قۇرمەتتى ۇستازىمىز تورەگالي قاراتايەۆ تۋرالى وي
تورەعالي قاراتايەۆ (1934-2021) – ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى، تاريح، ارحەولوگيا جانە ەتنولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ قۇرمەتتى تۇلەگى، تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، پروفەسسور، ايتەكە بي اۋدانىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى، ەڭبەك ارداگەرى، كسرو جوعارى ءبىلىم سالاسىنداعى «جوعارى ءبىلىمنىڭ ۇزدىگى»، ءبىلىم سالاسىنداعى ەرەكشە ەڭبەگى ءۇشىن «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم بەرۋ ءىسىنىڭ قۇرمەتتى قىزمەتكەرى» بەلگىسىمەن جانە دە بىرنەشە ارنايى مەدال، توسبەلگىلەرمەن ماراپاتتالعان كۇرمەتتى ۇستازىمىز ەدى.
ۇستازىمىز ءبىلىم، عىلىم، قازاق مادەنيەتى، قازاق ءتىلى، قازاق ادەبيەتى، قازاق تاريحى دەگەن ماعىنالى ماسەلەلەرگە ۇلكەن قۇرمەتپەن قاراپ، جاس كەزىنەن جاقسى مەڭگەرگەنىن ساباقتا، كۇندەلىكتى ومىردە كوردىك. تورەعالي قاراتايەۆ «سەگىز قىرلى ءبىر سىرلى» جان بولدى. ۇستازىمىز پەداگوگيكالىق، عىلىمي، پۋبليسيستيكالىق ەڭبەكتەرى مەن قاتار، ولەڭ جازۋ جانە ءان ايتۋ، كۇي تارتۋ جانە تەرمە ورىنداۋ ونەرىمەن دە بەلگىلى ەدى. قازاقتىڭ شەشەندىك ونەرىنە، تاريحي تۇلعالارعا ارنالعان تاڭداۋ كۋرستارىنان ساباق وتكىزىپ، جاستار ءۇشىن قوسىمشا كىتاپشالار دايىنداعان. ءار ساتىداعى ءبىلىم العان وشاقتارىن (مەكتەپ، ۋچيليششە، جوعارى وقۋ ورنى) جانە ۇستازدارىن قۇرمەتپەن ەسكە الاتىن. ءوزى ۇستاز بولعاندا «ستۋدەنتتەرگە ءدارىس وقىعاندا دا، اسپيرانتتارعا جەتەكشىلىك ەتكەندە دە، جاس عالىمداردىڭ ەڭبەگىن باعالاعاندا دا سول ءبىر جاقسىلاردىڭ بەرگەن ءتالىمى بويدا، ايتقان اقىلى ويدا تۇردى» - دەيتىن تورەعالي اعامىز. ۇستازىمىزدىڭ جاتقان جەرى جارىق بولىپ، ارتى قايىرلى بولسىن!
قۇرمەتتى اعامىزدى ەسكە الا وتىرىپ، ءبىلىم العان مەكتەبىنە ارنالعان ولەڭىن ۇسىنامىز:
بارىمىزگە اناسىڭ
/اقتوبە وبلىسى، قارابۇتاق قازاق ورتا مەكتەبىنە 50 جىل/
سوعىس كەلگەن قانعا تولىپ قونىشى،
سيرەپ قالعان ساۋاتتىعا ەل ءىشى.
جەتىنشىگە ساباق بەرىپ جۇرەتىن،
كەشە عانا بىتىرگەندەر ونىنشى.
اكەم كەتتى جاۋعا سالىپ ايبىندى ءۇن،
شەشەم قالدى ۋىن جۇتىپ قايعىنىڭ.
قاۋرسىنىپ جەل سەزدى مە دەگەندە،
اكەدەن دە، شەشەدەن دە ايىرىلدىم.
اكە ولسە دە ازىپ-توزىپ كەتپەدىم،
شەشە ولسە دە شەرمەندەلىك شەكپەدىم.
پانا بولدىڭ،
انا بولدىڭ مۇسىركەپ،
سىڭار قابات قارابۇتاق مەكتەبىم.
ۇستازداردى ءپىر تۇتار ەم تالاي ءاز،
اكەمىزدەي الپەشتەگەن، جانى جاز.
ءبىر سوزىنەن كوكتەم بولىپ كەتەتىن،
دالاداعى سىقىرلاعان سارى اياز.
ەندى مىنە، سەن كەلىپسىڭ ەلۋگە،
ىلەسىپسىڭ ەلىڭ تارتقان شەرۋگە.
اق ساقالدى، اق سامايلى ۇل-قىزىڭ،
اسىعادى ساعان سالەم بەرۋگە.
التىن شاشام مەرەكەڭە ۋىستاپ،
مەن دە تۇرام شاكىرت قالپىم تۋ ۇستاپ-
ەسىگىڭنەن سەنتيابردە جىل سايىن،
بۇلدىرشىندەر اتتاعاندا گۇل ۇستاپ.
سەن – شاڭىراق تاپقان ناقىش، جاراسىم،
سەن – مەن ءۇشىن ۇلكەن ءۇي بوپ قالاسىن.
سەن – بايتەرەك جەمىس تولى بۇتاعى،
سەن – تىلەكشى بارىمىزگە اناسىڭ.
قانتار – 1979 ج.
پروفەسسور تورەعالي قاراتايەۆ. كەشەدەن كەلدىم بۇگىنگە (عۇمىر-دەرەك). الماتى، 2004؛ 70 -71 ب.
احمەتجانوۆا اجار. كازنۋ يم. ال-فارابي. فاكۋلتەت يستوريي، ارحەولوگيي ي ەتنولوگيي
You Might Also Like
-
مىسىقبەكتىڭ كۇلايى مەن قارا سيىرىنىڭ تەلى بىردەي. كۇلاي ون بالا تاپقاندا، قارا سيىر ون بۇزاۋلادى. ءبىراق، ءبىرىنىڭ بالاسى، ءبىرىنىڭ بۇزاۋى قۇتايمادى. كۇلايدىڭ بالاسى اجالعا ۇشىراي بەرەدى. قارا سيىردىڭ...
-
ۇلكەن ساسكەدە بوراندىنىڭ ساۋداسىنان ءسان كەتە باستايدى. تارقاعان بازاردىڭ جۇرتى كوڭىلسىز. شاقالاق شالدىڭ كوڭىلى ءقازىر سەلكەۋ جارمەنكەنىڭ قۇلازىعان جۇرتىنداي.
