قاسقىر
جەكسەنبى كۇنى تاڭەرتەڭ ەرتەمەن يۆان دەگتياريەۆكە قايىن اتاسى ناۋم كرەچەتوۆ كەلدى. ناۋم ورتا جاسقا كەلگەن، جىلپوس تا ايلاكەر، پىسىق.
قايىن اتاسىن يۆان جەك كورەدى، ال ناۋم قىزىن اياپ، يۆاننىڭ اناۋ-مىناۋىنا امالسىز شىدايتىن.
— ۇيىقتاپ جاتىرمىسىڭ! — دەدى ناۋم سالعان جەردەن. — وي-حوي! مۇنىمەن، ۆانياجان، بۇكىل جارىق دۇنيەدەن ماقرۇم كەتەسىڭ عوي. سالامات پا؟
— ول جاققا ونشا اسىعا قوياتىن مەن جوق. زاۋقىم سوقپايدى.
— بەكەر ايتاسىڭ. تۇرەگەل... اعاش الىپ كەلە قويالىق. بريگاديردەن ەكى اتشانا سۇراپ الدىم. ارينە، تەكتەن-تەك بەرە سالعان جوق، ءبىراق سولاي بولسا، ونىڭ ءبىر ءجونى بولا جاتار دا وتىن كەرەك بوپ تۇر. يۆان جاتقان بويى ويلانىپ قالدى. سونان سوڭ ورنىنان تۇردى دا، كيىنە باستادى.
— جاستار نەلىكتەن قالاعا قاشادى، بىلەسىز بە؟ — دەدى ول. — ويتكەنى وندا نورماسىن ورىنداعان سوڭ، ءوز جونىنە كەتە بەرەدى. قالادا ادامنىڭ دەمالۋىنا مۇمكىندىك بار. مۇندا قول-اياعىڭ جەرگە تيمەي، جۇرگەنىڭ كۇندىز-تۇنى سالپاقتاپ. جەكسەنبى دە بۇيىرمايدى بىزگە.
— نەمەنە، سوندا وتىنسىز وتىرۋ كەرەك پە؟ — دەدى يۆاننىڭ كەلىنشەگى نيۋرا. — بۇعان ات تاۋىپ اكەلىپ تۇرساڭ دا جاقپايسىڭ.
— مەنىڭ ەستۋىم: قالادا دا جۇمىس ىستەۋ كەرەك كورىنەدى، — دەدى اتاسى.
— كەرەك. مەن سۋ قۇبىرىن جۇرگىزەتىن ور قازۋعا قۋانا-قۋانا بارار ەدىم: بارىڭدى سالىپ ءبىر-اق قيمىلدايسىڭ، ونىڭ ەسەسىنە كەمتارلىق كورمەيسىڭ سۋ دايىن، جىلۋ دايىن.
— ءبىر جاعىنان، ارينە، سۋ قۇبىرى جاقسى، ال ەكىنشى جاعىنان شىن سور بولار ەدى: وندا سەن ۇيقىدان باس كوتەرمەي قويار ەدىڭ. جارايدى، ءجۇر كەتتىك.
— شاي ىشەسىڭ بە؟ — دەپ سۇرادى ايەلى.
— ىشپەيمىن، — دەدى يۆان تابەتى تارتپاي.
— جۇتقانسىڭ عوي؟ — دەدى ناۋم بىلگىسى كەلىپ.
— ءدال سولاي، مارتەبەلىم!
— ءيا... سولاي دە. ال سەن سۋ قۇبىرى دەيسىڭ. ايدا، كەتتىك.
كۇن شۋاقتى، شايداي اشىق ەدى. قار جالتىراپ كوزگە شاعىلىسادى. ورمان ءىشى مۇنداعىداي ەمەس، تىپ-تىنىش، مۇلگىپ تۇر...
باراتىن جەر الىس ەدى — جيىرما شاقىرىم مۇعدارى: اعاشتى جاقىننان كەسۋگە رۇقسات جوق-تى.
ناۋم الدا كەلەدى.
