پاراللەلەپيپەد. تىك پريزما
گەومەتريا 9 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: پاراللەلەپيپەد. تىك پريزما.
جالپى ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ تاقىرىپ بويىنشا العان بىلىمدەرىن تەرەڭدەتىپ، جيناقتاۋ، جۇيەلەۋ، بەكىتۋ؛ لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتى مەن داعدىلارىن جەتىلدىرۋ، بەلسەندىلىكتەرىن، ماتەماتيكاعا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ؛ وقۋعا، سانالى سەزىمگە، جاۋاپكەرشىلىككە، ءوز بەتىنشە ەڭبەكتەنۋگە تاربيەلەۋ.
وقۋ ناتيجەسى:
- قۇندى پىكىر ايتۋعا، باسقانىڭ ويىن سىيلاۋعا ۇيرەنەدى.
- سىنىپتا ديالوگتىك اڭگىمە داميدى.
- توپپەن جۇمىس جاساي وتىرىپ بالالار ەركىن ويلاۋعا قالىپتاسادى.
تۋىندايتىن يدەيالار:
- تىكبۇرىشتى پاراللەلەپيپەد تۋرالى بىلىمدەرىن جۇيەلەۋ، تىك پاراللەلەپيپەد، تىك پريزما ۇعىمدارىمەن جانە ولارمەن بايلانىستى بيىكتىك، جاعى، توبەسى، تابانى ۇعىمدارىمەن تانىسۋ، تىك پاراللەلەپيپەد، تىك پريزمانى بەينەلەپ ۇيرەنۋ
ساباق بارىسى:
ءمۇعالىم ءىس ارەكەتى
1. امانداسۋ
سىنىپتا پسيحولوگيالىق احۋال تۋعىزۋ 2 مين.
«جۇرەك جىلۋى» ترەنينگ
- وڭ الاقانىمىزدى جۇرەگىمىزدىڭ تۇسىنا قويىپ، لۇپىلدەپ سوققان كىشكەنە جۇرەگىمىزدىڭ دۇرسىلىنە ءبىر ءسات قۇلاق ءتۇرىپ كورەيىكشى.
- جۇرەكتەرىڭنىڭ سوعىسىن سەزەسىڭدەر مە؟
- ءبىزدىڭ جۇرەگىمىز قانداي، نە دەپ سوعادى ەكەن؟
- مەنىڭ جۇرەگىم سەندەرگە دەگەن مەيىرىمدىلىككە تولى.
- مەنىڭ جۇرەگىم قامقورشى
- مەنىڭ جۇرەگىم ادال.
- مەنىڭ جۇرەگىم جاقسىلىققا تولى
- مەنىڭ جۇرەگىم باقىتتى.
- مەنىڭ جۇرەگىم قايىرىمدى، ت. ب.
- ولاي بولسا، وسى جىلى دا جۇمساق، باتىل دا اقىلدى، قايىرىمدى دا مەيىرىمدى، نازىك تە سىپايى، باقىتتى دا قۋانىشتى جۇرەگىمىزدەنشىققان جىلۋدى اينالامىزعا تاراتايىق.
/الاقاندارىنداعى جۇرەكتەرىنىڭ جىلۋىن ۇرلەۋ/
وقۋشى ءىس ارەكەتى:
وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە جاقسى تىلەك ايتادى
سىنىپتى توپقا ءبولۋ 2 مين.
گەومەتريالىق فيگۋرالاردى تاڭداتا وتىرىپ، ءتورت توپقا بولەدى.
وقۋشىلار پاراق الىپ، فيگۋرالار بويىنشا 4 توپقا بولىنەدى
ءۇي تاپسىرماسى: - 5 مين.
ءوزارا سۇراق قويعىزۋ ارقىلى وتكەن تاقىرىپتى مەڭگەرۋ دەڭگەيىن تەكسەرۋ وتكەن تاقىرىپ بويىنشا توپ ءبىر بىرىنە سۇراق قويادى
جاڭا تاقىرىپ - 9 مين. پاراللەلەپيپەد
ءمۇعالىم تاقتاعا ەكى پاراللەلوگرامم سىزادى. ولاردا پاراللەل جازىقتاردا اا1، ۆۆ1، سس1، DD1 كەسىندىلەرى پاراللەل بولاتىنداي ورنالاسقان اۆۆ1ا1، ۆسس1ۆ1، CDD1C1، DAA1D1ءتورتبۇرىشتارى دا پاراللەلوگرامم بولادى. شىققان فيگۋرا پاراللەلەپيپەد دەپ اتالادى.
