پوەزيا! مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟
تاقىرىبى: «پوەزيا! مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟»
ماقساتى: اقىننىڭ ءورىستى وي، وشپەس كوركەم مۇراسىن ناسيحاتتاۋ، اقىندى ەسكە الۋ، وقۋشىلارعا ۇلتتىق، ادامگەرشىلىك تاربيە بەرۋ، وقۋشىنىڭ مانەرلەپ وقۋ شەبەرلىگىن شىڭداۋ جانە «ق ر - داعى تىلدەر تۋرالى» زاڭىن جۇزەگە اسىرۋ.
وزگە ۇلت بالالارىنىڭ اراسىندا مۇقاعالي ماقاتايەۆ ولەڭدەرى بويىنشا مانەرلەپ وقۋ سايىسى.
ماقساتى: اقىننىڭ ءورىستى وي، وشپەس كوركەم مۇراسىن ناسيحاتتاۋ، اقىندى ەسكە الۋ، وقۋشىلارعا ۇلتتىق، ادامگەرشىلىك تاربيە بەرۋ، وقۋشىنىڭ مانەرلەپ وقۋ شەبەرلىگىن شىڭداۋ جانە «ق ر - داعى تىلدەر تۋرالى» زاڭىن جۇزەگە اسىرۋ.
بارىسى:
1 - جۇرگىزۋشى:
سىرىم دا - وسى،
جىرىم دا - وسى،
الدىڭدا.
بايقاشى ءبىر
بىقسىدىم با، جاندىم با؟
ماحاڭدار جوق،
ماحاڭداردىڭ سارقىتى -
مۇقاعالي ماقاتايەۆ بار مۇندا،- دەپ ءبىر كۇندىك ساۋلەدەي اعىپ وتكەن قىسقا عۇمىرىندا م.ماقاتايەۆ ۇرپاقتارعا ۇلانعايىر مۇرا قالدىرىپ كەتكەنى بارشامىزعا ءمالىم.
2 - جۇرگىزۋشى: بۇگىن ءبىز سىزدەرمەن ايتۋلى، دارا اقىن، حالقىنىڭ قارا ولەڭىن قۇدىرەتكە اينالدىرعان مۇقاعالي ولەڭدەرى بويىنشا وتپەك مانەرلەپ وقۋ سايىسىندا باس قوسىپ وتىرمىز. ولاي بولسا، «كوكىرەگىنىڭ كوزى اشىق، كوڭىلى وياۋ» جىر سۇيەر قاۋىم، «پوەزيا! مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟»اتتى وزگە ۇلت بالالارى اراسىنداعى جىر سايىسىنا قوش كەلدىڭىزدەر!
1 - جۇرگىزۋشى: سايىس بولعاسىن ونىڭ اق - قاراسىن اجىراتار ءادىلقازىلاردىڭ بولاتىنى بەلگىلى. ءادىلقازىلار القاسىمەن تانىستىرىپ وتۋگە رۇقسات ەتىڭىزدەر...
2 - جۇرگىزۋشى: الامان بايگەدە وزا شاۋىپ، شاشاسىنا شاڭ جۇقتىرماعان ەرەن جۇيرىك، تالانتتى تۇلعا ءمۇقاعاليدىڭ ءومىر جولى ءار الۋان. ونى ءبىرىمىز بىلسەك، ءبىرىمىز بىلە بەرمەيمىز. ەندى ءبىر ءسات اقىننىڭ ءومىر دەرەكتەرىنە جۇگىنەيىك...(سلايد ارقىلى كورسەتە وتىرىپ بايانداۋ)
ءان «ارۋلار»
1 - جۇرگىزۋشى:
پوەزيا!
مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟
سەن مەنى سەزەسىڭ بە، نەگە ىزدەدىم؟
الاۋىرتقان تاڭداردان سەنى ىزدەدىم،
قاراۋىتقان تاۋلاردان سەنى ىزدەدىم.
ساف الماستاي پوەزياسىن ءبىر ەلدىڭ مۇراسىنداي ەتىپ قالدىرا بىلگەن اقىننىڭ ولەڭدەرى ءوزى ايتقانداي تالاي بولاشاقتارعا كوشەدى.
ەندەشە، سول ءبىر ماڭگىلىك كوشتىڭ سىرلى اۋەنىنە، جادىمىزدا جاڭعىرعان جىر جولدارىنا قۇلاق سالۋ ءۇشىن سايىسىمىزدى باستايىق.
ورتاعا 8 - سىنىپ وقۋشىلارى شاقىرىلادى...
«ارمان - اي» ءانى.
9 سىنىپ وقۋشىلارى ولەڭدەر وقيدى...
«سەنىڭ كوزىڭ» ءانى.
10 سىنىپ وقۋشىلارى ولەڭدەرىن وقيدى...
