قوزعالىسقا ەسەپتەر شىعارۋ
ماتەماتيكا 4 - كلاسس
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قوزعالىسقا ەسەپتەر شىعارۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
1.. جىلدامدىق، ۋاقىت، قاشىقتىققا بەرىلگەن ەسەپتەر جايلى بىلىمدەرىن تياناقتاپ پىسىقتاۋ. ءبىر باعىتتاعى قوزعالىسقا ارنالعان ەسەپتەردى شىعارۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
2.. وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن، ويلاۋ قابىلەتىن، ماتەماتيكالىق ءتىلىن دامىتۋ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
3. ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساۋعا توسەلدىرۋ، العان ءبىلىمىن ومىردە قولدانا بىلۋگە، تاپقىرلىققا، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋعا تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
وقىتۋ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ، سالىستىرۋ، اجىراتۋ، جيناقتاۋ، جاتتىقتىرۋ، كورنەكى، ىزدەنىس ءادىسى، جازبا جۇمىسى، وزىندىك جۇمىس،
كورنەكىلىكتەر: سلايد، سىزبا، دەڭگەيلىىك كارتوچكا، شاڭعىشىلار سۋرەتى
ءپانارالىق بايلانىس: دەنە شىنىقتىرۋ
ساباقتىڭ بارىسى: [center][/center]
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلاردىڭ ساباققا ازىرلىكتەرىن قاداعالاۋ. زەيىندەرىن ساباققا اۋدارۋ. قوناقتارمەن امانداسۋ.
وي قوزعاۋ
- بالالار، ءقازىر الەمنىڭ نازارىن اۋدارعان قانداي وقيعا بولىپ جاتىر؟
- وليمپيادا.
- بۇل وليمپيادا قانداي ويىندارعا ارنالاعان؟
- قىسقى ويىندار.
- ول قاي ەلدە بولىپ جاتىر؟
- رەسەيدىڭ سوچي قالاسىندا.
- دۇرىس ايتاسىڭدار، بيىل 2014 جىلى سوچي قالاسىندا 7 اقپاندا قىسقى ويىندارعا ارنالعان وليمپيادانىڭ اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى. وعان ءبىزدىڭ ەلدەن دە سپورتشىلار قاتىسىپ جاتىر.
- قانداي قىسقى سپورت تۇرلەرىن اتاپ بەرە الاسىڭدار؟
- حوككەي، شاڭعىمەن سىرعاناۋ، مانەرلەپ سىرعاناۋ، شورت ترەك، فريستايل، سنوۋبورد ت. ب.
- ەندەشە بۇگىنگى ساباعىمىزدى وسى وليمپياداعا ارنايمىز. سپورتشى سەكىلدى ……
پسيحولوگيالىق دايىندىق
س - سالماقتى
پ - پاراساتتى
و - وزات
ر - رۋحتى
ت - ءتوزىمدى
ش - شىنىققان
ى - ىنتىماقشىل بولايىق! بۇگىنگى ساباعىمىزدا وسى قاسيەتتەر بويلارىنان تابىلادى دەگەن ويدامىن. ساتتىلىك تىلەيمىن!
ءىى. ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ.
№ 7، 9 تاپسىرمانى تەكسەرىپ شىعۋ.
ءىىى. جاڭا تاقىرىپ.
1. - بالالار، ءقازىر ءارقايسىڭ شاڭعىشى بولىپ جارىساسىڭدار. ءار ەسەپتى دۇرىس شىعارساڭ شاڭعىشى ءبىر بوگەتتەن ءوتىپ تۇرادى. ءسويتىپ ساباق اياعىندا كىم وزىپ كەلەتىنىن انىقتاپ باعالايمىز. ويىمىزدى جاڭعىرتىپ مىنانى ەسكە ءتۇسىرىپ الايىق.
- مىنا جازۋ نەنى بىلدىرەدى؟ كىم ايتىپ بەرەدى؟
S = V x t ------------ V = S: t ----------------- t = S: V
وقۋشىلار جىلدامدىق، ۋاقىت، قاشىقتىقتى تابۋ ەرەجەسىن ەسكە تۇسىرەدى.
2. №1 تاپسىرما. سلايد پەن سۋرەتتى پايدالانىپ سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ. دالەلدەۋ.
