سالاۋاتتى ءومىر – كوتەرىڭكى كوڭىل
تاقىرىبى: سالاۋاتتى ءومىر – كوتەرىڭكى كوڭىل
ماقساتى: ادام ومىرىندەگى سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋدىڭ ءمانىن ءتۇسىندىرۋ؛
- زياندى زاتتاردى قولدانۋدىڭ الدىن الۋعا، ءومىرىن باعالاي بىلۋگە، ءوز ويلارىن اشىق ايتۋعا باۋلۋ؛
- سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋعا تاربيەلەۋ؛
1. "تىلەك شامى"
ءار ءبىرىمىز قاسىمىزدا تۇرعان دوسىمىزدىڭ جاقسى قاسيەتتەرىن، ىزگى سوزدەرمەن، كوتەرىڭكى كوڭىلمەن، كۇلىمدەگەن كوزبەن، جىميعان ەزۋمەن جەتكىزەيىك.
قۇرمەتتى بۇگىنگى شارامىزدىڭ قوناقتارى!
ادامنىڭ جاستىعى دەگەنىمىز تاماشا، ساۋلەتتى كوكتەم، ول ومىردە ءبىر اق رەت بەرىلىپ جانە قايتىپ كەلمەيتىن ادام بالاسىنىڭ ەستەن كەتپەس بالاۋسا باقىتتى شاعى. اتا – بابالارىمىز “دەنساۋلىق زور بايلىق” دەگەن ءسوزىن تەگىن ايتپاعان. دەنساۋلىق ءاربىر ادامنىڭ جەكە بايلىعى بولسا، دەنى ساۋ ادام قوعام بايلىعى. ال قوعام جەكە ادامنان قۇرالادى. وسىعان وراي، بۇگىنگى ۇيىمداستىرىلىپ جاتقان شارا ماقساتى وركەنيەتتى ەلىمىزدىڭ سىزدەردەي ازاماتىن، زياندى ادەتتەردەن اۋلاق بولۋعا، سپورتپەن شۇعىلدانىپ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋدى كوزدەيدى، ءاربىر وقۋشىنىڭ ءوز دەنساۋلىعىن ساقتاپ، قورعاي بىلۋىنە ىقپال ەتۋ.
ەرتەدە اۋا تازالىعى بۇزىلماي، قورشاعان ورتا لاستانباي تۇرعاندا، ادامدار از اۋىرعان. ەڭ دالانى ەنشىلەپ، قىستا قىستاۋدا، جازدا جايلاۋعا كوشىپ - قونىپ كۇن كەشكەن اتا - بابالارىمىزدىڭ دەنى ساۋ، ۇرپاقتارى ءالجۋاز بولماعان. سەبەبى، ىشكەندەرى جىلقىنىڭ قىمىزى مەن تۇيەنىڭ شۇباتى، قازاقتىڭ اعى ايرانى مەن ءسۇتى بولعان. ەجەلدەن نەگىزدەگەن قازاق جولى - سارا جول، مال اعىمەن سۋسىنداعان ادال جول بولعان. ال ءقازىر شە؟ ءقازىر قوعامىمىزدا جايلاپ بارا جاتقان زياندى ادەتتەردىڭ ءبارى تەمەكى شەگۋدەن باستالادى ەكەن.
2. “ۋلانباسىن ءومىرىڭ!”
ال تەك قانا ءبىر رەت تەمەكى تارتقاننان باستاپ، ادام دەنەسىندە مىناداي باستى وزگەرىس بولادى: مەدبيكە: باقىت ءسوز الادى.
1. ميعا باراتىن قان ازايادى، مي از جۇمىس جاسايدى
2. جۇرەك سوعۋ ءريتمى ارتادى، جۇرەك ۇستاماسى بولادى
3. تىنىس الۋ جيىلەيدى
4. ۋاقىت ۇزاي كەلە اسقازاندا قابىنۋ جانە جارا بولادى.
5. تامىرلار جيىرىلادى، قان قىسىمى جوعارىلايدى
6. بۇكىل ورگاندارعا باراتىن قان ازايىپ، ءاربىر ورگاننىڭ جۇمىس جاساۋى ناشارلايدى.
7. ادام دەنەسىنە 1، 5 مگ نيكوتين سىڭەدى.
ال نيكوتين - جۇيكە جۇيەسىنە، اس قورىتۋ جانە جۇرەك - قان تامىرلار جۇيەسىنە
اسەر ەتەتىن ەرەكشە ۋ.
3. ويلانايىق پىكىرلەسەيىك
- سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋ نە ءۇشىن قاجەت؟
- دەنساۋلىقتىڭ دۇشپاندارىن اتا؟
- دەنساۋلىقتىڭ ون قۇپياسى؟
- ەندى ءبىز دەنساۋلىعىمىزدى ساقتاۋ جولدارىن قانشالىقتى بىلەتىنىمىزدى ەكى توپ بوپ سايىسىپ، ورتاعا سالامىز.
1 - توپ «دەنساۋلىق»
ۇرانى: «دەنساۋلىق – زور بايلىق».
2 - توپ «سالاۋات»
ۇرانى: «سالاۋاتتى ءومىر – دەنساۋلىقتىڭ كەپىلى»
بليس سۇراقتارى.
