قازۇۋ-دىڭ ستۋدەنتى اتانعان ءمولدىر
جۋرناليستيكا - سان العان اقپاراتتىڭ وشاعى.بۇگىن جۋرناليستتيكا فاكۋلتەتىنە گرانتقا تۇسكەن، مولدىرمەن سۇقباتتاسۋدى ءجون كوردىم.تۇكتىباي ءمولدىر جەتىسۋ وبلىسى، ەسكەلدى اۋدانى، تيتوۆ اتىنداعى مەكتەپتىڭ تۇلەگى.التىن بەلگى يەگەرى جانە “ۇلان”گازەتىنىڭ جاس ءتىلشىسى.وسى جىلعى گرانت كونكۋرسىنىڭ ناتيجەسىندە قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنە، جۋرناليستتيكا فاكۋلتەتىنە گرانتقا ءتۇستى. بۇگىنگى سۇقباتىم جۋرناليست ماماندىعىن تاڭداعان وقىرماندار ءۇشىن كوپتەگەن كەرەكتى اقپارات الا الادى-دەپ، ويلايمىن.سونىڭ ىشىندە “ۇلان “گازەتىنىڭ وقىرماندارىنا پايدالى بولاتىنىنا سەنىمدىمىن!
- جۋرناليستيكا ماماندىعىنا قىزىعۋشىلىق قايدان وياندى؟ قانداي جاعدايلار ماماندىعىڭىزدى تاڭداۋعا سەبەپ بولدى دەپ ويلايسىز؟
- كوپ جاعدايدا ماماندىققا دەگەن قىزىعۋشىلىق بالا كەزدەن باستالادى. وزىمدە دە سولاي، مەكتەپتە ءار شارادان قالماي، بەلسەندىلىك تانىتقان ۇنايتىن. اسىرەسە، ءارتۇرلى اقىندارىمىزدىڭ ولەڭدەرىن وقۋدان جارىستارعا بارىپ تۇراتىنمىن. مۇعالىمدەرىمدە مەنىڭ بويىمداعى قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتىنە دەگەن قىزىعۋشىلىعىمدى بايقادى. كەيىن 7-8 سىنىپتا ناقتى جۋرناليست بولامىن دەپ شەشىم قابىلدادىم. بۇل ماماندىقتى تاڭداۋىما سەبەپ، مەكتەپ ومىرىندەگى شىعارماشىلىق تۇسىمدى دامىتۋعا باعىتتالعان بايقاۋلاردان قالماي قاتىسىپ جۇرگەنىم دەپ ويلايمىن.
- جۋرناليستيكا دەگەندە كوز الدىمىزعا، راديو، تولاسسىز اقپاراتتار ەسىمىزگە تۇسەدى.ال، جۋرناليستيكا ماماندىعى ءسىز ءۇشىن قانداي بولىپ تابىلادى؟
- مەن ءۇشىن جۋرناليستيكا تەك تولاسسىز اقپارات الاڭى، راديو، تەلەباعدارلامالار ەمەس، بۇل مەنىڭ ومىرلىك ۇستانىمىم دەي الامىن. قىزىعى مەن شىجىعى قاتار جۇرەتىن بۇل سالا قوعامنىڭ ايناسى سەكىلدى. بۇدان بولەك، جۋرناليستيكا دەسە كوز الدىما بيلىك مەن بۇقارا اراسىنداعى بايلانىس ەلەستەيدى.
- جالپى جۋرناليستتيكا ماماندىعىنا ءتۇسۋ ءۇشىن، ۇبت-دا وقۋ ساۋاتتىلىعى مەن قازاقستان تاريحى پانىنەن جانە شىعارماشىلىق ەمتيحان تاپسىردىڭىز.جوعارعى ناتيجەگە جەتۋ ءۇشىن، قازاقستان تاريحى مەن شىعارماشىلىق ەمتيحاننان قالاي دايىندالدىڭىز؟
- ەڭ باستى كەرەك زات – ديسيپلينا. ول بار جەردە ناتيجە بولادى. كۇنىگە ءبارىن وتىرىپ قايتالاپ وقي بەرگەننەن ەشتەڭە شىقپايدى دەپ ويلايمىن. ءبارىن كۇن تارتىبىمەن ورىنداپ ءار پانىڭە، جۇمىسىڭا بولەك ۋاقىت ارناۋ قاجەت. ال، شىعارماشىلىق ەمتيحانعا ۇبت-عا دايىندىعىمنان بوس ۋاقىتتا دايىندالىپ ءجۇردىم. ماقالا جازىپ، جاريالاۋىما كومەكتەسكەن “ۇلان” گازەتىنىڭ ۇجىمىنا وسى تۇستا العىس بىلدىرەمىن.
