پايدالى قازبالار مەن ولاردىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى
تاقىرىبى: پايدالى قازبالار مەن ولاردىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى
ماقساتى:
بىلىمدىك: پايدالى قازبالار مەن ولاردىڭ ماڭىزى تۋرالى ءبىلىم نەگىزىن
قالىپتاستىرۋ. ەلىمىزدىڭ باستى كەن ورىندارى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ.
دامىتۋشىلىق: العان بىلىمدەرى بويىنشا تۇجىرىم، قورىتىندى شىعارا ءبىلۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ. سىن تۇرعىسىنان قيسىندى ويلاۋ بىلىگىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردا قورشاعان ورتانى، تابيعاتتى زەردەلەۋگە باعىتتالعان ءىس - ارەكەت قالىپتاستىرۋ، تابيعات بايلىقتارىن قورعاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كارتا ءتۇرى: « اۋىزشا ساباق - 1»
ساباقتىڭ ءادىسى: ىزدەنۋشىلىك، سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ - جيناقتاۋ، پروبلەمالىق ت. ب.
ءپانارالىق بايلانىس: گەوگرافيا، فيزيكا، حيميا
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ءتۇرلى سۋرەتتەر، كەستە
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
ءىى ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
1. ا) تاقىرىپتىق سوزدىك قور الۋ (تسق 5 مين )
ءسوز سانىنا قاراي 63 % كىرۋ رۇقساتى - 37 ءسوز (ووم ەنگىزۋ )
ءىۇ جاڭا ساباق
2. ءماتىن بويىنشا تىرەك سوزدەردى تاقتاعا جازۋ
(ءمۇعالىم تاقىرىپتان 7 كىلتتى ءسوز تاڭداپ، جاتتاپ الۋعا 30 سەكۋند ۋاقىت بەرەدى)
پايدالى قازبالار
اس تۇزى
بەتون
سەمەنت
اك
وتىن
مەتالل
3. تىرەك سوزدەردى داپتەرگە جاتقا جازۋ (ووم ەنگىزۋ )
(تاقتا جابىلادى دا، بالالار جاتتاپ العان سوزدەردى 30 سەكۋند كولەمىندە جازادى. ەگەر 63% وقۋشى 7-6 ءسوز جازسا، نورماتيۆ تاپسىرىلدى دەپ ەسەپتەلىنەدى)
4. تەكسەرۋ
(وقۋشىلار سوزدەردى جازىپ بولعاننان كەيىن بلوك اشىلادى دا، قالىپ قويعان سوزدەرىن تولىقتىرىپ جازادى)
5. ءماتىندى وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىنشە وقۋى
(وقۋشىلار بەرىلگەن ءماتىندى ىشتەي وقىپ، تىرەك سوزدەردى ماعىناسىن اشۋعا دايىندالادى. سونىمەن بىرگە ءماتىندى وتە كوڭىل ءبولىپ وقۋ كەرەكتىگى جونىندە نۇسقاۋ الادى، ويتكەنى ءمۇعالىم سىن تۇرعىسىنان سۇراق قويۋ كەزىندە كوڭىلىن ءاربىر دەتالعا اۋدارۋ كەرەك)
وقۋ ۋاقىتى: 1 بەتكە – 3 مينۋت، 2 بەتكە – 6 مينۋت
6. بەرىلگەن تىرەك سوزدەردىڭ ماعىناسىن اشۋ ( ووم ەنگىزۋ )
(وقۋشىلار تىرەك سوزدەر بويىنشا ءماتىندى مازمۇنداۋى ءتيىس. ءمۇعالىم بارلىق وقۋشىدان سۇراپ، وقۋشىلاردىڭ وتىرعىزۋ ماتريساسىنا ەنگىزۋى كەرەك)
ءۇ جاڭا ساباقتى بەكىتۋ
7. سىن تۇرعىسىنان سۇراقتار ( ووم ەنگىزۋ )
(ءمۇعالىم وقۋشىلارعا تاقىرىپ بويىنشا سۇراق قويادى، جاۋابىن قاتە ەتىپ بەرەدى. فورمۋلا بويىنشا ءۇش دۇرىس ەمەس جانە ءبىر عانا دۇرىس جاۋاپ بولۋى قاجەت. جاۋابىنا 3 سەكۋند بەرىلەدى)
1. ءاربىر ادام كۇندەلىكتى تۇرمىستا پايدالى قازبالاردىڭ سان الۋان ءتۇرىن كەزدەستىرەدى. (ءيا)
2. ءوزىمىز كۇندەلىكتى پايدالانىپ جۇرگەن اس cوداسى اسقا بەلگىلى ءبىر ءدام بەرەدى.(جوق. اس تۇزى تاماققا بەلگىلى ءبىر ءدام بەرەدى.)
