شانا. قىس قىزىعى
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «كوممۋنيكاسيا»/ «الەۋمەتتىك ورتا»
وقۋ قىزمەتى: كوركەم ادەبيەتى /قورشاعان ورتامەن تانىسۋ
تاقىرىبى: شانا. قىس قىزىعى
ساباقتىڭ ماقساتى: قىس مەزگىلىندەگى ەرەكشەلىكتەردى بالالارعا ءتۇسىندىرۋ. قىس مەزگىلىندە وينالاتىن ويىنداردى، سىرعاناۋعا ارنالعان زاتتاردى اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
كورنەكىلىگى: قىس مەزگىلىن بەينەلەيتىن سۋرەتتەر، شانامەن سىرعاناق تەۋىپ جۇرگەن بالالار سۋرەتتەرى.
ءادىسى: اڭگىمەلەۋ، سۇراق جاۋاپ، توپپەن جۇمىس، ءتۇسىندىرۋ.
كىرىكتىرىلگەن ساباق.
ساباقتىڭ بارىسى: ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
پسيحولوگيالىق دايىندىق
- بالالار، ءبارىمىز ورتاعا شىعىپ، شاتتىق شەڭبەر جاسايىق..
شاتتىق شەڭبەرى:
تابيعات ءبىزدىڭ انامىز،
تابيعاتقا بالامىز.
تابيعاتتى قورعايتىن،
ءبىز ادەپتى بالامىز.
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى
سۋدا مۇز بار، جەردە قار بار،
بوران بوراپ سوعادى.
ايتىڭدارشى بالالار،
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
قىس مەزگىلى.
قىسقى تابيعات قۇبىلىستارى تۋرالى اڭگىمەلەۋ.
- جىلدىڭ ءتورت مەزگىلىن ءبىرى - قىس. قىس – سۋىق، قارلى، ايازدى بولادى. قىستا قار جاۋىپ، اياز بولىپ، اعاشتارعا قىراۋ تۇرادى. ول تابيعاتتىڭ ءوزى جاساعان شەبەرلىگى.
قىس مەزگىلىنىڭ ايلارىن اتا. وسى قىس ايلارى بويىنشا توپقا بولىنەيىك. ول ءۇشىن تاقتا الدىنداعى قاردىڭ سۋرەتىن تاڭداپ الۋىمىز كەرەك. وندا قىس ايلارى ءۇش تىلدە جازىلعان.
جەلتوقسان دەكابر December
قاڭتار يانۆار January
اقپان فيەۆرال February
جەلتوقسان، قاڭتار مەن اقپان ايلارىندا اۋا رايى سۋىق بولادى. قاڭتار – قىس شاتىرى. قىستىڭ ءۇش ايى قانداي سۋىق بولعان
كۇندە دە ادامدار مۇز ايدىندا كونكيمەن سىرعانايدى، شاڭعى، شانا تەبەدى. قار كەسەكتەرىن دومالاتىپ، اققالا جاسايدى.
قىس مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن اتاپ بەر؟
قىس مەزگىلىن نە ءۇشىن جاقسى كورەسىڭدەر؟ پىكىرلەرىڭدى بىلدىرىڭدەر.
1. جۇمباقتاردى شەشەيىك:
قىستا عانا بولادى،
ۇستاساڭ قولىڭ توڭادى. (قار)
وتقا جانباس، سۋعا باتپاس (مۇز)
ەسىكتەن كىرەدى ەڭكەيىپ،
تورگە شىعادى قامپايىپ. (اياز)
2. سۋرەتپەن جۇمىس.
«قىس قىزىعى» تاقىرىبى بويىنشا اڭگىمەلەۋ.
«قىسقى ويىندار» ديداكتيكالىق ويىنى. شارتى: بالالار ءبىر - بىردەن قورجىن ىشىنەن سۋرەتتەردى الادى.
سۋرەتتەردىڭ ىشىنەن قىسقى ويىن تۇرلەرى بەينەلەنگەن سۋرەتتى تاۋىپ، ونى تاقتاعا جاپسىرادى. سونان سوڭ سۋرەت بويىنشا قىسقى ويىن تۇرلەرى تۋرالى اڭگىمەلەيدى.
تابانىما بايلادىم،
قوس تاياقپەن ايدادىم. (شاڭعى)
تابانىما تاقتىم،
جالپاڭ قاقتىم،
زىرلاپ باقتىم. (كونكي)
تاۋدان تۇسسەم، توقتاۋدى بىلمەيدى،
تاۋعا قاراي تارتسام دا جۇرمەيدى.