- جۋرناليستيكا سالاسىنا تۇسەتىن كەلەسى جىلعى تۇلەكتەرگە ءۇش ماڭىزدى كەڭەسىڭىزبەن بولىسسەڭىز؟
- بىرىنشىدەن، اينالاڭىزداعى بۇل سالاعا نە ءۇشىن تۇسەسىڭ دەگەن سوزدەرىن ەلەمەڭدەر دەگىم كەلەدى. سەبەبى، بۇل جولدا سىزگن ەشكىم كەدەرگى بولماۋى كەرەك. ەكىنشىدەن، ۇبت-عا دايىندىقتى ءارقاشاندا ءبىرىنشى ورىنعا قويىڭىز، ويتكەنى، ءسىز ءۇشىن سول ءبىر 2 پاننەن الاتىن ءاربىر باللىڭىز ماڭىزدى. ۇشىنشىدەن، شىعارماشىلىق ەمتيحانعا دايىندىق كەزىندە بارىنشا ءوزىڭىز دايىندالۋعا تىرىسىڭىز. بۇل دايىندىقتى سىزگە ەشبىر كۋرس بەرە المايدى دەپ ويلايمىن.
- بولاشاقتا جۋرناليستتيكا سالاسىنا قانداي ۇلەس قوسار ەدىڭىز؟وسىعان وراي جۋرناليستتيكا ماماندىعىنىڭ بولاشاعى بار ما؟ءوز كوزقاراسىڭىزدى بولىسسەڭىز.
- جۋرناليستيكا – زامان تالابى. جىل ساناپ بۇل سالانىڭ ءارتۇرلى باعىتتارى اشىلىپ جاتىر، سوندىقتان بولاشاعى جوق دەپ ايتۋ قاتە دەپ ويلايمىن. ال، قوساتىن ۇلەسىمە كەلسەك، حالىقتىڭ جۋرناليستەر جايلى ويىن وزگەرتكىم كەلەدى. شىندىقتىڭ شىڭىراۋىنا جەتەتىن ءوز ءىسىنىڭ مايتالمانى بولىپ، قازاق جۋرناليستيكاسىن بيىك بەلەسكە جەتكىزگىم كەلەدى.
- الەۋمەتتىك جەلىلەردە جۋرناليستيكا ماماندىعىنا جايلى بەينە ماتەريال تاراپ كەتتى.ول جەردە جۋرناليستتيكا سالاسىنا شىعارماشىلىق ەمتيحان تاپسىرۋ ءجون ەمەس -دەيدى.كەرىسىنشە قازاق ءتىلى مەن قازاق ادەبيەتىنەن تاپسىرعان ءجون دەپ تۇجىرىمدادى.ال، جۋرناليستتيكا ماماندىعىنا شىعارماشىلىق ەمتيحان تاپسىرعان ءجون بە؟
- ءبارىمىز بىلەتىندەي ۇبت-دا قازاق ءتىلى مەن ادەبيەت كومبيناسياسىن تاڭدايتىن تالاپكەرلەردىڭ كەيبىرى جۋرناليستيكاعا دا ەمتيحان تاپسىرىپ جاتادى. مەنىڭشە، بۇل دۇرىس ەمەس. سەبەبى، ءار سالا، ماماندىق جەكە دايىندىقتى تالاپ ەتەدى. سول سەكىلدى، شىعارماشىلىق ەمتيحانعا دا جىلدار بويى اتقارىلعان ەڭبەكتى قاجەت ەتەدى. ەگەر، تالاپكەردىڭ ارمانى جۋرناليستيكا بولسا تەك وسى سالاعا دايىندالىپ، شىعارماشىلىق ەمتيحان تاپسىرعان ءجون دەپ ويلايمىن.
- ءار ماماندىق پەن سالانىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى مەن قيىنشىلىعى بار.جۋرناليستتيكا ماماندىعىن تاڭدايتىن تۇلەكتەردىڭ تۇلا بويىندا، قانداي تاباندى قاسيەتتەر بولۋى شارت؟
- قىسقا دا نۇسقا جاۋاپ بەرسەم. جۋرناليست بولام دەگەن ادامنىڭ بويىندا ءوز ىسىنە دەگەن ماحاببات پەن سۇيىسپەنشىلىك بولۋ كەرەك. وسى ەكەۋى بولسا ءبارى بولادى.
