قازاقتىڭ كونە ۇلتتىق اسپابى – شاڭقوبىز
تاقىرىبى: قازاقتىڭ كونە ۇلتتىق اسپابى – شاڭقوبىز
زەرتتەۋ ماقساتى: قازاق حالقىنىڭ كونە ۇلتتىق اسپابى - شاڭقوبىز تۋرالى تولىق ماعلۇمات الۋ جانە ونىڭ ەرەكشەلىگىن ءبىلۋ
زەرتتەۋ مىندەتى: - شاڭقوبىز تۋرالى اقپارات كوزدەرىن جيناقتاۋ؛
- اقپارات كوزدەرىنە سۇيەنە وتىرىپ، قازاقتىڭ كونە اسپابى – شاڭقوبىزدىڭ ەرەكشەلىگىنە ءمان بەرۋ؛
- شاڭقوبىز تۋرالى اڭىزدى تولىق بايانداۋ؛
زەرتتەۋدىڭ بولجامدارى:
كونە ۇلتتىق اسپاپ - شاڭقوبىز نەگە ۇمىت قالدى؟
- ويتكەنى، بۇل اسپاپ قولدانىستا از بولعان با؟
- مۇمكىن، بۇل اسپاپتا ويناي الاتىن ادام سانى از با؟
وزەكتىلىگى:
وتكەن عاسىرداعى كونە داۋىردە پايدا بولعان ۇلتتىق اسپاپتىڭ قازىرگى ۇرپاق اراسىندا ۇمىت بولۋى.
زەرتتەۋ ادىستەرى:
- پىكىر جيناقتاۋ
- سالىستىرۋ
- ساۋالناما
- تالداۋ
- قورىتىندىلاۋ
- وي ءتۇيۋ
كىرىسپە شاڭقوبىز تىلدىك اسپاپتار توبىنا جاتادى. بۇل اسپاپ ءارتۇرلى اتپەن (ۆارگان، تەمىر قومىز، شاڭقوبىز جانە باسقالارى) كوپتەگەن حالىقتاردا، كەزدەسەدى. ول ياكۋتتاردا، تۋۆالىقتاردا، حاكاستاردا، قىرعىزداردا، تۇركمەندەردە، وزبەكتەردە، قاراقالپاقتاردا، دۇنعاندا، باشقۇرتتاردا، قالماقتاردا، ۋكرايندىقتاردا، ورىستاردا جانە باسقا حالىقتاردا بار. قازاق حالقىندا اسپاپتاردىڭ تۇرلەرى وتە كوپ. سونىڭ ىشىندە شاڭقوبىز ۇرىپ وينايتىن اسپاپتار تۇرىنە جاتادى.
شاڭقوبىز — تەمىردەن نەمەسە كۇمىستەن جاسالعان ءسۇيىر تىلشەسى بار كونە مۋزىكالىق اسپاپ. شاڭقوبىز باسقا اتاۋلارمەن كوپتەگەن حالىقتاردا كەزدەسەدى.
شاڭقوبىز - ءبىتىمى بولەك، وينالۋى ەرەكشە قازاق حالقىنىڭ كونە مۋزىكالىق اسپابى. ءۇنى قۇلاققا جاعىمدى، ادام داۋسىنا جاقىن. اسپاپتا ويناۋ ەرىن مەن ءتىستىڭ اراسىنداعى قۋىسقا تىكەلەي بايلانىستى. ويناۋ كەزىندە ورىنداۋشى وڭ قولىمەن تىلشەنىڭ ۇشىن شالىپ وتىرىپ، شاپشاڭداتا دىبىستايدى. دىبىسى تىلشەنى قوزعالىسقا كەلتىرگەندە شىعادى. اسپاپتا جەكە ءان - كۇي ورىنداپ قانا قويماي، باسقا دا كونە مۋزىكا اسپاپتارىمەن بىرگە حالىق اۋەندەرىن سۇيەمەلدەۋگە بولادى. شاڭقوبىز اسپابىنىڭ قۇرىلىسى قاراپايىم، جۇقا تاقتايشادان جاسالادى.
ونىڭ سيرەك كەزدەسەتىن ءبىر ءتۇرى — اعاش شاڭقوبىز — اعاشقا بەكىتىلگەن ءجىپتى تەربەۋ ارقىلى دىبىس شىعارىلادى
اعاشتان جاسالادى. اعاشتان جاسالعان شاڭقوبىزعا ءجىپ بايلانىپ، سول ءجىپتى سەرپىپ تارتۋ ارقىلى ورتاسىنداعى تىلشە تەربەلىپ، دىبىس شىعارادى. ول اشالى سىم تەمىردەن نە كۇمىستەن جاسالعان. بەلگىلى ءبىر مۋزىكالىق اۋەن شاڭقوبىز اراسىندا بەكىتىلگەن ءتىلىن ساۋساقپەن شالىپ تارتۋ ارقىلى ورىندالادى.
