InfoHub Logo

قازىرگى تاڭدا ونلاين ساۋدا ۇلكەن سۇرانىسقا يە. الەمدى جاۋلاعان پاندەميا، كارانتين تالاپتارى كوپتەگەن دۇكەندەردىڭ جابىلۋىنا، ونلاينعا كوشۋىنە تىكەلەي اسەر ەتتى. عالامتور ارقىلى ساۋدا جاساۋ ەلدىڭ ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا دا ىقپال ەتۋدە. سونداي-اق، سيفرلىق دامۋعا دا ءوز ۇلەسىن تيگىزگەنى ءسوزسىز.

ساراپشىلار ونلاين-شوپينگكە قاتىستى ەلەۋلى "وزگەرىستى" ەكونوميكاسى دامىپ كەلە جاتقان ەلدەردە تىركەدى. اسىرەسە، ەلەكتروندى ساۋدا پاندەميا كەزىندە جۇڭگو مەن تۇركيادا ءوستى. ال گەرمانيا مەن شۆەيساريادا بۇل ءوسىم ونشا بايقالمادى، ويتكەنى جەرگىلىكتى حالىق covid-19-عا دەيىن دە ونلاين-شوپينگتى وتە بەلسەندى پايدالاندى. ساراپشىلاردىڭ زەرتتەۋى بويىنشا، پاندەميا جاعدايىندا ونلاين ساۋداعا ايەلدەر مەن جوعارى ءبىلىمى بار ادامدار بەلسەندىلىك تانىتتى. زەرتتەۋ ناتيجەسىندە عالامتور ارقىلى ساۋدا جاسايتىندارىڭ جاسى 25 - تەن 44 جاسقا دەيىنگى ارالىق.

ونلاين ساۋدا ارقىلى ەڭ كوپ پايدا كورگەن وندىرۋشىلەر قاتارىندا: ەلەكترونيكا، باۋ-باقشا قۇرالدارى، ۇيگە ارنالعان قۇرالدار، فارماسيەۆتيكا ونىمدەرى، جيھاز، كوسمەتيكا، ءبىلىم بەرۋ ماتەريالدارى جاتادى.

پاندەميا جانە ودان كەيىنگى لوكداۋن كوپتەگەن قازاقستاندىق كومپانيالارعا ونلاين-ساتىلىمداردى قولعا الۋ كەرەك ەكەندىگىن كورسەتتى. شۇعىل تۇردە وزگەرىس كەرەك ەكەنىن ءتۇسىندى. ياعني، ينتەرنەت-دۇكەندەردى ىسكە قوسىپ، جەتكىزۋ مۇمكىندىكتەرىن قاراستىرىپ، ونلاينعا كوشە باستادى. ءبىراق بۇل پروسەسس وڭاي شارۋا ەمەس. سەبەبى تەك بيزنەس تاراپىنان عانا ەمەس، جالپى قوعام تاراپىنان دا وزگەرىستەر تالاپ ەتىلدى. ناقتىلاپ ايتقاندا، حالىق تا الەۋمەتتىك جەلىلەرى ارقىلى تاپسىرىس بەرىپ، ۇيدەن شىقپاي ساۋدا جاساۋعا بەيىمدەلۋى كەرەك.

PwC Kazakhstan دەرەكتەرى بويىنشا 2020 جىلدىڭ العاشقى توعىز ايىندا قازاقستاندىقتار ينتەرنەتتە جالپى سوماسى 382 ملرد تەڭگەگە ساۋدا جاساعان. ال 2019 جىلى سونداي ۋاقىت ارالىعىندا بۇل كورسەتكىش 198 ملرد تەڭگە بولعان ەدى.  سونداي – اق، قاڭتاردان قىركۇيەككە دەيىن ساتىپ الۋدىڭ جالپى سانى 18% - عا، ال ورتاشا چەك 63% - عا ءوستى.

ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، بۇل كورسەتكىشتەردىڭ وسۋىنە تىكەلەي كارانتين اسەر ەتتى. شىنىندا دا، 2020 جىلدىڭ II توقسانىندا ونلاين-ساتۋدىڭ جالپى سوماسى I توقسانمەن سالىستىرعاندا 32% - عا ءوستى.

