InfoHub Logo

سامووسەنكا جايلى كوپ ەستىپ، وقىپ جاتامىز، ال سامووسەنكا دەگەنىمىز نە؟ سامووسەنكا دەگەنىمىز ول جەكە تۇلعانىڭ ءوزىن-وزى باعالاۋى. ءوز ىس-ارەكەتىن، قابىلەتىن، سەزىمدەرىن، ەڭبەگىن باعالاۋى جاتادى. العاش وسى سوزبەن تانىسقان كەزدە ويلاۋشى ەدىم، ول ءوز ءتۇرىڭدى قابىلداپ، سونى جاقسى كورۋ عانا دەپ. تەرەڭىنەن زەرتتەي كەلە بۇل وتە تاياز پىكىر ەكەنىن ۇقتىم. سەبەبى ءتۇرىمىزدى قابىلداۋ، ۇناتۋ بۇل-سامووسەنكانىڭ ءبىر بولىگى عانا. 

پسيحولوگيادا سامووسەنكانىڭ ەكى ءتۇرى بار: ادەكۆاتتى جانە ادەكۆاتتى ەمەس.

ادەكۆاتتى ەمەس سامووسەنكا ءتۇرىنىڭ ءوزى ەكىگە بولىنەدى، ولار جوعارى نەمەسە تومەن. سامووسەنكاسى جوعارى تيپتەگى ادامدار وزدەرىن تىم جوعارى باعالايدى، مەنمەن جانە سىن كوتەرە المايدى، قاندايدا ءبىر پروبلەما تۋىنداعان جاعدايدا ولار كىنانى وزىنەن ەمەس وزگەلەردەن ىزدەيدى. ول جان وزىنە شەكتەن تىس سەنىمدى جانە ونىڭ ايتقان سوزدەرىنىڭ ءبارى دۇرىس دەگەن كوزقاراستا. سونىمەن قاتار ءوز تاراپىنا ايتىلعان سىني پىكىر مۇلدەم دۇرىس ەمەس دەپ سانايتىن ءوزىمشىل جاندار. سەبەبى وتباسىنداعى بەرىلگەن تاربيەنىڭ دۇرىس بولماۋى، ويتكەنى بالا كەزىندە اتا-اناسى شەكتەن تىس كوڭىل ءبولىپ ونىڭ بارلىق قالاۋىن ورىنداپ جانە وعان دۇرىس ەمەس قىلىقتارىن قابىلداۋىندا. 

ال سامووسەنكاسى تومەن ادام ءوز سەزىمدەرىن جاسىرادى جانە ينتۋيسياسىن تىڭدامايدى، ول ءۇشىن باسقا جاندار شەشىم قابىلداۋىنا رۇقسات بەرەدى، جەكە شەكاراسى جوق، جانە وزگەلەر ءوتىنىش جاساسا جوق دەپ باستارتا الا المايدى، سوندىقتان بۇل تيپتەگى ادامداردى ءجيى ءوز پايداسىنا قولدانىپ كەتىپ جاتادى. ادامنىڭ مۇنداي تيپكە جاتۋ سەبەپتەرىنە بالالىق شاعىنداعى العان تراۆمالارى اسەر ەتەدى، سونىمەن قاتار وزىنە دەگەن تالاپتىڭ جوعارى بولۋى مەن ميىنداعى يدەالعا ۇمتىلۋى جانە سول يدەالعا جەتپەگەنى ءۇشىن كىنالاۋى بولىپ تابىلادى. 

ادەكۆاتتى سامووسەنكا يەسى ول ءوزىنىڭ جاقسى جانە جامان قاسيەتتەرىن بىلەتىن، ءوز كەمشىلىكتەرىن قابىلداپ، ءوزىن ول ءۇشىن كىنالامايتىن جان. وزىنە ايتىلعان سىن پىكىردەن قورىقپايدى، ۇيالمايدى جانە رەنجىمەيدى. 

قالاي سامووسەنكاسى ادەكۆاتتى دەڭگەيدە بولۋ ءۇشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟

• ورتاڭىزدى ومىردە جەتىستىككە جەتكەن ادامدارعا اۋىستىرىڭىز. ءبىر قۇمالاق ماي ءبىر قارىن مايدى شىرىتەدى دەمەكشى سىزگە مىندەتتى تۇردە ورتاڭىز سامووسەنكاڭىزعا اسەر ەتەدى.

• وزىڭىزگە سىني كوزقاراسپەن قاراۋدى دوعارىڭىز. جاساعان قاتەلىگىڭىز ءۇشىن ءوزىڭىزدى كىنالاي بەرۋدەن اۋلاق بولىڭىز. 

• ءوزىڭىزدى زەرتتەڭىز جانە بارلىق كەمشىلىڭىزدى قابىلداڭىز. سول كەزدە ءسىز تاراپقا ايتىلعان كريتيكاعا رەنجىمەيتىن بولاسىز.

• وزگەلەردەن ۇمىتتەنۋدى توقتاتىڭىز. ەشكىم سىزگە كوڭىل بولۋگە، ءسىزدى جاقسى كورۋگە نەمەسە ءسىز تۋرالى مىندەتتى تۇردە جاقسى پىكىردە بولۋى ءتيىس ەمەس. سىزگە ودان ەشقانداي پايدا جوق. ۇنەمى ادامداردان بىرنارسە ۇمىتتەنىپ ءجۇرىپ ءسىز جان-جاعىڭىزداعى مۇمكىندىكتەر مەن باقىتتى ساتتەرىڭىزدى وتكىزىپ الاسىز. ءبىر سوزبەن ايتقاندا سامودوستاتوچنايا بولىڭىز. وز-وزىڭىزگە كوڭىل ءبولىپ، وزىڭىزگە ەڭ قۇرمەتتى قوناقتى كۇتكەندە قانداي جاعداي جاسايسىز ول ادامعا سول سەكىلدى وزىڭىزگە دە سولاي جاعداي جاساڭىز. 

• ءاربىر جەتكەن جەتىستىگىڭىز ءۇشىن ءوزىڭىزدى ماقتاپ، سىيلىق جاساپ وتىرىڭىز. بۇل سىزگە باسقا ماقساتتارىڭىزعا جەتۋگە موتيۆاسيا بولادى جانە سەنىمدىلىڭىز ارتادى.

• ءوز ءومىرىڭىز ءوز قولىڭىزدا! ىستەگەن ءار ءىسىڭىز ءۇشىن، ءومىرىڭىز ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك الىڭىز. وزگەلەر ءسىزدى باقىتتى قىلا المايدى.

وقىپ وتىرىپ وتە وڭاي عوي دەۋىڭىز مۇمكىن، يا شىنىمەن دە وڭاي نارسە. جاي عانا ءوزىمىز بۇكىل نارسەنى قيىنداتىپ الاتىنىمىز بار. سوندىقتان وز-وزىمەن گورمونيادا، باقىتتى ءارى تىنىش ءومىر سۇرگىڭىز كەلسە. ورتاڭىزدا سىيلى بولۋدى قالاساڭىز. ميىمىزداعى تاراكانداردان ارىلىپ، ساپالى ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن ادەكۆاتتى سامووسەنكا يەسىنە ۇمتىلۋىمىز كەرەك. ساتتىلىك!

قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى

ءدىنتانۋ ماماندىعى 1كۋرس ستۋدەنتى

سارسانبايەۆا جادىرا

جەتەكشى ۋلجان اسكاربايەۆنا

---