InfoHub Logo

قازىرگى كەزدە جاڭا ءبىلىم جۇيەسى ينتەرنەتتىڭ پايدا بولۋىنىڭ ارقاسىندا دامىعانىن بارلىعى مويىندايدى. كوپتەگەن ادىسكەرلەر ۆيدەوفيلم، ەلەكتروندىق پوچتا، پرەزەنتاسيا، انيماسيالىق سۋرەتتەر جانە تاعى باسقالاردىڭ كومەگىمەن شەتەل تىلىندە مونولوگ جانە ديالوگ تۇرىندە سويلەۋ قابىلەتىن قالىپتاستىراتىن جاتتىعۋلاردى قۇراستىرۋمەن اينالىسىپ جاتىر. ال شەتەلدە بولماي-اق، سول ەلدىڭ تىلىندە سويلەي الۋ قابىلەتىنە يە بولۋ وڭاي ەمەس. سوندىقتان، ءمۇعالىمنىڭ ماڭىزدى تاپسىرماسىنىڭ ءبىرى شەت ءتىلى ساباعىندا جاڭا تەحنولوگيالاردىڭ ءتۇرلى امالدارىن قولدانا وتىرىپ، سويلەۋدىڭ شىن سيتۋاسيالارىن قۇرۋ بولىپ تابىلادى. شەت ءتىلىن ۇيرەتۋ پروسەسسىندە كومپيۋتەر تەحنولوگيالارىن قولدانۋ ساباقتى قىزىقتى جولمەن وتكىزۋگە كومەكتەسەدى. مىسالى، انيماسيالىق سۋرەتتەر، ۆيدەو-كورىنىستەر، پرەزەنتاسيالار جانە ءارتۇرلى دىبىستار ارقىلى كورسەتىلەدى. كومپيۋتەر مونيتورىنداعى كورىنىستەر وقۋشىنىڭ ءىس-قيمىلىنىڭ ارقاسىندا وزگەرىپ وتىرادى. بۇل ديناميكالىق جانە وقۋشىنىڭ بار ويىن وزىنە باعىتتايدى، سونىمەن قاتار، وقۋ پروسەسسىندە وقۋشىنىڭ بەلسەندىلىگى ويانادى. ناتيجەسىندە، وقۋشى اقپاراتتى وڭاي ءارى تەز قابىلدايدى جانە وقۋشىنىڭ ىنتاسى مەن قىزىعۋشىلىعى جوعارىلايدى.

ححI عاسىردى قوعامدىق اقپاراتتاندىرۋ عاسىرى دەپ جاي اتاماعان. كومپيۋتەر – ادام ىس-ارەكەتىنىڭ بارلىق سالالارىندا قولدانىلادى.  بارلىق ەكونوميكالىق دامىعان ەلدەردە جانە كوپتەگەن دامۋشى ەلدەردە ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن اقپاراتتاندىرۋدىڭ قارقىندى پروسەسسى ءجۇرىپ جاتىر. جالپى ءبىلىمدى جوعارىلاتۋ جولدارى جاسالىپ جاتىر جانە وقىتۋ پروسەسسىنە جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋگە كوپ قاراجات بولىنۋدە.

وقىتۋداعى جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالار الدىڭعى قاتارلى ۋنيۆەرسيتەتتەر مەن ينستيتۋتتاردىڭ عىلىمي جانە ءبىلىم بەرۋ پوتەنسيالىن بەلسەندىرەك پايدالانۋعا قاشىقتان وقىتۋ كۋرستارىن قۇرۋعا ەڭ ۇزدىك وقىتۋشىلاردى تارتۋعا، ۇيرەنۋشىلەر اۋديتورياسىن كەڭەيتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

كومپيۋتەرلىك وقىتۋ سالاسىنداعى جيناقتالعان باي تاجىريبەگە قاراماستان، كوپتەگەن شەت ءتىل وقىتۋشىلارى كومپيۋتەرلىك وقىتۋ قۇرالدارىن پايدالانۋ مۇمكىندىگىنە ساقتىقپەن قارايدى.

