پەداگوگتارعا ارنالعان پسيحولوگيالىق ترەنينگ ساباق. «ادامي قارىم – قاتىناس ىزگىلىكتەرى»
«ادامي قارىم – قاتىناس ىزگىلىكتەرى» ترەنينگ ساباق
ماقساتى:
1. ارىپتەستەرمەن جاقسى قارىم - قاتىناس جاساۋعا، كەزدەيسوق جاعدايلاردان شىعا بىلەتىن ەموسياسىن سيتۋاسياعا پارا-پار ەتىپ كورسەتە ءبىلۋ ىسكەرلىگىن قالىپتاستىرۋ؛
2. ەموسيونالدىق تۇرعىدا كوڭىل - كۇيلەرىنىڭ ورنىعىپ، جۇمىسقا قابىلەتتەرى ارتتىرۋ؛
3. پسيحولوگيالىق كەڭەستەر بەرۋ
سالەمدەسۋ “جۇرەكتەن - جۇرەككە”
مۇعالىمدەر الما پاراقتارىنا قاتىسۋشىلارعا جاقسى تىلەكتەر جازادى. سوسىن شەڭبەر بويىنا تۇرىپ، ءوز جىلۋىن سەزدىرىپ، ءبىر - ءبىرىنىڭ قولىنا الاقاندارىن تيگىزىپ، تىلەكتەرىن وقيدى.
2 - جاتتىعۋ
ترەنينگكە قاتىسۋشى مۇعالىمدەرگە ءار ءتۇرلى ساپا قاسيەتتەرى ۇسىنىلادى. بەرىلگەن جاتتىعۋ جەكە ورىندالادى، ال ونىڭ قورىتىندىسى توپپەن تالدانادى. ءاربىر قاتىسۋشى ءوزىنىڭ بويىندا جەتىسپەيتىن ساپا تۇرلەرىن تاڭداپ، وسى قاسيەتتەردىڭ ماعىناسىن تۇسىندىرەدى.
3 - جاتتىعۋ
• ورىندىققا جايلى وتىرىپ، دەنەمىزدى بوس ۇستايمىز، دەمىمىزدى مۇرنىمىزبەن ىشكە تارتىپ، دەمدى سىرتقا شىعارار كەزدە قاتتى بار داۋىسپەن
• “ا” - دىبىسىن ايتىڭىز. ول بۇكىل دەنەڭىزدىڭ ساۋىعۋىنا كومەگىن تيگىزەدى؛
• “ە” - قالقانشا بەز جۇمىستارىنا اسەر ەتەدى؛
• “ي” - ميعا، كوزگە، مۇرىنعا، قۇلاققا اسەر ەتەدى؛
• “و” – جۇرەككە، وكپەگە اسەر ەتەدى؛
• “ۋ” – اسقازان ماڭىنداعى اعزالارعا اسەر ەتەدى؛
• “يا” – بارلىق اعزانىڭ جۇمىس ىستەۋىنە اسەر ەتەدى؛
• “م” – بارلىق اعزانىڭ جۇمىس ىستەۋىنە اسەر ەتەدى؛
• “ح” – اعزانىڭ تازارۋىنا كومەكتەسەدى؛
• “حا” – كوڭىل - كۇيدى كوتەرۋگە اسەر ەتەدى.
پسيحيكالىق جۇيكە قىسىمىن بوساڭسىتۋ جاتتىعۋلارى:
• 1. رەلاكساسيا (بوساڭسۋ)؛
• 2. دەنە قيمىلدارىن جاساۋ؛
• 3. كىر جۋۋمەن اينالىسۋ؛
• 4. ىدىس جۋۋ؛
• 5. گازەتتى مايدالاپ جىرتىپ، قيقىمدارىن جۇمارلاپ الىپ، قوقىسقا تاستاۋ؛
• 6. گازەت قيىندارىنان ءوز كوڭىل - كۇيىن جاپسىرۋ؛
• 7. داۋىستاپ ءان سالۋ؛
• 8. بىردە داۋىستاپ، بىردە اقىرىن ايقايلاۋ؛
• 9. 10 رەت تەرەڭ دەم الۋ؛
• 10. ءتىلدىڭ ۇشىمەن تىستەرىن ىشكى جاقتان ساناپ شىعۋ.
سەرگىتۋ ءساتى.
