InfoHub Logo

ءبىزدىڭ جەر شارىمىز تاڭعاجايىپتارگا تولى. بۇل سۋرەتتەردى كورە وتىرىپ، وزگە عالامشارلاردا وتىرعانداي اسەردە بولامىز. دەگەنمەن دە، شىندىعىندا بۇل اسەم جەرلەر ءبىزدىڭ پلانەتامىزعا تيەسىلى. تىلسىم قۇدىرەتتى كۇشتىڭ ارقاسىندا، پايدا بولعان بۇل مەكەندەردى كورۋ ءبىز ءۇشىن ۇلكەن باقىت ءھام مارتەبە.

 

فوتوايداردى انتاركتيكانىڭ ەڭ شولەيت جەرىنەن باستايىق. بۇل ءشولدى مەكەن جەر شارىنىڭ ەڭ قۇرعاق ايماعى بولىپ سانالادى.سەبەبى، مۇندا ميلليونداعان جىلدار بويى ءبىر تامشى جاۋىن-شاشىن تامباعان. كليماتى مارس جەر سەرىگىنە ۇقسايتىن بولعاندىقتان، ناسا اگەنتتىگى ءجيى تاجىريبەلەر جۇرگىزەدى

افريكادا ورنالاسقان سوكوترا ارالىن كورگەن دە، كورمەگەن دە ارماندا. ارال قۇرلىقتان 6 ميلليون جىل كولەمىندە ءبولىنىپ، قۇرعاقشىلىققا قاراماستان وزگەشە كليمات قالىپتاستىرعان. مۇنداعى كەيبىر وسىمدىكتەردىڭ جاسى 20 ميلليون جىلدان اسىپ جىعىلادى.

ال، مىنا يسپانيادا ورنالاسقان ريو تينتو كارەرى. كوپ جىلعى قازبا جۇمىسى ناتيجەسىندە، بۇل جەر اي كورىنىسىن ەلەستەتەدى. وزەن ءتۇرلى مەتاللدار قوسپاسىنان وزگەشە تۇسكە بويالعان. تۋريستەردىڭ كوپ قاتىنايتىن سۇيىكتى مەكەندەرىنىڭ ءبىرى.

كوپشىلىگىڭىز بۇل كول جايلى ەستىمەگەنىڭىزگە كەپىل بەرە الامىز)) كاناداداعى كليلۋك كولى جەرگىلىكتى ۇندىستەردىڭ كيەلى ورنى. كولدىڭ ەرەكشەلىگى، سۋدىڭ ءار جەرگە جينالۋى. جىلدىڭ مەزگىلىنە قاراي سۋ ءتۇسى ءار ءتۇرلى تۇسكە وزگەرەدى. كۇمىس پەن تيتاننىڭ ۇلكەن قورى جيناقتالعان.

ۇلكەن تۇزدى كول. الەمدەگى ەڭ ۇلكەن تۇز قورى جيناقتالعان كول. عاجايىپ ارالدارى مەن ۆۋلكاندارى، سونداي اق، سۋ استى گەيزەرلەرى كولگە ەرەكشە ءسان بەرىپ تۇرادى. تۇزدىلىعى سونشالىق، سۋ ۇستىندە جەڭىل كولىكپەن جۇيىتكىپ جۇرە الاسىز.

ەگەر ءسىز برازيلياعا بارا قالساڭىز، بۇل جەرگە مىندەتتى تۇردە سوعۋىڭىز كەرەك. ۆالە دا لۋا ايرىقشا تاۋ تۇزىلىستەرى. مۇندا كوپ جىلعى جەر قىرتىسىنىڭ قالىپتاسۋى ناتيجەسىندە، تابيعي حاۋىزدار پايدا بولعان. جەرگىلىكتى تۇرعىندار كۇن ىستىعىنان قۇتىلۋ ءۇشىن وسىندا اسىعادى. 

قيىر شىعىس ەلى جاپونيا دا كورىكتى جەرلەردەن قۇر الاقان ەمەس. بۇل بەپپۋ جۇيەسىن قۇرايتىن قاندى كولشىك. سۋى جىل 12 اي ىستىق كۇيىندە ساقتالادى. سۋىنىڭ قىزعىلت سارى بولۋىن عالىمدار سۋ قۇرامىندا تەمىردىڭ شامادان تىس كوپ بولۋىمەن بايلانىستىرادى.

كەزەكتى تابيعات عاجايىبىنىڭ ءبىرى ماۋەرەنناحرداعى ريشات قۇرىلىمى. باسقا ءبىر اتاۋى - ساحارا كوزى. جۇزىك سەكىلدى دومالاق بولۋىن مەتەوريتتىڭ قۇلاۋىمەن بايلانىستارعاندار دا بار. دەگەنمەن، قازىرگى عالىمدار تاستاردىڭ بىرتە-بىرتە ىدىراۋىن سەبەپ قىلىپ وتىر. ريشات - الەمدەگى ەڭ جۇمباق تابيعي قۇبىلىستاردىڭ ءبىرى.

كورشى ەل تۋركمەنستانداعى اد دارۆاز تاۋ سالاسى ماماندارىنا جاقسى تانىس. شىندىعىندا، مۇنداعى تەرەڭ جەر قويناۋىنان اتقىلاپ جاتقان بۇرقاسىن لاۆا ۇرەي تۋعىزادى، كوكىرەكتى قورقىنىش بيلەيدى. دارۆاز- گاز قۇدىعى دەگەن ءسوز. بۇل شۇڭقىردىڭ ديامەترى 60 مەتر، تەرەڭدىگى 30 مەتر. شىعۋ تاريحى كەنشىلەردىڭ گاز ىزدەۋ ماقساتىندا جەردى بۇرعىلاۋىنان باستاۋ الادى. گازدىڭ ورنىنان لاۆا اتقىلاپ شىققان.

ەيسرايزەنۆەلت- ەرەكشە مۇزدىقتى ۇڭگىر. باسقا ۇڭگىرلەرمەن سالىستىرعاندا، مۇز جابىندىلارى ەرەكشە قالىپتاسقان. مۇندا كەلگەن تۋريستەر  وزدەرىن قۇددى ەرتەگىلەر ەلىندە سياقتى سەزىنەدى. ۇڭگىردىڭ قاشىقتىعى 40 كم بولۋىنا قاراماستان، ساياحاتشىلار لەگى ەش تولاستاعان ەمەس.

 

---