3. اس تۇزىن جەردىڭ تەرەڭ قويناۋىنان الادى.(جوق. اس تۇزىن تۇزدى كولدەردىڭ تۇبىنەن الادى.)
4. ءۇي سالۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن قابىرعاسىن قالايدى. (جوق. ەڭ الدىمەن ءۇيدىڭ ىرگەتاسى قۇيىلادى.)
5. ىرگەتاستى قۇيۋعا بەتون مەن تاس كەرەك. (ءيا.)
6. ىرگەتاستىڭ ۇستىنە شاتىر قوندىرىلادى. (جوق. ىرگەتاستىڭ ۇستىنە كىرپىش قالانادى.)
7. كىرپىشتەر ءبىر - بىرىمەن ساز ەرىتىندىسىمەن بايلانىستىرىلادى. (جوق. كىرپىشتەر سەمەنت ەرىتىندىسىمەن بايلانىستىرىلادى.)
8. ءۇي، زاۋىت، ت. ب. قۇرىلىستار سالۋ ءۇشىن باسقا قۇرىلىس ماتەريالدارى قولدانىلمايدى. (جوق. وراسان كوپ مولشەردە تاس، قۇم، ساز، اك جۇمسالادى.)
9. تاس، قۇم، اك، ساز ءبارى جەردەن قازىپ الىنادى. (ءيا.)
10. تاس كومىر، مۇناي، گاز، شىمتەزەك، جانارماي، تاقتاتاس قۇرىلىسقا پايدالانىلادى.
(جوق. تاماق ءپىسىرۋ، ءۇي جىلىتۋ، فابريكا، زاۋىت، الۋان ءتۇرلى ترانسپورت جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن وتىن رەتىندە پايدالانىلادى. )
11. ءۇي جيھازدارى، ءتۇرلى ماشينالار، ۇشاق پەن كەمە جاساۋ، تەمىر جول، كوپىر سالۋ ءۇشىن سەمەنت قاجەت.(جوق. مەتالل قاجەت)
12. مەتاللدى جەر قويناۋىنان وندىرىلەتىن كومىردەن ايىرىپ الادى. (جوق. مەتاللدى جەر قويناۋىنان وندىرىلەتىن كەننەن ايىرىپ الادى.)
13. جەردەن قازىپ الىپ، ادام قاجەتىنە جۇمسالاتىن تاۋ جىنىستارىن پايدالى قازبالار دەپ اتايدى. (ءيا.)
14. ادامدار پايدالى قازبالاردى پايدالانباي دا ءومىر ءسۇرۋى مۇمكىن (جوق. ادامدار پايدالى قازبالاردى پايدالانباي ءومىر ءسۇرۋى مۇمكىن ەمەس.)
ءۇى قورىتىندى
كەستەنى تولتىر
پايدالى قازبانىڭ اتى
ادام ومىرىندەگى ماڭىزى
ءۇىى. باعالاۋ
وقۋشىلاردىڭ ومم + بەلگىلەرى سانالادى.
«5» - 4 +
«4» - 3 +
«3» - 2 +
ءۇىىى. ۇيگە تاپسىرما
1. ءماتىندى ءتۇسىنىپ وقىپ، مازمۇنداۋ.