تەست: جارقىن ءجۇزدى ادامسىز با؟
بۇل كارتينادا قىستىڭ ءبىر بەلگىسى بەينەلەنگەن، ياعني نەگىزگى ەلەمەنتتەردىڭ كونتۋرى سالىنعان. بۇل كارتينانى ءسىزدىڭ كوزقاراسىڭىز بويىنشا قالاي بولۋ قاجەت، سولايشا ەتىپ اياقتاڭىز. ماڭىزدىسى، سىزگە ادامنىڭ سۋرەتىن سالۋ كەرەك.
* ەگەر ءسىز قار ۇيىندىلەرىنە باستى نازار اۋدارساڭىز، ولارعا شتريحتار مەن كولەڭكەلەردى سالساڭىز، وندا ءسىز ءدال وسى ۋاقىتتا ءوزىڭىزدى باقىتتى سەزىنۋدە ەمەسسىز. ءسىزدى ءبىر ويلار الاڭداتۋدا، ءسىزدى ءبىر ويلار الاڭداتۋدا، ءسىزدىڭ باسىڭىز قارا ويلارعا، ال جانىڭىز – ۋايىمعا تولى.
* ەگەر ءسىز قارا، تۇنەرگەن بۇلتتىڭ سۋرەتىن سالساڭىز، وندا ءسىز ناعىز پەسسيميست ادامسىز. ءسىز مىنەزىڭىز ناشار، وتە اشۋلى ادامسىز. ءسىزدىڭ ىڭعايىزدى تابۋ قيىن، ويتكەنى ءسىزدىڭ ۇنەمى ەشنارسەگە كوڭىلىڭىز تولمايدى. ءسىز ءومىردىڭ ساتتەرىنە قۋانا بىلمەيتىن ادامسىز، كەز كەلگەن اق نارسەدەن قارانى كورىپ تۇرسىز.
* ەگەر ءسىز ءۇيدى باستى نازاردا ۇستاپ، وعان مۇرجاسىنان ءتۇتىن شىعىپ جاتقانىن سالساڭىز جانە ءۇيدىڭ تەرەزەسىنەن جارىق كورىنسە، وندا ءسىز جارقىن ءجۇزدى، باقىتتى ادامسىز. ءسىزدىڭ ومىردەگى باستى قۇندىلىعىڭىز – بۇل ءسىزدىڭ ءۇيىڭىز، جاقىندارىڭىز جانە دوستارىڭىز. ءسىز وسى اتالعانداردان ءوزىڭىزدىڭ ومىرىڭىزگە كۇش - قۋات الاسىز. ءسىز ءومىردىڭ ساتتەرىنە قۋانا بىلەتىن، ءومىر سۇرە بىلەتىن تۇلعاسىز.
* ەگەر ءسىز شىرشاعا باستى نازاردى اۋدارساڭىز، بۇل ءسىزدىڭ جارقىن ءجۇزدى، شىنايى ادام ەكەندىگىڭىزدى بىلدىرەدى. بۇل ءسىزدىڭ بۇكىل الەممەن بايلانىس جاساۋىڭىزدىڭ بىردەن ءبىر قۇرالى. ءسىزدى اينالاڭىزداعىلار جاقسى كورەدى، ويتكەنى ءسىز كوڭىلدى، بەلسەندى ادامسىز.
* اۋاداعى قارلار – بۇل ءسىزدىڭ جاعىمدى، جاقسى اسەر قاجەتسىنەتىندىگىڭىزدى بىلدىرەدى، كۇندەلىكتى ءومىردىڭ كۇيبەگىڭىنەن باسقا دۇنيەنى اڭسايتىندىعىڭىزدى بىلدىرەدى.
* ەگەر ءسىز ادامدى شىرشانىڭ جانىنا سالساڭىز، بۇل ءسىزدىڭ كۇش - قۋاتىڭىزدىڭ كوپتىگىن، شارشامايتىن ادام ەكەندىگىڭىزدى بىلدىرەدى.
* ەگەر ادام ءۇي مەن شىرشانىڭ ورتاسىنا سالساڭىز، ءسىز ءبىر نارسەنى قاجەتسىنەسىز، ياعني سىزگە ومىرلىك ماقسات قويۋ كەرەك نەمەسە بىرەۋدى ءسۇيۋ قاجەت.