2 - جۇرگىزۋشى:
قىرانسىڭ، اعا، توپتان سەن بولەك داراسىڭ،
ءحانتاڭىرى سىندى زاڭعار بوپ ماڭگى قالاسىڭ.
جىرلارىڭ سەنىڭ تاۋلارداي بيىك تۇلعالى
شارلاپ ءجۇر بۇگىن كوك پەنەن جەردىڭ اراسىن.
قۇرمەتتى جىر سۇيەر قاۋىم!
بۇگىنگى سايىسىمىز ءوز مارەسىنە جەتىپ قالدى. وسى سايىس بارىسىندا سىزدەر اقىن جىرلارىن وقىپ، تىڭداپ قانا قويماي، ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى از دا بولسا مالىمەت الدى دەپ ويلايمىز.
1 - جۇرگىزۋشى: ەندەشە، ءادىلقازىلار القاسى سايىس قورىتىندىسىن شىعارعانشا بىرنەشە سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەيىك. سۇراققا تولىق جاۋاپ بەرگەن كورەرمەنگە ارنايى دايىنداعان سىيلىقتارىمىز بار. ولاي بولسا ۋاقىت وزدىرماي سۇراقتارعا كوشەيىك.
1. مۇقاعالي قاي جىلى، قاي جەردە دۇنيەگە كەلگەن؟
2. بۇگىنگى سايىس بارىسىندا اقىن ولەڭدەرىنە جازىلعان قانداي ءۇش ءان ايتىلدى؟
3. اقىننىڭ قاي جيناعىنا 1999جىلى ق ر - سى مەملەكەتتىك سىيلىعى بەرىلدى؟
4. مۇقاعالي قازاقتىڭ قاي اقىن قىزىنا ارناپ ولەڭ حات جازدى؟
2 - جۇرگىزۋشى:
ءان سال، جانىم!
انىڭمەن تەربەت مەنى
ءبىر ساتكە تىنسىن، تىرشىلىك جەر كوكتەگى
اقىننىڭ عۇمىرلى پوەزياسى بۇگىندە انگە اينالىپ، كوككە قالىقتايدى. ونىڭ سوزىنە جازىلعان اندەر بۇگىنگى تاڭدا بارشا جۇرتتىڭ جۇرەگىنەن بەرىك ورىن الىپ، قۋانىشى مەن قايعىسىن بولىسەتىن اينىماس جان سەرىگىنە اينالدى. قولدارىمىزعا تاراتىلعان ءاننىڭ ءماتىنى بويىنشا اقىنعا تاعزىم، اقىندى ەسكە الۋ رەتىندە «ەسىڭە مەنى العايسىڭ»ءانىن بارلىعىمىز بىرگە شىرقايىق.
1 - جۇرگىزۋشى: بۇگىنگى «پوەزيا! مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟» اتتى مانەرلەپ وقۋ سايىسىنىڭ قورىتىندىسىن جاريالاۋ ءۇشىن ءادىلقازىلار القاسىنا ءسوز بەرەيىك...
2 - جۇرگىزۋشى:
اۋزىن اشسا، جۇرەگى كورىنەتىن،
كومەيىنەن وتتى جىر توگىلەتىن،
قايران مۇقا، ارۋاقتى اقىنسىڭ عوي
قاس تۇلپارداي جەر تارتىپ تەبىنەتىن.
بەينەت كەشىپ جاسىڭنىڭ جاستىعىندا،
كوردىڭ تالاي پاقىردىڭ قاستىعىندا.
مازاق قىلدى-اۋ بىرەۋلەر ءىشى كۇيىپ،
ساتتەرىڭدى اينالعان تاس تۇعىرعا.
قازاق تالاي قازاقپەن كەكتەسەدى،
كەرەك ەمەس بىرەۋدىڭ وت كوسەۋى.
تىلدەن بەزىپ جۇرگەندەر ءبىر ءسوزىڭنىڭ،
ءدامىن السا ەشقايدا كەتپەس ەدى.
اقيىق اقىننىڭ ۇرپاققا ۇران بولعان جىرلارىن ەلى دە، اقىننىڭ وي مەن سەزىم استاسقان جىرلارىن جاتتاعان جاس قاۋىم دا ەشقاشان ەستەن شىعارمايدى دەپ سەنەمىز.
بىرگە: كەلەسى كەزدەسكەنشە ساۋ بولىڭىزدار.
"ساتبايەۆ قالاسىنىڭ №1 مەكتەپ – گيمنازياسى"كمم
ورىس سىنىپتارىنداعى قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
يسانكۋلوۆا گۋلبانۋ گالىمجانوۆنا
ماقساتى: اقىننىڭ ءورىستى وي، وشپەس كوركەم مۇراسىن ناسيحاتتاۋ، اقىندى ەسكە الۋ، وقۋشىلارعا ۇلتتىق، ادامگەرشىلىك تاربيە بەرۋ، وقۋشىنىڭ مانەرلەپ وقۋ شەبەرلىگىن شىڭداۋ جانە «ق ر - داعى تىلدەر تۋرالى» زاڭىن جۇزەگە اسىرۋ.