بۇل سپورتتىڭ قاي ءتۇرى؟ ءبىزدىڭ اقتوبە وبلىسىنان اسلان داۋموۆ دەگەن جاس كونكيشى بۇل جارىسقا قاتىسۋدا. 1 بوگەت
3. №2 تاپسىرما
ءبىر وقۋشى تاقتادا سىزبانى پايدالانىپ، ەسەپتى تالداپ بەرەدى. شارتىن قۇرادى. شىعارعان ەسەبىنىڭ دۇرىستىعىن سلايدتاعى جازۋمەن تەكسەرەدى
جۇك ماشينا V - 55كم/ساع ------------------- ش: (55+65) ح3+89=449كم
جەڭىل ماشينا V - 65كم/ساع ----------------- (55+65) ح7+89=929كم
S - 89كم
t - 3 ساع S -؟ كم
t - 7ساع S -؟ كم
2 بوگەت
4. - ەندى بالالار، ءسال سپورتتان اۋىتقىپ ەلىمىزگە ورالايىق. بيىل پرەزيدەنت حالىققا جولداۋىن ارنادى. ول بيىلعى جولداۋىندا دا باسپانا ماسەلەسىنە باسىمدىق بەردى. جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي الاڭىن جىل سايىن 1 ميلليون شارشى مەترگە جەتكىزۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. باسپانا ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن 2011 - 2014 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسى تۇزىلگەن بولاتىن، ءقازىر يگىلىگىن بەرىپ، ءبىر جىل ىشىندە 55 مىڭ قازاقستاندىق قونىس تويىن تويلادى. ەندەشە كەلەسى ەسەبىمىز وسى ءۇي قۇرىلىسىنا ارنالعان.
تاقتاعا كەلەسى وقۋشى شىعادى.
№3تاپسىرما
6 ءۇي – 198 پاتەرلى ------------------------------- شەشۋى: 198 ح 6+270 ح 5=2538
5 ءۇي – 270 پاتەرلى ------- 15000 --------------- 15000 – 2538 = 12462
قالعانى -؟ پاتەر
3 بوگەت
4. №4تاپسىرما.
360+ح: 3=440 -------------- ح: 8+140=212 ------------ (ح+25) ح4=360
ح: 3=440 - 360 ------------- ح: 8=212 - 140 ------------ ح+25=360: 4
ح: 3=80 --------------------- ح: 8=72 --------------------- ح+25=90
ح=80ح3 --------------------- ح=72ح8 -------------------- ح=90 - 25
ح=240 ---------------------- ح=576 ---------------------- ح=65
4 بوگەت
5. №5 تاپسىرما. وقۋشىلار دەڭگەيلىك تاپسىرمانى تاڭداپ، ءوز بەتىنشە ورىندايدى.
1. دەڭگەي
تىك ءتورتبۇرىشتى كىتاپتىڭ مۇقاباسىنىڭ ەنى 10 سم، بۇل ونىڭ ۇزىندىعىنان 2 ەسە كەم. كىتاپ مۇقاباسىنىڭ ۇزىندىعى نەشە سانتيمەتر؟
2. دەڭگەي
سايكەس كەلەتىن ساندى تاپ:
□ ح 11=957 ---------------- 92 ح □ =1012
□ ح 101=8787 ---------------- 92 ح □ =9292
□ ح 1001=87087 ---------------- 92 ح □ =92092
3 دەڭگەي
سىزبا بويىنشا ەسەپ قۇرا جانە شىعار:
52كم/ساع؟ كم/ساع
كەلەسى 5 بوگەتتەن ءوتۋ.
230كم
IV. قورىتىندى:
6. شىعارماشىلىق تاپسىرمانى ورىنداۋ، جازۋدى اياقتاۋ. «كىم شاپشاڭ؟»
V. ۇيگە تاپسىرما:.
VI. باعالاۋ: مارەگە بۇرىن جەتكەن شاڭعىشى بويىنشا ماداقتاۋ، وزدەرىن باعالاۋ
ەستەلىككە وليمپيادانىڭ بويتۇمار اڭدارىنىڭ سۋرەتىن سىيلاۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قوزعالىسقا ەسەپتەر شىعارۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
1.. جىلدامدىق، ۋاقىت، قاشىقتىققا بەرىلگەن ەسەپتەر جايلى بىلىمدەرىن تياناقتاپ پىسىقتاۋ. ءبىر باعىتتاعى قوزعالىسقا ارنالعان ەسەپتەردى شىعارۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
2.. وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن، ويلاۋ قابىلەتىن، ماتەماتيكالىق ءتىلىن دامىتۋ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
3. ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساۋعا توسەلدىرۋ، العان ءبىلىمىن ومىردە قولدانا بىلۋگە، تاپقىرلىققا، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋعا تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
وقىتۋ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ، سالىستىرۋ، اجىراتۋ، جيناقتاۋ، جاتتىقتىرۋ، كورنەكى، ىزدەنىس ءادىسى، جازبا جۇمىسى، وزىندىك جۇمىس،
كورنەكىلىكتەر: سلايد، سىزبا، دەڭگەيلىىك كارتوچكا، شاڭعىشىلار سۋرەتى
ءپانارالىق بايلانىس: دەنە شىنىقتىرۋ
ساباقتىڭ بارىسى: [center][/center]
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلاردىڭ ساباققا ازىرلىكتەرىن قاداعالاۋ. زەيىندەرىن ساباققا اۋدارۋ. قوناقتارمەن امانداسۋ.
