ءوز-وزىڭدى جاقسى كور (اۆتورلىق ەرتەگى-قويىلىم)
(كورىنىس)
(ورماندا تۇلكى مەن قونجىق كەزدەسىپ، اڭگىمەلەسە باستايدى.)
تۇلكى:
— سالەم، سەن الگى قوڭىر ايۋدىڭ قونجىعى ەمەسسىڭ بە؟
نەتكەن كورىكسىزسىڭ ءوزىڭ؟! ءجۇنىڭ — سابالاق، اياعىڭ — مايماق، تىرناعىڭ — سوياۋداي.
قونجىق:
— سالەم، سۇلۋ تۇلكى! راسىمەن مەنىڭ ءتۇرىم ۇسقىنسىز با؟
تۇلكى:
— ارينە! سۇلۋلىق دەگەن مىنا — مەن! ماعان قاراشى؟ تونىم قانداي ادەمى؟ كوزىم قانداي ادەمى؟
قونجىق:
— يا، سۇلۋ ەكەنسىڭ!
تۇلكى:
— قوي، قونجىق! مەن كەتتىم. تىم بولماسا جۋىنىپ ءجۇر.
قونجىق:
— ساۋ بول!
(تۇلكى كەتەدى. قونجىق مۇڭايىپ وتىرىپ قالادى. ساحناعا ايۋ شىعادى.)
ايۋ:
— قونجىعىم، نەگە مۇڭايىپ وتىرسىڭ؟
قونجىق:
— اناشىم، مەنىڭ ءتۇرىم ۇسقىنسىز با؟
ايۋ:
— ونى كىم ايتىپ ءجۇر؟
قونجىق:
— تۇلكى ايتتى: «اياعىڭ - قيسىق، ءجۇنىڭ - سابالاق، كىر-قوجالاقسىڭ» - دەدى.
ايۋ:
— كەرىسىنشە، سەن — سۇيكىمدى، ەپتى، اعاشقا دا ورمەلەي الاتىن، سۋعا دا جۇزە الاتىن، جىلدام جۇگىرە الاتىن اڭسىڭ.
قونجىق:
— مەن سەنبەيمىن!
ايۋ:
— وندا جانتانۋشى جاپالاقتارعا بار. سولار سەندىرە الار.
(ايۋ شىعىپ كەتەدى. قونجىق ساحنانىڭ كەلەسى جاعىنا بارىپ دىبىستايدى.)
قونجىق:
— كۋككۋ، پحپح!
(ساحناعا ءۇش جاپالاق شىعادى.)
1ء-شى جاپالاق:
— سالەم قوڭىر قونجىق! ءجايشا ءجۇرسىڭ بە؟
قونجىق:
— قايىرلى كۇن، جاپالاق اپايلار! سىزدەرگە ءبىر شارۋامەن كەلىپ وتىرمىن. ايتىڭىزدارشى... مەن ۇسقىنسىز، مايماق، كىر-قوجالاق، سابالاق اڭمىن با؟
1ء-شى جاپالاق:
— ەگەر سەن ءوزىڭ جايلى سولاي ويلاساڭ، الدىمەن جۋىنىپ كەل! ال «مەن سۇيكىمدىمىن» - دەپ ويلاساڭ، كەيىن جۋىن. ءقازىر سويلەسىپ الايىق؟!
قونجىق:
الدىمەن سويلەسىپ الساق..
2ء-شى جاپالاق:
— جاراتۋشى ءاۋ باستا، ادامدار مەن ءتۇرلى اڭ-قۇستاردى جاراتقاندا، اسقان شەبەرلىكپەن، ەسەپپەن جاراتقان. ەگەر بىرەۋ: «مەن وزگەلەردەن ارتىقپىن» دەپ ويلاسا، قاتتى قاتەلەسەدى. ال باسقا بىرەۋ: «مەن وزگەلەردەن كەم جاراتىلعانمىن»-دەسە، ول دا قاتەلەسەدى.
قونجىق:
— سوندا مەن سۇيكىمدىمىن بە؟
2ء-شى جاپالاق:
— ارينە! وتە سۇيكىمدىسىڭ! ال تىرناقتارىڭ قانداي ادەمى؟! سەن ولارمەن جەمىس تەرىپ جەيسىڭ. قورعاناسىڭ. اعاشقا ورمەلەيسىڭ.
قونجىق:
— اياقتارىم شە؟ مايماق ەمەس پە؟
3ء-شى جاپالاق:
— سەن ءىرى اڭسىڭ. ساعان بۇدان وزگە اياق جارامايدى. اياعىڭ جۇگىرۋگە دە، جۇزۋگە دە، تاۋعا ورمەلەۋگە دە ىڭعايلى جارالعان.