وزگە ۇلت بالالارىنىڭ اراسىندا مۇقاعالي ماقاتايەۆ ولەڭدەرى بويىنشا مانەرلەپ وقۋ سايىسى.
ماقساتى: اقىننىڭ ءورىستى وي، وشپەس كوركەم مۇراسىن ناسيحاتتاۋ، اقىندى ەسكە الۋ، وقۋشىلارعا ۇلتتىق، ادامگەرشىلىك تاربيە بەرۋ، وقۋشىنىڭ مانەرلەپ وقۋ شەبەرلىگىن شىڭداۋ جانە «ق ر - داعى تىلدەر تۋرالى» زاڭىن جۇزەگە اسىرۋ.
بارىسى:
1 - جۇرگىزۋشى:
سىرىم دا - وسى،
جىرىم دا - وسى،
الدىڭدا.
بايقاشى ءبىر
بىقسىدىم با، جاندىم با؟
ماحاڭدار جوق،
ماحاڭداردىڭ سارقىتى -
مۇقاعالي ماقاتايەۆ بار مۇندا،- دەپ ءبىر كۇندىك ساۋلەدەي اعىپ وتكەن قىسقا عۇمىرىندا م.ماقاتايەۆ ۇرپاقتارعا ۇلانعايىر مۇرا قالدىرىپ كەتكەنى بارشامىزعا ءمالىم.
2 - جۇرگىزۋشى: بۇگىن ءبىز سىزدەرمەن ايتۋلى، دارا اقىن، حالقىنىڭ قارا ولەڭىن قۇدىرەتكە اينالدىرعان مۇقاعالي ولەڭدەرى بويىنشا وتپەك مانەرلەپ وقۋ سايىسىندا باس قوسىپ وتىرمىز. ولاي بولسا، «كوكىرەگىنىڭ كوزى اشىق، كوڭىلى وياۋ» جىر سۇيەر قاۋىم، «پوەزيا! مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟»اتتى وزگە ۇلت بالالارى اراسىنداعى جىر سايىسىنا قوش كەلدىڭىزدەر!
1 - جۇرگىزۋشى: سايىس بولعاسىن ونىڭ اق - قاراسىن اجىراتار ءادىلقازىلاردىڭ بولاتىنى بەلگىلى. ءادىلقازىلار القاسىمەن تانىستىرىپ وتۋگە رۇقسات ەتىڭىزدەر...
2 - جۇرگىزۋشى: الامان بايگەدە وزا شاۋىپ، شاشاسىنا شاڭ جۇقتىرماعان ەرەن جۇيرىك، تالانتتى تۇلعا ءمۇقاعاليدىڭ ءومىر جولى ءار الۋان. ونى ءبىرىمىز بىلسەك، ءبىرىمىز بىلە بەرمەيمىز. ەندى ءبىر ءسات اقىننىڭ ءومىر دەرەكتەرىنە جۇگىنەيىك...(سلايد ارقىلى كورسەتە وتىرىپ بايانداۋ)
ءان «ارۋلار»
1 - جۇرگىزۋشى:
پوەزيا!
مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟
سەن مەنى سەزەسىڭ بە، نەگە ىزدەدىم؟
الاۋىرتقان تاڭداردان سەنى ىزدەدىم،
قاراۋىتقان تاۋلاردان سەنى ىزدەدىم.
ساف الماستاي پوەزياسىن ءبىر ەلدىڭ مۇراسىنداي ەتىپ قالدىرا بىلگەن اقىننىڭ ولەڭدەرى ءوزى ايتقانداي تالاي بولاشاقتارعا كوشەدى.
ەندەشە، سول ءبىر ماڭگىلىك كوشتىڭ سىرلى اۋەنىنە، جادىمىزدا جاڭعىرعان جىر جولدارىنا قۇلاق سالۋ ءۇشىن سايىسىمىزدى باستايىق.
ورتاعا 8 - سىنىپ وقۋشىلارى شاقىرىلادى...
«ارمان - اي» ءانى.
9 سىنىپ وقۋشىلارى ولەڭدەر وقيدى...
«سەنىڭ كوزىڭ» ءانى.
10 سىنىپ وقۋشىلارى ولەڭدەرىن وقيدى...
2 - جۇرگىزۋشى:
قىرانسىڭ، اعا، توپتان سەن بولەك داراسىڭ،
ءحانتاڭىرى سىندى زاڭعار بوپ ماڭگى قالاسىڭ.