- شىعارماشىلىق ەمتيحان تاپسىرۋشى وقۋشىلار قوبىلجىپ، ءوزىن ەركىن تۇردە ۇستاي الماي، ءوز ويىنداعى باللدى الا الماي جاتادى.وسى تۇرعىدا شىعارماشىلىق ەمتيحانعا باراردا، وقۋشى قالاي دايىن بولىپ بارۋ كەرەك؟
- ەمتيحانعا كىرەر الدىندا قوبالجۋدى جەڭىپ، تەك تاپسىرىپ بولعان سوڭ قانداي سەزىمدە بولاتىنىن ويلاۋ كەرەك. ۋايىم مەن قورقىنىشتى جەڭە الماعان ادام ءوز ىس-ارەكەتتەرىنە جاۋاپ بەرە الماي قالادى. سوندىقتان، ەمتيحانعا فيزيكالىق تۇردە عانا ەمەس، مورالدى تۇرعىدا دا دايىن بولعان ءجون.
- ءمولدىر، ۇبت ءومىردىڭ سوڭى ەمەس دەگەنمەن دە، از بالل الىپ قالعان وقۋشىلارعا نە دەپ ايتار ەدىڭىز؟
- ءقازىر، كوپ ۋنيۆەرسيتەتتەردە ىشكى گرانت، ارناۋلى گرانت سەكىلدى جەڭىلدىك تۇرلەرى بار. ەگەر باللدارى سوعان جەتكىلىكتى بولسا، باسقا وقۋ ورىندارىن دا قاراستىرىپ كورۋگە بولادى. ۇبت ءومىردىڭ سوڭى ەمەس، ول تەك ءبىزدىڭ الداعى ءومىرىمىز قالاي جالعاساتىنىن كورسەتەتىن سىناق.
- ءمولدىر، ەگەردە جۋرناليستتيكا ماماندىعىنا گرانتقا تۇسپەسەڭىز، قاي سالانىڭ مايتالمانى بولار ەدىڭىز؟
- جوعارىدا ايتقانداي مەنىڭ قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتىنە قىزىعۋشىلىعىم جوعارى. مۇمكىن، فيلولوگ نەمەسە قازاق ءتىلى/ادەبيەت ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى بولار ما ەدىم. تاريح سالاسى دا وزىمە ۇنايدى تاريحشى دا بولىپ قالۋىم مۇمكىن ەدى.
- جۋرناليستتيكا ماماندىعىن شەت مەملەكەتتەردە جالعاستىرۋعا كوزقاراسىڭىز قالاي؟
- كوزقاراسىم جاقسى. سەبەبى، وزگە ەلدەرمەن تاجىريبەمىزبەن الماسىپ، جاڭا زاتتاردى ۇيرەنگەن كەرەمەت قوي. نەگىزى، بىرنەشە جىل شەت ەلدە ءبىلىمىمدى جالعاستىرىپ، ەلگە كەلىپ ۇيرەنگەنىمدى جۇزەگە اسىرۋ ويدا بار.
- گرانتقا ءتۇسۋ وڭاي ەمەس ارينە.جۋرناليستتيكا ماماندىعىنا گرانتقا تۇسەتىن كەلەسى جىلعى تۇلەكتەر قانداي ىس-ارەكەتتەر جاساۋى قاجەت؟
- گرانتتىڭ اۋىلى ەشقاشاندا الىس ەمەس. ەگەر وزىڭە سەنىمدىلىك تانىتىپ، وقۋعا بار ىنتاڭمەن كىرىسسەڭ ءبارى دە بولادى. تەك، ءبىر ايتار كەڭەسىم، ۇبت-عا دايىندىق كەزىندە كۋرس تاڭداۋدا شاتىسپاۋ قاجەت. سەبەبى، الدىمەن بۇل ءسىزدىڭ ۋاقىتىڭىز، كەيىن ءسىز بەرەتىن قاراجاتتىڭ قۇنىنا تەڭ.
- بولاشاق جۋرناليستتەرگە قانداي كەڭەسىڭىزدى ايتار ەدىڭىز؟
- ءوزىم دە بولاشاق جۋرناليست بولعاندىقتان، كەڭەس ەمەس تىلەك بىلدىرسەم. بىزگە امانات ەتىلگەن جاڭالىق جارشىسى اتىمىزدى كىرشىكسىز تازا ۇستايىق، حالىقتىڭ مۇڭ-مۇقتاجىن سەزىنىپ، ەلدىڭ ەلەۋلىسىنە اينالايىق.
- سۇقباتىڭىزعا راقمەت!
You Might Also Like
-
كىشى ءجۇزدىڭ اتىنان روسسيا پاتشاسىنا قاراۋعا قول قويىپ جانە پاتشامەن كوڭىلدەس بولعاندىعى ءۇشىن نۇرالى حانعا سىرىم نارازى بولىپتى. «قالىڭ جۇرتقا اقىلداسپاي، ودان بيلىكسىز ءىس قىلدىڭ» دەپ وك...
