وقۋشىلاردىڭ وبلىستىق وليمپياداسى (اۋداندىق كەزەڭ)
وقۋشىلاردىڭ وبلىستىق وليمپياداسى (اۋداندىق كەزەڭ)
ءىى تۋر
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى 10 – سىنىپ
1. قازاق ادەبيەتى
مازمۇنى
«... كوكىرەكتە ساۋلە جوق، كوڭىلدە سەنىم جوق. قۇر كوزبەنەن كورگەن ءبىزدىڭ حايۋان مالدان نەمىز ارتىق؟ قايتا، بالا كۇنىمىزدە جاقسى ەكەنبىز. بىلسەك تە، بىلمەسەك تە، بىلسەك ەكەن دەگەن ادامنىڭ بالاسى ەكەنبىز. ەندى وسى كۇندە حايۋاننان دا جامانبىز. حايۋان بىلمەيدى، بىلەمىن دەپ تالاسپايدى».
ءۇزىندى ابايدىڭ قاي قاراسوزىنەن كەلتىرىلگەن؟ بۇل قاراسوزدە نە تۋرالى ايتىلاتىنىن قىسقاشا بايانداپ بەرىڭىز.
2. قازاق ادەبيەتى
ا) يرونيا. 2 - 3 مىسال كەلتىرىڭىز.
ءا) قازىرگى جاستار پوەزياسى.
3. قازاق ءتىلى
سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىڭىز (ءاربىر دۇرىس جاۋاپ ءۇشىن 2 ۇپاي بەرىلەدى):
1. ورتا تۇركى ءداۋىرىنىڭ قاراحانيد كەزەڭىنە جاتاتىن جازبا مۇرا؟
ورحون - ەنيسەي جازبا ەسكەرتكىشتەرى؛ حورەزميدىڭ «مۇححاباتنامەسى»؛ ءرابعۋزيدىڭ «قيسسا - سۋل ءانبياسى»؛ قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ «ديۋاني حيكمەتى».
2. شامامەن XV عاسىردان XX عاسىردىڭ باسىنا دەيىنگى ارالىقتا قىزمەت ەتكەن قازاقتىڭ ەسكى جازبا ءتىلى قانداي ءالىپبي نەگىزىندە بولدى؟
لاتىن ءالىپبيى؛ اراب ءالىپبيى؛ ورىس گرافيكاسى؛ توتە جازۋ.
3. رەسمي ءىسقاعازدار ءستيلىنىڭ قولدانىلاتىن ورىندارىنىڭ ءبىرى:
ا) گازەتتەردە؛
ءا) زەرتتەۋلەردە؛
ب) سوت پروسەسى كەزىندە؛
ۆ) كوركەم شىعارمالاردا.
4. بوتاگوز؛ امانگەلدى سوزدەرى قانداي قاعيدات بويىنشا جازىلعان؟
ا) ايىرىم قاعيداتى؛
ءا) تاريحي - داستۇرلىك قاعيدات؛
ب) تاريحي قاعيدات؛
ۆ) فونەتيكالىق قاعيدات.
5. تىلدەگى سان الۋان ۆاريانتتاردى تالعاپ - تاڭداۋدا اسا قاتاڭ تالاپ قويىلمايتىن ادەبي ءتىل نورماسى:
ا) قاتاڭ نورما؛
ءا) بوساڭ نورما؛
ب) تىلدىك نورما؛
ۆ) ادەبي نورما.
4. قازاق ءتىلى
قارامەن جازىلعان سوزدەرگە مورفولوگيالىق تالداۋ جاساڭىز (دۇرىس تالداعان تالاپكەرگە 10 ۇپاي، ءار قاتە ءۇشىن ءبىر ۇپايدان شەگەرىلەدى):
ءبىزدى جازىلبەك اتا ون قاناتتى بوز ءۇيدىڭ تۇسىندا تۇرىپ قارسى الدى. ول كىسى اجەمنىڭ اتىن ۇستاپ، ونى قولتىعىنان دەمەپ، اتتان ءتۇسىردى، ەسىك اشىپ، تورگە شىعاردى. جالكەناي جەڭەشەم تورگە ءتورت قابات كورپە سالىپ، اجەمە ادەپپەن سالەم قىلىپ، ول كىسىنى ەرەكشە قۇرمەتپەن جۇمساق ورىنعا وتىرعىزدى. كەلگەن مەيماندارعا دەپ، بىزگە ارنايى مال سويىلىپ داستارقان جايىلدى، ۇيىرىلگەن قىشقىل ءتاتتى سارى قىمىز قۇيىلىپ، ءماندى ءماجىلىس باستالدى.
5. ءتىل مادەنيەتى
وتاندى ءسۇيۋ - يماننان.