زۋلاپ ءتۇسىپ تومەنگە،
شىقپاس مەنسىز توبەگە. (شانا)
3. سەرگىتۋ ءساتى.
جاس ۇلانمىن شىنىققان،
جاسقانبايتىن سۋىقتان.
قاردان جاساپ اققالا.
سىرعانايمىن شاتتانا.
4. وقۋلىقپەن جۇمىس.
گ. ازىمبايەۆانىڭ «شانا» اتتى شاعىن اڭگىمەسىن وقىپ بەرەمىن دە، ارى قاراي بالا قالاي جاۋاپ بەرۋى مۇمكىن؟ (بالالار ويلانىپ، ءوز ويلارىن ايتادى)
5. سۋرەتتى بوياۋ
قىسقى تابيعات تۋرالى سۋرەتتەردى بوياتىپ، اڭگىمەلەتۋ.
6. رەبۋستى شەش.
«شانا»
قورىتىندى:
- قىستا قانداي ويىن تۇرلەرىن وينايمىز؟
- كىمنىڭ شانا، شاڭعى، كونكيى بار؟
- ءقازىر تەحنيكانىڭ جەدەل دامىعان زامانىندا بىزگە نە كەرەكتىڭ ءبارى دە دۇكەن سورەلەرىندە نەمەسە اشىق بازارلاردا سامساپ تولىپ تۇر. الايدا، ولاردىڭ كەز كەلگەنىن اپەرە بەرۋگە ءبىزدىڭ اتا - انالارىمىزدىڭ شامالارى جەتە بەرمەۋلەرى دە مۇمكىن. سوندىقتان كەيبىر اتا - انالار شانانى قولدان قۇيدىرىپ تا جاساتادى. سونداي شانا كىمدە بار؟
- سەن ولاردى ءتيىمدى پايدالانىپ ءجۇرسىڭ بە؟
بالالاردى ماداقتاپ، بەس جۇلدىزشالار تاراتىپ، ساباقتى اياقتايمىن.
وقۋ قىزمەتى: كوركەم ادەبيەتى /قورشاعان ورتامەن تانىسۋ
تاقىرىبى: شانا. قىس قىزىعى
ساباقتىڭ ماقساتى: قىس مەزگىلىندەگى ەرەكشەلىكتەردى بالالارعا ءتۇسىندىرۋ. قىس مەزگىلىندە وينالاتىن ويىنداردى، سىرعاناۋعا ارنالعان زاتتاردى اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
كورنەكىلىگى: قىس مەزگىلىن بەينەلەيتىن سۋرەتتەر، شانامەن سىرعاناق تەۋىپ جۇرگەن بالالار سۋرەتتەرى.
ءادىسى: اڭگىمەلەۋ، سۇراق جاۋاپ، توپپەن جۇمىس، ءتۇسىندىرۋ.
كىرىكتىرىلگەن ساباق.
ساباقتىڭ بارىسى: ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
پسيحولوگيالىق دايىندىق
- بالالار، ءبارىمىز ورتاعا شىعىپ، شاتتىق شەڭبەر جاسايىق..
شاتتىق شەڭبەرى:
تابيعات ءبىزدىڭ انامىز،
تابيعاتقا بالامىز.
تابيعاتتى قورعايتىن،
ءبىز ادەپتى بالامىز.
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى
سۋدا مۇز بار، جەردە قار بار،
بوران بوراپ سوعادى.
ايتىڭدارشى بالالار،
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
قىس مەزگىلى.
قىسقى تابيعات قۇبىلىستارى تۋرالى اڭگىمەلەۋ.
- جىلدىڭ ءتورت مەزگىلىن ءبىرى - قىس. قىس – سۋىق، قارلى، ايازدى بولادى. قىستا قار جاۋىپ، اياز بولىپ، اعاشتارعا قىراۋ تۇرادى. ول تابيعاتتىڭ ءوزى جاساعان شەبەرلىگى.
قىس مەزگىلىنىڭ ايلارىن اتا. وسى قىس ايلارى بويىنشا توپقا بولىنەيىك. ول ءۇشىن تاقتا الدىنداعى قاردىڭ سۋرەتىن تاڭداپ الۋىمىز كەرەك. وندا قىس ايلارى ءۇش تىلدە جازىلعان.