* ەگەر ادام ءۇيدىڭ ىشىندە ورنالاسسا، وندا سىزگە دەمالۋ قاجەت. ءسىز رۋحاني جانە فيزيكالىق تۇرعىدان شارشاعانسىز.
9 پروفيلاكتيكالىق ەرەجە، اۆستراليالىق مامانداردىڭ ۇسىنعان ادىستەرى.
1. اپتاداعى جارتى كۇندى وزىڭىزگە ۇنايتىنداي ەتىپ وتكىزىڭىز، سۋعا ءجۇزىڭىز، بيلەڭىز. دەمالىپ، قىدىرىڭىز نەمەسە باقتاعى ورىندىققا وتىرىڭىز. ءوزىڭىزدى تەك قانا جۇمىسقا ارناعاندىتوقتاتىڭىز.
2. كۇنىنە ءبىر رەتتەن كەم ەمەس وزىڭىزگە ەڭ قىمبات ادامعا جىلى ءسوز ايتىڭىز. ونىڭ سىزگە دە سونداي جاۋاپ قايتاراتىندىعىنا ەش كۇمانىڭىز بولماسىن.
3. اپتاسىنا 2 نەمەسە 3 رەت دەنە جاتتىعۋىن جاساڭىز. جاتتىعۋلار ادامدى مەزى ەتەتىندەي بولماسىن، ەگەر جاتتىعۋدان كەيىن سىزگە دۋش قابىلداۋ كەرەك بولسا، وندا ءسىز ءبىر نارسەنى دۇرىس ىستەمەدىڭىز نەمەسە جاتتىعۋدى دۇرىس جاسامادىڭىز.
4. سۋدى كوبىرەك ءىشىڭىز (ءسپيرتتى سۋسىن ەمەس) دەنەنى قالىپتى ۇستاۋ ءۇشىن كۇنىنە 1 - 1، 5 ليتر سۋ ءىشۋ قاجەت.
5. اپتاسىنا ءبىر رەت وزىڭىزگە زيانىن تيگىزەتىن ىسپەن دە اينالىسىپ كورىڭىز (مىسالى تاتتىلەر جەۋ ارقىلى ديەتانى «ءسال - ءسال» بۇزۋعا بولادى نەمەسە ادەتتەگىدەن ەرتە نەمەسە كەش جاتىڭىز). ءوزىڭىزدى باقىلاۋدا ۇستاڭىز، ەگەر بۇل ادەتتەردى قايتالاي بەرىپ داعدىعا اينالدىرىپ الساڭىز، وندا ءسىز يپوحوندريك (ەشكىمنىڭ ايتقانىن ەلەمەيتىن ادامدار) بولاسىز.
6. ءوز ءومىرىڭىزدى بۇزۋعا اسىقپاڭىز. سىزگە كەلگەن كەيبىر حاتتار مەن تەلەفون قوڭىراۋلارىنا كوڭىلىڭىز سوقپاسا جاۋاپ بەرمەي - اق قويىڭىز. جۇمىسى جوق كەيبىر ادامدار سىزگە ۇنامايتىن جانە كەرەك ەمەس اڭگىمەلەردى ايتىپ ءسىزدىڭ ءومىرىڭىزدىڭ مينۋتتارىن، ساعاتتارىن ۇرلاۋدا، ءسويتىپ سىزدە سترەسستەر تۋىنداۋدا.
7. كوڭىل - كۇيىڭىز تۇسىڭكى نەمەسە اشۋلى بولساڭىز، كۇش قاجەت ەتەتىن جۇمىس ىستەڭىز، باقشادا جۇمىس ىستەپ ارىقتاردى تازالاڭىز، ءۇي جيھازدارىن اۋىستىرىڭىز نەمەسە ۇيدەگى ەسكى ىدىستاردى سىندىرىڭىز، نەمەسە قالا سىرتىنا شىعىپ ايقايلاڭىز. بۇنداي ارەكەتتەر ادامدى سترەستەن قۇتقارۋعا كومەكتەسەدى.
8. كۇنىنە ەڭ از دەگەندە ءبىر بانان جەڭىز. وندا بارلىق ۆيتاميندەر، ميكروەلەمەنتتەر بار، سونىمەن قاتار ونىڭ ەنەرگەتيكالىق قۇندىلىعى جوعارى.