وي قوزعاۋ
- بالالار، ءقازىر الەمنىڭ نازارىن اۋدارعان قانداي وقيعا بولىپ جاتىر؟
- وليمپيادا.
- بۇل وليمپيادا قانداي ويىندارعا ارنالاعان؟
- قىسقى ويىندار.
- ول قاي ەلدە بولىپ جاتىر؟
- رەسەيدىڭ سوچي قالاسىندا.
- دۇرىس ايتاسىڭدار، بيىل 2014 جىلى سوچي قالاسىندا 7 اقپاندا قىسقى ويىندارعا ارنالعان وليمپيادانىڭ اشىلۋ ءراسىمى ءوتتى. وعان ءبىزدىڭ ەلدەن دە سپورتشىلار قاتىسىپ جاتىر.
- قانداي قىسقى سپورت تۇرلەرىن اتاپ بەرە الاسىڭدار؟
- حوككەي، شاڭعىمەن سىرعاناۋ، مانەرلەپ سىرعاناۋ، شورت ترەك، فريستايل، سنوۋبورد ت. ب.
- ەندەشە بۇگىنگى ساباعىمىزدى وسى وليمپياداعا ارنايمىز. سپورتشى سەكىلدى ……
پسيحولوگيالىق دايىندىق
س - سالماقتى
پ - پاراساتتى
و - وزات
ر - رۋحتى
ت - ءتوزىمدى
ش - شىنىققان
ى - ىنتىماقشىل بولايىق! بۇگىنگى ساباعىمىزدا وسى قاسيەتتەر بويلارىنان تابىلادى دەگەن ويدامىن. ساتتىلىك تىلەيمىن!
ءىى. ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ.
№ 7، 9 تاپسىرمانى تەكسەرىپ شىعۋ.
ءىىى. جاڭا تاقىرىپ.
1. - بالالار، ءقازىر ءارقايسىڭ شاڭعىشى بولىپ جارىساسىڭدار. ءار ەسەپتى دۇرىس شىعارساڭ شاڭعىشى ءبىر بوگەتتەن ءوتىپ تۇرادى. ءسويتىپ ساباق اياعىندا كىم وزىپ كەلەتىنىن انىقتاپ باعالايمىز. ويىمىزدى جاڭعىرتىپ مىنانى ەسكە ءتۇسىرىپ الايىق.
- مىنا جازۋ نەنى بىلدىرەدى؟ كىم ايتىپ بەرەدى؟
S = V x t ------------ V = S: t ----------------- t = S: V
وقۋشىلار جىلدامدىق، ۋاقىت، قاشىقتىقتى تابۋ ەرەجەسىن ەسكە تۇسىرەدى.
2. №1 تاپسىرما. سلايد پەن سۋرەتتى پايدالانىپ سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ. دالەلدەۋ.
بۇل سپورتتىڭ قاي ءتۇرى؟ ءبىزدىڭ اقتوبە وبلىسىنان اسلان داۋموۆ دەگەن جاس كونكيشى بۇل جارىسقا قاتىسۋدا. 1 بوگەت
3. №2 تاپسىرما
ءبىر وقۋشى تاقتادا سىزبانى پايدالانىپ، ەسەپتى تالداپ بەرەدى. شارتىن قۇرادى. شىعارعان ەسەبىنىڭ دۇرىستىعىن سلايدتاعى جازۋمەن تەكسەرەدى
جۇك ماشينا V - 55كم/ساع ------------------- ش: (55+65) ح3+89=449كم
جەڭىل ماشينا V - 65كم/ساع ----------------- (55+65) ح7+89=929كم
S - 89كم
t - 3 ساع S -؟ كم
t - 7ساع S -؟ كم
2 بوگەت
4. - ەندى بالالار، ءسال سپورتتان اۋىتقىپ ەلىمىزگە ورالايىق. بيىل پرەزيدەنت حالىققا جولداۋىن ارنادى. ول بيىلعى جولداۋىندا دا باسپانا ماسەلەسىنە باسىمدىق بەردى. جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي الاڭىن جىل سايىن 1 ميلليون شارشى مەترگە جەتكىزۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. باسپانا ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن 2011 - 2014 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسى تۇزىلگەن بولاتىن، ءقازىر يگىلىگىن بەرىپ، ءبىر جىل ىشىندە 55 مىڭ قازاقستاندىق قونىس تويىن تويلادى. ەندەشە كەلەسى ەسەبىمىز وسى ءۇي قۇرىلىسىنا ارنالعان.
