InfoHub Logo

ماڭگىلىك جالپى ادامزاتتىق قۇندىلىقتار:
1. اقيقات
2. دۇرىس ارەكەت
3. سۇيىسپەنشىلىك
4. ىشكى تىنىشتىق  
5. قيانات جاساماۋ. وسى بەس قۇندىلىقتى ءوزىن-وزى تانۋ ءپانى جان-جاقتى قاراستىرادى.

بالاباقشا تاربيەلەنۋشىلەردى تاربيەلەۋ جانە تاربيەلەنۋشىلەردىڭ ءوزىن ءوزى جەتىلدىرۋىنە قاجەتتى ورتا جاساۋ ءۇشىن قاجەت. ءبىراق تاربيە پروسەسى – وتە كۇردەلى، ۇزاق جول. بالا ءۇشىن دە، تاربيەشى ءۇشىن دە ول سولاي. بۇل بالانىڭ تۇلعالىق قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتەتىن كوپتەگەن فاكتورلار ارەكەتتەستىگىنە ءتان كوپ قىرلى پروسەسس. ول بارىنەن بۇرىن اتا-انا، تۋعان-تۋىس، بالاباقشا، بالانىڭ دوستارى، دەمالىس ۋاقىتتارىن بىرگە وتكىزەتىن ورتا. ولاردىڭ ءوزارا تىعىز بايلانىسىنسىز تاربيەدە تابىسقا جەتۋ مۇمكىن ەمەس. بالالار اينالاداعى تىرشىلىكتى كوبىنەسە ءوز اتا-انالارىنىڭ پىكىر، كوزقاراستارى ارقىلى باعالايدى. سوندىقتان بالاباقشا مەن  وتباسىنىڭ ىنتىماقتاستىعى، شاعارماشىلىق ءوزارا تىعىز ارەكەتتىستىگى وتە ماڭىزدى ءجايت. بۇل تاربيەلەردىڭ ىشىندە بالاعا ەڭ ىقپالدىسى وتباسى تاربيەسى بولىپ تابىلادى. ويتكەنى بالا ءوزىنىڭ ءسابي كەزىنەن باستاپ بارلىق اقپاراتتى، تىرشىلىك داعدىلارىن وتباسىنان الادى، وسىندا اينالاسىن تانيدى، ەڭبەككە ارالاسادى. جاقىنمەن دە، الىسپەن دە ۇشىرىسادى. قۋانىش، كۇيىنىشتەردى باستان كەشىرەدى. وتباسىندا بىر-ەكى بالا، ىلۋدە عانا ءۇش-تورت بالا تاربيەلەنسە، بالاباقشا تاربيەشىلەرى 30، كەيدە ودان دا كوپ بالاعا تالىم-تاربيە بەرەدى. وكىنىشكە وراي، تاربيەدەگى وتباسى ءرولى تومەندەپ بارادى. بۇعان سەپتەر دە كوپ: قايتسەم كوبىرەك قارجى تابام دەگەن اتا-انالاردىڭ جۇمىسباستىلىعى، ادامگەرشىلىك الەۋەتتىڭ تومەندىگى، پەداگوگيكالىق ساۋاتسىزدىق، اتا-انالار اراسىنداعى قايشىلىقتى جاعدايلار ت. ب. ناتيجەسىندە ءبىز ءوز بالالارىمىزدى جوعاتامىز، ادامگەرشىلىك پرينسيپتەرىنەن ادا، ءوزىن ءوزى باقىلامايتىن، بەي-بەرەكەت جۇرەتىن، زياندى ادەتتەرگە ءۇيىر، نەكەگە، وتباسىلىق ومىرگە، ىزگى داستۇرلەرگە مىسقىلمەن قارايتىن جاستاردىڭ قايدان شىعىپ جاتقانىنا ءمان بەرمەيمىز. ال بۇل جاعداي ءتۇپتىڭ تۇبىندە وتباسىلىق داستۇرلەردى، ءتىپتى قوعامنىڭ ءوزىن توقىراۋعا ۇشىراتپاسىنا كىم كەپىل.

بۇدان شىعۋدىڭ قانداي جولى بار؟

بۇل ءۇشىن ەڭ الدىمەن بالا تۇلعاسىن جەتىلدىرۋگە باعىتتالعان بالاباقشانىڭ پەداگوگيكالىق تاجىريبەلەرى مەن وتباستارىنىڭ ىنتا-نيەتتەرىن ۇشتاستىرا ءبىلۋ كەرەك. بۇل وتباسى مەن بالاباقشا اراسىنداعى شىعارماشىلىق ىنتىماقتاستىقتىڭ تاماشا نەگىزى. ول جانە «ءوزىن ءوزى تانۋ» اتتى جاڭا ءپاننىڭ وڭدى ناتيجەلەر بەرۋىنە دە كەپىل بولماق. اتا-انا تاربيەسى نەعۇرلىم ناتيجەلى بولۋ ءۇشىن ولاردىڭ وزدەرى دە ءوزىن ءوزى تانۋمەن جانە ءوزىن ءوزى تاربيەلەۋمەن شۇعىلدانۋى قاجەت. بالالارىن جاقسى كورەتىن اتا-انا عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە ولاردى تاربيەلەي دە الاتىن پەداگوگ-اتا-انا بولۋ شارت. ءوزىن ءوزى تانۋ ساباقتارى بالالاردىڭ ءوزىن ءوزى جەتىلدىرۋىنە جاڭا مۇمكىندىكتەر سىيلايدى، الدارىنان جاڭا كوكجيەكتەر اشادى. مۇندا سەن ءوز تاعدىرىڭا ءوزىڭ قوجا بولاسىڭ.

كەنتاۋ قالاسى، قارناق اۋىلى
"جاۋقازىن" بوبەكجاي-بالاباقشاسىنىڭ
ادىسكەرى سايپييەۆا يۋلدۋز ابديلازيزوۆنا

---