9. وزىڭىزگە جازاتىن قوندىرعىسى بار تەلەفون اپپاراتىن ساتىپ الىڭىز (ءنومىر انىقتاۋىشى بار). بۇل سىزگە ءاربىر قوڭىراۋ كەلگەن سايىن ورنىڭىزدان تۇرماۋىڭىز ءۇشىن جانە سىزگە قاجەت بارلىق اقپاراتتى الۋ ءۇشىن قاجەت. بۇل ادىستەردى ورىنداۋ ارقىلى ءسىز كوپتەگەن سترەستەردەن اۋلاق بولاسىز.
رەلاكساسيالىق جاتتىعۋ «تەڭىزگە ساياحات»
جايلانىپ وتىرىڭىز، كوزىڭىزدى جۇمىڭىز. تەرەڭ دەمالىڭىز، دەنەڭىزدى بوس ۇستاڭىز، دەنەڭىزدى اۋىرلاپ بارا جاتقانداي جانە ونى تەڭىز تولقىنىنىڭ لەبى ۇرىپ جاتقانداي سەزىنىڭىز. ءوزىڭىزدى جارتاستىڭ ۇستىندە تۇرمىن دەپ ەسەپتەڭىز جانە الىسقا كوز جىبەرىڭىز. ءسىزدىڭ الدىڭىزدا كوڭىلدىر تەڭىز، اشىق اسپان جانە كۇن. تەڭىز ءبىرقالىپتى دەم الىپ، اساۋ تولقىندارى جاعاعا سوعىلىپ، قايتادان كەيىن قايتۋدا.
تەڭىز تولقىندارىنىڭ شۋىن ەستىپ، تولقىندارعا قىزىعا قاراپ، جاعالاۋداعى تەڭىزدىڭ تۇزدى اۋاسىن جۇتىپ ءسىز تۇرسىز. ءوز بويىڭىزدى باسقان اۋىرتپالىقتان ءبىر ساتكە بولسا دا ارىلعاندايسىز. ءسىزدىڭ رۋحىڭىز جايلىلىق سەزىمىنە تولى. ءسىز تومەنگە ءتۇسىپ، اياعىڭىزدى شەشتىڭىز، جالاڭ اياق قۇمنىڭ قىزۋى مەن جۇمساقتىعىن سەزىنە وتىرىپ جۇگىرۋدەسىز. مىنە ءسىز سۋدىڭ جانىنا كەلدىڭىز، تولقىندار ءسىزدىڭ اياعىڭىزدى جۋىپ جاتىر، سۋ جىپ - جىلى ءارى جۇپ - جۇمساق. ءسىز قولدارىڭىزدى بوس تاستاپ، باسىڭىزدى شالقايتتىڭىز. كۇن ساۋلەسى مەن جەڭىل سامال ءسىزدىڭ بەتىڭىزدى وبۋدە، تەڭىز تولقىندارىنىڭ تامشىلارى ءسىزدىڭ دەنەڭىزدى باۋراپ العانداي. ەرنىڭىزدە تەڭىزدىڭ تۇزدى سۋىنىڭ كەرمەك ءدامى جانە باقىت كۇلكىسى. ءسىز ءوزىڭىزدى كىشكەنتاي بالا سياقتى سەزىنىپ، - جۇگىرگىڭىز، سەكىرگىڭىز، سۋ شاشىپ ويناعىڭىز، كۇلگىڭىز كەلەدى. وزىڭىزگە وسى بىرنەشە مينۋت ىشىندە نە ىستەگىڭىز كەلسە، سونى ىستەۋگە رۇقسات ەتىڭىز.
ءسىزدىڭ قايتاتىن ۋاقىتىڭىز بولدى. مىنە ءسىز تاعى دا جاردىڭ باسىندا تۇرسىز. سىزگە دەمالىس پەن باقىت سىيلاعان عاجايىپ الەمگە العىسىڭىزدى ايتىڭىز. اسىقپاي بۇل ورىنمەن قوشتاسىڭىز. كوزدەرىڭىزدى اسىقپاي اشىڭىز.
رەفلەكسيا
- ءقازىر قانداي كۇيدەسىزدەر؟
- بوساڭسۋ جاتتىعۋلارى قانشالىقتى ناتيجە بەرەدى؟
- ترەنينگتەن العان اسەرلەرىڭىز قانداي؟
اقتوبە قالاسى،
№1 ورتا مەكتەپ پەداگوگ - پسيحولوگى:
نۋرماحانوۆا ج. ت.