وقۋشىلاردىڭ وبلىستىق وليمپياداسى (اۋداندىق كەزەڭ) جۇكتەۋ
ءىى تۋر
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى 10 – سىنىپ
1. قازاق ادەبيەتى
مازمۇنى
«... كوكىرەكتە ساۋلە جوق، كوڭىلدە سەنىم جوق. قۇر كوزبەنەن كورگەن ءبىزدىڭ حايۋان مالدان نەمىز ارتىق؟ قايتا، بالا كۇنىمىزدە جاقسى ەكەنبىز. بىلسەك تە، بىلمەسەك تە، بىلسەك ەكەن دەگەن ادامنىڭ بالاسى ەكەنبىز. ەندى وسى كۇندە حايۋاننان دا جامانبىز. حايۋان بىلمەيدى، بىلەمىن دەپ تالاسپايدى».
ءۇزىندى ابايدىڭ قاي قاراسوزىنەن كەلتىرىلگەن؟ بۇل قاراسوزدە نە تۋرالى ايتىلاتىنىن قىسقاشا بايانداپ بەرىڭىز.
2. قازاق ادەبيەتى
ا) يرونيا. 2 - 3 مىسال كەلتىرىڭىز.
ءا) قازىرگى جاستار پوەزياسى.
3. قازاق ءتىلى
سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىڭىز (ءاربىر دۇرىس جاۋاپ ءۇشىن 2 ۇپاي بەرىلەدى):
1. ورتا تۇركى ءداۋىرىنىڭ قاراحانيد كەزەڭىنە جاتاتىن جازبا مۇرا؟
ورحون - ەنيسەي جازبا ەسكەرتكىشتەرى؛ حورەزميدىڭ «مۇححاباتنامەسى»؛ ءرابعۋزيدىڭ «قيسسا - سۋل ءانبياسى»؛ قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ «ديۋاني حيكمەتى».
2. شامامەن XV عاسىردان XX عاسىردىڭ باسىنا دەيىنگى ارالىقتا قىزمەت ەتكەن قازاقتىڭ ەسكى جازبا ءتىلى قانداي ءالىپبي نەگىزىندە بولدى؟
لاتىن ءالىپبيى؛ اراب ءالىپبيى؛ ورىس گرافيكاسى؛ توتە جازۋ.
3. رەسمي ءىسقاعازدار ءستيلىنىڭ قولدانىلاتىن ورىندارىنىڭ ءبىرى:
ا) گازەتتەردە؛
ءا) زەرتتەۋلەردە؛
ب) سوت پروسەسى كەزىندە؛
ۆ) كوركەم شىعارمالاردا.
4. بوتاگوز؛ امانگەلدى سوزدەرى قانداي قاعيدات بويىنشا جازىلعان؟
ا) ايىرىم قاعيداتى؛
ءا) تاريحي - داستۇرلىك قاعيدات؛
ب) تاريحي قاعيدات؛
ۆ) فونەتيكالىق قاعيدات.
5. تىلدەگى سان الۋان ۆاريانتتاردى تالعاپ - تاڭداۋدا اسا قاتاڭ تالاپ قويىلمايتىن ادەبي ءتىل نورماسى:
ا) قاتاڭ نورما؛
ءا) بوساڭ نورما؛
ب) تىلدىك نورما؛
ۆ) ادەبي نورما.
4. قازاق ءتىلى
قارامەن جازىلعان سوزدەرگە مورفولوگيالىق تالداۋ جاساڭىز (دۇرىس تالداعان تالاپكەرگە 10 ۇپاي، ءار قاتە ءۇشىن ءبىر ۇپايدان شەگەرىلەدى):
ءبىزدى جازىلبەك اتا ون قاناتتى بوز ءۇيدىڭ تۇسىندا تۇرىپ قارسى الدى. ول كىسى اجەمنىڭ اتىن ۇستاپ، ونى قولتىعىنان دەمەپ، اتتان ءتۇسىردى، ەسىك اشىپ، تورگە شىعاردى. جالكەناي جەڭەشەم تورگە ءتورت قابات كورپە سالىپ، اجەمە ادەپپەن سالەم قىلىپ، ول كىسىنى ەرەكشە قۇرمەتپەن جۇمساق ورىنعا وتىرعىزدى. كەلگەن مەيماندارعا دەپ، بىزگە ارنايى مال سويىلىپ داستارقان جايىلدى، ۇيىرىلگەن قىشقىل ءتاتتى سارى قىمىز قۇيىلىپ، ءماندى ءماجىلىس باستالدى.
5. ءتىل مادەنيەتى
وتاندى ءسۇيۋ - يماننان.
وقۋشىلاردىڭ وبلىستىق وليمپياداسى (اۋداندىق كەزەڭ) جۇكتەۋ
You Might Also Like
