قازاقستاندىق عالىمدار وسىمدىكتەن ءسۇت وندىرمەك
قازاقستاندىق عالىمدار سيىر ءسۇتىن الماستىراتىن ۇنتاق جاساپ شىعاردى. ەندى وسىمدىكتەن دە ءسۇت الۋعا بولادى. وعان شيكىزات رەتىندە بيداي، س ۇلى، قاراقۇمىق سەكىلدى وسىمدىكتەر قولدانىلادى. ياعني، ەلدە وسەتىن وسىمدىكتەر ۇنتاقتالىپ، بيوتەحنولوگيالىق ءادىس ارقىلى قۇرعاق ءسۇت ءونىمى جاسالعان.
بۇل قاجەتتىلىك لاكتوزاعا اللەرگياسى بار ادامدار سانىنىڭ ارتۋىنان تۋىنداعان. ارينە، بۇل الەمدىك نارىقتا جاڭالىق ەمەس. ءبىراق، قازاقستاندا العاش رەت وتاندىق ءونىم رەتىندە جاسالىپ جاتىر.
عىلىم قورىنىڭ اعا عىلىمي قىزمەتكەرى دانا تويىمبايەۆانىڭ ايتۋىنشا، بۇل قازاقستانداعى العاشقى ازىرلەمە. ياعني، ءبىرىنشى تەحنولوگيا. بۇرىن بىزدە ءوندىرىلىپ كورمەگەن. سونى قازاقستانعا اكەلىپ، كورسەتىپ جاتىرمىز. وتاندىق ءونىم. اراسىندا ساپاسىز ونىمدەر دە كەزدەسىپ جاتادى. سونداي ونىمدەردى حالىق الماۋ ءۇشىن ءوزىمىزدىڭ تابيعي ءونىمدى قولدانۋعا مۇمكىندىك جاسايمىز.
«وسىمدىك ءسۇتى بيداي، ارپا، س ۇلى، كۇرىش سىندى تابيعي ونىمدەردەن الىنادى. قوسىلاتىن قوسپالارىنىڭ ءوزى تابيعي دارۋمەندەرگە تولى. شەتەلدىك ونىمدەرگە قاراعاندا باعاسى دا ارزان. ساپاسى دا جوعارى»، - دەيدى عالىم.
سونداي-اق دانا تويىمبايەۆا شەتەلدىك ءونىمنىڭ باعاسى وتە جوعارى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. مىڭ، ءتىپتى ەكى جارىم مىڭنان اسىپ كەتەدى. ال، وتاندىق ءونىمدى ءوزىمىز وندىرەتىن بولساق، ونى قاراپايىم حالىققا قول جەتىمدى، ارزان باعادا ۇسىنا الامىز.
وسىمدىك ءسۇتىن جاساۋ جولى دا وڭاي. الدىمەن قاجەتتى شيكىزاتتى جۋىپ تازالاپ، كەپتىرىپ، بىرنەشە مارتە ۇككىشتەن وتكىزەدى. كەيىن قاجەتتى قوسپالار قوسىلىپ، قويمالجىڭ قالىپقا كەلتىرۋ پروسەسى جۇرگىزىلەدى، ارتىنان بىركەلكى قالىپقا كەلگەنگە دەيىن ارالاستىرىلادى.
زەرتحانادا دايىندالعان ءونىم بۇركۋ-كەپتىرۋ اپپاراتى ارقىلى قۇرعاق كۇيگە اۋىستىرىلادى. بۇعان شامامەن 30-40 مينۋت ۋاقىت كەرەك. وسى جەردە حيميالىق، فيزيكالىق جانە رەولوگيالىق قاسيەتى انىقتالعاننان كەيىن بارىپ، سىنامادان وتكىزۋگە باسقا زەرتحانالارعا جىبەرىلەدى.
ءقازىر تۇتىنۋشىلار اراسىندا وسىمدىك سۇتىنە سۇرانىس جوعارى. سوندىقتان جەرگىلىكتى عالىمدار «عىلىم قورى» ارقىلى جوبانى وندىرىسكە ەنگىزىپ، كوممەرسيالاندىرۋدى قولعا العان. 2025 جىلعا دەيىن زاۋىت اشۋدى كوزدەپ وتىر. بۇگىنگى تاڭدا قاجەتتى قۇرىلعىلارعا تاپسىرىس بەرىپ قويعان.
جوبانىڭ كوممەرسيالىق مامانى مارات مۇراتحان كەلەسى جىلدىڭ 2ء-شى ايىنان باستاپ وندىرىسكە ورنالاستىرۋ باستالاتىنىن ايتادى. كەلەسى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن ءوندىرىستىڭ جالپى تەكسەرۋى اياقتالىپ، 2025ء-شى جىلدىڭ باسىندا، 2024ء-شى جىلدىڭ سوڭىندا تولىقتاي ءونىم شىعارىلىپ، سۇرانىس پەن رىنوكقا كىرە باستاۋى كەرەك.
جوبا قۇنى 360 ملن تەڭگە، ساعاتىنا 2000 دانا ءونىم شىعارۋعا قاۋقارلى. وسى قارقىنمەن ىشكى نارىقتى تولىقتاي قامتاماسىز ەتۋگە بولادى.
You Might Also Like
-
سىرىم باتىردىڭ ۇرپاعى مۇحتار ورتا جۇزدە مە، الدە كىشى ءجۇزدىڭ ءبىر شەتىندە اكىم بولىپ تۇرادى. ءوزى وتە تاكاپپار، ەلگە سۇيكىمسىز دەگەندى ەسىتىپ قايىرلى دەگەن بي ىزدەپ بارىپتى. ءتۇس مەزگىلى ەكەن، ۇيىنە ك...
-
جاڭگىر حان ءبىر زامان سۇندەت توي جاسايتىن بولىپ، ىبىراي بۇرىن ءوزىنىڭ قويان قولتىق ادامدارىنا پوۆەستكە تاراتادى «پالۋانىن، اتىن جاراتسىن» دەپ. «الدىمىزداعى ءيۋلدىڭ باسىندا كەلىڭىز&r...