ماقساتى:
1. ارىپتەستەرمەن جاقسى قارىم - قاتىناس جاساۋعا، كەزدەيسوق جاعدايلاردان شىعا بىلەتىن ەموسياسىن سيتۋاسياعا پارا-پار ەتىپ كورسەتە ءبىلۋ ىسكەرلىگىن قالىپتاستىرۋ؛
2. ەموسيونالدىق تۇرعىدا كوڭىل - كۇيلەرىنىڭ ورنىعىپ، جۇمىسقا قابىلەتتەرى ارتتىرۋ؛
3. پسيحولوگيالىق كەڭەستەر بەرۋ
سالەمدەسۋ “جۇرەكتەن - جۇرەككە”
مۇعالىمدەر الما پاراقتارىنا قاتىسۋشىلارعا جاقسى تىلەكتەر جازادى. سوسىن شەڭبەر بويىنا تۇرىپ، ءوز جىلۋىن سەزدىرىپ، ءبىر - ءبىرىنىڭ قولىنا الاقاندارىن تيگىزىپ، تىلەكتەرىن وقيدى.
2 - جاتتىعۋ
ترەنينگكە قاتىسۋشى مۇعالىمدەرگە ءار ءتۇرلى ساپا قاسيەتتەرى ۇسىنىلادى. بەرىلگەن جاتتىعۋ جەكە ورىندالادى، ال ونىڭ قورىتىندىسى توپپەن تالدانادى. ءاربىر قاتىسۋشى ءوزىنىڭ بويىندا جەتىسپەيتىن ساپا تۇرلەرىن تاڭداپ، وسى قاسيەتتەردىڭ ماعىناسىن تۇسىندىرەدى.
3 - جاتتىعۋ
• ورىندىققا جايلى وتىرىپ، دەنەمىزدى بوس ۇستايمىز، دەمىمىزدى مۇرنىمىزبەن ىشكە تارتىپ، دەمدى سىرتقا شىعارار كەزدە قاتتى بار داۋىسپەن
• “ا” - دىبىسىن ايتىڭىز. ول بۇكىل دەنەڭىزدىڭ ساۋىعۋىنا كومەگىن تيگىزەدى؛
• “ە” - قالقانشا بەز جۇمىستارىنا اسەر ەتەدى؛
• “ي” - ميعا، كوزگە، مۇرىنعا، قۇلاققا اسەر ەتەدى؛
• “و” – جۇرەككە، وكپەگە اسەر ەتەدى؛
• “ۋ” – اسقازان ماڭىنداعى اعزالارعا اسەر ەتەدى؛
• “يا” – بارلىق اعزانىڭ جۇمىس ىستەۋىنە اسەر ەتەدى؛
• “م” – بارلىق اعزانىڭ جۇمىس ىستەۋىنە اسەر ەتەدى؛
• “ح” – اعزانىڭ تازارۋىنا كومەكتەسەدى؛
• “حا” – كوڭىل - كۇيدى كوتەرۋگە اسەر ەتەدى.
پسيحيكالىق جۇيكە قىسىمىن بوساڭسىتۋ جاتتىعۋلارى:
• 1. رەلاكساسيا (بوساڭسۋ)؛
• 2. دەنە قيمىلدارىن جاساۋ؛
• 3. كىر جۋۋمەن اينالىسۋ؛
• 4. ىدىس جۋۋ؛
• 5. گازەتتى مايدالاپ جىرتىپ، قيقىمدارىن جۇمارلاپ الىپ، قوقىسقا تاستاۋ؛
• 6. گازەت قيىندارىنان ءوز كوڭىل - كۇيىن جاپسىرۋ؛
• 7. داۋىستاپ ءان سالۋ؛
• 8. بىردە داۋىستاپ، بىردە اقىرىن ايقايلاۋ؛
• 9. 10 رەت تەرەڭ دەم الۋ؛
• 10. ءتىلدىڭ ۇشىمەن تىستەرىن ىشكى جاقتان ساناپ شىعۋ.
سەرگىتۋ ءساتى.