— ورماننان شىعىپ، ورمانعا وتىنعا بارامىز. — مۇندايدا سۇمدىق بولادى ەكەن! — دەپ قىنجىلادى ول.
يۆان شانا ۇستىندە قالعىپ كەلەدى. ءبىر ىرعاقتى جاي ءجۇرىس تەربەتسە كەرەك.
اعاشسىز الاڭقايدان ءوتىپ، سايعا تۇسكەن سوڭ بۇلار ەندى تاۋعا ورمەلەي باستادى. تاۋ باسىندا كوكپەڭبەك بولىپ يت مۇرىنى وتپەس قالىڭ اعاش تۇر. تاۋعا قاراي وتە بەرە-اق بۇلار جول جيەگىنە تاياۋ تۇستا تۇرعان بەس قاسقىردى كوردى. ورماننان شىعا كەلگەن بويدا وسىلاردى كۇتىپ تۇرعانعا ۇقسايدى.
ناۋم اتىنىڭ باسىن تەجەي قالىپ كۇبىرلەپ بوقتاي باستادى:
— تۇقىمىڭ تۇزداي قۇرىعىر... تارعىل-كوكجالداردىڭ جالانىپ تۇرىسىن!
يۆاننىڭ جەككەنى ۇركەك جاس جىلقى ەدى، قىستىعىپ شەگىنە-شەگىنە بارىپ ارتقى اياعىن تارتەنىڭ سىرتىنا شىعارىپ الدى. يۆان ونى دەلبەمەن بۇرماق بولدى. ءبىراق ات قيتىعىپ، سىرتتاعى اياعىن تارتە ىشىنە الا المادى.
قاسقىرلار تاۋدان قۇلاپ كەلەدى.
ناۋم اتىنىڭ موينىن كەيىن قاراي بۇرىپ الىپ:
— نەعىپ بايلانىپ قالدىڭ؟! — دەپ ايعاي سالدى يۆانعا.
يۆان شانادان سەكىرىپ ءتۇسىپ، زورعا دەگەندە اتتى تارتەگە ءتۇسىردى دە... ءوزى شاناعا قۇلاي كەتتى. ات تا وزدىگىنەن بۇرىلا سالا ۇرا جونەلدى.
ناۋم ۇزاپ كەتكەن ەدى.
— تالادى، تالادى! — ەسى-تۇسى قالماي اتقا قامشىنى باسىپ بارادى.
تاۋدان قۇلاي ۇمتىلعان قاسقىرلار بۇلاردىڭ جولىن كەسە توتەسىمەن توپەدى.
— تالادى، تالادى! — ناۋم اتتانداپ بارادى. "مىناۋ جىندانعان با، — دەپ ويلادى يۆان. — كىمدى-كىم تالاپ جاتىر سونشاما!؟" ول قورقايىن دەدى، ءبىراق ءبىر عاجابى، قورقىنىش تا، بۇل وقيعا نەمەن تىنباق دەگەن ءۇمىت تە، اتاسىنىڭ مىنا مىنەزىنە دەگەن كۇلكى دە ءبارى بىردەن توقايلاسا قالعان. الايدا، كەشىكپەي ءۇمىت ازايدى. كۇلكى دە جايىنا قالدى. قاسقىرلار جولعا ءتۇسىپ، شانا سوڭىندا ءجۇز مەتردەي جەردە شۇباي جورتىپ كەلەدى. قۋىپ جەتۋگە اينالدى. يۆان شانانىڭ ماڭداي اعاشىنان تاس قىپ ۇستاپ العان، ەكى كوزى قاسقىردا.