ماقساتى:
بىلىمدىك: پايدالى قازبالار مەن ولاردىڭ ماڭىزى تۋرالى ءبىلىم نەگىزىن
قالىپتاستىرۋ. ەلىمىزدىڭ باستى كەن ورىندارى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ.
دامىتۋشىلىق: العان بىلىمدەرى بويىنشا تۇجىرىم، قورىتىندى شىعارا ءبىلۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ. سىن تۇرعىسىنان قيسىندى ويلاۋ بىلىگىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردا قورشاعان ورتانى، تابيعاتتى زەردەلەۋگە باعىتتالعان ءىس - ارەكەت قالىپتاستىرۋ، تابيعات بايلىقتارىن قورعاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كارتا ءتۇرى: « اۋىزشا ساباق - 1»
ساباقتىڭ ءادىسى: ىزدەنۋشىلىك، سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ - جيناقتاۋ، پروبلەمالىق ت. ب.
ءپانارالىق بايلانىس: گەوگرافيا، فيزيكا، حيميا
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ءتۇرلى سۋرەتتەر، كەستە
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
ءىى ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
1. ا) تاقىرىپتىق سوزدىك قور الۋ (تسق 5 مين )
ءسوز سانىنا قاراي 63 % كىرۋ رۇقساتى - 37 ءسوز (ووم ەنگىزۋ )
ءىۇ جاڭا ساباق
2. ءماتىن بويىنشا تىرەك سوزدەردى تاقتاعا جازۋ
(ءمۇعالىم تاقىرىپتان 7 كىلتتى ءسوز تاڭداپ، جاتتاپ الۋعا 30 سەكۋند ۋاقىت بەرەدى)
پايدالى قازبالار
اس تۇزى
بەتون
سەمەنت
اك
وتىن
مەتالل
3. تىرەك سوزدەردى داپتەرگە جاتقا جازۋ (ووم ەنگىزۋ )
(تاقتا جابىلادى دا، بالالار جاتتاپ العان سوزدەردى 30 سەكۋند كولەمىندە جازادى. ەگەر 63% وقۋشى 7-6 ءسوز جازسا، نورماتيۆ تاپسىرىلدى دەپ ەسەپتەلىنەدى)
4. تەكسەرۋ
(وقۋشىلار سوزدەردى جازىپ بولعاننان كەيىن بلوك اشىلادى دا، قالىپ قويعان سوزدەرىن تولىقتىرىپ جازادى)
5. ءماتىندى وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىنشە وقۋى
(وقۋشىلار بەرىلگەن ءماتىندى ىشتەي وقىپ، تىرەك سوزدەردى ماعىناسىن اشۋعا دايىندالادى. سونىمەن بىرگە ءماتىندى وتە كوڭىل ءبولىپ وقۋ كەرەكتىگى جونىندە نۇسقاۋ الادى، ويتكەنى ءمۇعالىم سىن تۇرعىسىنان سۇراق قويۋ كەزىندە كوڭىلىن ءاربىر دەتالعا اۋدارۋ كەرەك)
وقۋ ۋاقىتى: 1 بەتكە – 3 مينۋت، 2 بەتكە – 6 مينۋت
6. بەرىلگەن تىرەك سوزدەردىڭ ماعىناسىن اشۋ ( ووم ەنگىزۋ )
(وقۋشىلار تىرەك سوزدەر بويىنشا ءماتىندى مازمۇنداۋى ءتيىس. ءمۇعالىم بارلىق وقۋشىدان سۇراپ، وقۋشىلاردىڭ وتىرعىزۋ ماتريساسىنا ەنگىزۋى كەرەك)
ءۇ جاڭا ساباقتى بەكىتۋ
7. سىن تۇرعىسىنان سۇراقتار ( ووم ەنگىزۋ )
(ءمۇعالىم وقۋشىلارعا تاقىرىپ بويىنشا سۇراق قويادى، جاۋابىن قاتە ەتىپ بەرەدى. فورمۋلا بويىنشا ءۇش دۇرىس ەمەس جانە ءبىر عانا دۇرىس جاۋاپ بولۋى قاجەت. جاۋابىنا 3 سەكۋند بەرىلەدى)
1. ءاربىر ادام كۇندەلىكتى تۇرمىستا پايدالى قازبالاردىڭ سان الۋان ءتۇرىن كەزدەستىرەدى. (ءيا)
2. ءوزىمىز كۇندەلىكتى پايدالانىپ جۇرگەن اس cوداسى اسقا بەلگىلى ءبىر ءدام بەرەدى.(جوق. اس تۇزى تاماققا بەلگىلى ءبىر ءدام بەرەدى.)