تاقتاعا كەلەسى وقۋشى شىعادى.
№3تاپسىرما
6 ءۇي – 198 پاتەرلى ------------------------------- شەشۋى: 198 ح 6+270 ح 5=2538
5 ءۇي – 270 پاتەرلى ------- 15000 --------------- 15000 – 2538 = 12462
قالعانى -؟ پاتەر
3 بوگەت
سەرگىتۋ ءساتى
- ەندى بالالار، ءسال تىنىعىپ الايىق. ول ءۇشىن مىنا سانداردى وقيىق.
753 829
46013
ءبىرىنشى ساننىڭ 2 رازريادىندا قانشا بىرلىك بولسا، سونشا رەت اڭداردىڭ قيمىلىن قايتالايمىز. 4 رازريادتا؟ 6 رازريادتا؟ 9 رازريادتا؟
ەكىنشى ساننىڭ 6 رازريادتا؟ 4 رازريادتا؟ 1 رازريادتا؟
بالالار، نەگە بۇل اڭدار شىقتى؟ وقۋشىلاردىڭ ويىن تىڭداۋ.
- ەندى بالالار، ءسال تىنىعىپ الايىق. ول ءۇشىن مىنا سانداردى وقيىق.
753 829
46013
ءبىرىنشى ساننىڭ 2 رازريادىندا قانشا بىرلىك بولسا، سونشا رەت اڭداردىڭ قيمىلىن قايتالايمىز. 4 رازريادتا؟ 6 رازريادتا؟ 9 رازريادتا؟
ەكىنشى ساننىڭ 6 رازريادتا؟ 4 رازريادتا؟ 1 رازريادتا؟
بالالار، نەگە بۇل اڭدار شىقتى؟ وقۋشىلاردىڭ ويىن تىڭداۋ.
4. №4تاپسىرما.
360+ح: 3=440 -------------- ح: 8+140=212 ------------ (ح+25) ح4=360
ح: 3=440 - 360 ------------- ح: 8=212 - 140 ------------ ح+25=360: 4
ح: 3=80 --------------------- ح: 8=72 --------------------- ح+25=90
ح=80ح3 --------------------- ح=72ح8 -------------------- ح=90 - 25
ح=240 ---------------------- ح=576 ---------------------- ح=65
4 بوگەت
5. №5 تاپسىرما. وقۋشىلار دەڭگەيلىك تاپسىرمانى تاڭداپ، ءوز بەتىنشە ورىندايدى.
1. دەڭگەي
تىك ءتورتبۇرىشتى كىتاپتىڭ مۇقاباسىنىڭ ەنى 10 سم، بۇل ونىڭ ۇزىندىعىنان 2 ەسە كەم. كىتاپ مۇقاباسىنىڭ ۇزىندىعى نەشە سانتيمەتر؟
2. دەڭگەي
سايكەس كەلەتىن ساندى تاپ:
□ ح 11=957 ---------------- 92 ح □ =1012
□ ح 101=8787 ---------------- 92 ح □ =9292
□ ح 1001=87087 ---------------- 92 ح □ =92092
3 دەڭگەي
سىزبا بويىنشا ەسەپ قۇرا جانە شىعار:
52كم/ساع؟ كم/ساع
كەلەسى 5 بوگەتتەن ءوتۋ.
230كم
IV. قورىتىندى:
6. شىعارماشىلىق تاپسىرمانى ورىنداۋ، جازۋدى اياقتاۋ. «كىم شاپشاڭ؟»
V. ۇيگە تاپسىرما:.
VI. باعالاۋ: مارەگە بۇرىن جەتكەن شاڭعىشى بويىنشا ماداقتاۋ، وزدەرىن باعالاۋ
ەستەلىككە وليمپيادانىڭ بويتۇمار اڭدارىنىڭ سۋرەتىن سىيلاۋ
You Might Also Like
