InfoHub Logo

بۇگىنگى تاڭدا ۇيالى تەلەفونىمىزداعى سەنسورلىق ەكران – وتە ىڭعايلى قۇرال ەكەنىنە ەشكىمنىڭ كۇمانى جوق. مۇنداي ديسپلەيلەردى پلانشەت، ۇيالى تەلەفون، ريدەر، انىقتاما قۇرىلعىلارى سياقتى كوپتەگەن پەريفەريالاردى جاساۋ ءۇشىن پايدالانادى. سەنسورلىق ەكران كوپتەگەن مەحانيكالىق باتىرمالاردى الماستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، جانە بۇل وتە ىڭعايلى، سەبەبى مۇنداي جاعدايدا ولار ديسپلەيلەردى دە، جوعارى ساپالى ەنگىزۋ قۇرالدارىن دا الماستىرا الادى. مەحانيكالىق بولشەگى بولماعاندىقتان، مۇنداي قۇرىلعىلاردىڭ سەنىمدىلىك دەڭگەيى الدەقايدا جوعارىلاي تۇسەدى. قازىرگى تاڭدا سەنسورلىق ەكرانداردى بىرنەشە تۇرگە ءبولۋ قاراستىرىلعان: رەزيستيۆتى (ءتورت-، بەس-، سەگىزسىمدىق بولادى)، پروەكسيالىق-سيىمدى، ماتريسالىق-سيىمدى، وپتيكالىق جانە تەنزومەتريالىق. بۇدان وزگە، ديسپلەيلەر سىرتقى-اكۋستيكالىق تولقىندار نەمەسە ينفراقىزىل ساۋلەلەردىڭ نەگىزىندە جاسالۋى مۇمكىن. بۇگىنگە دەيىن پاتەنتتەلگەن ونداعان تەحنولوگيا بار. قازىرگى تاڭدا كوبىنەسە سيىمدى جانە رەزيستيۆتى ەكراندار پايدالانىلادى. سولاردى تولىعىراق قاراستىرايىق.

رەزيستيۆتى ەكران.

ەڭ قاراپايىم ءتۇرى – بۇل اينەك پانەل جانە دە پلاستيك مەمبرانادان تۇراتىن ءتورتسىمدىق سەنسور. اينەك پەن پلاستيك مەمبرانانىڭ اراسىنداعى كەڭىستىك مىندەتتى تۇردە ميكرواجىراتقىشپەن تولتىرىلۋى ءتيىس. بۇل توق ءجۇرۋ قاباتىن بىر-بىرىنەن اجىراتىپ تۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. قاباتتاردىڭ بارلىق بەتىنە مەتالدان جاسالعان، جىڭىشكە پلاستينكا بولىپ كەلەتىن ەلەكترودتار ورناتىلعان. كوورديناتالاردى ەسەپتەۋ جۇرگىزىلۋى ءۇشىن ارتقى قاباتتىڭ ەلەكترودتارى تىك ورنالاسقان، ال الدىڭعى قاباتتا – كولدەنەڭ. ەگەر ديسپلەيدى باسسا، پانەل مەن مەمبرانا اۆتوماتتى تۇردە بەكىتىلەدى دە، ارنايى داچيك باسىلۋدى سيگنالعا اينالدىرادى. سەگىزسىمدىق – الدەقايدا جەتىلدىرىلگەن ءتۇرى بولىپ سانالادى. بۇلار الدىڭعىلارىنا قاراعاندا دالدىك دەڭگەيى جوعارى بولىپ ەسەپتەلەدى. الايدا ەكراندارىنىڭ سەنىمدىلىك دەڭگەيى تومەن، ءارى ۇزاققا شىدامايدى. ەگەر بەرىك ديسپلەي قالاعان بولساڭىز، بەسسىمدىق ءتۇرىن تاڭداعانىڭىز دۇرىس.

1 - اينەك پانەل، 2 – رەزيستيۆتىقابات، 3 - ميكرواجىراتقىشتار، 4 –وتكىزگىش قاباتى بار پلەنكا

ماتريسالىق ەكراندار.