پاراللەلەپيپەدكە انىقتاما بەرىڭدەر.
جاقتارىن، قىرلارىن، توبەلەرىن اتاڭدار. ولار قانشا؟
ءمۇعالىم پاراللەلەپيپەدكە دياگونال سىزىعىن سىزادى. پاراللەلەپيپەد دياگونالى نەنى قوسىپ تۇر؟
قانشا دياگونال سىزۋعا بولادى.
1. ءبۇيىر بەتىنىڭ اۋدانىن تابىڭدار.
2. تاباننىڭ اۋدانىن تابىڭدار.
3. تولىق بەتىنىڭ اۋدانىن تابىڭدار.
4. تىك پاراللەلەپيپەدتىڭ كولەمى فورمۋلاسىن قالاي تابامىز؟
پريزما
ا مەن ۆ پاراللەل جازىقتىقتارىنا ورنالاسقان كوپبۇرىش سىزايىق. سايكەس قابىرعالارىن قوساتىن بولساق پريزما شىعادى. پريزماعا انىقتاما بەرىڭدەر. جاقتارىن، قىرلارىن، توبەلەرىن اتاڭدار.
1. تولىق بەتىنىڭ اۋدانىن تابىڭدار.
2. كولەمىن تابىڭدار
كوپبۇرىشتى پريزما تۇرلەرىن كورسەتۋ.
پاراللەلوگراممداردى كوسەتىپ، كەسىندىلەردى اتايدى، پاراللەلەپيپەدتىڭ انىقتاماسىن جازادى
انىقتاما: قاراما - قارسى توبەلەرىن قوساتىن كەسىندىنى پاراللەلەپيپەد دياگونالى دەپ اتايمىز.
Sب. ب. =a*س
Sتاب.= a*b
Sت. ب.= Sب. ب.+ 2*Sتاب.
V=a*b*c
ساباقتىڭ تاقىرىبى: پاراللەلەپيپەد. تىك پريزما.
جالپى ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ تاقىرىپ بويىنشا العان بىلىمدەرىن تەرەڭدەتىپ، جيناقتاۋ، جۇيەلەۋ، بەكىتۋ؛ لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتى مەن داعدىلارىن جەتىلدىرۋ، بەلسەندىلىكتەرىن، ماتەماتيكاعا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ؛ وقۋعا، سانالى سەزىمگە، جاۋاپكەرشىلىككە، ءوز بەتىنشە ەڭبەكتەنۋگە تاربيەلەۋ.
وقۋ ناتيجەسى:
- قۇندى پىكىر ايتۋعا، باسقانىڭ ويىن سىيلاۋعا ۇيرەنەدى.
- سىنىپتا ديالوگتىك اڭگىمە داميدى.
- توپپەن جۇمىس جاساي وتىرىپ بالالار ەركىن ويلاۋعا قالىپتاسادى.
تۋىندايتىن يدەيالار:
- تىكبۇرىشتى پاراللەلەپيپەد تۋرالى بىلىمدەرىن جۇيەلەۋ، تىك پاراللەلەپيپەد، تىك پريزما ۇعىمدارىمەن جانە ولارمەن بايلانىستى بيىكتىك، جاعى، توبەسى، تابانى ۇعىمدارىمەن تانىسۋ، تىك پاراللەلەپيپەد، تىك پريزمانى بەينەلەپ ۇيرەنۋ
ساباق بارىسى:
ءمۇعالىم ءىس ارەكەتى
1. امانداسۋ
سىنىپتا پسيحولوگيالىق احۋال تۋعىزۋ 2 مين.
«جۇرەك جىلۋى» ترەنينگ
- وڭ الاقانىمىزدى جۇرەگىمىزدىڭ تۇسىنا قويىپ، لۇپىلدەپ سوققان كىشكەنە جۇرەگىمىزدىڭ دۇرسىلىنە ءبىر ءسات قۇلاق ءتۇرىپ كورەيىكشى.