3. اس تۇزىن جەردىڭ تەرەڭ قويناۋىنان الادى.(جوق. اس تۇزىن تۇزدى كولدەردىڭ تۇبىنەن الادى.)
4. ءۇي سالۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن قابىرعاسىن قالايدى. (جوق. ەڭ الدىمەن ءۇيدىڭ ىرگەتاسى قۇيىلادى.)
5. ىرگەتاستى قۇيۋعا بەتون مەن تاس كەرەك. (ءيا.)
6. ىرگەتاستىڭ ۇستىنە شاتىر قوندىرىلادى. (جوق. ىرگەتاستىڭ ۇستىنە كىرپىش قالانادى.)
7. كىرپىشتەر ءبىر - بىرىمەن ساز ەرىتىندىسىمەن بايلانىستىرىلادى. (جوق. كىرپىشتەر سەمەنت ەرىتىندىسىمەن بايلانىستىرىلادى.)
8. ءۇي، زاۋىت، ت. ب. قۇرىلىستار سالۋ ءۇشىن باسقا قۇرىلىس ماتەريالدارى قولدانىلمايدى. (جوق. وراسان كوپ مولشەردە تاس، قۇم، ساز، اك جۇمسالادى.)
9. تاس، قۇم، اك، ساز ءبارى جەردەن قازىپ الىنادى. (ءيا.)
10. تاس كومىر، مۇناي، گاز، شىمتەزەك، جانارماي، تاقتاتاس قۇرىلىسقا پايدالانىلادى.
(جوق. تاماق ءپىسىرۋ، ءۇي جىلىتۋ، فابريكا، زاۋىت، الۋان ءتۇرلى ترانسپورت جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن وتىن رەتىندە پايدالانىلادى. )
11. ءۇي جيھازدارى، ءتۇرلى ماشينالار، ۇشاق پەن كەمە جاساۋ، تەمىر جول، كوپىر سالۋ ءۇشىن سەمەنت قاجەت.(جوق. مەتالل قاجەت)
12. مەتاللدى جەر قويناۋىنان وندىرىلەتىن كومىردەن ايىرىپ الادى. (جوق. مەتاللدى جەر قويناۋىنان وندىرىلەتىن كەننەن ايىرىپ الادى.)
13. جەردەن قازىپ الىپ، ادام قاجەتىنە جۇمسالاتىن تاۋ جىنىستارىن پايدالى قازبالار دەپ اتايدى. (ءيا.)
14. ادامدار پايدالى قازبالاردى پايدالانباي دا ءومىر ءسۇرۋى مۇمكىن (جوق. ادامدار پايدالى قازبالاردى پايدالانباي ءومىر ءسۇرۋى مۇمكىن ەمەس.)
ءۇى قورىتىندى
كەستەنى تولتىر
پايدالى قازبانىڭ اتى
ادام ومىرىندەگى ماڭىزى
ءۇىى. باعالاۋ
وقۋشىلاردىڭ ومم + بەلگىلەرى سانالادى.
«5» - 4 +
«4» - 3 +
«3» - 2 +
ءۇىىى. ۇيگە تاپسىرما
1. ءماتىندى ءتۇسىنىپ وقىپ، مازمۇنداۋ.
You Might Also Like
