InfoHub Logo

مەكتەپتەگى مۇعالىمدىك جۇمىسىنىڭ العاشقى جىلى ەدى. بىردە مەكتەپتىڭ تاربيە زاۆۋچى بۇعان: "ءجۇر، ەكەۋمىز كلاستا وتكەلى جاتقان كەزدەسۋگە بارىپ، قاتىسىپ قايتايىق"، — دەدى.

تاربيە زاۆۋچى جاسى ۇلكەن كىسى ەدى. مۇنىڭ مەكتەپتەگى وقۋشى كەزىندە وسى سالانى باسقاراتىن. سوندىقتان با كەلە جاتىپ: "ەندى وسىنداي ءىس-شارالاردان قالما، ارالاسىپ تۇر"، — دەدى.

كەزدەسۋ سوعىسقا قاتىسقان كىسىلەرمەن بولعالى جاتىر ەدى. وسىنداي سىنىپتان تىس ءىس-شارالاردى تاربيە زاۆۋچى بەلگىلەيتىن. سىنىپ جەتەكشىلەرگە تاپسىرمالار بەرەدى. ءوزى ءوتىلىپ جاتقان ءىس-شارالارعا قاتىسىپ وتىرادى.

سوعىسقا قاتىسقان كىسىلەر مۇنىڭ بالا كەزىندەگىدەي ەمەس، ساۋساقپەن سانارلىق بولىپ ازايىپ قالعان ەدى. ءقازىر ول كىسىلەر دە ومىردەن ءوتىپ كەتكەن. ونىڭ ۇستىنە ءدال وسى كەزدە بۇل تاقىرىپ بۇرىنعىداي ەمەس، ماڭىزىن جوعالتا باستاعان ەدى. وسى جاعدايعا بايلانىستى بولۋ كەرەك، بۇل كەيىنىرەك وسى تاقىرىپقا ارناپ ولەڭ جازىپ، ونى ءان سالاتىن ونەرى بار شاكىرت قىزعا بۇرىننان بەلگىلى ءبىر پاتريوتتىق اۋەنگە سالىپ ايتۋعا بەرگەنى بار. اۋىلدارىندا سازگەر جىگىت بار-تىن. مادەنيەت ءۇيىن باسقارادى. سول جىگىت الگى ولەڭدى شاكىرت قىزدىڭ قولىنان كورىپ، بۇعان: "مەن بۇعان ءان شىعارايىن"، — دەدى. بۇل جىگىت وسىنىڭ الدىندا عانا مۇنىڭ ولەڭىنە "قوجاباقى مەكتەبىنىڭ ءۆالسى" ءانىن شىعارعان ەدى. ەندى "قوجاباقى بوزداقتارى" ءانى شىقتى.

تاربيە زاۆۋچى ەكەۋى كەلگەن سىنىپتا سوعىسقا قاتىسقان ەكى قارت كىسى وتىردى. قارت كىسىلەردىڭ ءبىرى تۋرالى بۇعان تاربيە زاۆۋچى: "قۇلاعى توساڭداۋ ەستيدى. كونتۋزيادان بولعان دەيدى. كوپ سۇراق قويا المايسىڭ. ايتپەسە، ناعىز سوعىستىڭ مەحناتىن كورگەن كىسى دەپ ايتادى وسى كىسىنى"، — دەدى. ەكىنشى قارت كىسى بالالارعا اڭگىمە ايتىپ بەردى.

— وندا سوعىستىڭ العاشقى جىلدارى ەدى، - دەيدى ول كىسى. — كۇنى-تۇنى دامىل جوق، ۇيقى جوق، ابدەن قالجىراعانبىز. ۇرىستىڭ ءبىر تولاس ساتىندە وكوپتىڭ قابىرعاسىنا ارقامدى تىرەپ، قولىمداعى مىلتىعىما باسىمدى سۇيەپ وتىرعان قالپى قالعىپ كەتىپپىن. ءبىر كەزدە جامباسىما تيگەن سوققىدان كوزىمدى اپالاق-قۇپالاق اشىپ الدىم. قاراسام، الدىمدا كومانديرىم تۇر. جانىندا كومەكشىسى بار.