ەڭ الدا ومىراۋى ەسىكتەي، تۇمسىعى تىپ-تىقىر، قۇنان وگىزدەي ارلان كەلەدى. شانادان باس-اياعى ون بەس-جيىرما مەتردەي جەردە. يۆان قاسقىردىڭ قاسقىر-يتكە ۇقسامايتىنىن كورىپ تاڭىرقادى. بۇعان دەيىن ول قاسقىردى جاقىننان كورگەن ەمەس-تى، ول دا قاسقىر-يت سياقتى شىعار، تەك ودان ىرىرەك بولار دەپ شامالايتىن. قاسقىردىڭ قاسقىر ەكەنىن، جىرتقىش ەكەنىن يۆان ەندى ءتۇسىندى. ەڭ قاباعان دەگەن ءيتتى دە جەمە-جەمگە كەلگەندە قورقىتىپ، ەركەلەتىپ، كەنەتتەن اقىرىپ توقتاتۋعا بولاتىن. مىنا تاقىر تۇمسىق ولمەي توقتار ەمەس. ارسىلدامايدى، ايبات تا شەكپەيدى... ول شانانى قۋىپ جەتتى. دوڭگەلەك كەلگەن سارعىش كوزدەرىنىڭ جانارى ءموليىپ، جاسقانباي قارايدى.
يۆان الاقتاپ شانا ۇستىنە كوز جىبەرگەن ەدى كەرەك دەسە شىبىق تا تابىلمادى. ەكى بىردەي بالتا اتاسىنىڭ شاناسىندا كەتكەن.
استىندا ءبىر ۋىستاي ءشوپ قالعان، قولىندا بيشىگى عانا بار.
— تالادى! — دەپ ايعايلاپ بارادى ناۋم. يۆاندا زارە جوق.
الدىڭعى كوكجال شانادان ءوتىپ اتقا جاناسا باستادى. اراسى ەكى مەتردەي عانا جەردە كەلەدى... يۆان سول قولىمەن شانانىڭ باسىنان ۇستاپ تۇرەگەلە بەرە كوكجالدى بيشىكپەن تارتىپ قالدى. كوكجال بۇلاي بولادى دەپ ويلاماسا كەرەك، ارس ەتە قالدى دا ءارى قاراي قارعىپ ءتۇستى. جۇگىرىسىنەن ءسال تانىپ تا قالدى. سوڭىنان باسقالارى دا كەلىپ جەتتى. ولار اعىزىپ كەلگەن بويدا كوكجالدىڭ توڭىرەگىنە توپتانا كەتتى. اناۋ شوقيىپ وتىرا كەتكەن بويى باسقالارىنىڭ كەيبىرەۋىن ارس ەتىپ قاۋىپ-قاۋىپ تاستادى... قايتادان شانا سوڭىنان توپەپ، ايتقانشا-اق ونى قۋىپ جەتتى. يۆان كوكجالدى بيشىكپەن تاعى دا ءبىر تارتۋدىڭ ءساتىن اڭدىدى. ءبىراق اناۋ العاشقىداي ەمەس، شانادان بويىن اۋلاعىراق سالا جورتتى. تاعى بىرەۋى توپتان ءبولىنىپ شىعىپ، شانانى ەكىنشى جاعىنان كەلىپ قاۋسىرمالاي باستادى. يۆان تىجىرىنىپ، ءتىسىن قايرادى. "بىتتىك... ولدىك". العا قارادى.
— توقتا، اتا! — دەپ ايعايلادى ول. — بالتانى بەر.
ناۋم قامشى ۇستىنە قامشى سالىپ بارادى توقتار ەمەس.
ارتىنا قاراپ، كۇيەۋ بالاسىن قاسقىرلاردىڭ قاماپ العانىن كورگەن سوڭ توقتاۋ قايدا تارتا بەردى.
— اتىڭنىڭ باسىن تارت، اتا! بالتانى بەر! سوندا قۇتىلامىز.
— تالادى!
— اتتىڭ باسىن تەجە دەدىم عوي. تەجەسەڭشى... جەكسۇرىن!
— ولارعا بىردەڭە لاقتىر! — دەپ داۋىستادى ناۋم. كوكجال اتپەن قاتارلاسىپ، ەندى بولماسا وعان تاپ بەرە ۇمتىلۋدىڭ ءساتىن اڭدىپ كەلەدى. سوڭعى قاسقىرلار دا جەتەقابىل كەلىپ قالدى: كىشكەنتاي كىدىرىس بولدى-اق، اعىزعان بويى شانانىڭ ۇستىنە شىعىپ كەتەردەي ودان سوڭ ءىس ءبىتتى دەي بەر. يۆان جاندارمەن ءبىر ۋىس ءشوپ لاقتىرعان ەدى، قاسقىرلار ونى قاپەرگە دە العان جوق.