قونجىق:
— راقمەت سىزگە! سابالاق جۇندەرىم جايلى نە ايتاسىز؟
3ء-شى جاپالاق:
— ءوزى ءتۇسىپ قالادى. سوسىن وزگەسى شىعادى.
قونجىق:
— قانداي اقىلدى ەدىڭىزدەر؟! سىزدەرگە العىسىم شەكسىز! مەن قاتە ويلاپپىن..
1ء-شى جاپالاق:
— قونجىق، ەگەر بىرەۋ سەنىڭ سىرتقى بەينەڭدى جامانداسا، وعان بولا قايعىرما! ونى سەن جاراتقان جوقسىڭ.
2ء-شى جاپالاق:
— ال مىنەزىڭدى جامانداسا، وندا ويلان! مىنەز — سەنىڭ تۋىندىڭ!
3ء-شى جاپالاق:
— ەندى قايتا بەرسەڭ بولادى... وزىڭە بەرىلگەن بەينەڭە رازى بول! شۇكىرسىزدىك قىلما!
قونجىق:
— كوپ راقمەت سىزدەرگە! مەن بارلىعىن ءتۇسىندىم! ساۋ بولىڭىزدار!
جاپالاقتار:
— ساۋ بول! بار بول!
1-اۆتور:
— سودان بەرى قونجىق وز-وزىنە سەنىمدى، باقىتتى اڭعا اينالىپتى. بىردە تاكاپپار تۇلكى قوڭىر قونجىقپەن قايتا كەزدەسىپ قالادى. ول ادەتىنشە قونجىقتى رەنجىتە باستايدى.
تۇلكى:
— قوجالاق قونجىق! سابالاق قونجىق! قايدان كەلەسىڭ؟
قونجىق:
— بىرىنشىدەن، مەن وتە سۇيكىمدى قونجىقپىن! ەكىنشىدەن، مەنى ەشكىم رەنجىتە المايدى. «مەيىرىمگە تولى جان — اينالاسىنا نۇرىن شاشادى، ماحابباتقا مۇقتاج جان — اينالاسىنا ۋىن شاشادى!» ساۋ بول! (قونجىق كەتىپ قالادى.)
تۇلكى:
— مىنا قوجالاق قونجىق نە دەپ كەتتى؟ ماعان «ۋ شاشاسىڭ» - دەي مە؟ بۇعان مۇنداي سەنىمدىلىك قايدان كەلگەن؟ (وسى كەزدە جاپالاق ءوتىپ بارا جاتادى. «ااا» دەپ تۇلكى كۇلىپ جىبەرەدى.)
— اح، جاپالاقتار! سەندەر ەكەنسىڭدەر عوي ءبارىن بۇلدىرگەن؟!
4-جاپالاق:
— ءبىز نە ىستەدىك تۇكە؟
تۇلكى:
— قونجىقتى قۇتىرتىپ جىبەرىپسىڭدەر؟
5-جاپالاق:
— قۇتىرتپادىق! ءوز-وزىن باعالاۋدى ۇيرەتتىك!
تۇلكى:
— ماعان دا ۇيرەتسەڭدەرشى؟
جاپالاق:
— ساعان «وزگەنى باعالاۋ» ساباعىنا قاتىسۋ كەرەك؟! قالاساڭ، كەل!
تۇلكى:
— نە قىلامىن وزگەنى باعالاپ؟! ءوزىمدى عانا جاقسى كورەمىن!
جاپالاق:
— ولاي بولسا جالعىز قالدىم دەي بەر! ساۋ بول! (كەتىپ قالادى.)
تۇلكى:
— نەگە جالعىز قالادى ەكەنمىن..؟ ەي، جاپالاق؟ توقتاشى؟ (ارتىنان كەتەدى.)
2-اۆتور:
— قۇرمەتتى بالاقايلار! سەندەردىڭ دە ارالارىڭدا وزگەلەردى جاراتپايتىن بالالار بولسا، ويلانسىن؟! ەگەر تۇرلەرىڭ ايداي سۇلۋ بولسا دا، مىنەزدەرىڭ ناشار بولسا، اينالاعا سۇيكىمسىز كورىنەسىڭدەر. ال مىنەزدەرىڭ كوركەم، وزگەگە مەيىرىمدى بولساڭدار، سەندەردى ەلدىڭ بارلىعى جاقسى كورەتىن بولادى. ماسەلە تۇردە ەمەس، مىنەزدە...!
گۇلمەكەن قاسەنباي
You Might Also Like
-
اۆتور: — ءقادىر مىرزالييەۆتىڭ بالالىق شاعى — اشتىق، رەپرەسسيا، سوعىس جىلدارىمەن تۇسپا-تۇس وتكەن. سول كۇندەردىڭ بىرىندە، اۋىلعا اقتوبەدەن اۋەسقوي ارتىستەر كونسەرت قويىپ ...