تەست: جارقىن ءجۇزدى ادامسىز با؟
بۇل كارتينادا قىستىڭ ءبىر بەلگىسى بەينەلەنگەن، ياعني نەگىزگى ەلەمەنتتەردىڭ كونتۋرى سالىنعان. بۇل كارتينانى ءسىزدىڭ كوزقاراسىڭىز بويىنشا قالاي بولۋ قاجەت، سولايشا ەتىپ اياقتاڭىز. ماڭىزدىسى، سىزگە ادامنىڭ سۋرەتىن سالۋ كەرەك.
* ەگەر ءسىز قار ۇيىندىلەرىنە باستى نازار اۋدارساڭىز، ولارعا شتريحتار مەن كولەڭكەلەردى سالساڭىز، وندا ءسىز ءدال وسى ۋاقىتتا ءوزىڭىزدى باقىتتى سەزىنۋدە ەمەسسىز. ءسىزدى ءبىر ويلار الاڭداتۋدا، ءسىزدى ءبىر ويلار الاڭداتۋدا، ءسىزدىڭ باسىڭىز قارا ويلارعا، ال جانىڭىز – ۋايىمعا تولى.
* ەگەر ءسىز قارا، تۇنەرگەن بۇلتتىڭ سۋرەتىن سالساڭىز، وندا ءسىز ناعىز پەسسيميست ادامسىز. ءسىز مىنەزىڭىز ناشار، وتە اشۋلى ادامسىز. ءسىزدىڭ ىڭعايىزدى تابۋ قيىن، ويتكەنى ءسىزدىڭ ۇنەمى ەشنارسەگە كوڭىلىڭىز تولمايدى. ءسىز ءومىردىڭ ساتتەرىنە قۋانا بىلمەيتىن ادامسىز، كەز كەلگەن اق نارسەدەن قارانى كورىپ تۇرسىز.
* ەگەر ءسىز ءۇيدى باستى نازاردا ۇستاپ، وعان مۇرجاسىنان ءتۇتىن شىعىپ جاتقانىن سالساڭىز جانە ءۇيدىڭ تەرەزەسىنەن جارىق كورىنسە، وندا ءسىز جارقىن ءجۇزدى، باقىتتى ادامسىز. ءسىزدىڭ ومىردەگى باستى قۇندىلىعىڭىز – بۇل ءسىزدىڭ ءۇيىڭىز، جاقىندارىڭىز جانە دوستارىڭىز. ءسىز وسى اتالعانداردان ءوزىڭىزدىڭ ومىرىڭىزگە كۇش - قۋات الاسىز. ءسىز ءومىردىڭ ساتتەرىنە قۋانا بىلەتىن، ءومىر سۇرە بىلەتىن تۇلعاسىز.
* ەگەر ءسىز شىرشاعا باستى نازاردى اۋدارساڭىز، بۇل ءسىزدىڭ جارقىن ءجۇزدى، شىنايى ادام ەكەندىگىڭىزدى بىلدىرەدى. بۇل ءسىزدىڭ بۇكىل الەممەن بايلانىس جاساۋىڭىزدىڭ بىردەن ءبىر قۇرالى. ءسىزدى اينالاڭىزداعىلار جاقسى كورەدى، ويتكەنى ءسىز كوڭىلدى، بەلسەندى ادامسىز.
* اۋاداعى قارلار – بۇل ءسىزدىڭ جاعىمدى، جاقسى اسەر قاجەتسىنەتىندىگىڭىزدى بىلدىرەدى، كۇندەلىكتى ءومىردىڭ كۇيبەگىڭىنەن باسقا دۇنيەنى اڭسايتىندىعىڭىزدى بىلدىرەدى.
* ەگەر ءسىز ادامدى شىرشانىڭ جانىنا سالساڭىز، بۇل ءسىزدىڭ كۇش - قۋاتىڭىزدىڭ كوپتىگىن، شارشامايتىن ادام ەكەندىگىڭىزدى بىلدىرەدى.
* ەگەر ادام ءۇي مەن شىرشانىڭ ورتاسىنا سالساڭىز، ءسىز ءبىر نارسەنى قاجەتسىنەسىز، ياعني سىزگە ومىرلىك ماقسات قويۋ كەرەك نەمەسە بىرەۋدى ءسۇيۋ قاجەت.
* ەگەر ادام ءۇيدىڭ ىشىندە ورنالاسسا، وندا سىزگە دەمالۋ قاجەت. ءسىز رۋحاني جانە فيزيكالىق تۇرعىدان شارشاعانسىز.