زەرتتەۋ ماقساتى: قازاق حالقىنىڭ كونە ۇلتتىق اسپابى - شاڭقوبىز تۋرالى تولىق ماعلۇمات الۋ جانە ونىڭ ەرەكشەلىگىن ءبىلۋ
زەرتتەۋ مىندەتى: - شاڭقوبىز تۋرالى اقپارات كوزدەرىن جيناقتاۋ؛
- اقپارات كوزدەرىنە سۇيەنە وتىرىپ، قازاقتىڭ كونە اسپابى – شاڭقوبىزدىڭ ەرەكشەلىگىنە ءمان بەرۋ؛
- شاڭقوبىز تۋرالى اڭىزدى تولىق بايانداۋ؛
زەرتتەۋدىڭ بولجامدارى:
كونە ۇلتتىق اسپاپ - شاڭقوبىز نەگە ۇمىت قالدى؟
- ويتكەنى، بۇل اسپاپ قولدانىستا از بولعان با؟
- مۇمكىن، بۇل اسپاپتا ويناي الاتىن ادام سانى از با؟
وزەكتىلىگى:
وتكەن عاسىرداعى كونە داۋىردە پايدا بولعان ۇلتتىق اسپاپتىڭ قازىرگى ۇرپاق اراسىندا ۇمىت بولۋى.
زەرتتەۋ ادىستەرى:
- پىكىر جيناقتاۋ
- سالىستىرۋ
- ساۋالناما
- تالداۋ
- قورىتىندىلاۋ
- وي ءتۇيۋ
كىرىسپە شاڭقوبىز تىلدىك اسپاپتار توبىنا جاتادى. بۇل اسپاپ ءارتۇرلى اتپەن (ۆارگان، تەمىر قومىز، شاڭقوبىز جانە باسقالارى) كوپتەگەن حالىقتاردا، كەزدەسەدى. ول ياكۋتتاردا، تۋۆالىقتاردا، حاكاستاردا، قىرعىزداردا، تۇركمەندەردە، وزبەكتەردە، قاراقالپاقتاردا، دۇنعاندا، باشقۇرتتاردا، قالماقتاردا، ۋكرايندىقتاردا، ورىستاردا جانە باسقا حالىقتاردا بار. قازاق حالقىندا اسپاپتاردىڭ تۇرلەرى وتە كوپ. سونىڭ ىشىندە شاڭقوبىز ۇرىپ وينايتىن اسپاپتار تۇرىنە جاتادى.
شاڭقوبىز — تەمىردەن نەمەسە كۇمىستەن جاسالعان ءسۇيىر تىلشەسى بار كونە مۋزىكالىق اسپاپ. شاڭقوبىز باسقا اتاۋلارمەن كوپتەگەن حالىقتاردا كەزدەسەدى.
شاڭقوبىز - ءبىتىمى بولەك، وينالۋى ەرەكشە قازاق حالقىنىڭ كونە مۋزىكالىق اسپابى. ءۇنى قۇلاققا جاعىمدى، ادام داۋسىنا جاقىن. اسپاپتا ويناۋ ەرىن مەن ءتىستىڭ اراسىنداعى قۋىسقا تىكەلەي بايلانىستى. ويناۋ كەزىندە ورىنداۋشى وڭ قولىمەن تىلشەنىڭ ۇشىن شالىپ وتىرىپ، شاپشاڭداتا دىبىستايدى. دىبىسى تىلشەنى قوزعالىسقا كەلتىرگەندە شىعادى. اسپاپتا جەكە ءان - كۇي ورىنداپ قانا قويماي، باسقا دا كونە مۋزىكا اسپاپتارىمەن بىرگە حالىق اۋەندەرىن سۇيەمەلدەۋگە بولادى. شاڭقوبىز اسپابىنىڭ قۇرىلىسى قاراپايىم، جۇقا تاقتايشادان جاسالادى.
ونىڭ سيرەك كەزدەسەتىن ءبىر ءتۇرى — اعاش شاڭقوبىز — اعاشقا بەكىتىلگەن ءجىپتى تەربەۋ ارقىلى دىبىس شىعارىلادى
اعاشتان جاسالادى. اعاشتان جاسالعان شاڭقوبىزعا ءجىپ بايلانىپ، سول ءجىپتى سەرپىپ تارتۋ ارقىلى ورتاسىنداعى تىلشە تەربەلىپ، دىبىس شىعارادى. ول اشالى سىم تەمىردەن نە كۇمىستەن جاسالعان. بەلگىلى ءبىر مۋزىكالىق اۋەن شاڭقوبىز اراسىندا بەكىتىلگەن ءتىلىن ساۋساقپەن شالىپ تارتۋ ارقىلى ورىندالادى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
