قىپشاق حاندىعى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قىپشاق حاندىعى. ( XI – XIII عاسىردىڭ باسى)
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: — وقۋشىعا قىپشاقتاردىڭ قونىستانعان جەرلەرى جانە ەتنيكالىق قۇرامى، قوعامدىق قۇرىلىسى، ساياسي جاعدايى، شارۋاشىلىعى تۋرالى ماعلۇماتتار بەرۋ.
ب) دامىتۋشىلىق: — قىپشاق حاندىعىنداعى قازاق حالقىنىڭ قالىپتاسۋىنداعى ورنىن ايقىنداۋ.
ۆ) تاربيەلىك: — وقۋشىلاردى ەلجاندىلىققا، ءوز ەلىنىڭ تاريحىن قۇرمەتتەي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: اۋىزشا بايانداۋ، جەكەلەي، شىعارماشىلىق، سۇراق - جاۋاپ، كارتامەن جۇمىستار ت. ب.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ كەزەڭدەرى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
3. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
قاراقىتايلاردىڭ قازاقستان جەرىنە كەلۋ سەبەبى نەدە؟
قاراقىتايلاردىڭ قوعامدىق قۇرىلىسىنىڭ ەرەكشەلىگى؟
قاراقىتايلار الىم - سالىق جيناۋ جۇيەسىن قالاي جۇرگىزدى؟
قاراقىتاي مەملەكەتى ءوزىنىڭ سىرتقى ساياساتىندا قانداي باعىت ۇستاندى؟
ءىىى. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
1. قىپشاقتاردىڭ قونىستانعان، مەكەندەگەن جەرلەرى
2. قىپشاقتاردىڭ ەتنيكالىق قۇرامى
3. قوعامدىق قۇرىلىسى
4. ساياسي جاعدايى
5. شارۋاشىلىعى.
1. قىپشاقتار:
1. باتىس بىرلەستىك (11 تايپا)
2. شىعىس بىرلەستىك (16 تايپا 8 — ءىرى، 8 — ۇساق)
2. باسقارۋ جۇيەسى:
1. وڭ قانات (سارايشىق)
2. سول قانات (سىعاناق)
3. زەرتتەۋشىلەر:
1. يبن باتتۋتا – «قىپشاقتار مالعا باي…»
2. پلانو كارپيني، رۋبرۋك – «قىپشاقتاردىڭ جىلقى مالى 100 — 500 دينارعا ساتاتىن…»
3. پەتاحيا – «….. تارى مەن كۇرىش وسىرەدى….»
4. ءال — وماري – «….. بيداي، ارپا، تارى وسىرەدى»- دەپ جازعان.
داپتەرمەن جۇمىس:
جاڭا سوزدەردى:
وردا – حاندىق بيلىك ورتالىعى
بورىلەر – ەڭ بەلدى، باستى تايپا.
جاتاقتار – مالى از كوشىپ قونۋعا جاعدايى جوق كەدەيلەر.
«كۋندار، كوماندار» — ۆەنگرلەر قىپشاقتاردى اتاعان
«پولوۆشىلار» — ورىستار قىپشاقتاردى اتاعان.
نەگىزگى وقيعالار:
VII — VIIIعع.- قىپشاقتاردىڭ ەتنيكالىق قۇرامى قۇرىلدى.
XI — XIIIعع.- قىپشاق حاندارىنىڭ بيلىگى كۇشەيدى.
XIIIع.- حورەزم شاحى مەن قىپشاقتار اراسىندا شايقاستار بولدى.
تاريحي ديكتانت.
قىپشاقتاردىڭ….. ءۇىى - ءۇىىى عع قالىپتاسا باستاعان.
Vءىى. ۇيگە تاپسىرما: §13 وقىپ كەلۋ. ۆەنن دياگرامماسىن تولتىرۋ: قاراقىتايلار مەن قىپشاقتاردىڭ ەرەكشەلىكتەرى مەن ۇقساستىعىن تاۋىپ داپتەرگە جازۋ تاپسىرىلادى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: — وقۋشىعا قىپشاقتاردىڭ قونىستانعان جەرلەرى جانە ەتنيكالىق قۇرامى، قوعامدىق قۇرىلىسى، ساياسي جاعدايى، شارۋاشىلىعى تۋرالى ماعلۇماتتار بەرۋ.