كونسترۋكسياسى ءبىرشاما جەڭىلدەتىلگەنمەن، رەزيستيۆتى ديسپلەيگە ۇقساس. مەمبراناعا ارنايى تىك وتكىزگىش ورناتقان، ال اينەگىنە – كولدەنەڭ. ەگەر ديسپلەيگە باساتىن بولساڭىز، وتكىزگىشتەر مىندەتتى تۇردە جيناقتالادى، ايقىش-ۇيقىش بولىپ بەكىتىلەدى. پروسەسسور قاي وتكىزگىشتەر جيناقتالعانىن انىقتايدى، وسى ارقىلى باسىلعان كوورديناتالاردى تابادى. ماتريسالىق ەكرانداردىڭ دالدىگى جوعارى دەۋگە بولمايدى، سوندىقتان ولار قازىرگى تاڭدا قولدانىستان شىققان.

سيىمدى ەكراندار

سيىمدى ەكرانداردىڭ كونسترۋكسياسى ءبىرشاما كۇردەلى. ول ادام دەنەسى مەن ديسپلەي ەكەۋى بىرىگىپ كوندەنساتور قۇرايتىنىنا نەگىزدەلگەن. كوندەنساتور اۋىسپالى توقتى وتكىزەدى. مۇنداي ەكرانداردى اينەك پانەل تۇرىندە جاسايدى. اينەك پانەلدى رەزيستيۆتى ماتەريالمەن قاپتايدى. بۇل ەلەكترلىك بايلانىستىڭ قيىنداماۋىن قامتاماسىز ەتەدى. ەلەكترودتار ديپسلەيدىڭ ءتورت بۇرىشىنا ورنالاسادى، جانە ولارعا اۋىسپالى كەرنەۋ بەرىلەدى. ەگەر ديسپلەيدىڭ بەتىنە تيگىزەتىن بولسا، وندا جوعارىدا اتالىپ وتكەن «كوندەنساتور» ارقىلى اۋىسپالى توقتىڭ شىعۋى ورىن الادى. مۇنى داچيكتەر تىركەۋگە الادى دا، بۇدان كەيىن اقپاراتتى قۇرىلعىنىڭ پروسەسسورى وڭدەيدى. سيىمدى ديسپلەيلەر 200 ميلليون باسۋعا دەيىن شىداي الادى، دالدىكتىڭ ورتاشا دەڭگەيىمەن ەرەكشەلەنەدى، الايدا، سۇيىقتىققا شىدامايدى.

پروەكسيالىق-سيىمدى ەكراندار

پروەكسيالىق-سيىمدى ەكرانداردىڭ جوعارىدا اتالىپ وتكەن تۇرلەردەن ەرەكشەلىگى، ولار بىرنەشە باسۋدى انىقتاي الادى. ىشكى جاعىندا ءاردايىم ارنايى ەلەكترودتار تورى بولادى، جانە سولارعا ءتيىپ كەتكەن ساتتە مىندەتتى تۇردە كوندەنساتور قۇرىلادى. ءدال سول ورىندا ەلەكترلىك سيىمدىلىق وزگەرەدى. كونتروللەر ەلەكترودتار بايلانىسقان نۇكتەنى انىقتاي الادى. كەيىن ەسەپتەۋ جۇرگىزىلەدى. ەگەر بىرنەشە جەردى باسقان بولسا، وندا ءبىر ەمەس، بىرنەشە كوندەنساتور تۇزەلەدى.