— اتا، ءسال كىدىرىپ، بالتانى ماعان لاقتىر... توبەت!
— ۆانكا!.. ال قاراپ تۇر، لاقتىرامىن!
— بوگەل دەدىم عوي!
— ال لاقتىردىم! — ناۋم بالتانى جولدىڭ جيەگىنە اتتى.
يۆان شامالاپ كەلىپ، شانادان سەكىرىپ ءتۇستى دە، بالتانى الدى. ول سەكىرگەندە ءۇش قاسقىر شوشىپ كەتىپ جالت بەرگەن ەدى، جۇگىرىسىن باياۋلاتىپ، ەندى ادامعا شابۋعا وڭتايلاندى. ءبىراق كوپ بولعان جوق، تابانىنىڭ مۇزداققا تيگەنىن سەزە قالعان كوكجال دا اتىلدى. ات جالت بەرە ومبى قارعا كۇمپ ەتە قالدى... شانا اۋدارىلىپ ءتۇستى: تارتەلەر قيسايعان شاقتا قامىت بۇرالىپ كەتىپ، ات بۋىنا باستادى. ات قىرىلداپ تارتە اراسىندا جانتالاسىپ جاتقاندا كوكجال ەكىنشى جاعىنان كەلىپ ونى جارىپ تا تاستادى. قالعان ءۇش قاسقىر دا جەمتىككە ۇمتىلدى.
بەس قاسقىر تىپىرلاپ جاتقان اتتى تۇس-تۇسىنان جابىلا جۇلقىلاپ، اپپاق قاردىڭ ۇستىنە بۋى بۇرقىراعان ىشەك-قارىندى ىرىلداسا سۇيرەپ جاتتى، ال كوكجال ءوزىنىڭ دوپ-دوڭگەلەك سارعىش كوزدەرىمەن يۆانعا تايسالماستان ەكى رەت قارادى...
وسىنىڭ ءبارىنىڭ دە ادام ايتقىسىز تەز جاسالعانى سونشالىق، ءبىر كورگەن تۇستەي بولىپ وتە شىقتى. قولىندا بالتاسى بار يۆان نە ىستەرىن بىلمەي قاسقىرلارعا قاراپ تۇرىپ قالعان. كوكجال دا بۇعان تاعى ءبىر قاراپ قويدى... ونىڭ مەنمەنسىگەن وسى ءبىر اسقاق تا زالىم كوزقاراسىن كورىپ يۆان قاتتى ىزا بولدى. ول بالتاسىن كوتەرە ۇستاپ، قاسقىرلارعا بار داۋسىمەن اقىرا ۇمتىلدى. ولار بىرنەشە قادامداي جەرگە جىلىستاپ، قان-قان بولعان اۋىزدارىن جالاسىپ تۇرا بەردى، ءتارىزى، قولىندا بالتاسى بار ادامنان ونشاما سەسكەنەر ەمەس. ال كوكجال اسپاي-ساسپاي، ىشىپ-جەي قارايدى. يۆان ونى ءوزى بىلەتىن قايداعى-جايداعى بارىپ تۇرعان بەيپىل سوزدەرمەن بوقتادى. بالتاسىن سەرمەي كوكجالعا قاراي جۇرگەن ەدى، ول ورنىنان قوزعالمادى. يۆان توقتاي قالدى.
— سەندەر جەڭدىڭدەر، — دەدى ول. — جەڭدەر، كوك شولاق يتتەر. — وسىلاي دەدى دە دەريەۆنياعا قاراي بەتتەدى. قانتالاۋعا تۇسكەن اتىنا بۇرىلىپ قاراعىسى دا كەلمەدى. ءبىراق شىداي المادى، قارادى. ءىشى ۋداي اشىپ اياپ كەتتى، اتاسىنا دا زىعىردانى قايناپ كەلەدى. جولعا ءتۇسىپ تەزدەتە باسىپ تارتىپ وتىردى.