ب) دامىتۋشىلىق: — قىپشاق حاندىعىنداعى قازاق حالقىنىڭ قالىپتاسۋىنداعى ورنىن ايقىنداۋ.
ۆ) تاربيەلىك: — وقۋشىلاردى ەلجاندىلىققا، ءوز ەلىنىڭ تاريحىن قۇرمەتتەي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: اۋىزشا بايانداۋ، جەكەلەي، شىعارماشىلىق، سۇراق - جاۋاپ، كارتامەن جۇمىستار ت. ب.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ كەزەڭدەرى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
3. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
قاراقىتايلاردىڭ قازاقستان جەرىنە كەلۋ سەبەبى نەدە؟
قاراقىتايلاردىڭ قوعامدىق قۇرىلىسىنىڭ ەرەكشەلىگى؟
قاراقىتايلار الىم - سالىق جيناۋ جۇيەسىن قالاي جۇرگىزدى؟
قاراقىتاي مەملەكەتى ءوزىنىڭ سىرتقى ساياساتىندا قانداي باعىت ۇستاندى؟
ءىىى. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
1. قىپشاقتاردىڭ قونىستانعان، مەكەندەگەن جەرلەرى
2. قىپشاقتاردىڭ ەتنيكالىق قۇرامى
3. قوعامدىق قۇرىلىسى
4. ساياسي جاعدايى
5. شارۋاشىلىعى.
1. قىپشاقتار:
1. باتىس بىرلەستىك (11 تايپا)
2. شىعىس بىرلەستىك (16 تايپا 8 — ءىرى، 8 — ۇساق)
2. باسقارۋ جۇيەسى:
1. وڭ قانات (سارايشىق)
2. سول قانات (سىعاناق)
3. زەرتتەۋشىلەر:
1. يبن باتتۋتا – «قىپشاقتار مالعا باي…»
2. پلانو كارپيني، رۋبرۋك – «قىپشاقتاردىڭ جىلقى مالى 100 — 500 دينارعا ساتاتىن…»
3. پەتاحيا – «….. تارى مەن كۇرىش وسىرەدى….»
4. ءال — وماري – «….. بيداي، ارپا، تارى وسىرەدى»- دەپ جازعان.
داپتەرمەن جۇمىس:
جاڭا سوزدەردى:
وردا – حاندىق بيلىك ورتالىعى
بورىلەر – ەڭ بەلدى، باستى تايپا.
جاتاقتار – مالى از كوشىپ قونۋعا جاعدايى جوق كەدەيلەر.
«كۋندار، كوماندار» — ۆەنگرلەر قىپشاقتاردى اتاعان
«پولوۆشىلار» — ورىستار قىپشاقتاردى اتاعان.
نەگىزگى وقيعالار:
VII — VIIIعع.- قىپشاقتاردىڭ ەتنيكالىق قۇرامى قۇرىلدى.
XI — XIIIعع.- قىپشاق حاندارىنىڭ بيلىگى كۇشەيدى.
XIIIع.- حورەزم شاحى مەن قىپشاقتار اراسىندا شايقاستار بولدى.
تاريحي ديكتانت.
قىپشاقتاردىڭ….. ءۇىى - ءۇىىى عع قالىپتاسا باستاعان.
Vءىى. ۇيگە تاپسىرما: §13 وقىپ كەلۋ. ۆەنن دياگرامماسىن تولتىرۋ: قاراقىتايلار مەن قىپشاقتاردىڭ ەرەكشەلىكتەرى مەن ۇقساستىعىن تاۋىپ داپتەرگە جازۋ تاپسىرىلادى.
You Might Also Like
-
1. بىلىمدىلىك: داۋىسسىز دىبىستار تۋرالى العان تەوريالىق بىلىمدەرىن بەكىتۋ. قاتاڭ، ۇياڭ، ءۇندى داۋىسسىز دىبىستاردى اجىراتا ءبىلۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
