وتاندى سۇيگەن وتتان قورىقپايدى
تاقىرىبى: «وتاندى سۇيگەن وتتان قورىقپايدى»
ماقساتى: 1941 - 1945 جىلعى ۇلى وتان سوعىسىندا نەمىس باسقىنشىلارىن تالقانداۋدا قازاقستان حالقىنىڭ حالىق قاھارمانى باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ مايداندا كورسەتكەن ەرەن ەرلىگىن پاش ەتۋ، جەرگىلىكتى سوعىس ارداگەرلەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ جانە جاس ۇرپاققا جەڭىستى دارىپتەي وتىرىپ وتانسۇيگىشتىككە، ەل جاندىلىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەرى: تاقىرىپتىق سۋرەتتەر، باۋىرجان مومىش ۇلى، قايىرعالي سماعۇلوۆ پورترەتى، اۋديوجازبالار؛
پايدالانعان ماتەريالدار: «قازاقستان» ەنسيكلوپەدياسى، عالامتور دەرەكتەرى؛
ءادىسى: اڭگىمە، ويقوزعاۋ، توپتاستىرۋ؛
تاپسىرما تۇرلەرى: ەسسە جازۋ، شىعارماشىلىق تاپسىرمالار؛
ءجۇرۋ بارىسى
ءى. ءانۇران ورىنداۋ
ءىى. وي قوزعاۋ (سۇراق - جاۋاپ)
«الامان بايگە»
1. سوعىس دەگەنىمىز نە؟
2. ۇلى وتان سوعىسى قاي جىلدار ارالىعىندا بولدى؟
3. ۇلى وتان سوعىسى قاي مەملەكەتتەر اراسىندا بولدى؟
4. ۇلى وتان سوعىسى قاي ەلدىڭ جەڭىسىمەن اياقتالدى؟
5. ۇلى وتان سوعىسىنىڭ اياقتالۋىنا بيىل نەشە جىل تولادى؟
6. ۇلى وتان سوعىسىنا قاتىسقان قانداي باتىرلاردى بىلەمىز؟
7. ءوز جەرلەستەرىمىزدەن ۇلى وتان سوعىسىنا قاتىسقان ارداگەرلەر دەپ كىمدەردى اتار ەدىك؟
ءىىى. ماعىنا تانۋ
1941 جىلى 22 ماۋسىمدا فاشيستىك گەرمانيا جاساعان كەلىسىمدى بۇزىپ، كسرو اۋماعىنا سوعىس جاريالاپ، باسىپ كىردى. ۇلى وتان سوعىسىنىڭ قارقىنى وسىلاي باستالدى. گيتلەرلىك گەرمانيا وسىعان دەيىن ەۋروپانىڭ كوپتەگەن مەملەكەتتەرىن باسىپ العان بولاتىن. گەرمانيانىڭ نەگىزگى ماقساتىنىڭ ساياسي جانە ەكونوميكالىق جاقتارى بولدى. ياعني، شيكىزات ءۇشىن ازىق - تۇلىك بازاسى رەتىندە ءالسىز مەملەكەت قۇرۋ. وسى ماقساتقا توتەپ بەرۋ ءۇشىن سوعىستىڭ العاشقى كۇندەرىنەن باستاپ قازاقستاندىقتار مايداندا شايقاستى. قازاقتار وتان ءۇشىن، فاشيستەرگە قارسى باعىتتالعان سوعىسقا ايانباي قاتىستى. ياعني، قازاق حالقىنىڭ ماقساتى ول سوعىستى جەڭىپ، تاتۋ - ءتاتتى ءومىر ءسۇرۋ بولدى. سوعىس باستالىسىمەن قازاقستان حالقى وتان قورعاۋشىلار قاتارىنا ءوزى ەركىمەن جاپپاي جازىلا باستادى. مىسالى، مانشۇك مامەتوۆا: “وتباسىمىزدان مايدانعا جىبەرەتىن ەشكىم جوق، اعام دا، اپام دا جوق، سوندىقتان ءوزىمدى جىبەرۋدى وتىنەمىن”، - دەپ اسكەري كوميتەتكە ءوتىنىش بەردى. ەلىمىزدە 2 ملن - نان استام مىندەتتى اسكەري دايارلىقتان ءوتتى. مايدانداعى قىزىل ارميا قاتارىنا 120000 جۋىق قازاقستاندىق اتتاندى. سوعىس ءجۇرىپ جاتقان جەرلەردەن جانە مايدانعا جاقىن ايماقتاردان 220 زاۋىت پەن فابريكانى، كاسىپورىندى قازاقستانعا كوشىرۋ جۇرگىزىلدى. قازاق كسر اكەلىنگەن ونەركاسىپتەرمەن، كاسىپورىندار الماتى، سەمەي جانە اقتوبە قالالارىندا ورنالاستىرىلدى. ارينە، قازاقستانعا اكەلىنگەن كاسىپورىندار وتە قيىن جاعدايدا جۇمىس ىستەدى.