ينفراقىزىل ساۋلە تورى بار ەكران

مۇنداي ديسپلەيلەردىڭ جۇمىس ءپرينسيپى قاراپايىم، جانە ءبىرشاما ماتريسالىققا ۇقساس. مۇنداي جاعدايدا وتكىزگىشتەردى ارنايى ينفراقىزىل ساۋلەلەرمەن الماستىرادى. بەرىلگەن ەكراننىڭ اينالاسىنا ىشكى ساۋلە تاراتۋشىسى، جانە دە قابىلداۋشىسى ورنالاستىرىلعان جيەكتەمە جۇرگىزىلەدى. ەگەر ەكرانعا باساتىن بولساڭىز، كەيبىر ساۋلەلەر جابىلا باستايدى، جانە ولار ءوز باراتىن جەرلەرىنە، دالىرەك ايتقاندا قابىلداۋشىعا بارا المايدى. ناتيجەسىندە كونتروللەر بايلانىس ورناتىلعان جەردى انىقتايدى. مۇنداي ەكراندار جارىقتى وتكىزە الادى، سەزىمتال بەتكى قاباتى جانە مەحانيكالىق باسۋدى قاجەت ەتپەيتىندىكتەن ۇزاققا شىدايدى. الايدا مۇنداي ديسپلەيلەر قازىرگى تاڭدا جوعارى دالدىكتى قامتاماسىز ەتە المايدى، ءارى كەز كەلگەن شاڭ توزاڭدا شىدامايدى. ەسەسىنە جيەكتەمەنىڭ دياگونال ساعاتى 150 ديۋيمگە دەيىن جەتە الادى.

سىرتقى-اكۋستيكالىق تولقىنعا نەگىزدەلگەن سەنسورلىق ەكراندار

مۇنداي ديسپلەيلەر ءاردايىم اينەك پانەل تۇرلەرىندە جاسالادى. اينەك پانەلگە ءار بۇرىشتا ورنالاسقان پەزوەلەكترلىك تۇرلەندىرشىكتەر ورناتىلعان. پەريمتەرى بويىنشا قابىلداۋشى داچيكتەر بار. كونتروللەر سيگنالداردىڭ تۇزىلۋىنە جاۋاپ بەرەدى. ولاردىڭ جيىلىگى وتە جوعارى. بۇدان كەيىن سيگنالدار ءاردايىم پەزوەلەكترلىك تۇرلەندىرگىشتەرگە جىبەرىلەدى. ولار ءوز كەزەگىندە كەلگەن سيگنالداردى اكۋستيكالىق تەربەلىسكە تۇرلەندىرەدى، ال بۇلار كورسەتكىش داچيكتەردە كورسەتىلەدى. كەيىن تولقىندار قابىلداعىشتارمەن قابىلدانا الادى، قايتا پەزوەلەكترلىك تۇرلەندىرگىشكە جىبەرىلە الادى، سودان سوڭ ەلەكترلىك سيگنالعا اينالادى. ەگەر ديپسلەيگە باساتىن بولساق، اكۋستيكالىق تولقىننىڭ قۋاتى ءىشىنارا جۇتىلىپ كەتەدى. قابىلداعىشتار مۇنداي وزگەرىستەرگە اسا سەزىمتال بولادى، ال پروسەسسور تيگەن جەردىڭ نۇكتەسىن انىقتايدى. باستى ارتىقشىلىعى، سىرتقى-اكۋستيكالىق تولقىنعا نەگىزدەلگەن سەنسورلىق ەكراندار باسۋ نۇكتەسىنىڭ كوورديناتاسىن، باسۋ كۇشىن انىقتاي الادى. بۇل ءتۇردىڭ ديسپلەيلەرى ۇزاققا جارامدىلىعىمەن ەرەكشەلەنەدى، سەبەبى ولار  50 ميلليون باسۋعا شىداي الادى. كوبىنەسە ولاردى ويىن اۆتوماتتارىنا، انىقتاما جۇيەلەرىنە قولدانادى. الايدا مۇنداي ديسپلەيدىڭ جۇمىسى سىرتقى شۋ، ءدىرىل، اكۋستيكالىق كىرلەۋدىڭ اسەرىنەن دالدىلىگى جوعالتۋى مۇمكىن.

1 -سەنسورلار، 2 –دىبىس كورسەتكىشى، 3 –دىبىستىڭ ترانزيستور-قاينارى، 4 –كوورديناتالاردى انىقتايتىن پروسەسسور

---