دورەكى مىنەز - قۇلىققا الىپ كەلەتىن سۋسىن (الكوگولدىك ىشىمدىك)
اعزانىڭ قورعانىشتىق قاسيەتى (يممۋنيتەت)
ماقساتى: ادام ومىرىندەگى سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋدىڭ ءمانىن ءتۇسىندىرۋ؛
- زياندى زاتتاردى قولدانۋدىڭ الدىن الۋعا، ءومىرىن باعالاي بىلۋگە، ءوز ويلارىن اشىق ايتۋعا باۋلۋ؛
- سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋعا تاربيەلەۋ؛
1. "تىلەك شامى"
ءار ءبىرىمىز قاسىمىزدا تۇرعان دوسىمىزدىڭ جاقسى قاسيەتتەرىن، ىزگى سوزدەرمەن، كوتەرىڭكى كوڭىلمەن، كۇلىمدەگەن كوزبەن، جىميعان ەزۋمەن جەتكىزەيىك.
قۇرمەتتى بۇگىنگى شارامىزدىڭ قوناقتارى!
ادامنىڭ جاستىعى دەگەنىمىز تاماشا، ساۋلەتتى كوكتەم، ول ومىردە ءبىر اق رەت بەرىلىپ جانە قايتىپ كەلمەيتىن ادام بالاسىنىڭ ەستەن كەتپەس بالاۋسا باقىتتى شاعى. اتا – بابالارىمىز “دەنساۋلىق زور بايلىق” دەگەن ءسوزىن تەگىن ايتپاعان. دەنساۋلىق ءاربىر ادامنىڭ جەكە بايلىعى بولسا، دەنى ساۋ ادام قوعام بايلىعى. ال قوعام جەكە ادامنان قۇرالادى. وسىعان وراي، بۇگىنگى ۇيىمداستىرىلىپ جاتقان شارا ماقساتى وركەنيەتتى ەلىمىزدىڭ سىزدەردەي ازاماتىن، زياندى ادەتتەردەن اۋلاق بولۋعا، سپورتپەن شۇعىلدانىپ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋدى كوزدەيدى، ءاربىر وقۋشىنىڭ ءوز دەنساۋلىعىن ساقتاپ، قورعاي بىلۋىنە ىقپال ەتۋ.
ەرتەدە اۋا تازالىعى بۇزىلماي، قورشاعان ورتا لاستانباي تۇرعاندا، ادامدار از اۋىرعان. ەڭ دالانى ەنشىلەپ، قىستا قىستاۋدا، جازدا جايلاۋعا كوشىپ - قونىپ كۇن كەشكەن اتا - بابالارىمىزدىڭ دەنى ساۋ، ۇرپاقتارى ءالجۋاز بولماعان. سەبەبى، ىشكەندەرى جىلقىنىڭ قىمىزى مەن تۇيەنىڭ شۇباتى، قازاقتىڭ اعى ايرانى مەن ءسۇتى بولعان. ەجەلدەن نەگىزدەگەن قازاق جولى - سارا جول، مال اعىمەن سۋسىنداعان ادال جول بولعان. ال ءقازىر شە؟ ءقازىر قوعامىمىزدا جايلاپ بارا جاتقان زياندى ادەتتەردىڭ ءبارى تەمەكى شەگۋدەن باستالادى ەكەن.
2. “ۋلانباسىن ءومىرىڭ!”
ال تەك قانا ءبىر رەت تەمەكى تارتقاننان باستاپ، ادام دەنەسىندە مىناداي باستى وزگەرىس بولادى: مەدبيكە: باقىت ءسوز الادى.
1. ميعا باراتىن قان ازايادى، مي از جۇمىس جاسايدى
2. جۇرەك سوعۋ ءريتمى ارتادى، جۇرەك ۇستاماسى بولادى
3. تىنىس الۋ جيىلەيدى
4. ۋاقىت ۇزاي كەلە اسقازاندا قابىنۋ جانە جارا بولادى.
5. تامىرلار جيىرىلادى، قان قىسىمى جوعارىلايدى
6. بۇكىل ورگاندارعا باراتىن قان ازايىپ، ءاربىر ورگاننىڭ جۇمىس جاساۋى ناشارلايدى.
7. ادام دەنەسىنە 1، 5 مگ نيكوتين سىڭەدى.
ال نيكوتين - جۇيكە جۇيەسىنە، اس قورىتۋ جانە جۇرەك - قان تامىرلار جۇيەسىنە
اسەر ەتەتىن ەرەكشە ۋ.
3. ويلانايىق پىكىرلەسەيىك
- سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋ نە ءۇشىن قاجەت؟
- دەنساۋلىقتىڭ دۇشپاندارىن اتا؟
- دەنساۋلىقتىڭ ون قۇپياسى؟
- ەندى ءبىز دەنساۋلىعىمىزدى ساقتاۋ جولدارىن قانشالىقتى بىلەتىنىمىزدى ەكى توپ بوپ سايىسىپ، ورتاعا سالامىز.
1 - توپ «دەنساۋلىق»
ۇرانى: «دەنساۋلىق – زور بايلىق».
2 - توپ «سالاۋات»
ۇرانى: «سالاۋاتتى ءومىر – دەنساۋلىقتىڭ كەپىلى»
بليس سۇراقتارى.
دورەكى مىنەز - قۇلىققا الىپ كەلەتىن سۋسىن (الكوگولدىك ىشىمدىك)
اعزانىڭ قورعانىشتىق قاسيەتى (يممۋنيتەت)
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: “جورعالاۋشىلاردىڭ سىرتقى جانە ىشكى قۇرىلىسى”