— توقتاي تۇر، بالەم!.. كورەرمىن سەنى، ءابجىلان. قۇتىلىپ تا كەتەتىن ەدىك ات تا امان قالاتىن ەدى... كورمەيسىڭ بە ەندى. تۇرا تۇر، قاقباس.
ناۋم كۇيەۋ بالاسىن بۇرىلا بەرىستە كۇتىپ تۇردى. ونىڭ امان-ەسەن، ءتىرى ەكەنىن كورىپ شىن قۋاندى.
— ءتىرىمىسىڭ؟ قۇدايعا تاۋبە! — دەگەنىمەن كوڭىلى كۇدىكسىز دە ەمەس-تى.
— ءتىرىمىن! — دەدى يۆان. — ءوزىڭ ءتىرىسىڭ عوي؟ كۇيەۋ بالاسىنىڭ كوڭىلىندە ىزا بار ەكەنىن ناۋم داۋسىنان تانىدى. ساقتىقتا قورلىق جوق دەگەندەي شاناسىنا قاراي جىلىستادى.
— انالار نە ىستەپ جاتىر انا جاقتا؟..
— ساعان سالەم ايتتى. توبەت!..
— سەن ءوزىڭ نە وتتاپ تۇرسىڭ؟
— وتتاعانىم جوق، سەنى ساباماقپىن.
يۆان شاناعا جاقىنداي بەردى. ناۋم اتىن قامشىنىڭ استىنا الىپ قاشا جونەلدى.
— توقتا! — يۆان ايعاي سالىپ، شانا سوڭىنان جۇگىردى. — توقتا! مالعۇن!
ناۋم اتقا قامشى باستى... ەندى ەكىنشى قۋعىن باستالدى: ادامدى ادام قۋىپ كەلەدى.
— توقتا دەيمىن! — دەيدى يۆان.
— ەسۋاس نەمە! — دەپ داۋىستادى ناۋم. — اۋزىڭا كەلگەندى نەگە وتتايسىڭ؟ جىندانساڭ كەرەك! مەنىڭ نە جازىعىم بار؟
— جازىعىڭ جوق شىعار؟! امان-ەسەن قۇتىلاتىن جەردە مەنى تاستاپ كەتتىڭ!
— وپ-وڭاي قۇتىلا قالماق ەكەنسىڭ عوي! دامەسىن!
— تاستاپ كەتتىڭ، ءابجىلان! مەن سەنى ۇيرەتەمىن. قۇتىلا المايسىڭ مەنەن، ودان دا توقتا.
وڭاشادا سويامىن جۇرت الدىندا ابىرويىڭ كەمىمەيدى. بۇعان كونبەيدى ەكەنسىڭ، وندا كوپتىڭ كوز الدىندا ماسقارا ەتەمىن. باستان-اياق ءبارىن دە بايانداپ بەرەمىن... ودان دا توقتاي قال.
— ءقازىر توقتايىن دەپ كەلەمىن، دامەسىن مۇنىڭ! — ناۋم اتتى ۇستى-ۇستىنە قامشىلاپ كەلەدى.
— سايتاننىڭ ساپالاعى... قايدان عانا تاپ بولدى ەكەنسىڭ باسىمىزعا پالە بولىپ!
— اقىلعا قۇلاق اس، توقتا! — يۆان القىنىپ قالدى. — ءوزىڭ ءۇشىن ايتامىن: وڭاشادا ساباپ الايىن جانە ونى ەشكىمگە دە ايتپايمىن.
— پەرى سوققان جەتىمەك. سەنى باۋىرعا تارتىپ تۋىسقان ەتكەن ەدىك، ەندى ماعان بالتا الا جۇگىردىڭ بە؟ وزىڭدە ۇيات دەگەننەن ەشتەڭە بار ما، جوق پا؟
— الدىمەن سىلەيتە ءبىر ساباپ الايىن، ۇيات جايىن ونان سوڭ سويلەسەمىز. توقتا! — يۆاننىڭ جۇگىرىسى ونبەدى، ءبىراز جەر كەيىن قالىپ قويدى. اقىرى جۇگىرگەندى قويىپ، اياڭعا كوشتى.