وقىتۋ قۇرالى رەتىندە كومپيۋتەر بارلىق ارتىقشىلىقتارلى ىسكە اسىرۋعا قابىلەتتى. سونىمەن بىرگە وقىتۋ پروسەسىندە كومپيۋتەردى پايدالانۋ تەحنيكالىق قۇرىلعىلارعا قويىلاتىن تالاپتارمەن رەتتەلگەن، جانە بەلگىلى ءبىر قاعيدالارعا سايكەس كەلۋگە ءتيىس:

·كەلىسىمدىلىك؛
·قاجەتتىلىك؛
·سەنىمدىلىك؛

كەلىسىمدىلىك قاعيداسى: وقىتۋ مازمۇنىنا، ماقساتتارى مەن كەزەڭدەرىنە، پايدالانۋشىلاردىڭ جاستىق ەرەكشەلىكتەرىنە، سونداي-اق قولدانىلاتىن وقىتۋ ادىستەمەسىنە بايلانىستى پايدالانۋ جاعدايلارىن ناقتى انىقتاۋدى ۇيعارادى.

قاجەتتىلىك قاعيداسى: متەريالدى مەڭگەرۋ جىلدامدىعىن جەدەلدەتۋگە، سويلەۋ قىزمەتىن بەلسەندىرۋگە، كوبىرەك ۇتىمدى تاسىلمەن وقۋ ماقساتىنا جەتۋگە، وقىتۋشىنىڭ نەمەسە وقۋشىنىڭ جۇمىسىن جەڭىلدەتۋگە، وقۋ ۋاقىتىن قىسقارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

سەنىمدىلىك قاعيداسى: وقىتۋ ءۇشىن ءاربىر كومپيۋتەرلىك باعدارلاماسىن تاجىريبەلىك تەكسەرۋدى جۇرگىزۋ قاجەتتىلىگىنە، سونداي-اق ديداكتيكانى قولدانۋمەن ساباققا ۇيىمداستىرۋشىلىق دايىندىق كەزەڭىنىڭ بارىن كورسەتەدى.

كومپيۋتەر شەت تىلدەرى وقىتۋشىلارىنا بىرنەشە كومەك كورسەتە الادى.جاڭا جاعدايلاردا وقىتۋشى ءداستۇرلى وقۋ قۇرالدارىن عانا ەمەس، سونىمەن قاتار اقپاراتتىق – تەحنولوگيالاردى پايدالانۋعا ءتيىس. بۇكىلالەمدىك جەلى، ەلەكتروندىق ءبىلىم بەرۋ رەسۋرستارى ءوز وقۋشىلارىنىڭ، سونداي-اق ءوزىنىڭ ءبىلىمىن كەڭەيتكىسى كەلەتىن وقىتۋشى - ءپان ءمۇعالىمى ءۇشىن جاقسى كومەكشى بولا الادى.

قاجەتتى انىقتامالىق ماتەريالدى ىزدەۋ ءۇشىن كومپيۋتەردى پايدالانۋ وقۋشىلاردى سايكەس سوزدىكتى نەمەسە انىقتامالىقتى ىزدەۋدەن قۇتقارادى، بۇل ۋاقىتتى كوپ ۇتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتارالىق ءتىلى – اعىلشىن ءتىلىن جاڭا تەحنولوگيالار ارقىلى وقىتۋ ءىسى كۇننەن – كۇنگە وزەكتى بولىپ كەلەدى. ءتىلدى كومپيۋتەرلىك تەحنولوگيا ارقىلى وقىتۋ – ءتىل ۇيرەنۋشىنىڭ ءوز بەتىمەن ءتىل ۇيرەنۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرۋىنە يگى ىقپال ەتەتىن ءتيىمدى جۇيە بولىپ تابىلادى.

جايىروۆا نۇريلا، قاسىموۆا جانەل تۇران ۋنيۆەرسيتەتى، 2 كۋرس

---