جىرلارىڭ سەنىڭ تاۋلارداي بيىك تۇلعالى
شارلاپ ءجۇر بۇگىن كوك پەنەن جەردىڭ اراسىن.
قۇرمەتتى جىر سۇيەر قاۋىم!
بۇگىنگى سايىسىمىز ءوز مارەسىنە جەتىپ قالدى. وسى سايىس بارىسىندا سىزدەر اقىن جىرلارىن وقىپ، تىڭداپ قانا قويماي، ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى تۋرالى از دا بولسا مالىمەت الدى دەپ ويلايمىز.
1 - جۇرگىزۋشى: ەندەشە، ءادىلقازىلار القاسى سايىس قورىتىندىسىن شىعارعانشا بىرنەشە سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەيىك. سۇراققا تولىق جاۋاپ بەرگەن كورەرمەنگە ارنايى دايىنداعان سىيلىقتارىمىز بار. ولاي بولسا ۋاقىت وزدىرماي سۇراقتارعا كوشەيىك.
1. مۇقاعالي قاي جىلى، قاي جەردە دۇنيەگە كەلگەن؟
2. بۇگىنگى سايىس بارىسىندا اقىن ولەڭدەرىنە جازىلعان قانداي ءۇش ءان ايتىلدى؟
3. اقىننىڭ قاي جيناعىنا 1999جىلى ق ر - سى مەملەكەتتىك سىيلىعى بەرىلدى؟
4. مۇقاعالي قازاقتىڭ قاي اقىن قىزىنا ارناپ ولەڭ حات جازدى؟
2 - جۇرگىزۋشى:
ءان سال، جانىم!
انىڭمەن تەربەت مەنى
ءبىر ساتكە تىنسىن، تىرشىلىك جەر كوكتەگى
اقىننىڭ عۇمىرلى پوەزياسى بۇگىندە انگە اينالىپ، كوككە قالىقتايدى. ونىڭ سوزىنە جازىلعان اندەر بۇگىنگى تاڭدا بارشا جۇرتتىڭ جۇرەگىنەن بەرىك ورىن الىپ، قۋانىشى مەن قايعىسىن بولىسەتىن اينىماس جان سەرىگىنە اينالدى. قولدارىمىزعا تاراتىلعان ءاننىڭ ءماتىنى بويىنشا اقىنعا تاعزىم، اقىندى ەسكە الۋ رەتىندە «ەسىڭە مەنى العايسىڭ»ءانىن بارلىعىمىز بىرگە شىرقايىق.
1 - جۇرگىزۋشى: بۇگىنگى «پوەزيا! مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟» اتتى مانەرلەپ وقۋ سايىسىنىڭ قورىتىندىسىن جاريالاۋ ءۇشىن ءادىلقازىلار القاسىنا ءسوز بەرەيىك...
2 - جۇرگىزۋشى:
اۋزىن اشسا، جۇرەگى كورىنەتىن،
كومەيىنەن وتتى جىر توگىلەتىن،
قايران مۇقا، ارۋاقتى اقىنسىڭ عوي
قاس تۇلپارداي جەر تارتىپ تەبىنەتىن.
بەينەت كەشىپ جاسىڭنىڭ جاستىعىندا،
كوردىڭ تالاي پاقىردىڭ قاستىعىندا.
مازاق قىلدى-اۋ بىرەۋلەر ءىشى كۇيىپ،
ساتتەرىڭدى اينالعان تاس تۇعىرعا.
قازاق تالاي قازاقپەن كەكتەسەدى،
كەرەك ەمەس بىرەۋدىڭ وت كوسەۋى.
تىلدەن بەزىپ جۇرگەندەر ءبىر ءسوزىڭنىڭ،
ءدامىن السا ەشقايدا كەتپەس ەدى.
اقيىق اقىننىڭ ۇرپاققا ۇران بولعان جىرلارىن ەلى دە، اقىننىڭ وي مەن سەزىم استاسقان جىرلارىن جاتتاعان جاس قاۋىم دا ەشقاشان ەستەن شىعارمايدى دەپ سەنەمىز.
بىرگە: كەلەسى كەزدەسكەنشە ساۋ بولىڭىزدار.
"ساتبايەۆ قالاسىنىڭ №1 مەكتەپ – گيمنازياسى"كمم
ورىس سىنىپتارىنداعى قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
يسانكۋلوۆا گۋلبانۋ گالىمجانوۆنا
You Might Also Like
-
ماقساتى: ەلىمىزدىڭ تاريحى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. ءوز وتانىن سۇيۋگە تاربيەلەۋ. ەلىمىزدىڭ رامىزدەرىن قاستەرلەۋگە ۇيرەتۋ. تۋعان ەلگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ. ءوز انا ءتىلىن، ادەت - عۇرپىن، سالت - د...