— ءبارىبىر قولىما تۇسەسىڭ، ەشقايدا دا قاشىپ قۇتىلا المايسىڭ! — دەپ داۋىستادى اتاسىنا سوڭعى رەت.
يۆان ۇيىنە كەلسە، ۇيدە ەشكىم جوق ەكەن، ەسىكتىڭ قۇلىبىن اشىپ ىشكە كىردى. اسادالدى اقتارىپ ءجۇرىپ كەشەدەن قالعان بوتەلكەدەگى اراقتى تاۋىپ الىپ، ءبىر ستاقانىن قۇيىپ ءىشتى دە اتاسىنىكىنە قاراي تارتتى. اتاسىنىڭ باقشاسىندا اتى قاڭتارۋلى تۇر.
— ۇيىندە ەكەن، — دەدى يۆان كوڭىلى ورنىنا تۇسكەندەي بوپ.
ەسىكتى يتەرىپ قالعان ەدى — اشىلا كەتتى. ول جابىق شىعار دەپ ويلاعان-دى. يۆان ۇيگە كىردى... ۇيدە مۇنى اتاسى، يۆاننىڭ ايەلى جانە ميليسيونەر كۇتىپ وتىرعان-دى.
— جاي ما، يۆان؟ — ميليسيونەر ەزۋ تارتتى.
— سولاي ما... جەتىپ بارعان ەكەنسىڭ عوي؟ — دەدى يۆان اتاسىنا قاراپ.
— باردىم، باردىم! جۇتىپ تا ۇلگەرگەنبىسىڭ؟
— ازداپ تارتتىم... شەشەندىك ءۇشىن. — يۆان ورىندىققا وتىردى.
— ساعان نە بولعان، يۆان؟ ەسىڭ دۇرىس پا ءوزىڭنىڭ. — نيۋرا جەلپىندى. — نە كەرەك ساعان؟
— سەنىڭ كوكەڭدى ۇيرەتكىم كەلەدى... ادامگەرشىلىك دەگەننىڭ نە ەكەنىن بىلەتىن بولسىن...
— قوي، يۆان! — دەدى ميليسيونەر. پالەگە كەز بولىپ، ەكەۋىڭ دە قورىققانسىڭدار عوي... سولاي بولار دەپ كىم ويلاعان دەيسىڭ؟ قاتەر عوي ول توتەننەن كەلگەن.
— ءبىز وڭاي-اق قۇتىلىپ كەتەتىن ەدىك. مەن توپتانعان قاسقىردىڭ ورتاسىندا جالعىز قالدىم.
— بالتانى ساعان مەن لاقتىردىم عوي. سۇرادىڭ لاقتىردىم. ودان بوتەن نە ىستە دەمەكسىڭ ماعان؟
— زارەدەي بولسا دا ادامعا ۇقساساڭ نەتتى دەيمىن. سەن ادام ەمەس، ازعىنسىڭ. ءبارىبىر مەن سەنى ۇيرەتپەي تىنبايمىن.
— ءيا، ۇستازدىق ەتۋ عانا قالعان ەدى ساعان! بوقمۇرىن نەمە... تەنتىرەپ ءجۇرىپ دايىن دۇنيەگە كەلىپ كۇمپ ەتە قالعان ەدى، ەندى سەس كورسەتەتىندى شىعارعان. سويتە تۇرىپ ەش نارسەگە ريزا دا ەمەس، سۋ قۇبىرى جوق دەيدى تاعى دا!
— اڭگىمە مۇندا ەمەس قوي، ناۋم؟ — دەيدى ميليسيونەر.سۋ قۇبىرىنىڭ بۇل ارادا قاجەتى قانشا؟
— دەريەۆنيا جامان!.. قالا جاقسى دەيدى. — ناۋم ءسوز اياعىن جالعاي ءتۇستى. — سەنى كىم شاقىردى مۇندا؟ نارازىلىعىڭدى بىلدىرگەلى كەلدىڭ بە؟ جۇرتتى دۇرلىكتىرمەك ەكەنسىڭ عوي؟
— قاراي گور، كارى سايتاندى! — دەپ تامساندى يۆان، ورنىنان تۇرا بەرە. ميليسيونەر دە تۇرەگەلدى.
