعارۋ.
7. ۇيگە تاپسىرما: 1 مين § 3. 10؛ 3. 11. سۇراقتار. تەست تاپسىرماسىنان ەسەپتەر.
8. رەفلەكسيا. كەرى بايلانىس. 2 مين
1. مەنىڭ ساباقتاعى كوڭىل كۇيىم...
2. مەنىڭ بۇگىنگى ساباقتان ۇيرەنگەنىم....
3. ماعان بۇگىنگى ساباقتا ۇناعانى...
4. ماعان بۇگىنگى ساباقتا ۇناماعانى...
9. باعالاۋ. 1 مين قب؛ جب
اتىراۋ وبلىسى، جىلىوي اۋدانى،
قۇلسارى قالاسى «№ 20 جوببم»مم
فيزيكا ءپانى ءمۇعالىمى سادىكوۆا ەلميرا تۋلەگەنوۆنا
You Might Also Like
-
وركەنيەتكە باستايتىن جول – ساپالى ماتەماتيكالىق ءبىلىم
-
ماقساتى: ەرتەگىلەردى ساحنالاۋ بارىسىندا كەيىپكەرلەردىڭ مىنەز - قۇلقىن جەتكىزە بىلۋگە ۇيرەتۋ. سۋرەتكە كوڭىل قويىپ، مازمۇنىن تۇسىنۋگە، سۇراققا جاۋاپ بەرۋگە ۇيرەتۋ. ەرتەگى كەيىپكەرلەرىنىڭ ءسوز مانەرىن،...