جەلتوقسان دەكابر December
قاڭتار يانۆار January
اقپان فيەۆرال February
جەلتوقسان، قاڭتار مەن اقپان ايلارىندا اۋا رايى سۋىق بولادى. قاڭتار – قىس شاتىرى. قىستىڭ ءۇش ايى قانداي سۋىق بولعان
كۇندە دە ادامدار مۇز ايدىندا كونكيمەن سىرعانايدى، شاڭعى، شانا تەبەدى. قار كەسەكتەرىن دومالاتىپ، اققالا جاسايدى.
قىس مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىن اتاپ بەر؟
قىس مەزگىلىن نە ءۇشىن جاقسى كورەسىڭدەر؟ پىكىرلەرىڭدى بىلدىرىڭدەر.
1. جۇمباقتاردى شەشەيىك:
قىستا عانا بولادى،
ۇستاساڭ قولىڭ توڭادى. (قار)
وتقا جانباس، سۋعا باتپاس (مۇز)
ەسىكتەن كىرەدى ەڭكەيىپ،
تورگە شىعادى قامپايىپ. (اياز)
2. سۋرەتپەن جۇمىس.
«قىس قىزىعى» تاقىرىبى بويىنشا اڭگىمەلەۋ.
«قىسقى ويىندار» ديداكتيكالىق ويىنى. شارتى: بالالار ءبىر - بىردەن قورجىن ىشىنەن سۋرەتتەردى الادى.
سۋرەتتەردىڭ ىشىنەن قىسقى ويىن تۇرلەرى بەينەلەنگەن سۋرەتتى تاۋىپ، ونى تاقتاعا جاپسىرادى. سونان سوڭ سۋرەت بويىنشا قىسقى ويىن تۇرلەرى تۋرالى اڭگىمەلەيدى.
تابانىما بايلادىم،
قوس تاياقپەن ايدادىم. (شاڭعى)
تابانىما تاقتىم،
جالپاڭ قاقتىم،
زىرلاپ باقتىم. (كونكي)
تاۋدان تۇسسەم، توقتاۋدى بىلمەيدى،
تاۋعا قاراي تارتسام دا جۇرمەيدى.
زۋلاپ ءتۇسىپ تومەنگە،
شىقپاس مەنسىز توبەگە. (شانا)
3. سەرگىتۋ ءساتى.
جاس ۇلانمىن شىنىققان،
جاسقانبايتىن سۋىقتان.
قاردان جاساپ اققالا.
سىرعانايمىن شاتتانا.
4. وقۋلىقپەن جۇمىس.
گ. ازىمبايەۆانىڭ «شانا» اتتى شاعىن اڭگىمەسىن وقىپ بەرەمىن دە، ارى قاراي بالا قالاي جاۋاپ بەرۋى مۇمكىن؟ (بالالار ويلانىپ، ءوز ويلارىن ايتادى)
5. سۋرەتتى بوياۋ
قىسقى تابيعات تۋرالى سۋرەتتەردى بوياتىپ، اڭگىمەلەتۋ.
6. رەبۋستى شەش.
«شانا»
قورىتىندى:
- قىستا قانداي ويىن تۇرلەرىن وينايمىز؟
- كىمنىڭ شانا، شاڭعى، كونكيى بار؟
- ءقازىر تەحنيكانىڭ جەدەل دامىعان زامانىندا بىزگە نە كەرەكتىڭ ءبارى دە دۇكەن سورەلەرىندە نەمەسە اشىق بازارلاردا سامساپ تولىپ تۇر. الايدا، ولاردىڭ كەز كەلگەنىن اپەرە بەرۋگە ءبىزدىڭ اتا - انالارىمىزدىڭ شامالارى جەتە بەرمەۋلەرى دە مۇمكىن. سوندىقتان كەيبىر اتا - انالار شانانى قولدان قۇيدىرىپ تا جاساتادى. سونداي شانا كىمدە بار؟
- سەن ولاردى ءتيىمدى پايدالانىپ ءجۇرسىڭ بە؟
بالالاردى ماداقتاپ، بەس جۇلدىزشالار تاراتىپ، ساباقتى اياقتايمىن.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرى، سانيتارلىق - گيگيەنالىق تالاپتار. تاماقتانۋ مادەنيەتى. ەت جانە ەت تاعامدارىنىڭ قۇنارلىلىعى. ساپاسىن انىقتاۋ. ەتتى داستارقانعا تارتۋ رەتى». قوي ەتىن مۇشەلە...
