قىز - قىلىعىمەن ادەمى
مەن بۇل ماقالانى جازاردا كوپ ويلاندىم. ويلانىپ جۇرە بەرەر مە ەدىم...
بىردە ءبىر انا ماعان بىلاي دەدى: «جالعىز ۇلىم بار. ول ءالى بالا. اۋزىنان اق ۋىزى كەپپەگەن. ال قىزدار مازاسىن الىپ، نەشە ءتۇرلى اڭگىمە جازادى. جاۋاپ بەرمەسە نەبىر ادەمى سوزدەرمەن ار-نامىسىنا تيەدى. ءسىز نە ايتاسىز وسىعان؟»- دەپ ماعان سۇراق قويدى. ءۇنسىز قالدىم...
قىزدار اراسىندا ساۋالناما جۇرگىزدىم. تومەندەگىدەي سۇراقتار قويدىم:
«قازاق قىزى قانداي بولۋ كەرەك؟ قازاق قىزىنا ءتان قانداي قاسيەتتەر بويىڭدا بار؟
ار، نامىس دەگەندى نەشىنشى ورىنعا قويار ەدىڭ؟ «قىلىقتى قىز» دەگەننىڭ ماعىناسى؟ «قىزعا قىرىق ۇيدەن تىيۋ، قالا بەرسە كۇڭنەن تىيۋ» دەگەن ماقال- ماتەلدى قالاي تۇسىنەسىڭ؟
ۇنسىزدىك...جوعارىدا ايتىلعان اڭگىمەدەگى كەيىپكەر قىزدارىمنىڭ جانارلارى تومەن، جۇزدەرىندە ۇيات ءورتى تۇتاندى. ءبىر قىزاردى، ءبىر سۇرلاندى. قازاقتا قىز بالا ءبىرىنشى بولىپ سەزىمىن بىلدىرمەيتىندىگىن ايتتىم. ول ۇلكەن ۇيات ەكەنىن ءتۇسىندىردىم.
ءبىراز ۋاقىت وتكەن سوڭ، سول سۇراق قويعان انا: «ۇلىما سمس جازۋ توقتالدى. قۇلاعىمىز تىنىشتالدى،» -دەپ كۇلىمسىرەيدى.
ءىشىم الاي-تۇلەي. مەن دە ەكى قىز تاربيەلەپ وتىرمىن. بىرەۋى 15-كە تولدى. ەكىنشىسى ءالى 4-تە . قىزدارىما قانداي تاربيە بەرىپ جاتىرمىن؟ كەشەگى ءبىزدى تاربيەلەگەن اياۋلى اناشىمنىڭ تاربيەسىن وسى قىزدارىما بەرە الىپ ءجۇرمىن بە؟
مەن ۇلكەن قىزىمنىڭ ارالاساتىن قۇربى-قۇرداستارىنان قىزىم تۋرالى سۇرادىم. انا جۇرەگىنىڭ جارىلارداي قۋانىشىن، باقىتىن مەن سوندا سەزىندىم. ياعني مەن ءوز انامنىڭ تاربيەسىن ازداپ بولسا دا ءوز بالاما بەرە العانىما باقىتتىمىن.
مەن ماقالامدا كوپ نارسەنى جۇمباقتادىم. سەبەبى، ايتىلمايتىن دۇنيەلەر بولدى. ەسىمدەر جاسىرىن قالدى. بولعان وقيعانىڭ ىزىمەن جاي عانا وي تاستادىم.
كۇندەلىكتى كۇيبىڭ تىرشىلىكتىڭ قامىمەن جۇرگەنىمىزدە قىزدارىمىز قاراۋسىز قالىپ قويماسىن. ءوز بالامىزدى تاربيەلەۋگە ۋاقىت جەتپەي جاتقاندا، وزگەلەر تاربيەلەپ، ساناسىن ۋلاماسىنا كىم كەپىل؟ قازاقتىڭ قارا كوزدەرى قور بولماي، مازاق بولماي جۇرسە ەكەن دەگەن انالىق تىلەگىمدى وزدەرىڭىزبەن بولىسكىم كەلدى. كەشەگى سۇلۋ جىبەكتەي، ارۋ بايانداي، ءاليا مەن مانشۇكتەي ارداقتى، اياۋلى قارا كوزدەرىمىز از با؟ سول ارۋلارىمىزدىڭ سالىپ كەتكەن سارا، دارا جولىندا ار-نامىستى بيىك ءتۇعىرعا قوياتىن قىزدار بۇگىندە ساۋساقپەن سانارلىقتاي ما؟ ويلانايىق. ويلانا وتىرىپ، تىعىرىقتان شىعار جولدى ىزدەيىك. باقىتتى انانىڭ مەيىرىمىنە بولەنىپ، شۋاعىنا شومىلىپ وسكەن قىز بالا سىپايى، ءىلتيپاتتى، يناباتتى بولماق. تاربيەنىڭ تامىرىنا ءسالت-داستۇردىڭ، قازاقى تاربيەنىڭ قۇندىلىقتارىن سىڭىرە بىلگەن ءجون. ابىروي مەن ار-نامىستى باعالاي الاتىن قىز بالانى تاربيەلەپ وسىرسەك،ەرتەڭىمىزدىڭ جارقىن، بولاشاعىمىزدىڭ نۇرلى بولارى ءسوزسىز.
استانا قالاسى
ع.قايىربەكوۆ اتىنداعى
№2 مەكتەپ-گيمنازياسى
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتىنىڭ ءمۇعالىمى
قاسىمعالي قىزى لاۋرا
You Might Also Like
-
ۋنيۆەرسيتەتتەر وبلىس ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا ءوز ۇلەسىن قوسۋى كەرەك.
-
Amazon كومپانياسى ساۋدا تولەمىمەن بايلانىستى كاسسالىق تەرمينالدار مەن كەزەكتەردەن تولىقتاي ارىلعان بولاشاقتاعى سۋپەرماركەتتىڭ جوباسىن ۇسىندى.