- جۇرەكتەرىڭنىڭ سوعىسىن سەزەسىڭدەر مە؟
- ءبىزدىڭ جۇرەگىمىز قانداي، نە دەپ سوعادى ەكەن؟
- مەنىڭ جۇرەگىم سەندەرگە دەگەن مەيىرىمدىلىككە تولى.
- مەنىڭ جۇرەگىم قامقورشى
- مەنىڭ جۇرەگىم ادال.
- مەنىڭ جۇرەگىم جاقسىلىققا تولى
- مەنىڭ جۇرەگىم باقىتتى.
- مەنىڭ جۇرەگىم قايىرىمدى، ت. ب.
- ولاي بولسا، وسى جىلى دا جۇمساق، باتىل دا اقىلدى، قايىرىمدى دا مەيىرىمدى، نازىك تە سىپايى، باقىتتى دا قۋانىشتى جۇرەگىمىزدەنشىققان جىلۋدى اينالامىزعا تاراتايىق.
/الاقاندارىنداعى جۇرەكتەرىنىڭ جىلۋىن ۇرلەۋ/
وقۋشى ءىس ارەكەتى:
وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە جاقسى تىلەك ايتادى
سىنىپتى توپقا ءبولۋ 2 مين.
گەومەتريالىق فيگۋرالاردى تاڭداتا وتىرىپ، ءتورت توپقا بولەدى.
وقۋشىلار پاراق الىپ، فيگۋرالار بويىنشا 4 توپقا بولىنەدى
ءۇي تاپسىرماسى: - 5 مين.
ءوزارا سۇراق قويعىزۋ ارقىلى وتكەن تاقىرىپتى مەڭگەرۋ دەڭگەيىن تەكسەرۋ وتكەن تاقىرىپ بويىنشا توپ ءبىر بىرىنە سۇراق قويادى
جاڭا تاقىرىپ - 9 مين. پاراللەلەپيپەد
ءمۇعالىم تاقتاعا ەكى پاراللەلوگرامم سىزادى. ولاردا پاراللەل جازىقتاردا اا1، ۆۆ1، سس1، DD1 كەسىندىلەرى پاراللەل بولاتىنداي ورنالاسقان اۆۆ1ا1، ۆسس1ۆ1، CDD1C1، DAA1D1ءتورتبۇرىشتارى دا پاراللەلوگرامم بولادى. شىققان فيگۋرا پاراللەلەپيپەد دەپ اتالادى.
پاراللەلەپيپەدكە انىقتاما بەرىڭدەر.
جاقتارىن، قىرلارىن، توبەلەرىن اتاڭدار. ولار قانشا؟
ءمۇعالىم پاراللەلەپيپەدكە دياگونال سىزىعىن سىزادى. پاراللەلەپيپەد دياگونالى نەنى قوسىپ تۇر؟
قانشا دياگونال سىزۋعا بولادى.
1. ءبۇيىر بەتىنىڭ اۋدانىن تابىڭدار.
2. تاباننىڭ اۋدانىن تابىڭدار.
3. تولىق بەتىنىڭ اۋدانىن تابىڭدار.
4. تىك پاراللەلەپيپەدتىڭ كولەمى فورمۋلاسىن قالاي تابامىز؟
پريزما
ا مەن ۆ پاراللەل جازىقتىقتارىنا ورنالاسقان كوپبۇرىش سىزايىق. سايكەس قابىرعالارىن قوساتىن بولساق پريزما شىعادى. پريزماعا انىقتاما بەرىڭدەر. جاقتارىن، قىرلارىن، توبەلەرىن اتاڭدار.
1. تولىق بەتىنىڭ اۋدانىن تابىڭدار.
2. كولەمىن تابىڭدار
كوپبۇرىشتى پريزما تۇرلەرىن كورسەتۋ.
پاراللەلوگراممداردى كوسەتىپ، كەسىندىلەردى اتايدى، پاراللەلەپيپەدتىڭ انىقتاماسىن جازادى
انىقتاما: قاراما - قارسى توبەلەرىن قوساتىن كەسىندىنى پاراللەلەپيپەد دياگونالى دەپ اتايمىز.
Sب. ب. =a*س
Sتاب.= a*b
Sت. ب.= Sب. ب.+ 2*Sتاب.
V=a*b*c
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