ينتەرنەت-دۇكەندەردىڭ وزدەرى دە ونلاين-ساۋدانىڭ وسىنداي قارقىندى تۇردە وسۋىنە پاندەميا تۇرتكى بولعانىن راستايدى. ولار بۇنداي ءوسۋدى بىرنەشە جىلعا جوسپارلاعان بولاتىن. الايدا كارانتيننىڭ ارقاسىندا بىرنەشە ايدىڭ ىشىندە وسىنداي ناتيجە جاساي الدى.

قازپوشتانىڭ مالىمەتى بويىنشا، 2020 جىلى شەتەلدەن قازاقستانعا جونەلتىلەتىن تاۋارلار سانى 37% - عا تومەندەدى. ەسەسىنە، ەل ىشىندەگى تاۋارلاردى جونەلتۋ بويىنشا سانى ارتتى.

سونداي-اق، قازاقستاندىقتار پاندەميا ۋاقىتىندا ينتەرنەت ارقىلى ساتىپ الۋعا 382 ميلليارد تەڭگە جۇمسادى. قازاقپارات ءتىلشىسىنىڭ ايتۋى بويىنشا، بۇل وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا ەكى ەسە كوپ.

بۇۇ ساۋدا جانە ونلاين-ساۋدانى دامىتۋ جونىندەگى كونفەرەنسياسىنىڭ بايانداماسىندا 2020 جىلداعى ونلاين ساۋدانىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ستاتيستيكا جاريالانعان ەدى. 152 ەلدىڭ ىشىنەن قازاقستان ونلاين-ساۋدانى دامىتۋ بويىنشا 60-شى ورىنعا يە.

جالپى قازاقستاننىڭ ونلاين-ساۋداسى تەز قارقىنمەن وسە باستادى. بۇنى ستاتيستيكالىق زەرتتەۋلەر دالەلدەيدى.

ەلىمىزدەگى بيزنەستەردىڭ جاي-كۇيى جايىنداعى ستاتيستيكالىق ساۋالنامالارعا كوممەرسيالىق نارىقتاعى ۇيىمدار قاتىسۋعا كەلىستى. ولاردىڭ قاتارىندا Mechta.kz، Kaspi.kz، لەرۋا مەرلەن، قازپوشتا جانە باسقا دا كومپانيالار بار. نارىقتاعى وزگەرىستەر ستاتيستيكاسى تومەندەگىدەي:

 ● قازاقستاننىڭ e-commerce نارىعىنداعى 2020 جىلدىڭ توعىز اي بويىنشا كولەمى 2019 جىلمەن سالىستىرعاندا 94% - عا ءوستى؛

 ● وقشاۋلاۋ كەزىندە ينتەرنەتتەگى ساتىپ الۋدىڭ ورتاشا چەگى 63%-دى، وتكەن جىلى 18%-دى قۇرادى؛

 ● ساتىلىمنىڭ ءوسۋى دوللارمەن 42% جانە تەڭگەمەن 47%. ياعني، شامامەن بىردەي بولدى؛

 ● ورتاشا چەكتىڭ ءوسۋى امەريكاندىق ۆاليۋتادا 57%، قازاقستاندىق ۆاليۋتادا: 62% قۇرادى.

بۇگىنگى كۇنى قازاقستاندا ەكى مىڭنان استام ينتەرنەت-دۇكەن جۇمىس ىستەيدى. الايدا، تابىس سالىعىن تولەۋدەن بوساتۋ تۇرىندەگى سالىقتىق جەڭىلدىكتەردى الۋ ءۇشىن بارلىعى 601 ينتەرنەت-دۇكەن تىركەلگەن. "قازپوشتا" اق دەرەكتەرى بويىنشا، بيىل ءبىرىنشى جارتىجىلدىقتا ەلەكتروندىق ساۋدا نارىعىنىڭ كولەمى 435 ملرد.تەڭگەنى قۇرادى.

ساۋدا جانە ينتەگراسيا ءمينيسترى باقىت سۇلتانوۆتىڭ ايتۋى بويىنشا، بۇل بولشەك ساۋدانىڭ جالپى كولەمىنىڭ 9،4% - ىن قۇرايدى. جىل سوڭىنا دەيىن 900 ملرد تەڭگە بولادى دەپ كۇتىلۋدە. 2022 جىلعا قاراي بۇل كورسەتكىش بولشەك ساۋدانىڭ جالپى كولەمىنىڭ شامامەن 13% - ىن قۇراپ، 1،9 ترلن تەڭگەگە جەتەدى.

تلەكتەس ايىم

---