"مىلتىعىڭ قايدا؟!" — دەپ اقىردى كومانديرىم. جان-جاعىما قارايمىن، مىلتىعىم جوق. الگىندە عانا قالعىپ كەتكەنىمدە، قولىمداعى مىلتىعىما باسىمدى سۇيەپ وتىردىم ەمەس پە؟ ەندى سول مىلتىعىم قولىمدا جوق. قاتتى قالجىراعانىم سونداي، قولىمنان مىلتىعىمدى الىپ جاتقاندا دا بىلمەگەنمىن عوي.

"سەن جاۋسىڭ! — دەدى كومانديرىم. — سەن ساتقىنسىڭ! مىلتىعىندى ادەيى نەمىسكە بەرىپ جىبەرىپ وتىرسىڭ! سول مىلتىقپەن ءبىزدى اتسىن دەپ، سولارعا كومەكتەسىپ وتىرسىڭ!"

مىناداي نەگىزسىز جابىلعان جالادان كومانديرگە قايتارار ءۋاج قايدا؟

 "سوندىقتان سەنى جازالاۋ كەرەك! — دەدى كومانديرىم. — ساتقىننىڭ جازاسى - ءولىم جازاسى! ەندەشە، سەنى ءقازىر سول نەمىستىڭ وعىنا ءوز قولىممەن بايلايمىن!" — دەدى دە، ەكى اياعىمنان ۇستاعان كۇيى تىكەمنەن-تىك كوتەرىپ الىپ، وكوپتان سەرەيتىپ كەلىپ شىعارسىن. مۇندايدا باسىڭا ءولدىم عوي دەگەننەن باسقا نە وي كەلۋشى ەدى؟ نەمىس دەگەن وكوپتان باسى قىلت ەتكەندى اتىپ ءتۇسىرىپ وتىرعان كەز عوي. ال مەن بولسام، وكوپتان سەرەيىپ شىعىپ، نەمىسكە تىرىلەي نىسانا بولىپ تۇرمىن. ءبىر كەزدە وكوپ ىشىنە سىلق ەتىپ قۇلادىم. سويتسەم، قۇلاعان مەن ەمەس، كومانديرىم ەكەن. كومانديرىم الگىندە مەنى ەكى اياعىمنان ۇستاپ الىپ، سەرەيتىپ كوتەرىپ تۇرعاندا ءوزىنىڭ دە باسى وكوپتان شىعىپ كەتكەن عوي. سويتسە، نەمىس جاقتان اتىلعان وق مەنىڭ ەكى اياعىمنىڭ ورتاسىنان ءوتىپ بارىپ، كومانديردىڭ قاق ماڭدايىنا قادالىپتى. كوماندير سول وقتان قۇلاعان ەكەن. ءتىل تارتپاي كەتىپتى. قۇلاعان كومانديردىڭ ۇستىنە مەن دە وپىر-توپىر قۇلاپ ءتۇسىپپىن.

كومەكشىسى ءولىپ جاتقان كومانديرگە قاراعان جوق. باردى دا، تىعىپ قويعان جەرلەرىنەن مىلتىعىمدى اكەلىپ بەرىپ، جونىنە كەتتى.

قۇدايدىڭ بارىنا كوزىم سوندا جەتكەن. "قۇداي بار، — دەدىم. — قۇداي ماعان كومەكتەستى". جاۋىنگەر ادامعا مىلتىعىنان ايىرىلىپ قالۋعا بولمايتىن ەدى. ءبىراق ءوز ادامىڭنىڭ نەمىستىڭ وعىنا تۋرالاپ بايلاعاندىعى جانىڭا باتادى ەكەن. كومانديرىم ماعان قيانات جاساماق بولدى دەپ ءتۇسىندىم. سول قياناتىنىڭ جازاسىن ءوزى تارتتى دەپ ويلادىم.

— سودان بەرى، ءبالالار-اي، بىردە-بىر رەت قۇدايدى اۋزىمنان تاستاماعان اداممىن! — دەپ سوعىستان امان-ەسەن ورالىپ، ءۇبىرلى-شۇبىرلى بولىپ، ۇرپاعىنىڭ ۇرپاعىن ءسۇيىپ بارىپ، كەيىنىرەك ومىردەن وتكەن، كوزىندە ۇنەمى جىلى مەيىرىم تۇراتىن قارت كىسى اڭگىمەسىن اياقتادى.

---