9 پروفيلاكتيكالىق ەرەجە، اۆستراليالىق مامانداردىڭ ۇسىنعان ادىستەرى.
1. اپتاداعى جارتى كۇندى وزىڭىزگە ۇنايتىنداي ەتىپ وتكىزىڭىز، سۋعا ءجۇزىڭىز، بيلەڭىز. دەمالىپ، قىدىرىڭىز نەمەسە باقتاعى ورىندىققا وتىرىڭىز. ءوزىڭىزدى تەك قانا جۇمىسقا ارناعاندىتوقتاتىڭىز.
2. كۇنىنە ءبىر رەتتەن كەم ەمەس وزىڭىزگە ەڭ قىمبات ادامعا جىلى ءسوز ايتىڭىز. ونىڭ سىزگە دە سونداي جاۋاپ قايتاراتىندىعىنا ەش كۇمانىڭىز بولماسىن.
3. اپتاسىنا 2 نەمەسە 3 رەت دەنە جاتتىعۋىن جاساڭىز. جاتتىعۋلار ادامدى مەزى ەتەتىندەي بولماسىن، ەگەر جاتتىعۋدان كەيىن سىزگە دۋش قابىلداۋ كەرەك بولسا، وندا ءسىز ءبىر نارسەنى دۇرىس ىستەمەدىڭىز نەمەسە جاتتىعۋدى دۇرىس جاسامادىڭىز.
4. سۋدى كوبىرەك ءىشىڭىز (ءسپيرتتى سۋسىن ەمەس) دەنەنى قالىپتى ۇستاۋ ءۇشىن كۇنىنە 1 - 1، 5 ليتر سۋ ءىشۋ قاجەت.
5. اپتاسىنا ءبىر رەت وزىڭىزگە زيانىن تيگىزەتىن ىسپەن دە اينالىسىپ كورىڭىز (مىسالى تاتتىلەر جەۋ ارقىلى ديەتانى «ءسال - ءسال» بۇزۋعا بولادى نەمەسە ادەتتەگىدەن ەرتە نەمەسە كەش جاتىڭىز). ءوزىڭىزدى باقىلاۋدا ۇستاڭىز، ەگەر بۇل ادەتتەردى قايتالاي بەرىپ داعدىعا اينالدىرىپ الساڭىز، وندا ءسىز يپوحوندريك (ەشكىمنىڭ ايتقانىن ەلەمەيتىن ادامدار) بولاسىز.
6. ءوز ءومىرىڭىزدى بۇزۋعا اسىقپاڭىز. سىزگە كەلگەن كەيبىر حاتتار مەن تەلەفون قوڭىراۋلارىنا كوڭىلىڭىز سوقپاسا جاۋاپ بەرمەي - اق قويىڭىز. جۇمىسى جوق كەيبىر ادامدار سىزگە ۇنامايتىن جانە كەرەك ەمەس اڭگىمەلەردى ايتىپ ءسىزدىڭ ءومىرىڭىزدىڭ مينۋتتارىن، ساعاتتارىن ۇرلاۋدا، ءسويتىپ سىزدە سترەسستەر تۋىنداۋدا.
7. كوڭىل - كۇيىڭىز تۇسىڭكى نەمەسە اشۋلى بولساڭىز، كۇش قاجەت ەتەتىن جۇمىس ىستەڭىز، باقشادا جۇمىس ىستەپ ارىقتاردى تازالاڭىز، ءۇي جيھازدارىن اۋىستىرىڭىز نەمەسە ۇيدەگى ەسكى ىدىستاردى سىندىرىڭىز، نەمەسە قالا سىرتىنا شىعىپ ايقايلاڭىز. بۇنداي ارەكەتتەر ادامدى سترەستەن قۇتقارۋعا كومەكتەسەدى.
8. كۇنىنە ەڭ از دەگەندە ءبىر بانان جەڭىز. وندا بارلىق ۆيتاميندەر، ميكروەلەمەنتتەر بار، سونىمەن قاتار ونىڭ ەنەرگەتيكالىق قۇندىلىعى جوعارى.
9. وزىڭىزگە جازاتىن قوندىرعىسى بار تەلەفون اپپاراتىن ساتىپ الىڭىز (ءنومىر انىقتاۋىشى بار). بۇل سىزگە ءاربىر قوڭىراۋ كەلگەن سايىن ورنىڭىزدان تۇرماۋىڭىز ءۇشىن جانە سىزگە قاجەت بارلىق اقپاراتتى الۋ ءۇشىن قاجەت. بۇل ادىستەردى ورىنداۋ ارقىلى ءسىز كوپتەگەن سترەستەردەن اۋلاق بولاسىز.