ماقساتى: 1941 - 1945 جىلعى ۇلى وتان سوعىسىندا نەمىس باسقىنشىلارىن تالقانداۋدا قازاقستان حالقىنىڭ حالىق قاھارمانى باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ مايداندا كورسەتكەن ەرەن ەرلىگىن پاش ەتۋ، جەرگىلىكتى سوعىس ارداگەرلەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ جانە جاس ۇرپاققا جەڭىستى دارىپتەي وتىرىپ وتانسۇيگىشتىككە، ەل جاندىلىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەرى: تاقىرىپتىق سۋرەتتەر، باۋىرجان مومىش ۇلى، قايىرعالي سماعۇلوۆ پورترەتى، اۋديوجازبالار؛
پايدالانعان ماتەريالدار: «قازاقستان» ەنسيكلوپەدياسى، عالامتور دەرەكتەرى؛
ءادىسى: اڭگىمە، ويقوزعاۋ، توپتاستىرۋ؛
تاپسىرما تۇرلەرى: ەسسە جازۋ، شىعارماشىلىق تاپسىرمالار؛
ءجۇرۋ بارىسى
ءى. ءانۇران ورىنداۋ
ءىى. وي قوزعاۋ (سۇراق - جاۋاپ)
«الامان بايگە»
1. سوعىس دەگەنىمىز نە؟
2. ۇلى وتان سوعىسى قاي جىلدار ارالىعىندا بولدى؟
3. ۇلى وتان سوعىسى قاي مەملەكەتتەر اراسىندا بولدى؟
4. ۇلى وتان سوعىسى قاي ەلدىڭ جەڭىسىمەن اياقتالدى؟
5. ۇلى وتان سوعىسىنىڭ اياقتالۋىنا بيىل نەشە جىل تولادى؟
6. ۇلى وتان سوعىسىنا قاتىسقان قانداي باتىرلاردى بىلەمىز؟
7. ءوز جەرلەستەرىمىزدەن ۇلى وتان سوعىسىنا قاتىسقان ارداگەرلەر دەپ كىمدەردى اتار ەدىك؟
ءىىى. ماعىنا تانۋ
1941 جىلى 22 ماۋسىمدا فاشيستىك گەرمانيا جاساعان كەلىسىمدى بۇزىپ، كسرو اۋماعىنا سوعىس جاريالاپ، باسىپ كىردى. ۇلى وتان سوعىسىنىڭ قارقىنى وسىلاي باستالدى. گيتلەرلىك گەرمانيا وسىعان دەيىن ەۋروپانىڭ كوپتەگەن مەملەكەتتەرىن باسىپ العان بولاتىن. گەرمانيانىڭ نەگىزگى ماقساتىنىڭ ساياسي جانە ەكونوميكالىق جاقتارى بولدى. ياعني، شيكىزات ءۇشىن ازىق - تۇلىك بازاسى رەتىندە ءالسىز مەملەكەت قۇرۋ. وسى ماقساتقا توتەپ بەرۋ ءۇشىن سوعىستىڭ العاشقى كۇندەرىنەن باستاپ قازاقستاندىقتار مايداندا شايقاستى. قازاقتار وتان ءۇشىن، فاشيستەرگە قارسى باعىتتالعان سوعىسقا ايانباي قاتىستى. ياعني، قازاق حالقىنىڭ ماقساتى ول سوعىستى جەڭىپ، تاتۋ - ءتاتتى ءومىر ءسۇرۋ بولدى. سوعىس باستالىسىمەن قازاقستان حالقى وتان قورعاۋشىلار قاتارىنا ءوزى ەركىمەن جاپپاي جازىلا باستادى. مىسالى، مانشۇك مامەتوۆا: “وتباسىمىزدان مايدانعا جىبەرەتىن ەشكىم جوق، اعام دا، اپام دا جوق، سوندىقتان ءوزىمدى جىبەرۋدى وتىنەمىن”، - دەپ اسكەري كوميتەتكە ءوتىنىش بەردى. ەلىمىزدە 2 ملن - نان استام مىندەتتى اسكەري دايارلىقتان ءوتتى. مايدانداعى قىزىل ارميا قاتارىنا 120000 جۋىق قازاقستاندىق اتتاندى. سوعىس ءجۇرىپ جاتقان جەرلەردەن جانە مايدانعا جاقىن ايماقتاردان 220 زاۋىت پەن فابريكانى، كاسىپورىندى قازاقستانعا كوشىرۋ جۇرگىزىلدى. قازاق كسر اكەلىنگەن ونەركاسىپتەرمەن، كاسىپورىندار الماتى، سەمەي جانە اقتوبە قالالارىندا ورنالاستىرىلدى. ارينە، قازاقستانعا اكەلىنگەن كاسىپورىندار وتە قيىن جاعدايدا جۇمىس ىستەدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
«ەۋروپا مەن ازيانى بايلانىستىرعان ۇلى جىبەك جولىن ءبىز «كورمە» ارقىلى قالايشا كورسەتە الامىز؟»