— قويىڭدار! ءجۇر، يۆان...
— مۇنداي الاگۇلىكتەردىڭ بارار جەرىن بىلەسىڭ عوي؟ — ناۋم تايسالار ەمەس.
— بىلەمىن! — دەدى يۆان. باسىن تومەن قاراتىپ ويىققا توعىتادى...وسىلاي دەپ ول اتاسىنا تاپ بەردى.
ميليسيونەر يۆاندى شاپ بەرىپ ۇستاپ، ۇيدەن الىپ شىقتى. تىسقا شىققان سوڭ ەكەۋى ايالداپ شىلىم شەكتى.
— نەتكەن ارامزا دەسەڭىزشى، — يۆان ءالى دە اشۋىن باسا الماي تۇر. — سويتە تۇرىپ مەنى كىنالايدى.
— ە، قويشى سونى!
— جوق، ونىڭ شاڭىن مىقتاپ قاعۋىم كەرەك.
— وندا ءوزىڭ تۇتىلاسىڭ! سول جەكسۇرىن ءۇشىن.
— سەن مەنى قايدا اپارماقسىڭ؟
— ءجۇر، بىزدە تۇنەپ شىق... اشۋىڭدى باس. ايتپەگەن كۇندە ءوز باسىڭا پالە تىلەپ الاسىڭ. بايلانىسپا ونىمەن.
— جوق، بولمايدى. مۇنىڭ ءوزى... نەتكەن ادام دەسەڭىزشى؟
— قوي، يۆان، جۇدىرىق جۇمساۋمەن ەشنارسە تىندىرا المايسىڭ!
بۇلار كوشەنى بويلاي، سەلوداعى اباقتىعا قاراي كەلە جاتتى.
— ول جاقتا ىڭعايى كەلمەدى مە؟ — دەپ سۇرادى ميليسيونەر.
— جەتە الماي قالدىم ەمەس پە! — دەدى يۆان وكىنىشپەن. — جەتكىزبەي كەتتى.
— انەكي... ەندى بولمايدى ءبىتسىن سونىمەن.
— ات ايانىشتى.
— ءيا...
ەكەۋى كوپكە دەيىن بىرىنە-بىرى ءتىل قاتپاستان كەلە جاتتى:
— مەنى بوساتساڭشى. — يۆان توقتاي قالدى. — جەكسەنبى كۇنى مەن وندا وتىرىپ نە بىتىرمەكپىن؟ وعان تيمەي-اق قويايىن.
— جوق، ءجۇر. جۇرەسىڭ. كەيىن پالەگە قالاسىڭ... ساعان جانىم اشىپ ايتىپ تۇرمىن. سوندا بارىپ شاحمات وينالىق... شاحمات بىلەتىن بە ەدىڭ؟
يۆان شىلىمىنىڭ تۇقىلىن تۇكىرىپ سوندىرە تاستاپ، قالتاسىنان شىلىم الىپ جاتىپ:
— بىلەمىن، — دەدى.
You Might Also Like
-
سوڭعى كەزدە تيموفەي حۋدياكوۆتىڭ جانى جاي تاپپاي-اق ءجۇر، دۇنيەدەن مۇلدە تۇڭىلگەندەي. ءتورت تاعانداپ تۇرىپ الىپ باقىرۋعا دا، يت بولىپ ۇرۋگە دە، باسىن شايقاۋعا دا بار. ءتىپتى، جىلاۋعا دا ءازىر.
-
نيكولاي گريگوريەۆيچ كۋزوۆنيكوۆ دەيتىن بىرەۋ جۇرت قاتارلى تىرشىلىك ەتىپ، جاپ-جاقسى ءومىر ءسۇردى. وتىزىنشى جىلداردىڭ باسىندا حالىققا قوزعاۋ سالعان ۇلى كۇش سەرپىنى مۇنى دا دەريەۆنيادان جۇلىپ الدى دا كەتتى...