رەلاكساسيالىق جاتتىعۋ «تەڭىزگە ساياحات»
جايلانىپ وتىرىڭىز، كوزىڭىزدى جۇمىڭىز. تەرەڭ دەمالىڭىز، دەنەڭىزدى بوس ۇستاڭىز، دەنەڭىزدى اۋىرلاپ بارا جاتقانداي جانە ونى تەڭىز تولقىنىنىڭ لەبى ۇرىپ جاتقانداي سەزىنىڭىز. ءوزىڭىزدى جارتاستىڭ ۇستىندە تۇرمىن دەپ ەسەپتەڭىز جانە الىسقا كوز جىبەرىڭىز. ءسىزدىڭ الدىڭىزدا كوڭىلدىر تەڭىز، اشىق اسپان جانە كۇن. تەڭىز ءبىرقالىپتى دەم الىپ، اساۋ تولقىندارى جاعاعا سوعىلىپ، قايتادان كەيىن قايتۋدا.
تەڭىز تولقىندارىنىڭ شۋىن ەستىپ، تولقىندارعا قىزىعا قاراپ، جاعالاۋداعى تەڭىزدىڭ تۇزدى اۋاسىن جۇتىپ ءسىز تۇرسىز. ءوز بويىڭىزدى باسقان اۋىرتپالىقتان ءبىر ساتكە بولسا دا ارىلعاندايسىز. ءسىزدىڭ رۋحىڭىز جايلىلىق سەزىمىنە تولى. ءسىز تومەنگە ءتۇسىپ، اياعىڭىزدى شەشتىڭىز، جالاڭ اياق قۇمنىڭ قىزۋى مەن جۇمساقتىعىن سەزىنە وتىرىپ جۇگىرۋدەسىز. مىنە ءسىز سۋدىڭ جانىنا كەلدىڭىز، تولقىندار ءسىزدىڭ اياعىڭىزدى جۋىپ جاتىر، سۋ جىپ - جىلى ءارى جۇپ - جۇمساق. ءسىز قولدارىڭىزدى بوس تاستاپ، باسىڭىزدى شالقايتتىڭىز. كۇن ساۋلەسى مەن جەڭىل سامال ءسىزدىڭ بەتىڭىزدى وبۋدە، تەڭىز تولقىندارىنىڭ تامشىلارى ءسىزدىڭ دەنەڭىزدى باۋراپ العانداي. ەرنىڭىزدە تەڭىزدىڭ تۇزدى سۋىنىڭ كەرمەك ءدامى جانە باقىت كۇلكىسى. ءسىز ءوزىڭىزدى كىشكەنتاي بالا سياقتى سەزىنىپ، - جۇگىرگىڭىز، سەكىرگىڭىز، سۋ شاشىپ ويناعىڭىز، كۇلگىڭىز كەلەدى. وزىڭىزگە وسى بىرنەشە مينۋت ىشىندە نە ىستەگىڭىز كەلسە، سونى ىستەۋگە رۇقسات ەتىڭىز.
ءسىزدىڭ قايتاتىن ۋاقىتىڭىز بولدى. مىنە ءسىز تاعى دا جاردىڭ باسىندا تۇرسىز. سىزگە دەمالىس پەن باقىت سىيلاعان عاجايىپ الەمگە العىسىڭىزدى ايتىڭىز. اسىقپاي بۇل ورىنمەن قوشتاسىڭىز. كوزدەرىڭىزدى اسىقپاي اشىڭىز.
رەفلەكسيا
- ءقازىر قانداي كۇيدەسىزدەر؟
- بوساڭسۋ جاتتىعۋلارى قانشالىقتى ناتيجە بەرەدى؟
- ترەنينگتەن العان اسەرلەرىڭىز قانداي؟
اقتوبە قالاسى،
№1 ورتا مەكتەپ پەداگوگ - پسيحولوگى:
نۋرماحانوۆا ج. ت.
You Might Also Like
-
پەداگوگتارعا ارنالعان «تانىس بولايىق» پسيحولوگيالىق ترەنينگى
